بررسی اثر متقابل گونه و مرحله فنولوژیک در میزان عناصر معدنی گیاهان (مطالعه موردی: مراتع طالقان)

الموضوعات :

حسین ارزانی ¹ (عضو هیئت علمی، دانشگاه تهران، دانشکده منابع طبیعی، کرج، ایران)
محمود حمیدیان ² (دانش آموخته کارشناسی ارشد مرتعداری، دانشگاه تهران، دانشکده منابع طبیعی، کرج، ایران)
حسین آذرنیوند ³ (عضو هیئت علمی، دانشگاه تهران، دانشکده منابع طبیعی، کرج، ایران)
محمد علی زارع چاهوکی ⁴ (عضو هیئت علمی، دانشگاه تهران، دانشکده منابع طبیعی، کرج، ایران)

تاريخ الإرسال : 22 الأربعاء , محرم, 1437 تاريخ التأكيد : 18 السبت , شوال, 1437 تاريخ الإصدار : 19 الإثنين , ذو القعدة, 1437

الکلمات المفتاحية: گوسفند, عناصر معدنی, مراتع طالقان, مرحله فنولوژیک, آزمون دانکن,

ملخص المقالة :

با توجه به اهمیت عناصر معدنی در تغذیه دام‌های چرا کننده از مرتع و تغییرات میزان عناصر در مراحل مختلف فنولوژیک در گیاهان، آگاهی دامداران و مرتعداران از این تغییرات برای برنامه ریزی صحیح ورود و خروج دام و تامین نیازهای تغذیه ای دام های چرا کننده از مرتع در زمان‌های مختلف فصل چرا، ضروری است. در این مطالعه میزان شش عنصر پرمصرف کلسیم، منیزیم، فسفر، کلر، سدیم و پتاسیم و پنج عنصر کم مصرف آهن، مس، روی، کبالت و منگنز در هشت گونه مرتعی پهن برگ علفیPrangus uloptera, Medicago sativa, Lotus goeblia, Trifolium montanum, Sanguisorba minor, Stachys inflate, Melilotus officinalis و Ferula ovina مورد استفاده گوسفند در مراحل رویشی، گلدهی و بذر دهی در مراتع طالقان اندازه گیری شد. برای تعیین اثر متقابل گونه و مرحله فنولوژیک از تجزیه واریانس دو طرفه استفاده شد و در صورت معنی دار شدن اثر متقابل گونه و مرحله فنولوژیک، از آزمون دانکن استفاده شد. نتایج نشان داد؛ با پیشرفت مراحل رشد گیاه، میزان عناصر پر مصرف و کم مصرف کاهش پیدا کردند، و بین مقدار روی، مس، منگنز، فسفر، کلر، پتاسیم و سدیم هشت گونه مورد مطالعه در مراحل مختلف فنولوژیک اختلاف معنی داری وجود نداشت، ولی بین مقدار منیزیم، کلسیم، آهن و کبالت هشت گونه در مراحل مختلف فنولوژیک تفاوت معنی دار در سطح 99% وجود داشت.

المصادر:

1.    Asri ,y 1996.Content of water , ash and mineral elements of several species of halophyte plants . journal of research and constrauction.30(1): 46-50.( in persian)

1. Brekken, A & E. Steinnes. 2004. Seasonal concentrations of cadmium and zinc in native pasture plants: consequences for grazing animals, Science of the Total Environment, 181–195.


2. Davletshina M.N & M.T Yulchieva,.  1989. Chaemical and mineral composition of Kochia prostrata (L.) Schrad. Subsp. Grisea pratov and salsola orientalis S.G.Gmel, Journal of Problems of Desert Development, 5: 78-79.


3. Ebne abbasi,R& K  Saeedi,. 2009.Quantitative Analysis of some micronutrients  of three important rangeland species in different phonological stages (Saral ,Kurdistan). Rangeland journal3, 1. 69-78.(in persian)


4. Esther Perez Corona M.,. B.R., Vazquez de Aldana, B., Garcia Criado& A, Garcia Ciudad,. 1998. Variations in nutritional quality and biomass production of semiarid grasslands, Journal of Range management, 51(1) : 570-576.


5. Mcdowell, L.R. 1985. Nutrition of Grazing Ruminant in warm climate 1st ed. Academic Press Inc., California U.S.A., 443.


6. Ramirez-Orduna, R. R.G. Ramirez, H. Gonzalez-Rodriguez & G.F.W. Haenlein, 2005. Mineral content of browse species from Baja California Sur, Mexico. Small Ruminant Research 57: 1–10


7. Sanjay, K & A. Anjali., Gopal S. 2005. Biomass availability and forage quality of Eurotia ceratoides Mey in the rangelands of Changthang, eastern Ladakh. Current Science, 89: 201-204.


8. Varmaghani.S, M.A, Musavi, & H ,Jafari, (2006). Identifying the mineral elements of rangeland species of Ilam province journal of research and constrauction.73: 103-109 (in persian).

5.       Esfandiari kalaei, F. 2008. Compare quality indices among three species of forage in Sabzevar.  A thesis for Master of Science. Tarbiat Modarres university, faculty of natural resources79 pages.( in persian)

7.      Heidarian Aghakhani,M, G.H. Dianati Tilaki., A.A Nghipoor borj& H File kesh,. 2011 . AExamining some of the minerals of dominant halophyte species in Sabzevar desert rangelands. Rangeland journal,5(1): 27-34

11.    Taghavi, N& R. Nematzadeh. 2002. Erosion and sediment study at Taleghan town basin. A thesis submitted for bachelor of rangeland and watershed, university of Tehran, faculty of natural resources, 58 (in persian).