بررسی تاثیر کروم بر آسیب‌پذیری زیستی منطقه ترانزیتی تبریز - صوفیان

الموضوعات :

رامین سلامت دوست نوبر ¹ (دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر- گروه علوم دامی- شبستر- ایران)
ابولفضل قربانی ² (دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر- گروه علوم دامی- شبستر- ایران)

تاريخ الإرسال : 19 الإثنين , ذو القعدة, 1437 تاريخ التأكيد : 30 الجمعة , شعبان, 1438 تاريخ الإصدار : 01 الأربعاء , ذو الحجة, 1438

الکلمات المفتاحية: خاک, فلزات سنگین, کروم, گیاه خارشتر, مسیر تبریز – صوفیان,

ملخص المقالة :

در میان آلاینده های محیطی، فلزات سنگین به دلیل غیرقابل تجزیه بودن و اثرات فیزیولوژیکی که بر موجودات زنده در غلظت های کم دارند، از اهمیت خاصی برخوردارند. این عناصر به دلیل تحرک کم به مرور در خاک انباشته می شوند. انباشت این عناصر در خاک در نهایت باعث ورود آنها به چرخه غذایی و تهدید سلامت انسان و سایر موجودات می شود. این مطالعه با هدف تعیین مقدار فلزسنگینکرومدر ترکیب گیاه خارشتر به عنوان تامین کننده بخشی از علوفه نشخوارکنندگان کوچک و بستر خاک در مسیر ترانزیتی تبریز–صوفیان به صورت مطالعه کاربردی– توسعه‌ایی در قالب طرح کاملا تصادفی با روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه بندی شده از پلیس راه تبریز – صوفیان تا ورودی شهر صوفیان انجام شد.نمونه‌های خاک و گیاه درچهارقسمتمسیر با فواصل حاشیه جاده، 15، 30، 60 و 120 متر از کنار جادهتهیه شد.برای تعیینمقدارفلز سنگین کروم از روش جذب اتمی استفاده شد. نتایج نشان داد که بیشتر ین مقدار تجمع کروم در خاک منطقه کیلو متر 30 جاده تبریز – صوفیان و نزدیک کارخانه سیمان صوفیان با 51/29 میلی گرم بر کیلو گرم در حاشیه سمت چپ جاده و بیشترین تجمع با 54/3 میلی گرم بر کیلو گرم در گیاه خارشتر میباشد. باافزایش فاصله از کارخانه سیمان صوفیان غلظت کروم در خاک و گیاه روند کاهشی پیدا کرده است. نتایج نشان داد کهتجمع کرومدرمسیر مورد مطالعه در خاک و گیاه خارشتر در حاشیه جاده‌ها نسبتا زیاد بوده و معمولا با افزایش فاصله از کنار جاده از غلظت فلزات کاسته شده است. با توجه به سمت وزش بادهای محلی تجمع فلزات سنگین در سمت چپ جادهبیش‌تراست، هم چنین در کیلومتر 30 جاده تبریز–صوفیان تجمع فلز کروم زیاد می‌یاشد. نتایج حاکی از این است که با توجه به آلودگی حاشیه جاده‌ها در این مسیر علاوه بر تاثیر بر افراد موجود در محل بر حیوانات چرا کننده از مسیر و به تبع آن ورود محصولات دامی به زنجیره غذایی انسان می‌تواند اثرات نامطلوبی بر سلامت انسان داشته باشد.

المصادر:

References

1. Barceloux, D.G. (1999). Chromium. J Clin Toxicol. 37(2):173-194. 
   Robert, M.A. (1983). Occupational skin disease. Grump and Stratton. Inc. New York .130-5.


2. Cervantes, C. (2001). Interaction of chromiuni with microorganisms and plants. FEMS Microbiology Reveiws, 25(3): 335-447.


3. Detmer, B. (2002). Effects of carcinogenic metals on gene expression. Toxicol letters, 127:63-68.


4. Fang, H. Smith, J.D. Peaslee, K.D. (1999). Study of spent refractoiy waste recycling from metal manufacturers in Missouri. Resource, Conservation and Recycling, (25): 111-24.


5. Frias, M. Sanchees, M.I. (1999).  Total and soluble Chromium. Nickel, and Cobalt content in the main materials used in the manufacturing of Spanish Commercial Cements. Cement and Concrete Research, 32:43 5-440.


6. Goyer, R.A., Clarkson, T.W. (2001). Casanet and Doulls Toxicology the basic science of poisons. 6th ed: PP: 826-827.


7. Iskal, T.A. (2003). Effects of chromium exposure from a cement factory. Environmental Research, (91): 113-18.


8. Jesper, K. Jytte, M.C, Kristen, B. Danref, A. (1997). Certified reference material for chrornate in cement. Analyst, 122:1155-1159


9. Jiasheng, C. Wei-xian, Z. (2000). The annual International Conference on Soil. Sediments and Water. Reduction and Immobilization of Chromium(VI) iii Groundwater Using Nanoscale Iron Particles. University of Massachusetts Proceedings, 342-4-I.


10. Mariano, V. (1999). Chromium in refractory. Ceramic Engineering.


11. Mukesh, K., R.  Puneet Kumar, M. Singh and A. Singh. 2008. Toxic effect of heavy metals in livestock health. Veterinary World. 1:(1):28-30.


12. Pekka, R. Hannele, S.T. Pekka, L. (1996). Addition of fernis sulfate to cement and risks of chromium dermatitis. Contact dermatitis, 34:43-50.


13. Qtaibi, Z, Diouri, A. Boukliari, A, Mtaibi, and Aride, J. (1998). Analysis of magnesia-chrome refractory worn in a rotary cement kiln. Ann Chim Sci Mat, 23:169-172.


14. Sharma, R.K., M. Agrawal, and F.M. Marshall. 2008. Heavy metal (Cu, Zn, Cd and Pb) contamination of vegetables in urban India: A case study in Varanasi. Environmental Pollution. 154(20):254-263.


15. Wildr, C. (2004). On—site Remediation of Chromium—Contaminated Sediments by Combination of Seclinient Washing and Stabilization with Magnesium Oxide/Limestone Mixtures. J Soil and Sediment, (3): 184 -191.


16. William Philip, L. James Robert, C. Roberts Stephen, M. (2000). Principles of Toxicology. Environmental and Industrial application. John Wiley & Sons Inc. 2 nd ed: PP: 325-433.


17.   Christoforidis, A, Stamatis, N (2009). Heavy metal contamination in street dust and roadside soil along the major national road in Kavala's region. Greece. Geoderma, 151: 257-263.


18. Gosh, M. and Singh, S. (2005). Comparative uptake and pytoextraction study of soil induced chromium by accumulator and high biomass weed species. Applied Ecology and Environmental Research. 3(2) :67-69.