اثرات یکپارچگی‌منطقه‌ای و جهانی برسرمایه گذاری مستقیم خارجی در کشورهای حوزه خلیج فارس
محورهای موضوعی : اقتصاد کار و جمعیتسید کمیل طیبی 1 , بتول رفعت 2 , الهام ناقلی 3 , بهروز صادقی عمروآبادی 4
1 - استاد دانشگاه اصفهان
2 - استادیار دانشگاه اصفهان
3 - کارشناسی ارشد اقتصاد
4 - دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه اصفهات
کلید واژه: جهانی شدن, سرمایه گذاری مستقیم خارجی, یکپارچگی اقتصادی, کشورهای حوزه خلیج فارس,
چکیده مقاله :
در فرایند جهانی شدن روابط تجاری و سرمایه‌گذاری بین کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه در قالب یکپارچگی‌های منطقه‌ای و جهانی گسترش یافته که اثرات متفاوتی در مناطق محتلف جهان حاصل شده است. هدف مقاله حاضر بررسی تاثیر یکپارچگی بر جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی در کشورهای حوزه خلیج فارس بوده که عمدتا نفت خیز هستند. بدین لحاظ یک الگوی اقتصاد سنجی سرمایه‌گذاری خارجی در محیط داده‌های تابلویی تصریح شده است که در برآورد آن از داده‌های اقتصادی این کشورها طی دوره 2008- 2001 استفاده شده است. نتایج تجربی نشان می‌دهند که یکپارچگی‌های منطقه‌ای سبب افزایش جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی در کشورهای حوزه خلیج فارس می‌‌شود. همچنین نتایج حاکی از اثرگذاری منفی تفاوت های فرهنگی و زبانی بر جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی در کشورهای حوزه خلیج فارس است.
The trade and investment relations have expanded substantially in globalization process among most developed and developing countries. The development has implemented in form of regional and global integrations affecting differently economies worldwide. The objective of this paper is to explore the effect of such integration on foreign direct investment (FDI) inflows in where countries where locate in the Persian Gulf, which are mostly oil producing. To this end, a panel econometric model has been specified and estimated using cross-section data of the selected countries in the region during 2001-2008. The empirical results indicate that regional trade integration leads the countries to increase FDI inflows, while they are faced with the inverse effects of discrepancies in culture and language on attracting FDI.
منابع
- داوودی، پرویز و شاهمرادی، اکبر (1383). بازشناسی عوامل موثر بر جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی در اقتصاد ایران و 46 کشور جهان در چهارچوب یک الگوی تلفیقی. فصلنامه پژوهش های اقتصادی ایران، 3 (20) : 120- 113.
- سریع القلم، محمود (۱۳۷۴). شناخت خلیجفارس در قالب مبانی نظری. فصلنامه اطلاعات سیاسیاقتصادی، 10(12): 35- 45.
- شمس الدین، صادقی (1380). نقش منافع ژئوپلتیکی ممالک نافذ خاجری در برخورد با مسایل خلیج فارس. فصلنامه مطالعات خاورمیانه، 8 (2): 125-116.
- طاهری، صالح (1382). اثرات ایجاد همگرایی اقتصادی بین ایران و اتحادیه های اقتصادی. پایان نامه کارشناسی ارشد علوم اقتصادی، دانشگاه اصفهان.
- کریمی هسنیجه، حسین (1382). جهانی شدن، یکپارچگی اقتصادی و مناسب ترین ترتیبات تجاری منطقه ای برای اقتصاد ایران (فرصتها و چالشها). پایان نامه دکتری علوم اقتصادی، دانشگاه اصفهان.
- مجتهدزاده، پیروز (۱۳۷۹). ایده های ژئوپولوتیک و واقعیت های ایرانی مطالعه روابط جغرافیا و سیاست در جهان دگرگون شونده. نشرنی، تهران.
- نجارزاده، رضا و شقاقی شهری، وحید (1385). همگرایی منطقه ای و تاثیر آن بر سرمایه گذاری مستقیم خارجی (مطالعه موردی کشورهای اسلامی عضو منا). مجله تحقیقات اقتصادی، 5 (72): 362-337.
- آذربایجانی، کریم (1381). جهانی شدن، همگرایی اقتصادی- منطقه ای و تاثیر آن بر رشد کشورهای حوزه دریای خزر و جمهوری های قفقاز. مجله تحقیقات اقتصادی،12(61): 169- 149.
- Bengoa, M.)2010(. Integration effects and trade barriers: Does european economic integration affect foreign direct investment? Working Paper.
- Bergstrand, J. H. (1986). The generalized gravity equation, monopolistic competition, and the factor-proportions theory in international trade. Review of Economics and Statistics, 71(3):143-153.
- Daude, C., & E. Stein, E. L. Yeyati. (2003). Regional integration and the location of FDI. Inter-American Development Bank. Working Paper.
- Deadorff, Alan V. (1995). Determinants of bilateral trade: Does gravity work in a neoclassical world? NBER Working Paper, Cambridge Mass. National Bureau of Economic Research.
- Harris. M. N., & Matyas, L. (1998). The econometrics of gravity models. Melbourne Institute Working Paper, 98(5).
- Helpman E., & Krugman P. (1981). Market structure and foreign trade, MIT press, Cambridge.
- Ivan & Francisco, P., & Instituto, E. (2006). Measuring international economic integration: Theory and evidence of globalization, Investigationes Economics, 10(24):449-464.
- Kalbasi, H. (2001). The gravity model and global trade flows. Policy Modeling for European and Global Issues.1 (10):263-290.
- Kubny, J., & Mölders, F., & Nunnenkamp, P. (2008). Regional integration and FDI in emerging markets. Working Paper, 141(8).
- Poyhonen, P. (1963). A tentative model for the volume of trade between countries. Empirical Economics, 90(2): 93-99.
- Tayebi, S. K. and A. Hortamani (2006). The impact of trade integration on FDI flows: Evidence from EU and ASEAN+3.Working Paper.
- Tinbergen, J. (1962). The world economy. Suggestions for an International Economic Policy. 3(28):109-116.
- www.data worldbank.org.
- www.time and date.com.