آلبویه و شکوفایی علوم عقلی جهان اسلام (با تکیه بر عملکرد امراء و وزراء بویهی)
الموضوعات : فصلنامه تاریخ
الهام آقاجری
1
(هیئت علمی گروه معارف اسلامی، واحد ماهشهر ، دانشگاه آزاد اسلامی ماهشهر، ایران)
محسن رحمتی
2
(استاد، گروه تاریخ، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران)
جهانبخش ثواقب
3
(استاد تاریخ/ گروه تاریخ ،دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران)
الکلمات المفتاحية: آلبویه, وزرای بویهی, امیران بویهی, علوم عقلی, خلافت عباسی,
ملخص المقالة :
فرمانروایان بویهی، خاندان حکومتگر ایرانی بودند که با غلبه بر بغداد، بخشهای وسیعی از قلمرو جهان اسلام را در طی سدههای چهارم و پنجم هجری زیر فرمان داشتند. در قلمرو تحت فرمان بویهیان با حمایت امیران و وزیران این سلسله، علوم عقلی که مشتمل بر انواع حکمت، اصول و فروع هر یک از چهار علمِ الهی، طبیعی، ریاضی، اخلاق و علم کلام بود، به شدت رونق گرفت و شکوفا شد در حالی که سایر حکومت های شیعی معاصر با آل بویه به اندازه آنها موفق به این تاثیرات نشدند. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی، ضمن تبیین نقش آلبویه در رشد علوم عقلی، به چگونگی عملکرد امیران و وزیران در این زمینه میپردازد. یافتههای پژوهش نشان داده است، امیران به همراه وزرای خود با جذب دانشمندان به دربارهایشان از دستاوردهای علمی عالمان مسلمان و اندوختههای علمی یهودیان و مسیحیان، در زمینهی ترجمه آثار یونانی و سریانی استفاده نمودند. همچنین با ایجاد مراکز آموزشی و پژوهشی که موجب ظهور استعدادهای نهفته بود، گامهای بلندی برای توسعه علوم عقلی برداشتند.