کارکرد پل به عنوان فضای شهری

الموضوعات :

الهام ناظمی ¹ (دانشجوی دکتری شهرسازی/ دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران)
فرح حبیب ² (دانشیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، گروه شهرسازی، تهران، ایران.)
حمید ماجدی ³ (دانشیار/ دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، گروه شهرسازی، تهران، ایران.)

تاريخ الإرسال : 22 السبت , محرم, 1436 تاريخ التأكيد : 17 الإثنين , ربيع الأول, 1437 تاريخ الإصدار : 25 الخميس , ربيع الثاني, 1437

الکلمات المفتاحية: فضا, فضای شهری, پل, پل- فضا,

ملخص المقالة :

با توجه به گسترش ابعاد گوناگون ارتباطات انسانی و تاثیرات آن بر اهداف توسعه شهری نقش پل‌ها به عنوان بخشی از کالبد شهر امروزی شکلی فراتر از ارتباط کالبدی صرف به خود گرفته و با توجه به نیاز پیوندهای اجتماعی، خلق خاطره ذهنی، هویت معنوی و کارکرد پویا برای پایداری شهرها، لزوم تعریف مفهوم و چارچوبی مناسب جهت دست‌یابی به اهداف ونیازهای ذکر شده اهمیت یافته است. بنابراین مفهوم پل- فضا که در گذشته جایگاه واجد ارزشی داشته می‌تواند در این رابطه مورد باز تعریف و تدقیق بیشتر قرار گیرد. لذا در این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و مقایسه‌ای، و با بهره‌مندی از مطالعات اسنادی و متون موجود، به بررسی سیر شکل‌گیری و تغییرات مفهومی و کالبدی پل از زمان آغازین ایجاد آن تا تکامل امروزی آن پرداخته شده، و به روش تفسیری تاریخی اقدام به بازیابی ویژگی‌های برجسته و قابل سرمایه-گذاری پل نظیر ویژگی‌های با ارزش کالبدی، اجتماعی، نمادی، کارکردی و هویتی نموده است. هم‌چنین در راستای دست‌یابی به ارتباطات مطلوب انسانی با توجه به مفاهیم مشترک پل با فضای شهری پویا؛ ‌ مفهوم پل- فضا معرفی گردیده است.

المصادر:

منابع

1. احتشامی، منوچهر (1386): پل­های ایران، انتشارات دفتر پژوهش‌های فرهنگی، چاپ اول، تهران.


2. احتشامی، منوچهر (1379): در بارگاه فردوسی، انتشارات پیکان، چاپ اول، تهران.


3. بلادزی، احمدبن یحیی (1346): فتوح البلدان، ترجمه آذرتاش آذرنوش، انتشارات بنیاد فرهنگ ایران، چاپ اول، تهران.


4. تیبالدز، فرانسیس (1382): شهرسازی شهروندگرا، ترجمه محمد احمدی نژاد، انتشارات نشر خاک، چاپ اول، اصفهان.


5. طهوری، نیر (1381): «پل، راهی به سوی بهشت»، فصلنامه خیال، شماره 2، تهران، فرهنگستان هنر.


6. فرشیدنیک، فرزانه و رضا افهمی و محمود طاووسی(پاییز و زمستان 1390): «بررسی تجلی حکمت صدرایی در معماری اصفهان عصر صفوی (پل خواجو، ترجمان اسفار اربعه ملاصدرا)» دوفصلنامه علمی- پژوهشی نامه معماری و شهرسازی، دوره 4، شماره 7، تهران، صص 66-49.


7. کریر، راب (1383): فضای شهری، ترجمه­ی خسرو هاشمی­نژاد، انتشارات نشر خاک، چاپ اول، اصفهان.


8. گلابچی، محمود (1389): پل­های ایران و جهان؛ انتشارات دانشگاه تهران، چاپ اول، تهران.


9. مختاریان، ساسان (1380): رازهندسه پنهان در نما و معماری پل خواجو، انتشارات یکتا، چاپ اول، اصفهان.


10. مخلصی، محمد علی (1379): پل­های قدیمی ایران، انتشارات سازمان میراث فرهنگی، چاپ اول، تهران.


11. مدنی‌پور، علی (1384): طراحی فضای شهری نگرشی بر فرآیندی اجتماعی و مکانی، ترجمه فرهاد مرتضایی، انتشارات شرکت پردازش و برنامه ریزی شهری، چاپ دوم، تهران.


12. نواری، نیلوفر و ساینا خلیل­زاده و فرهاد فخاری تهرانی (بهار و تابستان 1387): «پل بازارهای تبریز»، دو فصلنامه علمی-پژوهشی (هنر و معماری) صفه، دوره 17, شماره 46، تهران، صص 108-101.


13. هرودت (1365): تواریخ، انتشارات فرهنگستان ادب و هنر ایران، چاپ اول، تهران.


14. Canter. D., (1977): The Psychology of Place, London: Architectural Press, 1977.


15. Chadirji, R (1986): Concepts and Influences: Towards a Regionalized International Architecture, KPI, London.


16. Christ, W. (2000): Public versus Private Space, paper presented at the international symposium ‘Die europäische Stadt – ein auslaufendes Modell?’ IRS, Erkner bei Berlin, March.


17. Lefebvre, H. (1992): The Production of Space, trans. Donald Nicholson-Smith, Oxford, Blackwell.


18. Lynch. K. (1960): The image of the city, MIT Press, Cambridge, Mass.


19. Montgomery, J. (1998): Making a city: Urbanity, Vitality and urban design, Urban Design, No. 1, 93-115.


20. Norberg-Schulz, c. (1981): Genios losi, Rizzoli, New York.


21. 21. Punter, J. (1991): Participation in the design of urban space, landscape Design, No. 200, 24-27.


22. Relph, E. (1976): Place and Placelessness, Pion Limited, London.


23. Rogers, W. (2003): The Excellent city park system, in what makes it great & how to get there, P. Harnik (Ed), Washington DC, International City Managers Association, USA.


24. Stedman, R. (2002): Toward a social psychology of place: Predictive behavior from place-based cognitions, attitudes, and identity, Environ mental Behavior, No. 34, 561-581.

25. Willis, A. (2000): The Limits of ‘Sustainable Architecture’, paper delivered at shaping the Sustainable Millennium, Queensland University of Technology, July 2000, Australia.