شناسایی مواد موثره اسانس و بررسی اثر ضدباکتریال اسانس و عصاره گیاه Salvia multicaulis Vahl علیه باکتری Xanthomonas translucens pv. Cerealis

الموضوعات :

امیر عزیزی ¹ , عبدالمجید عزیزی ² , غلامرضا عزیزی ³

1 - مدیر گروه‌ کشاورزی و صنایع شیمیایی آموزشکده فنی و حرفه ای سما اراک و عضو باشگاه پزوهشگران جوان دانشگاه آزاد اسلامی
2 - کارشناس ارشد موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران، استان مرکزی
3 - کارشناس مبارزه بیولوژیک سازمان حفظ نباتات استان مرکزی

تاريخ الإرسال : 23 الأحد , شعبان, 1429 تاريخ التأكيد : 15 الإثنين , جمادى الثانية, 1430 تاريخ الإصدار : 29 الأربعاء , ذو الحجة, 1430

الکلمات المفتاحية: استان مرکزی, عصاره الکلی, ترکیبات اسانس, باکتری Xanthomonas translucens pv, Salvia multicaulis,

ملخص المقالة :

گیاه Salvia multicaulis Vahl از گونه‌های مهم دارویی است که خواص درمانی آن از گذشته مورد توجه مردم جنوب شرق آسیا و منطقه مدیترانه بوده، به همین خاطر اثر ضد باکتریایی اسانس وعصاره الکلی برگ گیاه بر رشد باکتری Xanthomonas translucens pv. Cerealis با استفاده از روش‌های دیسک دیفیوژن، چاهک و تعیین MIC مورد مطالعه قرار گرفت. گونه مورد مطالعه در اواخر خرداد ماه از کوه‌های اطراف اراک در مرحله گلدهی جمع‌آوری و اسانس‌گیری به روش تقطیر با بخار آب (طرح کلونجر) انجام شد. عصاره اتانلی گیاه توسط سوکسله و ترکیب‌های موجود در اسانس با استفاده از دستگاه‌‌های GC و GC-MS شناسایی شدند. 23 ترکیب از مجموع 23/98 درصد وزنی اسانس استخراج شده قابل شناسایی بود. 1و8- سینئول با 78/24 درصد و کامفور با 95/17 درصد بیشترین ترکیبات اسانس بودند. در این بررسی محلول‌های مادر استاندارد به ترتیب از حل کردن 5/0 میلی لیتر و5/0 گرم اسانس و عصاره برگ گیاه سالویا مولتی کولیس هرکدام در 25 میلی لیتر آب تهیه شد. با توجه به رقتهای مختلف استفاده شده در آزمایش مقادیر حداقل غلظت مهار کنندگی(MIC ) و حداقل غلظت کشند (MBC) تعیین گردید. تاثیر عصاره گیاه گیاه علیه باکتری Xanthomonas translucens pv. Cerealis در غلظت‌های بکار رفته منجر به ایجاد هاله‌های عدم رشد با قطر میانگین 5/12 میلی‌متر در روش‌های دیسک و چاهک مشاهده گردید. رقت‌های 20 و60 درصد تهیه شده از اسانس و رقت‌های 20 و 80 درصدی از عصاره گیاه علیه باکتری مورد مطالعه به ترتیب غلظت هایی بودند که باعث MIC و MBC شدند. قطر هاله‌های عدم رشد با افزایش غلظت محلول‌های تهیه شده از عصاره و اسانس گونه بررسی شده کاهش معنی‌داری نشان می‌دادند.

المصادر:

آبروش،ز، (1383). اثر فعالیت ضدباکتریایی اسانس S.officinalis L.. فصلنامه پژوهشی تحقیقات گیاهان دارویی و معطر جلد 20. صفحه468-457.

بیکی، ف. (1383). بررسی اثرات ضد باکتریایی اسانس گیاه دارویی Ecehincphora sibteorplana و اجزاء آن روی باکتری Xanthomonas translucens pv. Cerealis. خلاصه مقالات شانزدهمین کنگره گیاه پزشکی ایران-تبریز.صفحه 516.

خانجانی، م. (1384). آفات گیاهان زراعی ایران. انشارات دانشگاه بوعلی سینا همدان.

رضایی، م. (1379). ترکیب شیمیایی و فعالیت ضدمیکروبی اسانس شوید و مریم گلی اولین همایش بین المللی طب سنتب و مفردات پزشکی. 5 صفحه.

زرگری،ع. (1369). گیاهان دارویی.انتشارات دانشگاه تهران.

سلطانی پور، م. (1381). مقایسه ترکیب‌های اسانس برگ گیاه مور خوش و بررسی پتانسیل آللوپاتیک و خواص ضدمیکروبی اسانس استخراج شده. پایان نامه دانشجوئئ کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز.120 صفحه.

سلطانی پور، م.، رضایی، م. (1383) بررسی ضد میکروبی اسانس گیاه مورخوش.فصلنامه تحقیقات گیاهان دارویی و معطر.جلد20شماره 3 سال 1383.صفحه 277-289

قهرمان، ا.، (1373). کور موفیت‌های ایران. مرکز نشر دانشگاهی.

مجد، ا. (1380). بررسی ساختار تشریحی- تکوینی و مطالعه سیتوژ نتیکی دو گونه مریم گلی و برخی از خواص ضد میکروبی آنها. مجموعه مقالات دهمین کنفرانس سراسری زیست شناسی ایران.

محمدی، م. (1378). بررسی سمیت حاد و اثرات ضد دردی و ضدالتهابی عصاره تام Zhumeria majdae بر موش‌های سفید کوچک و بزرگ پایان نامه دکتری داروسازی دانشگاه علوم پزشکی مشهد. 150 صفحه.

مصحفی، م. (1383). بررسی اثرات ضدمیکروبی عصاره‌های مریم گلی ایرانی و مری مگلی آذربایجانی برشش سوش میکروبی گرم مثبت و گرم منفی. مجلۀ دانشگاه علوم پزشکی کرمان، دورۀ یازدهم، صفحه 109-118.

وند یوسفی، ج. (1374). فعالیت بیولوزیکی گیاه Artemisia hausskenchtil مجله پزوهش وسازندگی، شماره، 28، ص 28-30.

Adams, RP. (2004). Identification of essential oil componets by gas chromatography / Mass sepectroscoopy. Al urred publishing corporation illioise.pp65-120.

Carta, C. (1996). Activity of the oil of salvia officinalis.against botrytis cinerea.J.of Essential oil research, No. 8, 399-404.

Dorman. H.J.D., and Deans, S.G., (2000). Antimicrobial agents from plants: antibacterial activity of plant volatile oils. Journal of Applied Microbiology 88, pp. 308-316.

Eightpick Index of mass spectra. (1974). 2^nd ed, mass spectroscopy data center , Reading, uk.

Haznedaroglu MZ, Karabay NU and Zeybek, U. (2001). Antibacterial activity of Salvia tomentosaessential oil. Fitoterapia; 72(7): 829-831.

Kuzmal, Rozalski, M, Walencka, E., Rozalska, B. (2007). Antimicrobial of diterpenoedis from haivy roots of Salvia sclareal, Salvia pisone as a potential anti-biofilm agent active against anti-biotic resistant Staphylocococci phytomedician. 14(1):31-35.

Kabouche, A, Butaghane, N, Kabouche, Z. (2005). Components and antibacterial activity of the roots of Salvia Jsminana. Fitoterapia. 76(5):450-452.

Knobloch, K., Pauli, A., Iberi, B., Wegand H., and Weis, N., (1989). Antibacterial and antifungal properties of essential oil components. Journal of Essen. oil Res., 1, pp. 119-128.

Message C.M. (1984). Practical A spects of Gas. chromatography / mass spectrometry. wiley new york.

Miski M, Ulubelen A, Johansson C and Mabry, TJ. (1983). Antibacterial activity studies of flavonoidsfrom Salvia palaestina. J Nat Prod; 46(6):874-875.

Mangena, T.O., Muyima, N. (1999). Comparative evaluation of the antimicrobial activities of essential oils of Artemisia afra, pteronia incana and Rosmarinus on selected bacteria and yeast strains. Lett Appl Microbiol. 28(4):291-296.

Piccaglha, R., Marithi, M., & Dellaceae ,V., (1997). Effect of planting density & harvest date on yield & chemical composition of sage oil. J.Essen. oil Res., No 9, 187-191.

Peana AT, Moretti MD and Juliano C. (1999). Chemical composition and antimicrobial actionof the essential oils of Salvia desoleana and S.sclerea. Planta Med; 65(8): 752-754.

Sivropolulov, A., Skokini, Thlanaros and Arsenakas. M., (1995). Antimicrobial activity of mint essential oil, j. Agric food chem. 43,2334-2388.

Tepe, B., Donmez, E., Unlu, M. (2004). Antimicrobial and anti oxidative activities of the essential oils and methanol extracts of Salvia. cryptantha and Salvia. multiculis. J.Food chemistry.No.84, 519-525.

Tzako, O., Pitarokili, D., Harvala, C. (2001). Composition and antimicrobial activity of essential oil of Salvia ringens. Planta medica. No. 67.81-83.

Tepe, B, Daferera D, Sokmen, A, Polissial M. (2005). Antimicrobial and antioxidant activities of the essential oil and and varies extracts of Salvia tumentosa miller.Food chemistry. 90(3): 333-340.

Ulubelen, A., Topcu, G., Eris, C. (1994). Terpenoids from Salvia sclarea. Phytochemistry; 36(4): 971-974.

Vanden, D., Vlietinck, A. (1991). Methods in plant biochemistry: Screening medthods for antibacterial and aktiviral agents from higher plants.Academic press, London: 47-69.