ساختار عاملی (روایی سازه) و همسانی درونی پرسشنامه نقش جنسی بم در جمعیت نوجوان ایرانی

محورهای موضوعی : روان سنجی

محمود خلیلیان شلمزاری ¹

1 - پژوهشگر مقیم گروه روانشناسی مرکز تحقیقات زن و خانواده، قم، ایران

تاریخ دریافت : 1398/03/28 تاریخ پذیرش : 1398/03/28 تاریخ انتشار : 1397/09/01

کلید واژه: اعتباریابی, روایی‌سازی, مردانگی, زنانگی, پرسشنامه نقش جنسی بم,

چکیده مقاله :

پژوهش حاضر به بررسی ساختار عاملی و تعیین همسانی درونی پرسشنامه نقش جنسی بم (BSRI) فرم 30 ماده‌ای پرداخته است. روش پژوهش بر اساس طرح تحقیق توصیفی از نوع همبستگی بمنظور تحلیل ماتریس کواریانس است. داده‌ها از جمعیت 402 نفری دانش‌آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه نظری در سال تحصیلی 1397-1396 از طریق روش نمونه‌گیری طبقه‌ای- خوشه‌ای جمع‌آوری شد. جهت تعیین روایی عاملی از تحلیل عاملی تاییدی (CFA) و اکتشافی (EFA) و جهت تعیین همسانی درونی از ضریب آلفای کرنباخ استفاده شد. یافته‌ها نشان داد مدل نظری بم با داده‌های جمع‌آوری شده برازش مناسبی ندارد؛ در مقابل مدل بدست‌آمده از تحلیل عاملی اکتشافی برازش قابل قبولی با دادها نشان داد. ضریب آلفای کرنباخ در کل پرسشنامه، خرده مقیاس مردانگی و خرد مقیاس زنانگی به ترتیب برابر با 70/0،70/0 و 61/0 بدست آمد. نتایج پژوهش، یافته برخی پژوهش‌های پیشین نسبت به وابسته به فرهنگ‌بودن BSRI و استخراج ساختار عاملی متفاوت از منطق نظری را تکرار کرد. با توجه به عدم برازش مدل نظری بم، نامناسب بودن ضرایب الگو در برخی ماده‌ها و همبستگی پایین برخی ماده‌ها با کل مقیاس، در بکارگیری فرم 30 ماده‌ای BSRI برای ارزیابی ویژگی‌های جنسیتی نوجوانان ایرانی تجدید نظر صورت گیرد.

چکیده انگلیسی:

Abstract  The present study aimed to investigate the factor   structure and determining the internal consistency of the Bam Sex-Role   Inventory (form 30 items). The study method is descriptive and correlation   research for the analysis of covariance matrix. Data were collected from 402   students of high school in 2017-2018 by stratified-cluster sampling. To   determine the factorial validity, Confirmatory factor analysis (CFA) and   exploratory factor analysis (EFA) were used. In order to determine the   internal consistency, Cronbach's alpha coefficient was used. The findings   showed that Bam's theoretical model was not fitted with collected data, In   contrast to the obtained model from exploratory factor analysis showed   acceptable fit with data. The Cronbach alpha coefficient in the whole inventory, the masculinity and femininity subscales was   respectively 0.70, 0.70 and 0.61. The results of the research repeated the findings of some previous   studies about the BSRI-dependent culture and the extraction of a different   factorial structure than theoretical logic. Regarding the non-fit of Bam's theoretical model, the inappropriate   patterns of the coefficients in some items and the low correlation of some   items with the whole scale, the BSRI Form 30 should be revised to evaluate   the gender characteristics of Iranian adolescents