نمادپردازی حیوانات در اصطلاحات و مثَل‌های بلوچی

الموضوعات :

عبدالغفور جهاندیده ¹ (استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار.)

تاريخ الإرسال : 29 السبت , صفر, 1439 تاريخ التأكيد : 08 السبت , جمادى الثانية, 1439 تاريخ الإصدار : 15 الأربعاء , جمادى الثانية, 1440

الکلمات المفتاحية: نماد, ادبیات عامیانۀ بلوچی, ضرب المثل های بلوچی, نمادهای جانوری,

ملخص المقالة :

حیوانات با توجه به این که در زندگی سنّتی و روستایی نقش بسیار پررنگی دارند، به همان گ ونه در زبان و ادبیات آن ها نیز حضور دارند. از میان انواع ادب عامیانه، جانوران بیشتر در ضرب المثل ها بازتاب دارند، بسیاری از رفتارها و خصوصیات این حیوانات جنبۀ نمادین پیدا کرده است. نمادها از جمله عناصر مهم در روابط اجتماعی و انتقال مفاهیم هستند. در این مقاله به بررسی ویژگی های نمادین 55 جانور در اصطلاحات و مثَل های بلوچی پرداخته ایم. این حیوانات شامل حیوانات اهلی (11مورد)، حیوانات وحشی (16مورد)، پرندگان (13مورد)، جانوران دریایی (5 مورد) و حشرات (10 مورد) هستند. تعداد مثل ها، اصطلاحات، واژه های مستقل بلوچیِ به‌کاررفتۀ مرتبط با موضوع مقاله، به 290 مورد می رسد. هدف اصلی از این بررسی، نمایش چگونگی کارکرد نمادهای جانوران در اَمثال بلوچی است. بعضی از این نمادها قابل تطبیق با موارد مشابه در زبان و ادبیات فارسی است. این پژوهش برای نخستین بار است که با این عنوان و درون مایه در امثال بلوچی صورت می گیرد. در این تحقیق، از روش تحلیلی بهره برده شده است و برای گردآوری اَمثال، از شیوۀ تحقیق میدانی استفاده شده است.

المصادر:

کتاب‌ها

-   انوری، حسن، (1381)، فرهنگ بزرگ سخن، تهران: انتشارات سخن.

-   تمیم­داری، احمد، (1390)، فرهنگ عامه، چاپ چهارم، تهران: نشر مهکامه.

-   جعفری قنواتی، محمد، (1394)، درآمدی بر فولکلور ایران، تهران: انتشارات جامی.

-   حافظ شیرازی، شمس‌الدین محمد، (1388)، دیوان حافظ، به کوشش خلیل خطیب رهبر، چاپ چهل و هشتم، تهران: انتشارات صفی­ علیشاه.

-   رنه لافورگ و رنه آلندی، (1374)، «نمادپردازی»، مجموعه مقالات اسطوره و رمز، ترجمۀ جلال ستاری، تهران، انتشارات سروش، (صص: 13-36)

-   روانبُد، محمدعبدالله، (1389)، شرح منظومۀ مکران، ترجمه و توضیح عبدالغفور جهاندیده، تهران:انتشارات کوله­پشتی.

-   شفیعی­ کدکنی، محمدرضا، (1383)، منطق ­الطیر عطارنیشابوری، تهران: انتشارات سخن.

-   شمیسا، سیروس،(1371)، بیان، چاپ دوم، تهران: انتشارات فردوس.

-   منصوری، جمشید، (1379)، راهنمای صحرایی پرندگان، تهران: نشر ذهن­ آویز.

-   میرصادقی، میمنت، (1385)،واژه ­نامه هنر شاعری، تهران: انتشارات کتاب مهناز.

-   وراوینی، سعدالدین، (1389)، مرزبان ­نامه، به کوشش خطیب رهبر، چاپ پانزدهم، تهران: انتشارات صفی­ علیشاه.