بررسی نقش حرمسرا در تعیین جانشین پادشاه در دوره صفویه
الموضوعات : فصلنامه تاریخزهرا رضائی 1 , ناصر جدیدی 2 , محمد کریم یوسف جمالی 3
1 - گروه تاریخ،واحد نجف آباد،دانشگاه آزاد اسلامی،نجف آباد،ایران.
2 - گروه تاریخ،واحد نجف آباد،دانشگاه آزاد اسلامی،نجف آباد،ایران.
3 - گروه تاریخ دانشکده علوم انسانی ،واحد نجف آباد، دانشگاه آزاداسلامی ،نجف آباد ایران
الکلمات المفتاحية: زنان, صفویه, جانشینی, حرمسرا, خواجه سرایان,
ملخص المقالة :
حرمسرا به عنوان یکی از کانونهای تصمیمگیری در دوره صفویه مطرح بوده است و زنان درباری در صورت وجود شرایط مناسب در عرصه سیاسی حضوری موثر داشتند. آنان در دوره شاه اسماعیل اول و هم در دوره شاه تهماسب توانستند در مسائل کلی حاکمیت دخالت کنند و در دوره شاه اسماعیل دوم و شاه محمدخدابنده این توانائی را بدست آوردند که، یکی را عزل و دیگری را به تخت بنشانند. این اعمال از سوی زنان حرمسرا سبب شد که شاه عباس نسبت به دخالتهای آنان حساس شده و تلاش کند قدرت این نهاد را در دربار محدود نماید. اما علیرغم تلاشهای او کانون قدرتی در حرمسرا شکل گرفت که علاوه بر زنان، خواجه سرایان نیز در آن شرکت داشتند. بررسی متون عصر صفوی نشان میدهد که با توجه به نقش زنان حرم و خواجه سرایان در تربیت شاهزادگان، این گروه قدرتمند در عزل و نصب فرمانروایان تاثیر زیادی داشتهاند. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی صورت گرفته است. بر پایهی یافتههای این پژوهش حرمسرا و زنان عصر صفوی علیرغم محدودیتهای سیاسی و اجتماعی نقش برجستهای در تعیین جانشین پادشاه داشته اند.
_||_