مرجئه و دوگانگی موجود در اندیشه آنان
الموضوعات : فصلنامه تاریخ
شعبانعلی بیدکی
1
(دانشجوی دکتری گروه تاریخ و باستان شناسی ،واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی ،تهران ،ایران)
محمد سپهری
2
(استاد گروه تاریخ واحد تهران مرکزی ،دانشگاه آزاد اسلامی، تهران ،ایران)
محمود سید
3
(استادیار گروه تاریخ ، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، ،تهران،ایران)
الکلمات المفتاحية: ایمان, امویان, مرجئه, گناه کبیره,
ملخص المقالة :
مسلمانان پس از رحلت پیامبر (ص) دچار تشتت و افتراق شده و فرقه ها و نحله های مختلفی در حوزه اندیشه سیاسی اسلام پدیدار گردید که هر کدام از این گروه ها در خصوص مباحث کلامی صاحب آرای گوناگونی شدند. مرجئه اولیه که با پرهیز از قضاوت در مورد دو جبهه علوی و عثمانی، اعلام موجودیت کرده بودند، به مرور توجیه کلامی مناسبی در تایید سکوت خود به کار بستند که همانا به تعریف خاص ایشان از ایمان، یعنی نقطه ثقل مرجئی، منتهی شد. این برداشت که بر کنش سیاسی آن ها تاثیر مستقیم داشت، به جریانی اثر گذار در سیر تحولات سیاسی-فرهنگی در اسلام تبدیل گردید: تا جایی که همگرایی یا واگرایی آن ها با حاکمیت بنی امیه و سهم ایشان در میزان مشروعیت امویان، محل بحث جدی بوده است. بر اساس آنچه بیان گردید سوال محوری پژوهش حاضر این است که نوع مواجهه و واکنش فرق مرجئه در تعامل و تقابل با امویان چگونه بوده است؟ فرضیه طرح شده آن است که فرق مختلف مرجئه بر اساس نوع تفکر و جریان های سیاسی روز در برابر رویکردهای امویان واکنش نشان داده اند. نوشتار پیش روی بر اساس روش توصیفی –تحلیلی سامان یافته است.
_||_
