تحلیل سکونتگاه‌های غیررسمی با تأکید بر امنیت (نمونه موردی: شهر خرم‌آباد)

الموضوعات :

سجاد خسروی ¹ , بیژن رحمانی ² , عباس ملک حسینی ³

1 - دانشجوی دكتري، گروه جغرافیا و برنامه‌ريزي شهري، واحد ملاير، دانشگاه آزاد اسلامی، ملاير، ایران
2 - دانشیار، گروه جغرافیا و برنامه‌ريزي شهري، واحد ملاير، دانشگاه آزاد اسلامی، ملاير، ایران
3 - دانشیار، گروه جغرافیا و برنامه‌ريزي شهري، واحد ملاير، دانشگاه آزاد اسلامی، ملاير، ایران

تاريخ الإرسال : 12 السبت , شعبان, 1444 تاريخ التأكيد : 12 الإثنين , صفر, 1445 تاريخ الإصدار : 01 الإثنين , صفر, 1446

الکلمات المفتاحية: اسکان غیر رسمی, امنیت, شهر خرم آباد.,

ملخص المقالة :

از زمینه‌های ناپایداری توسعۀ شهری به ویژه در کشورهای در حال توسعه، سکونتگاههای غیررسمی می‌باشد که به علت عدم توانایی سیاستهای شهری برای حل و فصل مشکلات مسکن اقشار آسیب‌پذیر جامعه و کنترل مهاجرتها شکل گرفته است. سکونتگاههای غیررسمی با تجمعی از اقشار کم درآمد و غالباً با مشاغل غیررسمی و شیوهای از شهرنشینی ناپایدار همراه‌اند و به دلیل برخورداری از شرایط انزوا زمینه ساز بسیاری از آسیبهای اجتماعی به شمار می‌روند. این تحقیق از نظر هدف، کاربردی – توسعه‌ای و از نظر روش توصیفی - اکتشافی  و از نظر نحوه گردآوری اطلاعات و داده‌های مورد نیاز، از نوع تحقیقات میدانی و پیمایشی قلمداد می‌شود، همچنین برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه (با طیف لیکرت به صورت باز و بسته) استفاده شده است. در این پژوهش محلات 11 گانه اسکان غیر رسمی شهر خرم آباد با تاکید بر گسترش فقر توسط آزمون های آماری با استفاده از روش توصیفی تحلیلی مورد بررسی قرار گرفت. جامعه آماری این پژوهش بر اساس فرمول کوکران 384 نفر محاسبه شد که اطلاعات از طریق پرسشنامه بدست آمد. نتایج حاکی از آن است كه با توجه به بررسی‌های به عمل‌آمده و آزمون‌های آماری انجام‌شده (آماره آزمون T – TEST، آماره آزمون F و TUKEY) و نتایج به‌دست آمده، می‌توان گفت كه تفاوت معناداری بين محله‌های مورد مطالعه به لحاظ وضعيت امنیت وجود داشته و محله‌های مورد مطالعه به لحاظ سطح امنیت در وضعيت مناسب و مطلوبي بسر نمی‌برند. محله فلک الدین و دره گرم شرقی دارای کمترین امنیت و گل سفید و اسدآبادی دارای بیشترین امنیت هستند.

المصادر:

اصغری زمانی، اکبر (1379). پژوهشی در روند حاشیه نشینی در ايران (مطالعه موردی تبريز). پایان‌نامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ريزی شهری. دانشکده علوم انسانی و اجتماعی. دانشگاه تبريز. تبريز. ايران.
اکبري، علی (1392). انسان و شهر. مجلۀ علوم اجتماعی. 17 (66)، 35-39.
بوچانی، محمد حسین (1383). اسکان غیر رسمی در محله بان برز ایلام. ماهنامه‌ی شهرداری‌ها. 6 (66)، 1-13.
بيوكي، جلال؛ پورغلام، هادي (1393، آبان). رويكرد راهبردي به ساماندهي سكونتگاههاي غيررسمي در كلانشهرهاي كشور (مطالعة موردي: شهرك نوده مشهد). ششمين كنفراس ملي برنامه ريزي و مديريت شهري. مشهد. ايران.
شاطریان، محسن؛ حیدری، رسول؛ دولتیاریان، کامیار (1399). مدل‌یابی و تأثیر ابعاد اجتماعی حاشیه‌نشینی بر وقوع جرم مطالعه موردی: مناطق حاشیه‌نشین شهر کاشان. فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات برنامه‌ریزی – سکونتگاههای انسانی. 15 (1)، 261-276.
عیدی، حسین (1399). حاشیه‌نشینی و تاثیرات آن بر امنیت اجتماعی جرائم در استان خوزستان. فصلنامه دانش انتظامی خوزستان دفتر تحقیقات کاربردی فرماندهی انتظامی استان خوزستان. 9 (30)، 13-20.
قاسمی، علی؛ قادرمرزی، حامد (1395). سیاستهای تامین مسکن تجارب جهانی و ایران. تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی.
قربان‌نیا، ناصر (1378). نگاهی به فقرا از منظر جرم شناسی. نامه مفید. 17، 155-180.
کارگر، بهمن (1398). حاشیه‌نشینی و امنیت شهری. فصلنامه انجمن جغرافیایی ایران. 5 (14)، 139-148.
نقدی، اسداله و همکاران (1400). مطالعۀ گونه‌شناسی، چالش‌های حاشیه‌نشینی و بازی‌های حاشیه نشینان با سیاست‌های شهری (مورد مطالعه: شهر ساوه). فصلنامه مطالعات و تحقیقات اجتماعی ایران. 10 (1)، 243-275.
ویسی، فرزاد (1396). مقايسه‌ي تحليلي الگوي سكونتگاه‌هاي غيررسمي مطالعه موردي: شهر مريوان. جغرافيا و توسعه. 15 (46)، 224-207.
Abott, J . (2002). Analysis of informal Settlement Upgrading and Critique of Exsting Methodological Approaches. Habital International. 26 (3), 303-452. DOI:10.1016/S0197-3975(01)00049-2.
Atkinson, R.; Buck, N. & Kintrea, K. (2010). Neighbourhoods and Poverty: Linking Place and Social Exclusion. In N. Buck, I. Gordon, A. Hardiding & I. Turok, Changing Cities-Rethinking Urban Competitiveness, Cohesion and Governance (154-171). Houndmills: Palgrave Macmillan publication
Baker, J. (2009). Meeting the Challenge of Urban Poverty and Slums. Washington: The World Bank
Bego, E.(2003). Assessing Feasibility Study of informal Settlement Upgrading: Are there GI policy and Management Implications? Case Study of Windhoek Namibia.
Boyle, P.; Halfacree, K. & Robinson, V. (1998). Exploring Contemporary Migration. Harlow, New York: Longman.
Cadwaller, M. (1992). Migration and Residential Mobility. Micro and Macro Approaches. Wisconsin: University of Wisconsin Press.
Clark, W.A.V. & Onaka, J. L. (1983). Life cycle and housing adjustment as explanations of residential mobility. Urban Studies. 20 (1), 47–57.
Davis, M. (2004). Planet of Slums (Urban Involution and the Informal Proletariat). New Left Review. 26, 5-34.
Kohli, D. (2015). Identifying & Classification Slum Areas Using Remote Sensing. Dissertation Faculty of Geoinformation Science and Earth Observation. Twente University Netherland.
Duclos, J. Y. & Araar, A. (2007). Poverty and Equity: Measurement, Policy and Estimation with DAD. (Vol. 2). Springer Science & Business Media.
Duque, J. C; Vicente, R. & Miguel, N. (2012). A stepwise procedure to determine a suitable scale for the spatial delineation of urban slums. Defining the Spatial Scale in Modern Regional Analysis. E. Fernandez, & F. Rubiera Morollón (Eds.). Springer: Berlin, Heidelberg.
Feijten, P. & Mulder, C. H. (2002). The timing of household events and housing events in the Netherlands: A longitudinal perspective. Housing Studies. 17 (5), 773–792.
Floor, H. & Van Kempen, R. (1997). Analysing housing preferences with decision plan nets. Scandinavian Housing & Planning Research. 14, 27–42.
Gibson, J. (2015). Poverty Measurement: We Know Less Than Policy Makers Realize. Working paper in economics 8/15. Hamilton: University of Waikato.
Glasze, G. & Graze, P. (2007). Raus aus Suburbia, rein in die Stadt? Studie zur zukünftigen Wohnmobilität von Suburbaniten der Generation 50+. Raumforschung and Raumordnung. 65, 467–473.
Gruber , D. et al (2005). Living and working in Slums of Mumbai. Internet-Fassung. Otto-Von-Guericke-Universität Magdeburg. 36, 2-49.
Kulu, H. (2007). Fertility and spatial mobility: Evidence from Austria. Environment and Planning A. 40 (3), 632–652.
Kulu, H. & Milewski, N. (2007). Family change and migration in the life course: An introduction. Demographic Research. 17 (9), 567–590.
Lanjouw, P., Marra, M. R. (2018). Urban poverty across the spectrum of Vietnam’s towns and cities. World Development. 110, 295-306. doi.org/10.1016/j.worlddev.2018.06.011.
Lucci, P., & Bhatkal, T. (2014). Monitoring Progress on Urban Poverty: Are Indicators Fit for Purpose?. London: ODI.
Lucci, P.; Bhatkal, T. & Khan, A. (2018). Are we underestimating urban poverty?. World Development. 103, 297-310.
Mitlin, D. & Satterthwaite, D. (2013). Urban Poverty in the Global South: Scale and Nature. London: Routledge.
Mulder, C. H. & Wagner, M. (1998). First-time home-ownership in the family life course: A West German/Dutch comparison. Urban Studies. 35 (4), 687–713.
Nassar, D. M. & Elsayed, H. G. (2017). From informal settlements to sustainable communities. Alexandria Engineering Journal. 57 (4), 2367-2376.
Parnell, S. (2005). Constructing a developmental nation-the challenge of including the poor in the post-apartheid city. Transformation: Critical Perspectives on Southern Africa. 58 (1), 20–44.
Ravallion, M.; Chen, S. & Sangraula, P. (2008). New evidence on the urbanization of global poverty. Background Paper for the World Development Report. Washington, DC: World Bank.
Reichenheim, M. & Harpham, T. (1991). Meternal mental health in squatter in settlement in Rio dejaneiro. British Journal of Psychiatry. 159, 1-28.
Rossi, P.H. (1980, orig. 1955). Why Families Move. Beverly Hills, London: Sage Publications.
Sabry, S. (2010). How poverty is underestimated in Greater Cairo, Egypt. Environment and Urbanisation. 22 (2), 523–541.
Tacoli, C. (2007). Poverty, inequality and the underestimation of rural-urban linkages. Development. 50 (2), 90–95.
Thanh, H.X.; Anh, T.T. & Phuong, D.T.T. (2013). Urban poverty in Vietnam: A view from complementary assessments. IIED Human Settlements Working Paper Series. No. 40. London: IIED.
Tavasili, GH. & Nuor Moradi, S. (2012). A sociological study of the causes of widespread social Patos in the suburbs of Tehran case study: Chahar (Khak Sefid). Iranian Journal of Social Development Studies. 4 (3), 65-79.
UN DESA (UN Department of Economics and Social Affairs) (2014). World Urbanization prospects. New York: UN DESA.
Un- habitat (2014). Street as Tools for Urban Transformation in Slums: A Street- Led Approach to City-Wide Slum Upgrading. Nairobi, Kenya: United Nation human settlement program.
UN, Habitat (2003). The challenge of slums; Global report on human settlements and metropolitanisation. Available at \ http://www.unhabitat.org.
UN-Habitat (UN Human Settlements Programme) (2014). The Global Urban Indicators Database 2014. Nairobi: UN-Habitat.
UN-Habitat (UN Human Settlements Programme) (2016). SDG Goal 11 Monitoring Framework. Nairobi: UN-Habitat.