به سوی حکمروایی اجتماع محلی؛ کوششی در معرفی موضوعات و عرصه‌های کلیدی موردپژوهی: محله درکه
الموضوعات : آمایش محیطجمیله توکلی نیا 1 , محمد کاظم شمس پویا 2
1 - دانشگاه شهید بهشتی
2 - دانشگاه شهید بهشتی
الکلمات المفتاحية: حکومت محلی, حکمروایی اجتماع محلی, توسعه ظرفیت, تمرکززدایی, محله‌ی درکه,
ملخص المقالة :
نگاهی به سیر تحول رویکردهای اداره و مدیریت شهری نشان می دهد که دیگر نمی شود همچون گذشته بدون توجه به رویکردهای مشارکتی و توجه به مقیاس محلی به برنامه ریزی پرداخت. در این میان حکمروایی اجتماع محلی به مثابه الگوی مؤثر و کارآمد نحوه ی اداره ی امور مطرح می شود. اجتماع محلی پایه گذار تعاملات انسان امروزی تلقی می شود و حکمروایی اجتماع محلی پتانسیل بالایی را به منظور مشارکت اجتماعات محلی در تصمیم گیری ها نشان می دهد. مطالعات اولیه در محله ی درکه، گواه این مدعا بود که مدیریت محلی هنوز به جایگاه واقعی خود دست پیدا نکرده و اهالی مشارکت چندانی در طرح ها و برنامه های محلی ندارند. بر این پایه، تحقیق حاضر که درباره ی مؤلفه های حکمروایی و آزمون ارتباط آن با مؤلفه ی مشارکت است انجام شد. در واقع، از اهداف اصلی تحقیق می شود به تبیین وضعیت مدیریت محلی به لحاظ مؤلفه های حکمروایی خوب و آزمون ارتباط آن با مؤلفه مشارکت اشاره کرد. در بخش نظری تحقیق، از مطالعات کتابخانه‌ای و در بخش موردی تحقیق از پیمایش و ابزار پرسشنامه بهره گرفته شد. نتایج تحقیق نشان داد که سطح مؤلفه‌های حکمروایی اجتماع محلی در محله درکه از سطح متوسط پایین تر است. همچنین، بین مشارکت و حکمروایی اجتماع محلی و مؤلفه های آن رابطه معنادار و مستقیمی وجود دارد. بنابراین با کاهش مشارکت، امتیاز حکمروایی اجتماع محلی کاهش می‌یابد و از سوی دیگر با افت وضعیت حکمروایی، سطح مشارکت نیز کاهش می یابد.
1- آخوندی، عباس؛ برک پور، ناصر؛ اسدی، ایرج؛ بصیرت، میثم و طاهرخانی، حبیب‌اله؛ (1387). «آسیبشناسی مدل اداره امور در ایران»، پژوهشهای جغرافیایی، شماره63.
2- اسدیان، فریده و سیاحی، زهرا (1390)، « نقش الگوی مشارکت مردمی در بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی، مطالعهی موردی: محله عامری اهواز»، سال چهاردهم، شماره11
3- اطاعت، جواد و موسوی، زهرا(1392)،«تمرکززدایی اداری ـ مدیریتی»، در: مبانی توسعه پایدار در ایران، اطاعت و دیگران، نشر علم، 280-250
4- اکبری، غضنفر؛(1385). «سرمایه اجتماعی و حکمرانی شهری»، تحقیقات جغرافیایی، شماره 83.
5- برک پور، ناصر؛ اسدی، ایرج؛(1388). گذار از مدیریت شهری به حکمروایی شهری، انتشارات دانشگاه هنر، تهران.
6- توکلینیا، جمیله و استادی سیسی، منصور(1388)، «تحلیل پایداری محلههای کلانشهر تهران با تأکید بر عملکرد شورایاری، نمونه موردی: محلههای اوین، درکه و ولنجک»، پژوهشهای جغرافیای انسانی، شماره70
7- رجبی، آزیتا (1390)، «شیوههای مشارکت شهروندی در فرایندهای توسعه شهری»، سال چهاردهم، شماره 11
8- رضویان، محمد تقی؛ توکلینیا، جمیله؛ قورچی، مرتضی؛ رستمی، قهرمان؛(1394). «ارزیابی کارکرد مدیریت محله‌ای در محله آرارات تهران بر پایه نمایه‌های حکمورایی خوب شهری»، پژوهشهای جغرافیای برنامهریزی شهری، دوره3، شماره4
9- رهنما، محمد رحیم، مافی، عزتاله و اسدی، روحاله(1389)، «تحلیل جایگاه حکمروایی خوب شهری در مشهد با الگوی SWOT »، جغرافیا و توسعه ناحیهای، شماره پانزدهم، صص 23-197
10- رهنمایی، محمدتقی، کشاورز، مهناز(1389)، «بررسی الگوی حکمروایی خوب و نقش دولت در مدیریت و ادارهی امور شهرها در ایران»، جغرافیا و برنامهریزی منطقهای (دو فصلنامه)، سال اول، شماره اول، 55-23
11- سازمان ملل متحد،برنامه اسکان بشر؛(1392). قابلیتهای کلیدی برای بهبود حکمرانی محلی: مفاهیم و استراتژی‌ها، ترجمه: طیبه نادرآبادی و همکاران، انتشارات تیسا.
12- سند هویت محله درکه؛(1386). شورایاری محله درکه، تهران.
13- شعبانی، نگین؛(1379). برنامهریزی فضایی ـ فعالیتی گذران اوقات فراغت در درههای کوهستانی با تأکید بر حساسیتهای زیستمحیطی نمونه موردی: بخش شمالی درکه، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده معماری و شهرسازی،گروه شهرسازی
14- صرافی، مظفر؛(1377). مبانی برنامهریزی منطقهای، ناشر: سازمان برنامه و بودجه، تهران.
15- صرافی، مظفر، توکلینیا، جمیله و آقایی، عادله (1390)، «ناحیهمحوری، ضرورت ارتقاء مدیریت محلی در شهرداری تهران(منطقه 4)»، آمایش محیط، سال چهاردهم، شماره 11
16- فرزینپاک، شهرزاد؛(1383).«از آموختنیهای شهر، حکمروایی خوب چیست؟»، ماهنامه شهرداریها، سال ششم، شماره61.
17- مهدوی، مسعود، طاهرخانی، مهدی؛(1385).کاربرد آمار در جغرافیا، نشر قومس، تهران.
18- مهدیزاده، جواد؛(1380).«بسوی شهرسازی دموکراتیک»، مدیریت شهری، شماره 5.
19- نجاتی حسینی،سید محمود؛(1380).«جامعه مدرن، شهروندی و مشارکت»، مدیریت شهری، شماره 5.
20- هاشمی، سید مناف؛ طاهرخانی، حبیب اله؛ بصیرت، میثم؛(1390).«نظام مدیریت شهری در برنامه پنجم توسعه»، نشر شهر، تهران.
21- Adusei–Asante,K.and Hancock,P.(2012).Theories in Community – Driven Development Operations: A Case Study of Ghana Local Government System,European Journal of Business and Social Sciences,Vol.1, No.5.
22- Bartlett,W., and Popovski,V.(2013). Local governance and social cohesion, Seventh Work Programme.
23- CIDA)2000). Capacity Development, Canadian International Development Agency, Vol. 1, No. 1.
24- Evans, Bob& Joas, Marko& Sundback, Susan and Theobald, Kate (2005),GoverningSustainable Cities, Earthscan
25- Frank, F.,and Smith, A.(1999).The community development handbook: A tool to build community capacity,Human Resources Development Canada (HRDC).
26- Halsall, J.P.(2012).Community Governance –Where did it go Wrong. JOAAG, Vol. 7. No. 2, pp:1-8
27- Halsall,J.P.etal.(2013).Understanding Community Governance :A Global Perspective International Journal of Asian Social Science , 2013, 3(5):1112-1127.
28- Jonsson,U.(2003).Human Rights Approach to Development Programming,UNICEF
29- Mallik,V.(2013).Local and community governance for peace and development in Nepal, German Development Institute, Bonn.
30- Nyseth, T.,and Ringholm, T.(2008).Municipal Response to Local Diversity: Flexibility in Community Governance”, Local Government Studies,Vol. 34, No. 4, pp:471–487.
31- Smyth,P.,Reddel,T.,and Jones, A.(2005).Community and local governance in Australia, University of New South Wales Publication.
32- Totikidis.V.,Armstrong.A.,and Francis.R.D.)2005).The Concept of Community Governance: A Preliminary Review, Refereed paper presented at the GovNet Conference, Monash University, Melbourne.
33- UNESCO)1956( .The Definition of Community Development, working paper UNESCO/3, 22 June,Paris.
34- Woong Kim,B.,Bell,D.S.(1985).The theory and applicability of democratic elitism to Korean public administration, Asian Journal of Public Administration.
35- Wyly, E.(2008).Community, Urban Studies 200, Cities, September 25, pp:1-11.
37- www.unescap.org
_||_