آشکارسازی تغییر اقلیم منطقه خلیج فارس با استفاده از داده های خروجی مدلCGCM. A1B
الموضوعات :زهرا حجازی زاده 1 , محمد سلیقه 2 , صمد کمالی 3
1 - استاد آب و هواشناسی دانشکده علوم جغرافیایی دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
2 - دانشیار آب و هواشناسی دانشکده علوم جغرافیایی دانشگاه خوارزمی، تهران،ایران
3 - دانشجوی دکتری آب وهوا شناسی دانشگاه خوارزمی ،پردیس تهران،ایران
الکلمات المفتاحية: دما, خلیج فارس, تغییر اقلیم, بارش, مدل A1B,
ملخص المقالة :
جهت آشکارسازی تغییر اقلیم ابتدا عناصر اقلیمی دما، بارش، فشار تراز دریا و نم ویژه خلیج فارس مشخص گردید و به دو بخش سواحل شمالی و سواحل جنوبی تقسیم گردید. برای ایستگاه ها دوره آماری مشخص (2015-1970) انتخاب گردید و سپس از وبگاه شبکه تغییر اقلیم کانادا داده های ایستگاه شامل (بارش، دما ، ارتفاع ژئوپتانسیل و نم ویژه)اخذ گردید و در مرحله بعد همین روند برای دوره آینده (2050-2016) انجام گرفت. با توجه به اینکه کمیت های یاد شده از عوامل تاثیر گذار در تغییرات اقلیم می باشد کمیت های مورد ذکر برای همه ایستگاه ها بر اساس خروجی مدل CGCM در دوره کنونی و آینده، بصورت فصلی و سالانه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در فصل زمستان تغییرات دمایی در نواحی جنوبی خلیج فارس تغیییرات چشمگیری داشته بطوریکه پیش بینی می شود در دوره آینده دما تقریباً 3 درجه نسبت به زمان کنونی افزایش یابد. در فصل بهار پیش بینی می شود شرایط دمایی نسبت به دوره کنونی در سواحل جنوبی خلیج فارس، منطقه ابوموسی، بندر لنگه، جزیره کیش و قسمت های غربی جزیره قشم، پهنه دمایی افزایش پیدا کند و بین 28 تا 31 درجه سانتیگراد خواهد رسید. در فصل تابستان سیطره مونسون های تابستانی سبب افزایش دما در پهنه خلیج فارس می گردد بطوریکه کل پهنه، دمایی بین 30 تا 38 درجه سانتیگراد دارد. در این فصل نیز پیش بینی می شود که در دوره آینده روند افزایشی دما شدت بیشتری بخود گیرد. در فصل پاییز نیز پیش بینی می شود پهنه دمایی بالاتر از 28 درجه سانتیگراد افزایش یافته و قسمت اعظم خلیج فارس را دربر گیرد.
1- بابائیان، ایمان.نجفی نیک، زهرا. زابل عباسی، فاطمه. حبیبی نوخندان، مجید. ادب، حامد(1388)، ارزیابی تغییر اقلیم کشور در دوره 2039-2010 میلادی با استفاده از ریز مقیاس نمایی داده های مدل گردش عمومی جو ECHO-G ، جغرافیا و توسعه، 16.صص152-135.
2- حسن زاده، اسماعیل، و خدابخش، حسن، 1381 ، مطالعه دمای سطح آب و انتقال اکمن در ناحیه خلیج فارس: مجله پژوهش فیزیک ایران، 3222-213
3- رحیم زاده . فاطمه، عسگری . احمد، نوحی . کیوان،1382،گرشی برتفاوت نرخ افزایش دمای حداقل و حداکثر و کاهش دامنه شبانه روزی دما در کشور، سومین کنفرانس منطقه ای و اولین کنفرانس ملی تغییر اقلیم.
4-عباس نیا،محسن،طاووسی،تقی، خسروی ،محمود، توروس،حسین،1394،تحلیل دامنه عدم قطعیت تغییرات آینده دمای حداکثر روزنه بر روی اسران با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی، فصلنامه علمی - پژوهشی اطلاعات جغرافیایی سپهر، دوره 25 ، شماره 97 ، بهار95،صص43-30.
5- حق طلب، نفیسه. گودرزی،محسن.حبیبی نوخندان،مجید،یاوری،احمد رضا.جعفری،حمیدرضا (1392). مدلسازی اقلیم استان های تهران و مازندران با استفاده از مدل اقلیمی LARS-WG و مقایسه تغییرات آن در جبهه های شمالی و جنوبی البرز مرکزی، مجله علوم و تکنولوژی محیط زیست، دوره15،شماره1.صص49-37.
6-سعادت آبادی، عباس.ایزدی،پریسا،1392،ارتباط بی هنجاری های دمای آب سطح اقیانوس هند و دریای عرب با بی هنجاری های بارش نیمه جنوبی ایران،مجله فیزیک و زمان،دوره 39،صص157-135.
7-عزیزی، قاسم . کریمی احمدآباد، مصطفی . سبک خیز، زهرا ، 1384، روند دمایی چند دهه نشریه علوم جغرافیایی دانشگاه تربیت معلم، جلد 4، شماره 5، پاییز و ، CO اخیر ایران و افزایش زمستان 1383 و بهار و تابستان، صص 43-25.
8-خسروی،محمود. سلیقه،نجار.صبای،بهروز،1390، تاثیر آنامالی های دمای سطح دریای عمان بر بارندگی فصول پاییز و زمستان سواحل جنوب شرقی ایران،نشریه جغرافیا و برنامه ریزی،دوره16،شماره37، صص81-59.
9-کربلایی درئی، علیرضا، حجازی زاده ، زهرا، حسینی ،سید محمد،1394، شبیه سازی متغییرهای اقلیمی استان سمنان با سناریوی مد گردش عمومی جو ،مجله حغرافیا و مخاطرات محیطی ، شماره پانزدهم ،پاییز ،صص 24-1.
10- کیخسروی،قاسم،1394، ازریابی اثرات تغییر اقلیم آتی با استفاده از مدل LARS و شاخص خشکسالی SAIP در خراسان شمالی، دومین کنفرانس بین المللی مهندسی محیط زیست، تهران،صص13-1.
11-ناظم السادات، سید جعفر، شیروانی،امین، 1384 ، پیش بینی دمای سطح آب خلیج فارس با استفاده از رگرسیون چندگانه و تحلیل مولفه اصلی: مجله علوم و فنون،(3) کشاورزی و منابع طبیعی،, 9صص1-11.
12-ناظم السادات، سید محمد جعفر،1388 ، مبانی هوا و اقلیم شناسی، چاپ اول: مرکز نشر دانشگاهی، تهران، صفحه440.
13-ناظم السادات، سید محمد جعفر، قاسمی، احمد رضا، 1383 ، تأثیرنوسان های دمای سطح آب دریای خزر بر بارش فصل های زمستان و بهار نواحی شمالی و جنوب غربی ایران: مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع(4) طبیعی، 8صص1-15.
_||_14-Alexander L, Zhang X, Peterson TC, Caesar J, Gleason B, Klein Tank A, Haylock M, Collins D, Trewin B, Rahimzadeh F, Taghipour A, Kumar Kolli R, Revadekar JV, Griffiths G, Vincent L, Stephenson D, Burn J, Aguilar E, Brunet M, Taylor M, New M, Zhai P, usticucci M, Vazquez-Aguirre JL.( 2006). Global observed changes in daily climate extremes of temperature and precipitation. Journal of Geophysical Research 111:1-11;
15- Banzragch Nandintsetseg,a J. Scott Greeneb and Clyde E. Gouldenc.( 2007), Trends in extreme daily precipitation and temperature near Lake H¨ovsg¨ol, Mongolia. INTERNATIONAL JOURNAL OF CLIMATOLOGY. 1-5;
16-Elagib, N.A. and M.G. Mansell, (2000): Recent Trends and Anomalies in Mean Seasonal and Temperature Over Sudan. J. Arid Environ, 45:263-288.
17-Burns, D. A., Klaus, J., and McHale, M. R. (2007). “Recent climate trends and
implications for water resources in the CatskillMountain region, New York, USA.” J. Hydrology., 336, 155-170
18-Changchun X., Ch. Yaning, L., Weihong and Ch. Y. Ge Hongtao (2007). “Potential impact of climate change on snow cover area in the Tarim River basin” Journal of Environmental Geology, Vol. 53, No. 7, p1465-1474
19-Frich, P., L.V. Alexander, P. Della- Marta, B. Gleason, M. Haylock, A.M. G. Klein Tank, T. Peterson, (2002), "Global changes in climatic extremes during the secend half of the 20th century". Climate Res., 19, 193p
20-Kayano, Mt, B rahmanda, Rao. V, Moura, AD, “Tropical circulations and the associated rainfall anomalies during two contrasting years”, journal of climatology, vol 8, no 5, sep-oct 1998, p 477-88.
21-Krishnamurthy, V. and Shukla, J.1999, Intra seasonal and intramural variability of rain fall over India center for Ocean-Land, Atmopher studie.p233-251
22-Kiely,G.1999.Climate change in Ireland from precipitation and streamflow observations.Advances in Water Resource23:141-151.
23-IPCC.2007. Fourth assessment report climate change. Paris, http: //www.IPCC.ch. J. Am. Stat. Assoc. 74: 365-367.
24- Semenov,M., Stratonovitch,P. 2010. Use of multi-model ensembles from global climate models for assessment of climate change impacts, CLIMATE RESEARCH. 41: 1–14..
25-Smith, S. M., Assessing drought- relate ecological risk in the Florida Everglades, journal of Enviromental Management, vol 68, Issue4, August 2003, pages 360-535.
26-Stewart, I.T., Cayan, D.R. and Dettinger, M.D. 2004. Changes in snowmelt runoff timing in western north america under 'Business as usual' climate change scenario. Climate Change Journal62, 217-232
27- Rusticucci, M., and Renom, M. 2008. Variability and trends in indices of quality-controlled daily temperature extremes in Uruguay. Int. J. Clim. 28: 1083-1095.
28- Roy K., Rahman M., and KumanU. 2009. Future climate change and moisture stress: Impact on crop agriculture in south-western Bangladesh. Climate Change and Development Perspective. 1(1):1-8.
29-Todisco F and Vergni L, 2008. Climatic changes in central Italy and their potential effects on corn water consumption. Agric For Meteorol 148: 1–11.
