تاثیر بهره‌وری کل عوامل تولید بر اشتغال در صنایع تولیدی ایران

الموضوعات :

شیما سنگسری ¹ , محمد قلی یوسفی ² , حمید آماده ³

1 - دانشجوی دکتری، دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
2 - استاد اقتصاد دانشگاه علامه طاطبائی، تهران، ایران
3 - استادیار اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

تاريخ الإرسال : 12 السبت , ربيع الأول, 1441 تاريخ التأكيد : 24 الأحد , جمادى الأولى, 1441 تاريخ الإصدار : 25 الجمعة , ربيع الأول, 1441

الکلمات المفتاحية: اشتغال, طبقه‌بندی JEL: C50, L60, O1. بهره‌وری کل, صنایع کارخانه‌ای ایران, مدل تقاضای نیروی کار, خودرگرسیون برداری توزیعی باوقفه گسترده (ARDL), تصحیح خطا (ECM),

ملخص المقالة :

هدف این مقاله ارزیابی اثر بهره‌وری کل عوامل تولید بر اشتغال در بخش‌های صنایع ایران با استفاده از روش خودرگرسیون برداری و بردارهای تصحیح خطا طی دوره زمانی 1374-94 می‌باشد. در مدل‌سازی، صنایع، به سه گروه تکنولوژی پایین، صنایع با تکنولوژی متوسط رو به بالا و صنایع متوسط رو به پایین دسته‌بندی شده است. نتایج نشان از تاثیر منفی و معنادار بهره‌وری کل عوامل بر اشتغال در کل صنایع و صنایع با تکنولوژی متوسط به بالا دارد؛ بدین معنا که افزایش بهره‌وری کل عوامل تولید در کوتاه‌مدت و بلندمدت موجب کاهش اشتغال کل صنعت صنایع با تکنولوژی متوسط به بالا می‌شود. افزون بر این، بهره‌وری کل عوامل تولید بر اشتغال در صنایع با تکنولوژی پایین و صنایع متوسط به پایین تاثیر منفی دارد؛ بدین معنا که افزایش بهره‌وری کل عوامل تولید در کوتاه‌مدت و بلندمدت موجب کاهش اشتغال در صنایع با تکنولوژی پایین و صنایع متوسط به پایین می‌شود. بر اساس نتایج، افزایش مهارت و تخصص نیروی کار و ماشین‌آلات جدید می‌تواند منجر به افزایش بهره‌وری در اشتغال صنایع ایران شود.

المصادر:

-     امیری، حسین، ملابهرامی، احمد(1397). اقتصاد کلان‌سنجی ساختاری با رویکرد تعادل عمومی پویای تصادفی(DSGE)، چاپ اول. تهران: ترمه.

-     امینی، علیرضا، فرهادی‌کیا، علیرضا (1396). برآورد توابع اشتغال به تفکیک بخش‌های اقتصادی ایران و پیش‌بینی اشتغال در برنامه ششم توسعه، فصلنامه علمی پژوهشی برنامه و بودجه، 23 (4): 99-61.

-     آماده، حمید، قاضی، مرتضی، عباسی‌فر، زهره (1388). بررسی رابطه مصرف انرژی و رشد اقتصادی و اشتغال در بخش‌های مختلف اقتصاد ایران، مجله تحقیقات اقتصادی، (86): 1-38.

-     امامی‌میبدی، علی (1379 ). اصول اندازه‌گیری کارایی و بهره‌وری (علمی و کاربردی)، تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی.

-     باصـری، بیـژن، یسـاقی، نوریـه روشـنی (1392). بررسـی عوامل موثر بـر اشـتغال‌زایی صـنایع کوچـک در اسـتان گلستان. فصلنامه علـوم اقتصـادی، 8 (26): 131-113.

-     حاجی حسینی، حجت‌الله (1383). مبانی نظری توسعه فناوری از دیدگاه مکاتب. فصلنامه توسعه تکنولوژی، 2 (5): 5-14.

-     خسروی، مهدی، مهرابی بشرآبادی، حسین، احمدیان، اعظم، جلائی اسفندآبادی، عبدالمجید (1396).

-     شبیه‌سازی اثر شوک‌های کلان اقتصادی بر بخش کشاورزی ایران: رهیافت مدل تعادل عمومی پویای تصادفی (DSGE)،  مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، 48 (4): 578-573.

-     سعدی، محمد رضا، موسوی، میرحسین (1392). بررسی عوامل و سیاست‌های موثر بر اشتغال نیروی کار،فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی(رویکرد اسلامی-ایرانی)، 13 (49): 198-177

-     کرمی‌تیره، حمیده (1395). طبقه‌بندی سطوح تکنولوژی بر اساس استانداردهای بین‌المللی، پارک علم و فناوری استان سیستان و بلوچستان،وزارت علوم، تحقیقات و فناوری. قابل بازیابی در سایت:

https://sbstp.ir/

-     صیدایی، سید اسکندر، بهاری، عیسی، زارعی، امیر(1390). بررسی وضعیت اشتغال و بیکاری در ایران طی سال‌های 1389- 1335، راهبرد یاس بهار، (25):216-247.

-     عوض‌پور، فهیمه (1391). تحلیل تأثیر نوسانات قیمت جهانی نفت خام بر نرخ واقعی ارز در کشورهای منتخب عضو اوپک، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد خمینی‌شهر.

-     فرزام، وحید، انصاری‌نسب، مسلم، خیل‌کردی، ربابه (1396). بررسی تاثیر شوک‌های قیمتی نفتی بر اشتغال در کشورهای منتخب صادرکننده نفت، فصلنامه اقتصاد کاربردی، 7 (20): 23-34.

-     فلاحی، محمدعلی، حسین‌زاده بحرینی، محمد حسین، مقدم‌نژاد،حسن (2012). بررسی رابطه بین تغییرات بهره‌وری و اشتغال در صنعت ایران (کاربرد روش تجزیه بلنچارد-کوآ)، پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، 2 (8): 23-36.

-     مرکز آمار ایران (1398). نتایج آمارگیری از کارگاه‌های صنعتی ده نفر کارکن و بیش‌تر طی سال‌های مختلف.

-     عطار، خلیل، فتاحی، شهرام، سهیلی، کیومرث (1398). بررسی اثر تکانه بهره‌وری کل عوامل تولید بخش‌های کشاورزی، صنعت و خدمات بر متغیرهای کلان و بخشی اقتصاد ایران: رهیافت مدل تعادل عمومی پویای تصافی، فصلنامه نظریه‌های کابردی اقتصاد، 6 (1): 214-183.

-     نوفرستی، محمد (1378). ریشه واحد و هم‌جمعی در اقتصادسنجی. چاپ اول. تهران: مؤسسه فرهنگی رسا.

-      Aghion, P& P. Howitt. (1998). Endogenous growth theory, MITPress: Cambridge, Massachusetts.

-      Bean, C. & Pissarides, C. (1993). Unemployment, consumption and growth. Journal of European Economic Review, 37, 837–854.

-      Banerjee, A., & Inder, K. (1993). Cointegration, error correction, and the econometric analysis of nonstationary data. Advanced Texts in Econometric. Oxford, UK: Oxford University Press.

-      Branson, W.H. (1979) .Macroeconomic theory and policy, New York: Harper & Row Publishers.

-      Brown, S. & Yucel, M. (2002). Energy prices and aggregate economic activity: An interpretative Survey, Quarterly Review of Economics and Finance Journal, 42 (2), 193–208.

-      Birch, David L. (1981). Who Creates Jobs? The Public Interest 65, 3-14.

-      Domar, E. (1946). Capital expansion, rate of growth, and employment. Journal of Econometrics. 14 (2): 137–147.

-      Decker, R,Haltiwanger, J,Jarmin,R&Miranda,J.(2018). Changing Business Dynamism and Productivity: Shocks vs. Responsiveness, Journal of Finance and Economics Discussion Series Divisions of Research & Statistics and Monetary Affairs Federal Reserve Board, Washington, D.C.

-      Engle,R.F&Granger,c.W.J.(1987).Cointegration and Error Correction: Representation ,Estimation ,And Testing ,Econometrica,55,251-276 .

-      Gali, J.( 1996). Technology, employment, and the business cycle: do technology shocks explain aggregate fluctuations? NBER Working Paper  5721.

-      Gali, J. (1999). Technology, Employment and the Business Cycle: Do TechnologyShocks Explain Aggregate Fluctuations?, American Economic Review, 89(1), 249–71 .

-      Harrod, R. (1939). An essay in dynamic Theory. The  Economic Journal. 49 (193): 14–33.

-      Hornbeck,R.(2019). Estimating Who Benefits From Productivity Growth: Direct and    Indirect Effects of City Manufacturing TFP Growth on Wages, Rents, and Inequalityiz, discussion Papers 12277, Institute of Labor Economics (IZA).

-      Ferraresi,T,Roventini,A & Semmler,W.(2019). Macroeconomic Regimes,Technical Shocks and Employment Dynamics, Journal of Economics and Statistics,239,  4.

-      Jimens - Rodriguez, Rebecca. (2002). Oil Price Shock: A Nonlinear Approach, Working Paper, University of Allocate.

-      Kuper, Gerald H.(2002). Measuring Oil Price Volatility, Working Paper University of Groningen, Department of Economics.

-      Ladu,M,.(2005).Total Factor Productivity Growth and Employment: A Simultaneous  Equations Model Estimate, working paper, Centre for North South Economic Research, University of Cagliari and Sassari, Sardinia.

-      Lucas, Robert Jr.(1988).on the mechanics of economic development ,

-      Journal of Monetary Economics, Elsevier,  22(1),  3-42.

-      Mortensen, D. T. & C. A. Pissarides. (1998). Technological Progress, Job Creation and Job Destruction, Review of Economic Dynamics Journal, 1, 733-753.

-      Malley, Jim&Muscatelli,V.(1997).Productivity shocks and employment :evidence from US industrial data. Economics Letters 57 , 97–105.

-      Nickel, S.J.(1986).Dynamic Models of Labor Demand ,in Ashenfelter,O.& Layard. Hand book of labor Economics.  

-      Ne lson, R. & Phelps, E. (1966). Investment in Humans, Technological Diffusion, and   Economic Growth, American Economic Review Journal, 56(1/2),  69-75.

-      Pesaran,  M.  H.,  Y.  Shin  &R.  I.  Smith  .(2001).  Bounds  Testing  Approaches  to  the  Analysis  of  Level  Relationships,  Journal of Applied Econometrics,  16, 289-326.

-      Pissarides, C. A. (2000). Equilibrium Unemployment Theory, Cambridge, Mass: MIT Press. 

-      Pissarides ,ch&Vallanti,G.(2004).Total Factor Productivity Growth and Employment:  Theory and Panel   Estimate, Discussion paper, Center for Economic Performance, London School of Economics and Political Science,  London, UK.

-      Prasetyo,P.(2019).Productivity as Driver of Economic Growth and Employment, International Journal of Entrepreneurship,  23,  4.

-      Penrose ET. (1959). The Theory of the Growth of the Firm(Oxford University Press).

-      Romer, P.M. (1990). Endogenous Technological Change. Journal of Political Economy, 98(5), part 2.

-      Romer, P.M. (1990). Endogenous Technological Change, Journal of Political Economy,  98, 5,  S71-S102.

-      Romer, P.M. (1986).Increasing Returns and Long Run Growth, Journal of Political Economy,  94,  5,  1002-37.

-      Smyth,D.j&Irelan,N.j.(1967).Short-run Employment Function in Australian Manufacturing.The Review Of Economics and Statistics.

-      Shakeri, A. (2008). Macroeconomic Theory and Policy, Tehran: Parsnevisa Institution.

-      Yucel, M. (2019). The impact of Agricultural Mechanization and Agricultural productivity on Agricultural Employment, Master thesis,  Faculty of Economics and Administrative Sciences, Department of Economics.