• فهرس المقالات ادبیات ترکی

      • حرية الوصول المقاله

        1 - بازتاب تاریخ در دیوان لغات الترک محمود کاشغری
        سید مهدی جوادی
        دیوان کاشغری، گرچه بیشتر در زمینۀ زبان و ادبیات ترکی به رشتۀ تحریر درآمده است،لکن مقدمۀ نسبتاً طولانی آن در تاریخ ترک و گویش های ترکی و نیز اطلاعات قابلتوجه در تاریخ سیاسی، ادبی، اجتماعی، فرهنگی و جغرافیای تاریخی و اصطلاحاتدیوانی در سده های چهارم و پنجم هجری، که مؤلف خو أکثر
        دیوان کاشغری، گرچه بیشتر در زمینۀ زبان و ادبیات ترکی به رشتۀ تحریر درآمده است،لکن مقدمۀ نسبتاً طولانی آن در تاریخ ترک و گویش های ترکی و نیز اطلاعات قابلتوجه در تاریخ سیاسی، ادبی، اجتماعی، فرهنگی و جغرافیای تاریخی و اصطلاحاتدیوانی در سده های چهارم و پنجم هجری، که مؤلف خود از افراد دخیل در سازمان هایحکومتی بوده است، این اثر را در ردیف منابع مهم خاصّه در زمینه های تاریخی وجغرافیایی و تشکیلات اداری این عصر قرار داده است . از سوی دیگر وجود برخیاطلاعات کم نظیر و گاهی بی نظیر و منحصر به فرد، به ویژه دربارۀ ترکان و آداب و رسومساکنان شرق جهان اسلام، از جمله نقشۀ رنگی مناطق جغرافیایی اقوام و قبایل ترک درجهان، چگونگی پذیرش اسلام از سوی ترکان و نیز اوضاع سیاسی و اجتماعی و فرهنگیقراخانیان، به عنوان نخستین دولت اسلامی ترک، بر ارزش تاریخی آن افزوده است .مقالۀ حاضر که به بررسی بازتاب تاریخ در دیوان کاشغری پرداخته، در صدد نشان دادناهمیت این اثر، در موضوعات مختلف تاریخی است دیوان کاشغری، گرچه بیشتر در زمینۀ زبان و ادبیات ترکی به رشتۀ تحریر درآمده است،لکن مقدمۀ نسبتاً طولانی آن در تاریخ ترک و گویش های ترکی و نیز اطلاعات قابلتوجه در تاریخ سیاسی، ادبی، اجتماعی، فرهنگی و جغرافیای تاریخی و اصطلاحاتدیوانی در سده های چهارم و پنجم هجری، که مؤلف خود از افراد دخیل در سازمان هایحکومتی بوده است، این اثر را در ردیف منابع مهم خاصّه در زمینه های تاریخی وجغرافیایی و تشکیلات اداری این عصر قرار داده است . از سوی دیگر وجود برخیاطلاعات کم نظیر و گاهی بی نظیر و منحصر به فرد، به ویژه دربارۀ ترکان و آداب و رسومساکنان شرق جهان اسلام، از جمله نقشۀ رنگی مناطق جغرافیایی اقوام و قبایل ترک درجهان، چگونگی پذیرش اسلام از سوی ترکان و نیز اوضاع سیاسی و اجتماعی و فرهنگیقراخانیان، به عنوان نخستین دولت اسلامی ترک، بر ارزش تاریخی آن افزوده است .مقالۀ حاضر که به بررسی بازتاب تاریخ در دیوان کاشغری پرداخته، در صدد نشان دادناهمیت این اثر، در موضوعات مختلف تاریخی است تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - جایگاه فرهنگ عامه در فهم ادبیات: بررسی زبان‌شناختی شعر «عم‌اوغلی»
        مصطفی شهیدی تبار
        مقالۀ پیش رو در تلاش است تا تأثیر فرهنگ عامه بر درک و فهم شعر ترکی آذربایجانی را بررسی نماید. بدین منظور، شعر عم‌ اوغلی سرودهٔ سیفی اردبیلی به عنوان پیکرهٔ زبانی این پژوهش انتخاب شده است. روش پژوهش در این مقاله، توصیفی-تحلیلی است. برای تحلیل اشعار، از اصول زبان‌ شناسی أکثر
        مقالۀ پیش رو در تلاش است تا تأثیر فرهنگ عامه بر درک و فهم شعر ترکی آذربایجانی را بررسی نماید. بدین منظور، شعر عم‌ اوغلی سرودهٔ سیفی اردبیلی به عنوان پیکرهٔ زبانی این پژوهش انتخاب شده است. روش پژوهش در این مقاله، توصیفی-تحلیلی است. برای تحلیل اشعار، از اصول زبان‌ شناسی مخصوصاً ارتباط میان زبان و فرهنگ استفاده شده است. نتایج پژوهش حاضر نشان می‌ دهد که لایه‌ های زبانی از جمله آواها، واج‌ ها، واژه ‌ها، عبارات، باهم‌ آیی ‌ها، بندهای دستوری، ضرب‌ المثل ‌ها و پیش‌ فرض‌ ها در کنار لایه ‌های فرهنگی متنوعی در این شعر به کار رفته است که با میزان و نوع فهم و همچنین نحوهٔ برقراری ارتباط با شنوندۀ شعر رابطۀ مستقیم دارند. بنابراین، علل تأثیرگذاری شعر عم ‌اوغلو، علاوه بر اجرای فوق ‌العادۀ آن از طرف سلیم مؤذن ‌زادۀ اردبیلی را می‌توان در دو مورد جستجو کرد: الف) استفادهٔ حداکثری از ظرفیت زبانی در سطوح مختلف زبان ترکی؛ ب) تسلط شاعر بر بافت فرهنگی و اجتماعی آذربایجان و استفاده از طرح‌واره ‌های فرهنگی و تلفیق و به ‌کارگیری آن‌ها در سطوح زبانی مذکور برای انتقال معنی به شنونده. تغییر تصویر ذهنی خواننده یا شنوندهٔ شعر، به اشتراک گذاشتن پیش‌ فرض‌ های زبانی و فرهنگی و استفاده از خصوصیات آوایی/واجی زبان به منظور انتقال معانی مدنظر شاعر، نمونه ‌هایی از این موارد است. تفاصيل المقالة