معرفي نشريه
علمی
.
به اطلاع می‌رساند هرگونه ارائه گواهی پذیرش مکتوب از سوی این فصلنامه به دانشگاه‌ها، پژوهشکده‌ها، نهادها، سازمان و...، غیرقابل استناد می باشد. مقالاتی که در این فصلنامه پذیرفته می‌شوند در بخش مقالات آماده انتشار همین سامانه قرار خواهند گرفت. برای اطمینان از پذیرش مقالات حتماً با استفاده از نام کاربری و رمز عبور نویسندگان، پذیرش مقاله آنها چک شود.
.
بر اساس دستورالعمل اجرایی حمایت مالی نشریات علمی دانشگاه آزاد اسلامی به شماره 10/62815 مورخ 1398/10/4 مقرر گردید؛ بابت ارسال هر مقاله جهت داوری مبلغ 1/500/000 ریال و پس از تأیید نهایی، مبلغ 3/500/000 ریال دیگر جهت چاپ مقاله از مولفان محترم دریافت گردد. (لازم به ذکر است در صورتی که مقاله از طرف داوران محترم مردود اعلام شود مبلغ 1/500/000 ریال اولیه قابل بازگشت به مولف نمی‌باشد).
شماره حساب 0115860589006 و یا شماره کارت 6037691990453680 بانک صادرات
بنام دانشگاه آزاد اسلامی
.
فصلنامه علوم سیاسی اخلاق علمی و نشر را تحت قوانین بین‌المللی کپی رایت و کمیته بین‌المللی اخلاق در انتشارات (COPE) رعایت می‌نماید.
نوع دسترسی به مقالات فصلنامه تخصصی علوم سیاسی، به صورت باز می‌باشد.
آخرین مقالات منتشر شده
-
دسترسی آزاد مقاله
1 - بررسی موانع خارجی توسعه فرهنگی در پیشبرد توسعه سیاسی جمهوری اسلامی ایران
عطیه جانعلی نژاد خسرو مزرعیشماره 66 , دوره 20 , بهار 1403توسعه فرهنگی می‌تواند نقش مهمی در پیشبرد توسعه سیاسی جمهوری اسلامی ایران داشته باشد. با ایجاد یک فضای فرهنگی متنوع و پویا، افراد از اندیشه و دیدگاه‌های مختلف بهره مند می‌شوند که این می‌تواند به تنوع فکری و تبادل نظر در جامعه کمک کند. همچنین، ارتقاء سطح آموزش و فرهنگ عمو چکیده کاملتوسعه فرهنگی می‌تواند نقش مهمی در پیشبرد توسعه سیاسی جمهوری اسلامی ایران داشته باشد. با ایجاد یک فضای فرهنگی متنوع و پویا، افراد از اندیشه و دیدگاه‌های مختلف بهره مند می‌شوند که این می‌تواند به تنوع فکری و تبادل نظر در جامعه کمک کند. همچنین، ارتقاء سطح آموزش و فرهنگ عمومی موجب افزایش آگاهی مردم و افزایش سطح مشارکت آنان در امور سیاسی می‌شود. توسعه فرهنگی می‌تواند با ترویج ارزش‌ها و اصول انسانی و اخلاقی، توجه به حقوق شهروندی و ترویج اندیشه‌های پویایی که به جامعه اجرام مطلق سازنده با توجه به مبانی اسلامی منوط می‌باشد، به توسعه سیاسی جامعه کمک کند. بدین ترتیب، توسعه فرهنگی می‌تواند به تعمیق ارتباطات بین اعضای جامعه، تقویت هویت ملی و اسلامی، ایجاد همبستگی اجتماعی و ترویج دموکراسی در قالب اصول اسلامی کمک کند. این امر می‌تواند به استحکام نظام سیاسی و پیشرفت مستدام جامعه کمک نماید. از طرفی، راه‌حل‌های ممکن برای کاهش تأثیر موانع خارجی بر توسعه فرهنگی و سیاسی درجمهوری اسلامی ایران شامل تقویت ارتباطات بین‌المللی، ارتقاء دیپلماسی فرهنگی، ترویج فرهنگ ملی و تقویت همکاری‌های فرهنگی بین کشورها می‌باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - نظام بین‌الملل مدرن و توسعه نقش جهادگرایی تکفیری در جهان عرب
یوسف سیفیشماره 66 , دوره 20 , بهار 1403جهادگرایی تکفیری یک هویت بین‌المللی است که نظام بین‌الملل مدرن را در سطوح مختلف با چالش مواجه کرده است. ایدئولوژی این نحله از سوی اسلام‌گرایان عرب تئوریزه شده و عمده نیروهای خود را از جهان عرب تأمین می‌کند. روند گسترش و تحکیم نظام بین‌الملل معاصر در جهان عرب با تولد و چکیده کاملجهادگرایی تکفیری یک هویت بین‌المللی است که نظام بین‌الملل مدرن را در سطوح مختلف با چالش مواجه کرده است. ایدئولوژی این نحله از سوی اسلام‌گرایان عرب تئوریزه شده و عمده نیروهای خود را از جهان عرب تأمین می‌کند. روند گسترش و تحکیم نظام بین‌الملل معاصر در جهان عرب با تولد و توسعه جهادگرایی تکفیری در این منطقه از هم‌زمانی برخورداراند. این پژوهش نقش نظام بین‌الملل در گسترش اسلام سیاسی رادیکال در جوامع عربی را مورد سوال قرار می‌دهد. پژوهش‌های صورت گرفته در این حوزه نشان می‌دهد، بحران در ساخت دولت-ملت، بحران هویت، بحران‌های ناشی از مدرنیته و یا زمینه‌های اجتماعی یا دینی خشونت در جوامع عربی و اسلام، در گرایش جهان عرب به این رادیکالیزم موثر بوده‌اند. این پژوهش با استفاده از نظریههای سازه‌انگاری و پسااستعماری نشان می‌دهد، فهم جهان عرب از نظام بین‌الملل مدرن که تابعی از تحولات این نظام به حساب می‌آید در طول یک قرن گذشته با تغییر پارادایم مواجه شده و این تغییر، زمینه را برای نقش‌آفرینی جهادگرایی تکفیری ایجاد کرده است. در پارادایم جدید نظام بین‌الملل مدرن متناسب با برداشت اسلام سیاسی، به کلی انکار می‌شود. این نظام، ساختاری شیطانی علیه اعراب و مسلمانان، تلقی می‌شود و جهاد علیه آن و همه سرسپردگانش برای اعراب و مسلمانان اولویت دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - نقش فرماندهی کل نیروی انتظامی درتحقق جهاد تبیین مطابق بیانیه گام دوم انقلاب
محمد شریفانی نسرین علوی نیاشماره 66 , دوره 20 , بهار 1403زمینه و هدف: فرماندهی نیروی انتظامی (فراجا) به عنوان نهاد متولی امنیت و نظم در جامعه نقش مهمی در تحقق جهاد تبیین در جامعه دارد. جهاد تبیین از موضوعات اساسی برای آینده انقلاب است که مورد توجه مقام¬معظم¬رهبری (مدظله) قرار¬دارد و ایشان به مناسبت¬های مختلف در این رابطه نکات چکیده کاملزمینه و هدف: فرماندهی نیروی انتظامی (فراجا) به عنوان نهاد متولی امنیت و نظم در جامعه نقش مهمی در تحقق جهاد تبیین در جامعه دارد. جهاد تبیین از موضوعات اساسی برای آینده انقلاب است که مورد توجه مقام¬معظم¬رهبری (مدظله) قرار¬دارد و ایشان به مناسبت¬های مختلف در این رابطه نکاتی را تذکر داده¬اند. بنابراین آگاهی از شرایط و عوامل اثرگذار توسط فراجا بر تحقق جهادتببین می¬تواند زمینه¬ساز رسیدن به جامعه مطلوب و تداوم انقلاب باشد. هدف پژوهش حاضر ارائه نقش فرماندهی نیروی انتظامی در تحقق جهادتبیین مطابق بیانیه گام¬دوم¬انقلاب است. روش: رویکرد کیفی و نظریه داده¬بنیاد است. داده¬های مورد نیاز از طریق نمونه‌گیری نظری و هدفمند با روش مصاحبه¬های نیمه‌ساختاریافته با فرماندهان نیروی انتظامی استانهای کرمانشاه، همدان و کهگیلویه و بویراحمد گردآوری و طی سه فرآیند؛ کدگذاری باز، محوری و گزینشی، مفهوم¬پردازی و تجزیه و تحلیل شده¬است. یافته¬ها و نتیجه¬گیری: یافته¬های پژوهش شامل 330 مفهوم اولیه، 157 مضمون فرعی و 18 مضمون اصلی است که مقوله هسته، «فرماندهی فراجا و تحقق جهاد¬تببین» برساخت گردید و الگوی پارادایمی بدست آمده، شرایط و علل، عوامل و ضرورت¬های لازم را بازنمایی کرده و برای رسیدن به نتایج مطلوب لازم است تمام مؤلفه¬های اثرگذار با اتخاذ استراتژی¬های لازم، پیامدهای این امر را فراهم سازند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - الگوی مطلوب حاکمیت، بر اساس ارزش های اسلامی در بسط عدالت و جایگاه مردم پس از انقلاب اسلامی
سید علی اکبر حسینی شحنهشماره 66 , دوره 20 , بهار 1403الگوی مطلوب حاکمیت بر مبنای ارزش های اسلامی، یکی از آرمان های متفکران مسلمان بوده است تا عدالت بسط دهد. انقلاب اسلامی را می توان نمودِ این الگو در عصر امروز دانست که در تلاش برای زنده کردن ارزش های اسلامی در قالب یک حکومت برآمد. در این گستره، البته حاکمیت خوب که از طرف چکیده کاملالگوی مطلوب حاکمیت بر مبنای ارزش های اسلامی، یکی از آرمان های متفکران مسلمان بوده است تا عدالت بسط دهد. انقلاب اسلامی را می توان نمودِ این الگو در عصر امروز دانست که در تلاش برای زنده کردن ارزش های اسلامی در قالب یک حکومت برآمد. در این گستره، البته حاکمیت خوب که از طرف سازمان ملل مطرح شد یکی از نزدیک ترین نظریات به الگوی مطلوب حاکمیت بر مبنای ارزش های اسلامی بوده است فارغ از آنکه در حاکمیت خوب، ارزش های اسلامی جائی ندارند و اساس آن ارزش های غربی است. از این جهت، ضرورت این پژوهش در این است که تا ضمن رفع نیازهای اساسی جامعه، عدالت و امنیت و پایداری را مورد مداقه قرار دهد و حاکمیت مطلوب اسلامی معنا پیدا کند و جایگاه مردم و عدالت در آن بیش از پیش درونی شود. هدف، ارائه ی الگویی مبنی بر مدل مطلوب حاکمیت اسلامی است. سوال این است که الگوی مطلوب حاکمیت، بر اساس ارزش های اسلامی در بسط عدالت و جایگاه مردم پس از انقلاب اسلامی تا چه اندازه پیاده شده است؟ اگرچه انقلاب اسلامی با شعار عدالت رخ نمایاند اما به نظر می رسد که در روند طی شده خود در این خصوص، به تک گویی بیمار شده است که باید آن را در درمان کند و به منتقدان و معترضان که از مردم هستند رخصت ابراز نظرات در وجوه اقتصادی، سیاسی و فرهنگی را بدهد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - واکاوی مقایسه ای تاثیر فرهنگ سیاسی بر حقوق شهروندی در ایران و ترکیه
وحید مسکوکیان سید اسمعیل حسینی گلی نادر هوشمندیار طاهره ابراهیمی فرشماره 66 , دوره 20 , بهار 1403در جوامع بشری حقوق شهروندی همواره مورد توجه بوده و بی توجهی به آن موجب افزایش بسیاری از ناهنجاری های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی شده و حقوق شهروندی را به مخاطره انداخته است. شرایط و عوامل مختلفی بر میزان تحقق حقوق شهروندی در جامعه تاثیر گذاشته که از جمله می توان به چکیده کاملدر جوامع بشری حقوق شهروندی همواره مورد توجه بوده و بی توجهی به آن موجب افزایش بسیاری از ناهنجاری های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی شده و حقوق شهروندی را به مخاطره انداخته است. شرایط و عوامل مختلفی بر میزان تحقق حقوق شهروندی در جامعه تاثیر گذاشته که از جمله می توان به فرهنگ سیاسی اشاره کرد. سوال اصلی این مقاله آن است که وجوه عمده تشابه و تمایز حقوق شهروندی در دو کشور ایران و ترکیه کدامند؟ پژوهش برای پاسخ به این پرسش فرضیه را می توان چنین مطرح نمود که وجوه عمده تشابه تاثیر فرهنگ سیاسی در حقوق شهروندی دو کشور ایران و ترکیه عبارتند از اعطای حق رای به زنان، مشارکت سیاسی زنان و اختصاص جایگاه‌های مهم سیاسی و مدیریتی به آنها؛ رایگان بودن آموزش و پرورش، دسترسی آسان به وکیل می باشد. درحالی که وجوه عمده تمایز تاثیر فرهنگ سیاسی در حقوق شهروندی دو کشور ایران و ترکیه عبارتند از وجود تعارضات اساسی در قوانین اساسی دوکشور بویژه درخصوص واژ ه هایی همچون ملت، اقوام و ملیت ها، نظام های سیاسی متفاوت و ساختار حکومتی مبتنی بر ایدئولوژی غیرسکولاریستی و سکولاریستی؛ دو فرهنگ سیاسی مختلف با توجه به ارزش های دینی و سنتی،ضعف جامعه مدنی و مشارکت سیاسی احزاب؛ مشارکت اجتماعی اقوام، تساوی حقوق درمیان گروه‌های قومی، مجازات اعدام، مشارکت زنان مذهبی در نظام های آموزشی. این مقاله با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی نقش و جایگاه فرهنگ سیاسی درتحقق حقوق شهروندی دردو کشور ایران و ترکیه را مورد بررسی قرار می‌دهد . پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - واکاوی نقش شورای امنیت سازمان ملل برای پیشگری از وقوع جنگ در خاور میانه
سمیرا کهن خاکی بهزاد غفاری بنامشماره 66 , دوره 20 , بهار 1403شورای امنیت با حدود اختیاراتی که توسط منشور ملل متحد برایش تعریف شده است مجری نظام امنیت مشترک می باشد و مسئول استقرار نظم و امنیت در جهان گردیده. این پژوهش با در نظر گرفتن اهمیت بسزای نقش شورای امنیت سازمان ملل در راستای عدم وقوع جنگ در خاورمیانه است از این رو برای پا چکیده کاملشورای امنیت با حدود اختیاراتی که توسط منشور ملل متحد برایش تعریف شده است مجری نظام امنیت مشترک می باشد و مسئول استقرار نظم و امنیت در جهان گردیده. این پژوهش با در نظر گرفتن اهمیت بسزای نقش شورای امنیت سازمان ملل در راستای عدم وقوع جنگ در خاورمیانه است از این رو برای پاسخ به این سوال، ابتدا به نقش شورای امنیت سازمان ملل برای پیشگیری از جنگ در خاورمیانه پرداخته که هدف آن تبیین ابزارهای شواری امنیت سازمان ملل متحد در پیشگری از وقوع جنگ با تمرکز بر خاورمیانه می باشد. روش شناسی مقاله توصیفی - تحلیلی با شیوه استدلالی تحلیل محتوا و با استفاده از منابع کتابخانه¬ای به پرسش طرح شده پاسخ علمی می¬دهد. و سپس با تشریح عوامل موثر در تقویت نقش شورای امنیت و افزایش کارایی در پیشگیری از جنگ در خاور میانه و بیان اهمیت آن، به این نتایج می رسیم که بین نقش شورای امنیت سازمان ملل متحد به منظور پیشگیری از جنگ در خاور میانه ارتباط انکار ناپذیر و رابطه ناگسستنی وجود دارد که متاسفانه انجام نمی شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - مسئله قدرت و کنشگری فعال روحانیت در خاورمیانه، مطالعه موردی کنشگری روحانیت در ملی شدن صنعت نفت در ایران
محمدصادق گل محمدی سیامک بهرامیشماره 66 , دوره 20 , بهار 1403مطالعه تاریخ سیاسی و اجتماعی خاورمیانه بدون نگاه به کنشگران نهاد مذهب مطالعه‌ای ناقص است.روحانیت موجود در هرگروه مذهبی تأثیری بسزا درتحولات بیرون و درون این گروه‌هانهاده است.اینکه هدف ازاین کنشگری دفاع از پاک‌دینی مذهبی یا اخلاقی صرف بوده یا ارتباط با قدرت‌طلبی این کنش چکیده کاملمطالعه تاریخ سیاسی و اجتماعی خاورمیانه بدون نگاه به کنشگران نهاد مذهب مطالعه‌ای ناقص است.روحانیت موجود در هرگروه مذهبی تأثیری بسزا درتحولات بیرون و درون این گروه‌هانهاده است.اینکه هدف ازاین کنشگری دفاع از پاک‌دینی مذهبی یا اخلاقی صرف بوده یا ارتباط با قدرت‌طلبی این کنشگران داشته مسئله اصلی پژوهش است.در این راستاسعی گردیده تا کنشگری روحانیت شیعی درملی شدن صنعت نفت دردهه 20شمسی وردبررسی قرارگیرد.سؤال اصلی آن است که روحانیت شیعی چه نقشی در ملی شدن صنعت نفت داشته و این نقش را با چه اهدافی ایفا نموده.فرضیه با تمسک به نظریههای گرامشی و آرای بوتکو بر اینست که علیرغم نقش پررنگ روحانیت در ملی شدن صنعت اما کنشگری آنها نه متأثر از حراست از ارزش‌های دینی یامنافع ملی بلکه در راستای هژمونی‌خواهی برسر قدرت باسایر کنشگران اجتماعی بوده.نتایج نشان می‌دهد که اگرروحانیت شیعی را در3دسته محافظه‌کار،انقلابی وعمل‌گرا تقسیم‌بندی نماییم،جریان عمل‌گرا غالب‌ترین جریان در ملی شدن صنعت نفت بوده که با نقش موازنه‌گر خویش،سعی داشته با ائتلاف‌های موقت،متلون وگاهاً متناقض باسایر کنشگران اجتماعی در جریان ملی شدن صنعت نفت،زمینه ظهور وبقدرت رسیدن کنشگرانی را فراهم آورند که می‌توانند به تثبیت قدرت و جایگاه آنها کمک نمایند.در این مسیر دفاع از ارزش‌های دینی در حاشیه بوده یا صرفاً وسیله برای هدف نهایی بوده است. تصور جریان عمل‌گرا ایجاد اصلاحاتی درنظم موجود بوده تا هدف تثبیت قدرت او درتقابل با سایر جریان‌ها مذهبی و غیر‌مذهبی محقق گردد ودراین مسیر از 3فرایند بلوک هژمونیک،جنگ مواضع و جنگ عینی بهره برده‌اند.این پژوهش توصیفی-تحلیلی از داده‌های کتابخانه‌ای والکترونیکی برای اثبات گزاره‌های خویش استفاده کرده است. پرونده مقاله
پربازدیدترین مقالات
-
دسترسی آزاد مقاله
1 - بررسی بازنگری قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران: فرآیند و دلایل تاخیر آن
محمدمهدی باباپور گل افشانی محمدمهدی سلطانیشماره 35 , دوره 12 , تابستان 1395اصل هفتاد و سوم پیش‌نویس قانون اساسی به امر تجدیدنظر در قانون اساسی اختصاص داشت، لکن در جلسه بررسی و تصویب نهایی در سال 58 به دلیل شرایط زمانی این اصل به تصویب نمی‌رسد؛ با بروز مشکلاتی جدّی در چهارچوب نظام (قوای مقننه، مجریه، قضائیه) که ناشی از تعدد مراکز تصمیم گیری و و چکیده کاملاصل هفتاد و سوم پیش‌نویس قانون اساسی به امر تجدیدنظر در قانون اساسی اختصاص داشت، لکن در جلسه بررسی و تصویب نهایی در سال 58 به دلیل شرایط زمانی این اصل به تصویب نمی‌رسد؛ با بروز مشکلاتی جدّی در چهارچوب نظام (قوای مقننه، مجریه، قضائیه) که ناشی از تعدد مراکز تصمیم گیری و وجود تشکیلات موازی در کشور بود، لزوم طرح اصلاحات در قانون اساسی مورد تأیید قرار گرفت، اما به علت جنگ و مسائل دیگر این امر به تأخیر افتاد؛ در نهایت در سال 68 با پایان یافتن جنگ، بستر مناسب و مساعدی برای تغییر در قانون اساسی فراهم شد که امام خمینی (ره) با صدور فرمان بازنگری، تغییرات و اصلاحات در قانون اساسی را خواستار شدند که به دنبال آن تمرکز در ساختار مدیریتی کشور ایجاد شد و آخرین فصل قانون اساسی به بازنگری اختصاص یافت و اصل یکصد و هفتاد و هفتم به عنوان اصل بازنگری در قانون اساسی جای گرفت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - توسعه سیاسی و سیاست مدرن :آسیب‌ها و چالش‌های توسعه سیاسی در ایران معاصر
خسرو وفائیشماره 29 , دوره 10 , زمستان 1393توسعه سیاسی همواره با آسیب‌ها و چالش‌های گوناگونی مواجه بوده است. منشأ یکی از چالش‌های اساسی آن در جامعه ما، درک نادرست از نسبت توسعه سیاسی باسیاست مدرن است. درواقع اگر درک درست و معناداری از رابطه این دو مقوله وجود نداشته باشد، ممکن است بین طرفداران توسعه سیاسی با کارگ چکیده کاملتوسعه سیاسی همواره با آسیب‌ها و چالش‌های گوناگونی مواجه بوده است. منشأ یکی از چالش‌های اساسی آن در جامعه ما، درک نادرست از نسبت توسعه سیاسی باسیاست مدرن است. درواقع اگر درک درست و معناداری از رابطه این دو مقوله وجود نداشته باشد، ممکن است بین طرفداران توسعه سیاسی با کارگزاران سیاست، منازعه و معارضه به وجود آید و آثار و پیامدهای ناگوار آن، علاوه بر کارگزاران این دو حوزه سیاسی، دامن جامعه را نیز فراگیرد. منازعه این دو گروه، پیش و بیش از هر چیز، به برداشت نادرست از کار ویژه و اهداف متقابل این دو حوزه بازمی‌گردد، به این معنا که آزادیخواهان بدون توجه به اهداف و کارویژه‌های سیاستمداران، عملکرد آنها را فقط در راستای اهداف و آرمان‌های خود می‌پسندند و سیاستمداران نیز بدون توجه به اهداف و کارویژه‌های آزادی خواهان، عملکرد آنها را صرفاً در جهت اهداف خود برمی‌تابند. این نگاه یک سویه از طرف این دو گروه، کم‌وبیش در مقاطعی از تاریخ تحولات سیاسی ایران، خود را به‌طور مؤثر نشان داده و به یکی از آسیب‌های جدی فرایند توسعه سیاسی در ایران تبدیل‌شده است. شناخت و ریشه‌یابی این آسیب می‌تواند از دامنه هزینه‌های سنگین عرصه سیاسی در ایران اعم از آزادیخواهی و سیاستمداری کاسته و تعامل مثبت بین کارگزاران این دو حوزه را به دنبال داشته باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - حقوق سیاسی مردم در اعمال نظارت بر دولت
علی کاظم زادهشماره 41 , دوره 13 , زمستان 1396حقوق سیاسی، بخشی از حقوق بشر است که به حقوق انسان‌ها در حوزه سیاست می‌پردازد و اموری از قبیل حق تعیین سرنوشت و مقدرات سیاسی و حق آزادی های سیاسی را شامل می‌شود. حق تعیین سرنوشت و مقدرات سیاسی مهمترین حقوق سیاسی است؛ حوزه عمومی ملک مشاع انسان‌هاست و میزان رأی مردم است . چکیده کاملحقوق سیاسی، بخشی از حقوق بشر است که به حقوق انسان‌ها در حوزه سیاست می‌پردازد و اموری از قبیل حق تعیین سرنوشت و مقدرات سیاسی و حق آزادی های سیاسی را شامل می‌شود. حق تعیین سرنوشت و مقدرات سیاسی مهمترین حقوق سیاسی است؛ حوزه عمومی ملک مشاع انسان‌هاست و میزان رأی مردم است . متصدیان امور عمومی به نیابت و انتخاب مردم انجام این خدمات را به عهده می گیرند. تصرف و دخالت در حوزه عمومی، بدون رضایت و اذن مردم مجاز نیست؛ در نظام مردم سالاری معیار بهره مندی از حقوق عمومی رضایت اکثریت با احترام به حقوق اقلیت می باشد؛ از جمله حق مشارکت سیاسی که شامل حق تعیین سرنوشت، حق شرکت مردم در انتخابات و همه پرسی‌ها، حق شرکت در تصمیم گیری‌ها، حق دسترسی شهروندان به مناصب دولتی، حق انتقاد و اعتراض، حق عزل، حق انتخاب رهبران و شرکت مستقیم و غیرمستقیم در سیاست گذاری عمومی و حق برخورداری از آزادی های سیاسی، حق برخورداری از آزادی بیان و آزادی احزاب می باشد. این حقوق سیاسی ابزارهای اعمال نظارت مردم بر دولت می باشند؛ که هریک از این‌ها نوعی نظارت مردم بر دولت است اگر مردم از هیات حاکمه منتخب خویش ناراضی شوند در انتخابات بعدی فرد دیگر را انتخاب می کنند یا در آن شرکت فعال پیدا نمی‌کنند و بدین طریق مراتب نارضایتی خود را اعلام داشته و ابزار نظارتی را نسبت به هیات حاکمه اعمال می‌کنند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - نقد و بررسی دو دیدگاه دموکراسی غربی و مردم سالاری دینی از نگاه روشنفکران ایرانی
داود خوش باورشماره 56 , دوره 17 , پاییز 1400دموکراسی و مردم سالاری جز مباحثی است که در محافل علمی و حتی سیاسی زیاد به آن پرداخته می شود ، حال این سوال مطرح می شود آیا بین دوکراسی غربی با مردم سالاری دینی تفاوتی وجود دارد؟ دیدگاه های مختلف متفکران اسلامی در تایید مردم سالاری دینی و اسلامی از جمله امامین انقلاب ، ش چکیده کاملدموکراسی و مردم سالاری جز مباحثی است که در محافل علمی و حتی سیاسی زیاد به آن پرداخته می شود ، حال این سوال مطرح می شود آیا بین دوکراسی غربی با مردم سالاری دینی تفاوتی وجود دارد؟ دیدگاه های مختلف متفکران اسلامی در تایید مردم سالاری دینی و اسلامی از جمله امامین انقلاب ، شهید مطهری و چند تن دیگر از بزرگان دینی مطرح می گردد، که قائل به مردم سالاری دینی بوده چرا که در جامعه ای که مملو از مردم مذهبی می باشد ارزش های دینی و مذهبی نقش اساسی در حوزه عمومی جامعه ایفا می نماید. در انواع دموکراسی وجه مشترک ، مشارکت مردم از طریق روش نمایندگی و مراجعه به آراء عموم می باشد و از طرفی قائلین دموکراسی غیر دینی یا غربی ، مردم سالاری دینی را ترکیبی از دو واژه مردم سالاری و دینی دانسته و برای آن ، اصالت و مفهوم و تعریف مستقل قائل نشده و آن را دارای ابهامات مختلفی میدانند و یا دین را باعث محدود کردن اصل مردم سالاری می دانند چرا که به نظرشان دین با دموکراسی قابل جمع نبوده و آن را واژه ای تحمیلی ، تصنعی و محقق ناشدنی است همچون محمدرضا درویش که قائل به مردم سالاری لیبرال است. در حال که بسیاری از نظریه پردازان اسلامی ، اصطلاح مردم سالاری دینی را واژه ای مرکب نمی دانند ، بلکه یک حقیقت واحد در جوهره نظام اسلامی است . یعنی اگر بنا باشد نظامی بر مبنای دین شکل گیرد بدون پذیرش مردم ممکن نیست. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - ناپایداری زیست محیطی در خاورمیانه و چالش‌های سیاستگذاری مدیریتی و فرهنگی: مطالعه مقایسه‌ای ایران، ترکیه و عربستان
ایران غازی اعظم ملاییشماره 37 , دوره 12 , زمستان 1395چکیده بررسی دو گزارش اخیر شاخص عملکرد محیط زیست دانشگاه ییل که در سال‌های 2014 و 2016 منتشر شده‌اند نشان از آن دارد که رتبه کشورهای خاورمیانه در این دو دوره با روند نزولی مواجه بوده است. هدف پژوهش حاضر بررسی دلایل عقبگرد و ناپایداری سیاست‌های زیست محیطی سه کشور مهم خاور چکیده کاملچکیده بررسی دو گزارش اخیر شاخص عملکرد محیط زیست دانشگاه ییل که در سال‌های 2014 و 2016 منتشر شده‌اند نشان از آن دارد که رتبه کشورهای خاورمیانه در این دو دوره با روند نزولی مواجه بوده است. هدف پژوهش حاضر بررسی دلایل عقبگرد و ناپایداری سیاست‌های زیست محیطی سه کشور مهم خاورمیانه یعنی ایران، ترکیه و عربستان، در این گزارش ها بوده است. بررسی برنامه های توسعه، سیستم مدیریتی و نظامهای فرهنگی و سیاسی حاکم بر این سه کشور نشان می‌دهد که عوامل متعددی سبب ناپایداری وضعیت محیط زیست در آنها گردیده است. در برنامه پنجم توسعه ایران و برنامه نهم جمهوری ترکیه، محیط زیست از موقعیت کاملا حاشیه ای برخوردار بوده و جایگاه بسیار مختصری را به خود اختصاص داده است. البته این امر در مورد عربستان سعودی چندان صدق نمی‌کند. نقش برجسته شخصیتها و نه ساختارها و قوانین در مدیریت محیط زیست و نیز قدرت گسترده دولت در این کشورها و در مقابل ضعف و ناکارمدی نهادهای مدنی زیست محیطی از دیگر مسائلی است که در هر سه کشور سبب عدم بهبود و پایداری وضعیت محیط زیست گردیده است، هر چند وضعیت عربستان در این دو حوزه از دو کشور دیگر وخیم تر است. نفت خیز بودن کشورهای خاورمیانه و یارانه های بالای انرژی نیز منجر به تولید گازهای سمی و آلودگی هوا گردیده است. ایران و عربستان در این زمینه عملکرد ضعیف‌تری نسبت به ترکیه داشته‌اند و با ادامه پرداخت یارانه های انرژی، نقش بیشتری در آلودگی محیط زیست دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - جایگاه و کارویژه‌های سکولاریسم در غرب و جهان اسلام
امیر ساجدیشماره 31 , دوره 11 , تابستان 1394با فرا رسیدن عصر رنسانس و نوزایی در قرن چهاردهم میلادی در جوامع مغرب زمین فلسفه جزم گرایی مدرسی و اسکولاستیکی و نظام کلیسایی حاکم در کل دوران قرون وسطی مورد چالش جدی قرار گرفت. در این واکنش بخش اعظم آنچه تحت عنوان دین و مذهب و متافیزیک قرار داشت به ویزه در حوزه های سیاس چکیده کاملبا فرا رسیدن عصر رنسانس و نوزایی در قرن چهاردهم میلادی در جوامع مغرب زمین فلسفه جزم گرایی مدرسی و اسکولاستیکی و نظام کلیسایی حاکم در کل دوران قرون وسطی مورد چالش جدی قرار گرفت. در این واکنش بخش اعظم آنچه تحت عنوان دین و مذهب و متافیزیک قرار داشت به ویزه در حوزه های سیاسی و اجتماعی به کناری نهاده شد و مدرنیته با سرعتی شتابان روند تحولی را آغاز نمود. یکی از فرایندهای چندگانه دوران بعد از قرون وسطی (دوران مدرن) که از نتایج اجتناب ناپذیر صورت بندی مدرنیته محسوب می‌گردد، فرایند سکولاریزاسیون (جدا کردن دین از سیاست) است. تفکرات فکری و فلسفی چند صد ساله در غرب باعث گردید تا سکولاریسم در این بخش از جهان دارای ریشه های مستحکمی‌شود و به دیگر نقاط جهان نیز سرایت نماید. از سوی دیگر پدیده سکولاریسم در مشرق زمین به‌طور عام و در بین متفکرین شرق و کشورهای اسلامی به‌طور خاص که مورد نظر ما در مقاله حاضر است، نیز مورد توجه و التفات ویژه ای قرار گرفت، که غالبا با نوعی برخورد دوگانه روبرو شد: از یک سوی مورد انتقاد شدید قرار گرفت و از سوی دیگر برخی از روشنفکران این کشورها را مجذوب خود کرد. پس از گذشت زمان زیادی مشاهد می‌شود که سکولاریسم گسترش چندانی در بین کشورهای اسلامی ننموده است. علت عدم اشاعه سکولاریسم در ساختار و قدرت و حکومت و نظام های سیاسی در کشورهای اسلامی و خاورمیانه دلایل مختلفی دارد، از جمله در مدرنیته غربی قدرت و منزلت بر اساس محوریت انسان شکل گرفت. ولی در دین اسلام قدرت متعلق به خداوند است و نمی تواند انسان- محور باشد. به همین دلیل در جوامع مشرق زمین الزام ها و کاربست های سکولاریسم به‌عنوان یک جریان اندیشگی و یک نظام سیاسی- اجتماعی آنچنان که در غرب تحقق و اشاعه یافت، چندان زمینه و بستر مناسبی برای بسط و اشاعه پیدا نکرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - ورزش و روابط بین‌الملل: جنبه‌های مفهومی و تئوریک
افشین زرگرشماره 31 , دوره 11 , تابستان 1394مطالعات بین‌رشته‌ای روابط بین‌الملل از ظرفیت بالایی برای پرداختن به موضوعات مختلف برخوردار است. چنین قابلیتی در چند دهه‌ی اخیر بسیار افزایش یافته است و محققین این حوزه به مباحث متنوعی می‌پردازند؛ دیگر کم‌تر کسی می‌تواند از این نگرش متصلب و بسته دفاع کند که روابط بین‌ال چکیده کاملمطالعات بین‌رشته‌ای روابط بین‌الملل از ظرفیت بالایی برای پرداختن به موضوعات مختلف برخوردار است. چنین قابلیتی در چند دهه‌ی اخیر بسیار افزایش یافته است و محققین این حوزه به مباحث متنوعی می‌پردازند؛ دیگر کم‌تر کسی می‌تواند از این نگرش متصلب و بسته دفاع کند که روابط بین‌الملل را باید تنها از منظر تعاملات دولت‌ها و یا موضوعات مسلط و محوری مانند ملاحظات امنیتی مطالعه کرد. ورزش و پویش‌های مرتبط با آن از جمله مباحث بسیار جدیدی قلمداد می‌شود که مورد توجه محققین روابط بین‌الملل قرار می‌گیرد. ورزش‌هایی مانند فوتبال دهه‌هاست که جنبه‌های سیاسی پررنگی داشته و در مدیریت کلان سیاسی به کارکردهای آن توجه می‌شود. امروزه جا دارد که کارکردهای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی آن و آثار و تبعات شگرف آن بر کلان‌ترین سطح تعاملات یعنی روابط بین دولت‌ها و دیگر بازیگران بین‌المللی در روابط بین‌الملل تئوریزه و مفهوم‌سازی شود. بنابر همین اهمیت، در این مقاله تلاش می‌شود برخی از جنبه‌های مهمی که ورزش با روابط بین‌الملل ارتباط پیدا می‌کند مورد بررسی قرار گیرد و از این طریق زمینه‌ای پژوهشی برای توجه بیشتر به ورزش در روابط بین‌الملل ایجاد شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - تأثیر جمهوری اسلامی ایران بر شکل‌گیری گروه جهاد اسلامی در فلسطین
حسین مسعود نیا سعید قر بانی تازه کندیشماره 37 , دوره 12 , زمستان 1395پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 منشأ تحولات عظیمی در منطقه و جهان گردید،این رویداد تأثیرات زیادی در بیداری مسلمانان جهان و احیای باورهای دینی داشت.از جمله گروه‌هایی که به‌صورت مستقیم تحت تأثیر انقلاب اسلامی شکل گرفت، گروه جهاد اسلامی در فلسطین بود، یکی از دستاورد چکیده کاملپیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 منشأ تحولات عظیمی در منطقه و جهان گردید،این رویداد تأثیرات زیادی در بیداری مسلمانان جهان و احیای باورهای دینی داشت.از جمله گروه‌هایی که به‌صورت مستقیم تحت تأثیر انقلاب اسلامی شکل گرفت، گروه جهاد اسلامی در فلسطین بود، یکی از دستاوردهای انقلاب در منطقه و جهان، صدور انقلاب اسلامی است که در آن، جمهوری اسلامی ایران در چارچوب اصل دعوت، صدور انقلاب را در دستور کار سیاست خارجی خود قرار داده است و حتی صدور انقلاب به‌عنوان یک اصل و هدف در سیاست خارجی درآمده است، بعد از پیروزی انقلاب اسلامی الگوهای مختلفی بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران حاکم شد که دیدگاه‌های متفاوتی در رابطه با صدور انقلاب داشتند، و با توجه به الگوهای صدور انقلاب، میزان و نوع حمایت از نهضت‌های اسلامی متفاوت بود، گروه جهادی فلسطین نیز یکی از این گروه‌های اسلامی است که در گفتمان‌های مختلف جمهوری اسلامی تحت تأثیر انقلاب اسلامی قرارگرفته است. در پژوهش زیر نویسنده درصدد است با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی روند تأثیرگذاری جمهوری اسلامی ایران در گروه جهاد اسلامی فلسطین از آغاز شکل‌گیری جهاد اسلامی تا دوران سازندگی را مورد تجزیه‌وتحلیل قرار دهد و سؤالی که نویسنده درصدد بررسی آن است اینکه جمهوری اسلامی ایران درروند شکل‌گیری گروه جهاد اسلامی فلسطین چه تأثیری داشته است؟ پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - واکاوی مولفه های قدرت نرم شهید حسن طهرانی مقدم با تاکید بر بیانات امام خامنه ای(مدظله العالی)
محمد بیدگلی اصغر رجبی ده برزوئی عبدالله عراقی محمد بختیاریشماره 64 , دوره 19 , پاییز 1402انقلاب اسلامی ایران با محوریت دین در قرن بیستم با شکل و محتوای متفاوتی نسبت به سایر انقلاب های جهانی به وقوع پیوست و شاخصهای گوناگونی از قدرت نرم با وقوع انقلاب اسلامی ایجاد شد. شهید حسن طهرانی مقدم یکی از تاثیرگذاران قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در منطقه بود. ایشان از چکیده کاملانقلاب اسلامی ایران با محوریت دین در قرن بیستم با شکل و محتوای متفاوتی نسبت به سایر انقلاب های جهانی به وقوع پیوست و شاخصهای گوناگونی از قدرت نرم با وقوع انقلاب اسلامی ایجاد شد. شهید حسن طهرانی مقدم یکی از تاثیرگذاران قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در منطقه بود. ایشان از بنیان گذاران سپاه پاسداران و سیستم های نظامی و فرماندهی دانشمند، عارف و مخلص و مجاهدی بزرگ بود. در پژوهش حاضر تلاش شده به این سئوال پاسخ داده شود که مولفه های قدرت نرم شهید حسن طهرانی مقدم با تاکید بر بیانات امام خامنه ای(مدظله العالی) چیست؟ پژوهشگران با استفاده از روش تحلیل مضمون، داده های حاصل از بیانات امام خامنه ای را مفهوم سازی کرده اند. بر اساس آن مفاهیم، مضامین اولیه(نیت الهی، انس با قرآن و دعا، عزم راسخ، اراده محکم، تیز بین بودن، راه درست را شناختن، کار انقلابی پر حجم، جدیت در مسئولیت ها، پرتوان بودن، با تدبیر حرکت کردن و اولویت بندی کارها) و مضامین سازمان دهنده(حسن ظن الهی، اعتقاد به کمک الهی، سرپرستی، پایبندی، زیرکی، آگاهی، راه گشایی، پر کاری، همت جهادی، فراست و تلاش مضاعف) به دست آمد. در نهایت، با ترکیب و ادغام مضامین فراگیر نزدیک به هم پنج بعد توکل به خدا، مسئولیت پذیری، بصیرت افزایی، خستگی ناپذیری وشتاب توام با تدبیر با تاکید بر بیانات امام خامنه ای استخراج گردید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - بررسی مشکلات فرایند مدرنیزاسیون در ایران معاصر و اثرات آن بر جهانی شدن
یوسف احمدی قاسم آباد سفلی گ.ن. ذاکرفشماره 30 , دوره 11 , بهار 1394تجدد یکی از ویژگی‌های عصر جدید است. ما در عصر مدرنیته زندگی می‌کنیم، از این‌رو مدرنیته روح عصر جدید است. از عمر نوسازی در جامعه ایران بیش از یک قرن می‌گذرد و از انقلاب مشروطه به این ور رشد و شتاب گرفت. در این فاصله ایران توانسته است از تحولات و دستاوردهای علمی و فنی و ا چکیده کاملتجدد یکی از ویژگی‌های عصر جدید است. ما در عصر مدرنیته زندگی می‌کنیم، از این‌رو مدرنیته روح عصر جدید است. از عمر نوسازی در جامعه ایران بیش از یک قرن می‌گذرد و از انقلاب مشروطه به این ور رشد و شتاب گرفت. در این فاصله ایران توانسته است از تحولات و دستاوردهای علمی و فنی و اقتصادی و سیاسی و... غرب تاثیر پذیرفته و بر اساس ظرفیت و توان خویش از آن تحولات عظیم دست به گزینش زده است. تحولات غرب به‌طور مستقیم یا غیر مستقیم ناشی از تحولات فکری و فلسفی درغرب بعد از رنسانس است، که از آن به مدرنیته یاد می‌شود.این عنصردرتمدن غرب درون زابوده است. از این روتوسعه مدرنیزاسیون و متعاقب آن جهانی شدن محصولات جدی مدرنیته‌اند که درجهان گسترش یافته‌اند. از آنجایی که مدرنیته در ایران دیرتر و نارس ورود کرد، لذا مدرنیزاسیون در ایران با چالش‌هایی از قبیل سنت، استبداد، عدم درک درست روشنفگران، رهبران و برنامه ریزان جامعه و... همگی بخشی از موانع سر راه مدرنیزاسیون در ایران خصوصا در دوره پهلوی و اواخر دوران قاجار بوده است؛ باتوجه به روش تاریخی، تحلیلی توصیفی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای- اسنادی، بیشتر به بررسی دو مورد نخست آنها خواهیم پرداخت. پرونده مقاله
