آموزش معماری، توسعۀ مهارت‌های فکری و شناختی کودکان پیش‌دبستانی
الموضوعات :
آناهیتا اسکندری
1
(دانشجوی دورۀ دکتری تخصصی معماری، واحد پردیس، دانشگاه آزاداسلامی، پردیس، ایران.)
فهیمه معتضدیان
2
(استادیار گروه معماری، واحد پردیس، دانشگاه آزاداسلامی، پردیس، ایران.(نویسنده مسئول)
fa.motazedian@pardisaiu.ac.ir)
احمد میرزا کوچک خوشنویس
3
(استادیار گروه گردشگری، پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، تهران، ایران.)
الکلمات المفتاحية: آموزش معماری, کودکان پیش‌دبستانی, مهارت‌های شناختی, مهارت‌های فکری,
ملخص المقالة :
یادگیری، بخش مرکزی زندگی هر فرد است. در دنیای مدرن آموزش و معماری، مفهوم آموزش معماری به کودکان نقشی بسیار حیاتی ایفاء می‌کند. آموزش معماری در دورۀ پیش‌دبستانی نه‌تنها به انتقال مفاهیم و دانش‌های پایه به کودکان می‌پردازد، بلکه می‌تواند به‌عنوان یک راهکار مؤثر برای تقویت مهارت‌های فکری و شناختی آن‌ها عمل کند. هدف این مقاله، بررسی تأثیر آموزش معماری بر توسعۀ مهارت‌های فکری و شناختی کودکان پیش‌دبستانی است. روش پژوهش، نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون و گروه شاهد بوده است. از بین 30هزار مرکز پیش‌دبستانی در سراسرکشور، به‌صورت کاملاً تصادفی تعدادی پیش‌دبستانی فعال انتخاب شدند، با روش‌های متفاوت مورگان و کرسی و کوکران، حجم نمونه با ضریب خطای استاندارد 0.05درصد و بافرض‌اینکه هر کلاس پیش‌دبستانی به‌طور متوسط با 10دانش‌آموز برگزار می‌شود، جامعۀ آماری با 384نمونه انتخاب و به 2گروه شاهد و آزمون تقسیم شدند. پیش‌از آموزش، هر 2گروه تحت‌آزمون قرارگرفتند و سپس گروه آزمون تحت‌آموزش غیر‌مستقیم معماری (برنامۀ درسی آنا پی‌تیلور)، قرار‌گرفت. پس‌از فرایند آموزش، مورد مصاحبۀ حضوری از روش موزائیک (به‌دلیل واکنش‌های مختلف کودکان به روش‌های مختلف یادگیری و پاسخ‌دهی)، قرارگرفتند و نتایج حاصل از آن با بهره‌گیری از روش آنالیز محتوایی بررسی شد. نتایج نشان‌داد که آموزش معماری به کودکان بر توسعۀ مهارت‌های فکری و شناختی آن‌ها مؤثر است. این تأثیر در شناخت و درک مکان (P Value= 0.0325, F= 6.14)، تصویرسازی و تجسم فضایی (P Value= 0.0269, F= 6.3)، بازسازی و تداعی تصاویر فضایی (P Value= 0.0017, F= 21.307)، و جهت‌یابی (P Value= 0.00001, F=51.822)، ارتقای دانش و درک محیطی (P Value= 0.004, F= 14.77)، افزایش توانایی حل‌مسئله (P Value= 0.039, F= 5.17)، قابل‌درک است.
