سیمای زن بویراحمدی در آینۀ ادبیات محلی

الموضوعات :

جلیل نظری ¹ (دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یاسوج)
مهین تاج صادق نیا ² (کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی،دانشگاه علوم پزشکی یاسوج)

تاريخ الإرسال : 04 الأحد , ذو الحجة, 1435 تاريخ التأكيد : 22 الثلاثاء , ربيع الأول, 1436 تاريخ الإصدار : 04 الجمعة , شعبان, 1436

الکلمات المفتاحية: زن, مادر, ترانه, لالایی, بویراحمد,

ملخص المقالة :

ادب محلّی منطقۀ بویراحمد، یکی از غنی‌ترین گنجینه‌های فرهنگ مردمی فرهنگ ایران است. ترانه های پژوهش حاضر از لابه‌لای سروده های محلّی مکتوب و شفاهی استخراج شده است. ترانه ها و سروده های بویراحمدی نشان حضور پررنگ زنان در در مراسم و اعیاد و اجرای بخش اعظم مراسم توسط ایشان بوده است. زنان خود آفرینندۀ بخش اعظمی از ترانه‌های لری بویراحمدی بوده‌اند. زن در این ترانه‌ها، دارای چهره‌ای ارزشمند و صاحب منزلت اجتماعی است. در این ترانه‌ها، ارزش و صفات نیک‌مردان عمدتاً از ذهن و زبان زنان بیان شده است؛ صفاتی که زنان انتظار دارند در مردان ایل وجود داشته باشد. در این آثار، اشارات‌ و نشانه‌های معناداری مبنی بر ضعف زن ایل و قدرت و سرپرستی مرد دیده نمی‌شود. زن بویراحمدی، آنگونه که این ترانه ها می نمایند، نقش اجتماعی فرهنگی به‌سزایی داشته و از جایگاه ویژه‌ای در ایل برخوردار بوده است

المصادر:

1. احمدپناهی، محمد، (۱۳۸۶)، «ادب رسمی و ادب عامیانه»، فصلنامۀ شعر، س۴، بهار، ش۲۱.  


2. باربارا، دی آنجلیس، (۱۳۸۳)، رازهایی دربارۀ زنان، تهران: نسل نواندیش.  


3.  روح الامینی، محمود (1380)، «گستره فرهنگ و فولکلور (ترانه­های محلی فارس، نوشتۀ صادق همایونی)»، کتاب ماه هنر، آذر و دی، شمارۀ 39 و 40، صص9-6.


4. ساروخانی، باقر، (۱۳۸۴)، مقدمه‌ای بر جامعه‌شناسی خانواده، چ۷، تهران: سروش.


5. حسینی، ساعد، (۱۳۸۱)، بخشی ازشعر، موسیقی و ادبیات شفاهی استان کهگیلویه‌وبویراحمد، شیراز: فاطمیه.


6. صدیق، مصطفی، (۱۳۵۴)، «ترانه‌هایی از کهگیلویه و بویراحمد»، مجلۀ هنر و مردم، ش۱۸۱.


7. گیدنز، آنتونی، (۱۳۷۶)، جامعه‌شناسی، ترجمۀ منوچهر صبوری، تهران: نی.


8. مقیمی، افضل، (۱۳۷۳)، بررسی گویش بویراحمد، شیراز: نوید.