• الصفحة الرئيسية
  • طراحی مدل نقش رسانه‌های اجتماعی در مدیریت بحران و تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین دیجیتال

شارک

عنوان URL للمقالة


رقم المقالة : QJOPM-2308-3577 (R1) زيارة : 421 الصفحة: 203 - 251

10.71737/jpm.2025.3083577

نوع المخطوط: ابحاث

طراحی مدل نقش رسانه‌های اجتماعی در مدیریت بحران و تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین دیجیتال

الموضوعات :

فرهاد جهانگیری 1 , ابوالفضل دانایی 2 , مهسا اکبری 3 , یونس وکیل الرعایا 4

1 - دانشجوی دکتری گروه مدیریت بازرگانی، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران
2 - دانشیارگروه مدیریت رسانه، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران
3 - استادیارگروه مدیریت بازرگانی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران
4 - دانشیارگروه مدیریت، مرکز تحقیقات کارآفرینی، ایده پردازی و تجاری سازی، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران

تاريخ الإرسال : 11 الخميس , صفر, 1446 تاريخ التأكيد : 13 الأربعاء , شعبان, 1446 تاريخ الإصدار : 26 الأحد , ذو الحجة, 1446

الکلمات المفتاحية: رسانه‌های اجتماعی, زنجیرۀتأمین تاب‌آور, زنجیرۀ تأمین دیجیتال,

ملخص المقالة :

هدف از انجام این پژوهش، طراحي مدل نقش رسانه‌هاي اجتماعی در تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین دیجیتال در شرایط بحرانی است. در پژوهش حاضر جامعه بخش کیفی 10 نفر از خبرگان بوده و انتخاب نمونه آن تمام شماری، جامعه کمی پژوهش شامل کارکنان شرکت مپنا به تعداد 500 نفر بوده‌اند که از طریق جدول کوهن 189 نفر به عنوان نمونۀ آماری تعیین شده است. روش این پژوهش از نوع بنیادی-کاربردی، برحسب نوع داده آمیخته از نوع اکتشافی و روش گردآوری داده‌ها پژوهش پیمایشی بوده است. ابزار گردآوری داده‌ها مصاحبه و پرسشنامه بود که روایی آن توسط استادان و کارشناسان به صورت محتوایی مورد تأیید قرار گرفت و پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ مناسب محاسبه شده است. در طراحی مدل نقش رسانه‌‌های اجتماعی در تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین دیجیتال در شرایط بحرانی در بخش کیفی از روش فراترکیب و سپس داده بنیاد استفاده شده است. در نهایت 118 کد باز، 43 کد محوری و 13 کد انتخابی استخراج‌ شده است. 13 کد انتخابی پژوهش در قالب پنج دسته کلی: شرایط علی، شرایط زمینه‌ای، شرایط مداخله‌گر، راهبردها و پیامدها قرار گرفته‌اند. شرایط علی شامل 2 کد انتخابی، 8 مفهوم و 21 کد باز، شرایط زمینه‌ای شامل 3 کد انتخابی، 10 مفهوم و 25 کد باز، شرایط مداخله‌گر شامل 2 کد انتخابی، 7 مفهوم و 21 کد باز، راهبردها شامل 2 کد انتخابی، 7 مفهوم و 19 کد باز، پیامدها شامل 4 کد انتخابی، 11 مفهوم و 32 کد باز می‌باشد که اجزای مدل پارادایمی نقش رسانه‌های اجتماعی در تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین دیجیتال در شرایط بحرانی می‌باشند. بر اساس خروجی معادلات ساختاری، مدل اولیه پژوهش تأیید و اعتبار آن اثبات و اولویت‌بندی‌های مربوط به مؤلفه‌های مدل مذکور بوسیله نموداری راداری مدل پژوهش مشخص گردیده است. مقوله «ریسک‌پذیری فناوری» در رتبه اول، مقوله «چرخه نقدینگی» در رتبه دوم، مقوله «همکاری و برون ‌سپاری» در رتبه سوم اهمیت قرار گرفتند.

المصادر:

Abdel-Basset, M., Manogaran, G., & Mohamed, M. (2018). Internet of Things (IoT) and its impact on supply chain: A framework for building smart, secure and efficient systems. Future Generation Computer System, 86(1), 614-628. doi: 10.1016/j.future.2018.04.051
Abu Anuri, I., & Lajordi, H. (2015). Estimation of the composite index of economic resilience and vulnerability: a case study of OPEC member countries. Journal of Energy Policy Research and Planning, 4(1), 197-227. [In Persian] doi: 10.1177/1524838005277438
Azar, A., & Khorrami, A. (2019). Designing the resilience model of the supply chain of the pharmaceutical industry in crisis conditions with the interpretive structural modeling (ISM) approach. International business management, 10(3), 1-31. [In Persian] doi:10.1177/22785337221148806
Azevedo, S. G., Carvalho, H., & Cruz Machado, V. (2019). A proposal of larg supply chain management practices and a performance measurement system. International Journal of e-Education, e-Business, e-Management and e-Learning, 1(1), 7- 14. doi: 10.7763/IJEEEE.2011.V1.2.
Bastas, A., & Liyanage K. (2018). Sustainable supply chain quality management: A systematic review. Journal of Cleaner Production,181(1), 726-44. doi: 10.1016/J.JCLEPRO.2018.01.110
Bechtsis, D. N., Tsolakis, D., Vlachos, & J. S. (2018). Intelligent Autonomous Vehicles in digital supply chains: A framework for integrating innovations towards sustainable value networks. Journal of Cleaner Production, 181(1), 60-71. doi: 10.1016/j.jclepro.2018.01.173
Browning, N., & Sweetser, K. D. (2019). How media diet, partisan frames, candidate traits, and political organization-public relationship communication drive party reputation. Public Relations Review, 46(2):1-17. doi: 10.1016/j.pubrev.2020.101884
Biazzo, S., & Pannizzolo, R. (2019). The assessment of work organization in lean production: the relevance of the worker’s perspective. Integrated Manufacturing Systems,11(1),6-15.doi: doi.org/10.1108/ 09576060010303622
Carvalho, H., Barroso, A. P., Machado, V. H., Azevedo, S., & Cruz-Machado, V. (2012). Supply chain redesignfor resilience using simulation. Computers & Industrial Engineering. 62, 329-341. doi: doi.org/ 10.1016/j.cie.2011.10.003
Chae, B., McHaney, R., & Sheu, C. (2020). Exploring social media use in B2B supply chain operations, Kelly school of business Indiana University. Published by Elsevier, 1(1), 1-12. doi: 10.1016/j.cie.2011.10
Clark, A. J. M. (2019). Overweight/obesity among social network members has an inverse relationship with Baltimore public housing residents' BMI. Preventive medicine reports, 14(1). doi: 10.1016/j.pmedr.2019.01.013
Dekret, P. (2019). Preach wine and serve vinegar: Public relations, relationships and doublethink. Public Relations Review, 41(5), 681-688. doi:10.1016/j.pubrev.2014.02.004
Ghazanfari, M., & Fathullah, M. (2016). A comprehensive approach to supply chain management. Tehran: Iran University of Science and Technolog, 1-468. [In Persian]
Ghazizadeh, M., & Colleagues, M. (2018). Integrating supply chain management approaches in the form of an extended supply chain using multi-criteria decision making techniques in Saipa Company. Journal of Scientific-Research Executive Management, 14(7), 2-13. [In Persian] doi: 10.5772/intechopen.74067
Griffin, J. (2016). Social Media Risk Management: Why It Matters and What You Need To Know. Governance Directions, 66(7), 417-419. doi: 10.1108/OIR-08-2020-0380
Gurbanpour, A., & Poya, A., & Nazimi, Sh., & Naji Azimi, Z. (2016). Designing a structural model of green supply chain management measures using fuzzy interpretive structural modeling approach. Journal of operations research in its applications, 13(4), 1-23. [In Persian] doi: 20.1001.1.22517286.2017.13.4.3.1
Haji Ali Akbari, F., & Mousavi, N. (2018). The effect of social media marketing components through brand equity on customer response in the tourism industry of Abhar city. Marketing Management, 14(42), 7-57. [In Persian] doi: 10.22034/SMSJ.2022.352106.1700
Henna, A., Beck, E., & Hall, L. (2011). Developing a capacity for organizational resilience through strategic human resource management. Human Resource Management Review, 21(1), 243-255. doi: 10.1016/J.HRMR.2010.07.001
Jafar nezhad, A., & Mohseni, M. (2015). Presenting a framework to improve resilient supply chain performance. Supply Chain Management Research Extension Quarterly, 17(48), 38-51. [In Persian] doi: 10.1016/j.fmre.2023.07.012
Jafarnejad, A., Momeni, M., Razavi Hajiagha, S. H., & Faridi Khorshidi, M. (2019). A dynamic supply chain resilience model for medical equipment’s industry. Journal of Modelling in Management, 14(3), 816-840. doi: 10.1108/JM2-11-2018-0195
Jain, V., Kumar, S., Soni, S., & Chandra, C. (2017). Supply chain resilience: model development and empirical analysis. International Journal of Production Research, 55(22), 105-117. doi: 10.1007/s40092-019-00322-2
Jamshidi Goharrizi, V., & Pourkiani, M. (2013). Investigation of design quality and RFID technology strategic criteria to manage medical sciences university libraries of Kerman. Management (Researcher), 10(31), 138-145. [In Persian]
Jasti, N., & Kodali. R. (2015). A critical review of lean supply chain management frameworks: proposed framework. Production Planning & Control, 26(13), 105-128. doi: 10.1080/09537287.2015.1004563
Jones, B. E., Squire, B., Autry, C. W., & Peteren, K. J. (2014). A Contingentresource-based perspective of supply chain resilience and robustness. Journal of Supply Chain Management, 50(3),55-73. doi: 10.1111/jscm.12050
Khodabakhsh, M., & Dehghan Nairi, M., & Imamian, A. (2017). Identification and ranking of supply chain resilience factors in critical situations with non-active defense approach. Non-active Defense, 33(1), 25-35. [In Persian]
koi, N. (2018), Intelligent Autonomous Vehicles in digital supply chains: A framework for integrating innovations towards sustainable value networks. Journal of Cleaner ProductionVolume, 181(1), 60-71. doi: 10.1016/j.jclepro.2018.01.173
Labafi, S., Roshandel Arbatani, T., & Mohammadi, D. (2016). Investigation of the role of social networks in marketing using the framework of Taylor and Okazaki (case study). Business & Engineering, 12(3), 103-114. [In Persian] doi: 10.1080/09537287.2015.1004563
Li, L., Su, F., Zhang, W., & Mao, J. Y. (2018). Digital transformation by SME entrepreneurs: a `capability perspective. Inf. Syst, J., 28 (6), 1129-1157. doi: 10.12691/jbms-11-5-1
Mehrabi, A., & Kariminjad., D. (2016). Measurement and Analysis of Resilience in Supply Chain (Case Study: Petrochemical Companies). Second International Industrial Management Conferenc, 1-17. [In Persian]
Muyidi, A., & Mohseni., M. (2023). Providing a framework for improving the performance of a resilient supply chain. Promotional Scientific Quarterly of Supply Chain Management, 17(8), 1-27. [In Persian]
Nasiri, M., Ukko, J., Saunila, M., & Rantala, T. (2020). Managing the digital supply chain: The role of smart technologies. Technovation, 1, 96-97. doi: 10.1002/isaf.328
O'leary, D. E. (2011). The use of social media in the supply chain: Survey and extensions. Intelligent Systems in Accounting. Finance and Management, 18(2-3), 121-144. doi: 10.1002/isaf.319
Queiroz, M., Pereira, S., Telles, R., & Machado, M. (2019). Industry 4.0 and digital supply chain capabilities: A framework for understanding digitalisation challenges and opportunities. Benchmarking: An International Journal, 2(1), 3-23. doi: 10.1108/BIJ-12-2018-0435
Rajesh, R., & Ravi, V. (2015). Supplier selection in resilient supply chains: a grey relational analysis approach. Journal of Cleaner Production, 86(1), 343-359. doi: 10.1016/J.JCLEPRO.2014.08.054
Reely S., & Hinnan C. W. (2014). Understanding supply chain resilience. Supply Chain Management Review, 18(1), 34-41. doi: 10.1080/23311975.2022.2148336
Sadeghi, A., & Saifi Khabeer, H. (2019). Investigating the impact of business model resilience factors in the digital supply chain. The 6th national conference on applied research in management, accounting and healthy economy in banking, stock exchange and insurance, 1-9. [In Persian]
Salimi Zawiya, G., & Shams, S. (2022). Analysis of digital supply chain management (future development trend). Iran Rubber Industry Journal, 102(2), 49-64. [In Persian] doi: 10.3390/su13179929
Samizadeh, R., & Hosseini, R. (2018). Supply Chain Management and Information Technology. Second National Information Technology Conference. [In Persian]
Singh, A., Shukla, N., & Mishra, N. (2017). Social media data analytics to improve supply chain management in food industries. Transportation Research, 5(42), 1-18. Doi:10.1016/j.tre.2017.05.008
Xiao, R., T. Yu, & X. Gong. (2012). Modeling and simulation of Ant Colony s Labor Division with Constraints for Task Allocation of Resilient Supply Chain. International Jurnal on Atrificial Intelligence Tools, 21(3), 1-19. doi: 10.1142/S0218213012400143
Yuehan Chen, R., Singh, R. K., & Shankar R. (2022). Critical success factors for implementation of supply chain management in Indian small and medium enterprises and their impact on performance. IIMB Management Review, 27(2), 92-104. doi:10.1016/j.iimb.2015.03.001
نص كامل:
سنجي فرهنگ دانايي: مطالعه موردي

Vol.19, No.73, Summer 2025                                                                Journal of Productivity Management 

 

 

 

 

 

 

 

Modeling the Role of Social Media in Crisis Management and Digital Supply Chain Resilience

 

Farhad Jahangiri1, Abolfazl Danaei2, Mahsa Akbari34, Younes Vakil Alroaia5

(Received:2025.02.12 - Accepted:2024.08.15 )

 

Abstract

The purpose of this research is to design a model of the role of social media in the resilience of the digital supply chain in critical situations. In the qualitative phase of the current research, the data were collected from a purposive sample of 10 experts. Given the limited number of qualified individuals, the entire population of experts was included in the study. In the quantitative phase, the target population comprised 500 employees of MAPNA Company. Using Cohen's table for sample size determination, a sample of 189 participants was selected. This research employs a fundamental-applied approach and follows an exploratory mixed-methods design, integrating both qualitative and quantitative data. The data collection method was based on survey research and the data collection instuments included interviews and questionnaires, the content validity of which was confirmed by experts, and their reliability was calculated using Cronbach's alpha coefficient. In the qualitative part of the study, meta-composite method and foundation data were used, through which 118 open codes, 43 central codes and 13 selective codes have been extracted in five general categories: causal conditions, contextual conditions, intervening conditions, strategies and consequences. Causal conditions include 2 selected codes, 8 concepts and 21 open codes, contextual conditions include 3 selected codes, 10 concepts and 25 open codes, intervening conditions include 2 selected codes, 7 concepts and 21 open codes, strategies include 2 selected codes, 7 concepts and 19 open codes, and consequences include 4 selected codes, 11 concepts and 32 open codes, which are the components of the paradigm model regarding the role of social media in the resilience of the digital supply chain in critical conditions. Based on the output of the structural equations of the initial research model, its validity has been confirmed and the prioritization of the components of the mentioned model has been determined by a radar diagram of the research model. In this regard, technology risk tolerance was ranked first, liquidity cycle was ranked second, and collaboration and outsourcing were ranked third.

Key Words: resilient supply chain, digital supply chain, social media

1.Introduction

Social media has dramatically changed the way organizations interact and communicate with customers. Digital media and the provision of cheap access to social networks have brought many opportunities and achievements for businesses. Undoubtedly, with reducing the cost of accessing audiences and customers, increasing the speed, accuracy and quality of communication, providing the possibility of more accurate measurement of the effectiveness of activities, the possibility of better and more effective management of crises, and in general, increasing the power of businesses in the fields of work, providing opportunities for taking ownership of a media can be very useful and effective in the success of today's organizations and businesses, and without a doubt, social networks and similar channels have provided them with a variety of tools, applications, and developers in order to advance the supply of various tools. Considering the significant impact that social media has on life and business processes in the third millennium and the rapid and impressive developments of information and communication technology in recent decades, significant and in some cases fundamental changes have been made in various relationships of today's societies.

2.Literature Review

In today's world, changes in the economy and industry are happening at a faster rate than in the past. Due to globalization, countries are ingreasingly experiencing heightened levels of competition. Given the importance of supply chains and their effective management in creating competitive advantages, it is often said that competition between organizations has been replaced by the competition between supply chains. As a result, organizations are trying to improve their supply chain management to gain sustainable competitive advantages (Lee et al., 2018). Achieving this requires a fundamental transformation within the organization. Given the importance of conducting this research, coupled with the instability of conditions and significant changes in work processes, it is necessary for organizations to adapt the scope of their supply chain so that they can develop optimal strategies to stay at the top of the competition in volatile conditions.

Therefore, it is necessary for them to maintain their resilience in the mentioned conditions and be equipped with working methods suitable for the age of technology and new technologies (Singh et al., 2017). In other words, considering the significant impact that social media has on the processes of life and business in the third millennium and the rapid and impressive developments of information and communication technology in recent decades, there have been significant and in some cases fundamental changes in various relationships of today's societies (Labafi, 2018); Organizations and their communications have changed and the demands and expectations of customers have undergone many changes. Knowing the fact that the use of digital technologies in processes creates competitive advantages for businesses and organizations (Samizadeh, 2020), we can conclude that the implementation and use of the digital supply chain is undoubtedly a significant option for organizations and businesses. This work aimed to minimize financial and time costs while enhancing productivity in the production process until the final delivery of goods and services to customers (Azer & Khorrami, 2021). By comparing the key features of the digital supply chain with the traditional supply chain, it can be seen that the results of the presence of digital technologies in the supply chain processes for organizations and businesses will be brilliant and efficient beyond imagination (Mehrabi, 2016). The smallest disruption in the process of a supply chain can be likened to a fault. A fault whose gap and depth can increase moment by moment (Manogran et al., 2018).

3.Methodology

In the present study, the researcher sought to provide a model for the role of social media in the resilience of the digital supply chain in critical conditions. In this research, the metacomposite method has been used to present the model. In the qualitative part of the study 10 experts participated through the whole number selection, and the quantitative part included 500 employees of MAPNA company, based on Cohen's sample size table. The investigation began with an extensive review of the related existing literature (referring to documents and five non-Iranian databases of ScienceDirect, Web of Science, Google Scholar, Scopus, Emerald, and three Iranian databases CIVILICA, Magiran and SID). The total number of articles found considering the input criteria was 163 studies (Persian and English). After reviewing all the studies and evaluiating them based on content criteria and accessibility, the final results were extracted from 19 studies (14 English studies and 5 Persian studies) which were reviewed and analyzed. Then, in order to confirm the extracted factors, an interview was arranged with the relevant experts (including experts and specialists of the digital supply chain and social media and top managers of MAPNA Company) and the importance coefficient of each factor was determined.

4.Result

According to the results, 118open codes, 43 central codes and 13 selective codes were extracted. Thirteen selective codes of the study were placed in five general categories including causal conditions, contextual conditions, intervening conditions, strategies and consequences. Causal conditions include 2 selected codes, 8 concepts and 21 open codes, contextual conditions include 3 selected codes, 10 concepts and 25 open codes, intervening conditions include 2 selected codes, 7 concepts and 21 open codes, strategies include 2 selected codes, 7 concepts and 19 open codes, and the consequences include 4 selected codes, 11 concepts and 32 open codes, which are the components of the paradigm model regarding the role of social media in the resilience of the digital supply chain in critical conditions. Based on the output of the structural equations of the initial research model, its validity has been confirmed and the prioritization of the components of the mentioned model has been determined by a radar diagram of the research model. In this regard, technology risk tolerance was ranked first, liquidity cycle was ranked second, and collaboration and outsourcing were ranked third.

5.Conclusion

According to the obtained results and the importance of the topic under study, the role of social media and the implementation of digital transformation in organizations as an undeniable competitive advantage has been noticed by senior managers of organizations and businesses. Digitalization of the supply chain will bring revolutionary changes. New technologies such as big data, cloud computing, and the Internet of Things can help solve these problems. In fact, digitization can enhance supply chain visibility and the use of advanced digital technologies enables modularization, simplicity and standardization of products and processes. Companies must recognize the benefits of innovative business models that add value to their product portfolio and create new demand channels for more digital customers. In fact, investing and deploying new technologies by increasing access to information, reducing costs, improving product quality, and increasing responsiveness and collaboration capabilities provide a long-term competitive advantage for business supply chains even in critical situations.

Conflict of interest: none

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

C:\Users\majaleh\Desktop\Untitled.png 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

طراحی مدل نقش رسانه‌های اجتماعی در مدیریت بحران و

تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین دیجیتال

 

فرهاد جهانگیری6، ابوالفضل دانایی7، مهسا اکبری*8، یونس وکیل الرعایا9

(دریافت: 25/05/1403-پذیرش نهایی: 24/11/1403)

 

چکیده

هدف از انجام این پژوهش، طراحي مدل نقش رسانه‌هاي اجتماعی در تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین دیجیتال در شرایط بحرانی است. در پژوهش حاضر جامعه بخش کیفی 10 نفر از خبرگان بوده و انتخاب نمونه آن تمام شماری، جامعه کمی پژوهش شامل کارکنان شرکت مپنا به تعداد 500 نفر بوده‌اند که از طریق جدول کوهن 189 نفر به عنوان نمونۀ آماری تعیین شده است. روش این پژوهش از نوع بنیادی-کاربردی، برحسب نوع داده آمیخته از نوع اکتشافی و روش گردآوری داده‌ها پژوهش پیمایشی بوده است. ابزار گردآوری داده‌ها مصاحبه و پرسشنامه بود که روایی آن توسط استادان و کارشناسان به صورت محتوایی مورد تأیید قرار گرفت و پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ مناسب محاسبه شده است. در طراحی مدل نقش رسانه‌‌های اجتماعی در تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین دیجیتال در شرایط بحرانی در بخش کیفی از روش فراترکیب و سپس داده بنیاد استفاده شده است. در نهایت 118 کد باز، 43 کد محوری و 13 کد انتخابی استخراج‌ شده است. 13 کد انتخابی پژوهش در قالب پنج دسته کلی: شرایط علی، شرایط زمینه‌ای، شرایط مداخله‌گر، راهبردها و پیامدها قرار گرفته‌اند. شرایط علی شامل 2 کد انتخابی، 8 مفهوم و 21 کد باز، شرایط زمینه‌ای شامل 3 کد انتخابی، 10 مفهوم و 25 کد باز، شرایط مداخله‌گر شامل 2 کد انتخابی، 7 مفهوم و 21 کد باز، راهبردها شامل 2 کد انتخابی، 7 مفهوم و 19 کد باز، پیامدها شامل 4 کد انتخابی، 11 مفهوم و 32 کد باز می‌باشد که اجزای مدل پارادایمی نقش رسانه‌های اجتماعی در تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین دیجیتال در شرایط بحرانی می‌باشند. بر اساس خروجی معادلات ساختاری، مدل اولیه پژوهش تأیید و اعتبار آن اثبات و اولویت‌بندی‌های مربوط به مؤلفه‌های مدل مذکور بوسیله نموداری راداری مدل پژوهش مشخص گردیده است. مقوله «ریسک‌پذیری فناوری» در رتبه اول، مقوله «چرخه نقدینگی» در رتبه دوم، مقوله «همکاری و برون ‌سپاری» در رتبه سوم اهمیت قرار گرفتند.

 

واژه­های کلیدی: رسانه‌های اجتماعی، زنجیرۀتأمین تاب‌آور، زنجیرۀ تأمین دیجیتال.

 

مقدمه

این پژوهش بر روی شرکت مپنا انجام شده است؛ گروه مپنا مجموعه‌ای متشکل از نزدیک به 70 شرکت است که در صنایع نیروگاهی، نفت و گاز، حمل و نقل ریلی، آب، سلامت، برقی سازی، موتورهای هوایی و فناوری اطلاعات مشغول به فعالیت است. دامنه فعالیت‌های گروه مپنا در این صنایع، شامل توسعۀ و انتقال فناوری‌های روز جهان، طراحی و تولید تجهیزات کلیدی متکی به فناوری پیشرفته، مدیریت و اجرای پروژه‌های بزرگ، سرمایه‌گذاری و نیز ارائه طیف وسیعی از خدمات مهندسی، بهره‌بردای، تعمیرات و بهینه‌سازی است که به مشتریان متعدد این گروه در بازارهای مختلف داخلی و بین‌المللی ارائه می‌شود. در میانه دهۀ نود، مپنا از نخسیتن شرکت‌های ایرانی صاحب صلاحیت برای حضور در عرصۀ اکتشاف و توسعۀ میادین نفتی بود که موفق به امضای قرارداد توسعۀ میدان‌های نفتی دانان، پارسی و پرنج با وزارت نفت شد. در این پژوهش می‌خواهیم نقش رسانه‌های اجتماعی را در مدیریت بحران و تاب­آوری زنجیرۀ تأمین دیجیتال در شرکت مپنا بررسی کنیم. توسعۀ فناوری‌های تعاملی10 در دو دهۀ اخیر، بر تمام ابعاد زندگی افراد تأثیر گذاشته است. رسانه‌های اجتماعی11 نحوه تعامل و ارتباط سازمان با مشتریان را به طور چشم‌گیری تغییر داده است. رسانه‌های دیجیتال12 و فراهم شدن امکان دسترسی ارزان‌ قیمت به  شبکه‌های اجتماعی، فرصت‌ها و دستاوردهای فراوانی را برای کسب و کارها13 به همراه داشته است (سلیمی زاویه و همکاران، 1400). بی‌شک کاهش هزینه14‌ دسترسی به مخاطبان و مشتریان، افزایش سرعت15، دقت16 و کیفیت ارتباط، فراهم آمدن امکان سنجش دقیق‌تر اثربخشی فعالیت‌ها، امکان مدیریت بهتر و اثربخش‌تر بحران‌17ها و به‌طور کلی، افزایش قدرت کسب و کارها در حوزه‌های کاری، فراهم‌آمدن فرصت در اختیار گرفتن مالکیت یک رسانه می­تواند در مسیر موفقیت­های سازمان­ها و کسب و کارهای امروزی بسیار مفید و مؤثر باشد (کارولهو18، 2012)، بدون شک شبکه‌های اجتماعی و کانال‌های مشابه، در جهت پیشبرد عرضه طیف گوناگونی از ابزارها، کاربردها و توسعه دهنده‌ها را در اختیار آنان گذاشته‌اند (صادقی و همکاران، 1399).  با توجه به تأثیر بسزایی که رسانه‌های اجتماعی در فرایندهای زندگی و تجارت در هزاره سوم دارد و پیشرفت‌های سریع و چشم گیر تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات19 در دهه‌های اخیر، تغییرات قابل توجه و در مواردی بنیادین، در مناسبات مختلف جوامع امروزی داشته است (لبافی، 1396)؛ سازمان­ها و ارتباطات آن‌ها را دگرگون ساخته و خواسته‌ها و انتظارات مشتریان را دستخوش تغییرات فراوانی نموده است. با علم به این حقیقت که استفاده از فناوری‌های دیجیتال در فرآیندها باعث ایجاد مزیت­های رقابتی برای کسب و کارها و سازمان­ها می­شود (سمیع‌زاده، 1398)، می‌توان نتیجه گرفت که بدون شک پیاده­سازی و استفاده از زنجیرۀ تأمین دیجیتالی، گزینه قابل توجهی برای سازمان­ها و کسب و کارها در جهت کاهش هزینه­های مالی و زمانی و افزایش بهره­وری در روند تولید تا تحویل کالاها و خدمات به مشتریان محسوب می­شود (آذر و خرمی، 1399). با مقایسه ویژگی­­­های کلیدی زنجیرۀ تأمین دیجیتالی 20با زنجیرۀ تأمین سنتی21 می­توان دریافت که نتایج حاصله از حضور فناوری­های دیجیتال در فرآیندهای زنجیرۀ تأمین برای سازمان­ها و کسب و کارها بیش از حد تصور درخشان و کارآمد خواهد بود (مهرابی، 1396). کوچک‌ترین اخلال در روند یک زنجیزه تأمین22 را می‌توان به یک گسل تشبیه کرد. گسلی که شکاف و عمق آن می‌تواند لحظه به لحظه افزایش پیدا کند (مانوگران23 و همکاران، 2018).

مفهوم تاب آوری24 به ‌طور عام، توانایی غلبه بر شرایط بحرانی25 و غیرقابل پیش‌بینی است که بسته به شرایط و چارچوب‌های یک کسب و کار، می‌تواند تعریف و تبیین خاص‌ هم پیدا کند (بیزو و پانیزولو26، 2019). رسانه‌های دیجیتال و فراهم شدن امکان دسترسی ارزان ‌قیمت به پلتفرم‌ها و شبکه‌های اجتماعی، فرصت‌ها و دستاوردهای فراوانی را برای کسب و کارها به همراه داشته است(گیفین27، 2016). بدون شک شبکه‌های اجتماعی و کانال‌های مشابه، در جهت پیشبرد عرضه طیف گوناگونی از ابزارها، کاربردها و توسعه دهنده‌ها را در اختیار آنان گذاشته‌اند، از بین پارادایم‌های مختلف مدیریت زنجیرۀ تأمین پارادایم تاب‌آوری برای رقابت پذیری و موفقیت زنجیرۀ تأمین از اهمیت زیادی برخوردار است، در گذشته هدف اصلی طراحی زنجیرۀ تأمین، کاهش هزینه یا بهینه سازی خدمت بود، در حالی که امروزه بیشتر بر تاب‌آوری تأکید می‌شود (جعفرنژاد28 و همکاران، 2019). زنجیره‌های تأمین تاب‌آور، زنجیره‌های تأمین با هزینه پایین نیستند، اما توانایی مواجهه با عدم اطمینان‌های29 محیط کسب و کار را دارند. تاب‌آوری به توانایی زنجیرۀ تأمین در مواجهه با اختلالات غیرمنتظره اشاره دارد (خدابخش، 1397). در سیستم زنجیرۀ تأمین، هدف، واکنش اثربخش به تأثیرات منفی اختلال است. ادغام رسانه­های اجتماعی با سایر فن­آوری­ها زمینۀ دیگری را برای برقراری ارتباط و به اشتراک‌گذاری اطلاعات فراهم می­کنند. بی‌شک در عصر حاضر رسانه­های اجتماعی به ­عنوان راهی برای ایجاد "ارتباط" بین افراد در زنجیرۀ تأمین هستند (نصیری30 و همکاران،2020). در محیطی که زنجیرۀ تأمین شرکت‌ها همواره با اختلالات رو به افزایش مواجه است و این شرکت‌ها در رابطه با حفظ عملیات خود با چالش‌هایی دست و پنجه نرم می‌کنند توانایی‌های متعددی شناسایی شده‌اند که به شرکت‌ها کمک می کنند تا به طور مؤثرتری  بر این موقعیت‌ها فائق آیند (آذر، 1399). این توانایی‌ها اغلب به عنوان توانایی‌های پویایی شناخته شده‌اند که به منظور برآوردن مؤثر نیازهای مشتریان به شرایط پویای محیطی پاسخ دهند (چی31 و همکاران، 2020). تاب‌آوری به عنوان یک توانایی پویا پنداشته می‌شود که می‌تواند به یک شرکت کمک کند تا در صورت وقوع یک اختلال، عملیات‌های خود را حفظ کند (هنا32 و همکاران، 2011). تاب‌آوری به عنوان روشی برای مواجهه با بی ثباتی و آشفتگی است و به معنی توانایی سیستم برای بازگشت وضعیت اولیه یا مطلوب‌تر از گذشته پس از بروز اختلال است. حالا با توجه به پیشرفت‌های نوین در زمینۀ فناوری اطلاعات و پدید آمدن فضاهای مجازی جذابی همچون شبکه‌های اجتماعی، عرصه برای تبلیغ کالا و خدمات تولیدکنندگان بیشتر فراهم شده است (جونز33 و همکاران، 2014).

در دنیای کنونی، تغییرات در اقتصاد و صنعت با سرعت بیشتری نسبت به گذشته در حال وقوع است. کشورها به دلیل روند جهانی شدن، افزایش رقابت را بیشتر حس می‌کنند. به دلیل اهمیت زنجیرۀ تأمین و مدیریت اثربخش آن در ایجاد مزیت‌های رقابتی گفته می‌شود که امروزه رقابت بین سازمان‌ها با رقابت بین زنجیرۀ‌های تأمین آنها جایگزین گردیده و سازمان‌ها در تلاش هستند تا با بهبود مدیریت زنجیرۀ تأمین خود، عملکرد زنجیرۀ تأمین را درکسب مزیت‌های رقابتی پایدار بهبود بخشند (لی34 و همکاران، 2018)، برای انجام این مهم نیاز است سازمان‌ها دگردیسی کنند. با توجه به آنچه در بیان مسأله و اهمیت انجام این پژوهش مطرح گردید، عدم ثبات شرایط و تغییرات چشم‌گیری که در فرایندهای کاری وجود دارد، برای سازمان‌ها ضروری است تا با ایجاد تغییرات در دامنۀ زنجیرۀ تأمین خود بتوانند در شرایط پرنوسان ، بهترین استراتژی را برای ماندن در قلۀ رقابت داشته باشند. لذا ضروری است تا تاب‌آوری خود را در شرایط مذکور حفظ نمایند، وقت آن رسیده است که مجهز به روش‌های کاری مناسب با عصر تکنولوژی و فناوری‌های جدید گردند (سینگ35 و همکاران، 2017).

سؤال اصلی پژوهش حاضر این است که، مدل نقش رسانه‌هاي اجتماعی در تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین دیجیتال در شرایط بحرانی به چه صورت خواهد بود؟ بر این اساس، هدف این پژوهش، طراحي مدل نقش رسانه‌هاي اجتماعی در تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین دیجیتال در شرایط بحرانی است. جهت نیل به این هدف، جامعه آماری بخش کیفی 10 نفر از خبرگان بوده و جامعه کمی پژوهش نیز، شامل کارکنان شرکت مپنا به تعداد 500 نفر بوده‌اند که از طریق جدول کوهن 189 نفر به عنوان نمونه آماری تعیین شده است.

 

ابزار و روش

با توجه به آنکه پژوهش حاضر از دو بخش کیفی و کمی تشکیل شده است، جامعۀ بخش کیفی 10 نفر از خبرگان بوده و معیار انتخاب این خبرگان شامل تحصیلات مرتبط، سوابق کاری و اجرایی و اشراف به موضوعات مرتبط با تحقیق بوده است. انتخاب نمونه آن تمام شماری، جامعه کمی پژوهش شامل کارکنان شرکت مپنا به تعداد 500 نفر بوده‌اند که از طریق جدول کوهن 189 نفر به عنوان نمونۀ آماری تعیین شده است. روش تحقیق پژوهش حاضر، برحسب هدف، بنیادی -کاربردی برحسب نوع داده، آمیخته (کمی-کیفی) از نوع اکتشافی؛ برحسب زمان گردآوری داده، در بخش کیفی، دلفی و در بخش کمی، مقطعی و برحسب روش گردآوری داده‌ها و یا ماهیت و روش پژوهش، پیمایشی است. در طراحی مدل نقش رسانه‌های اجتماعی در تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین دیجیتال در شرایط بحرانی، در بخش کیفی از روش فراترکیب استفاده شده است. در پژوهش حاضر نقش رسانه‌های اجتماعی در تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین دیجیتال در شرایط بحرانی مورد بررسی قرار می‌گیرد. برای طراحی مدل پژوهش، محقق از روش هفت مرحله‌ای فراترکیب استفاده کرده است و با استفاده از روش فراترکیب مقالات حوزه رسانه‌های اجتماعی در تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین دیجیتال در شرایط بحرانی مورد ارزیابی قرار گرفته و با استفاده از روش داده‌بنیاد، ابعاد و کدهای مربوطه استخراج شده و در نهایت مدل رسانه‌های اجتماعی در تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین دیجیتال در شرایط بحرانی ارائه گردیده است. لازم به ذکر است، عوامل و ویژگی‌های اصلی مدل رسانه‌های اجتماعی در تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین دیجیتال در شرایط بحرانی -که از عمق ادبیات تحقیق و مبانی نظری پیرامون موضوع استخراج‌شده بود- به کمک تکنیک دلفی و با استفاده از دیدگاه‌های خبرگان و نخبگان انجام گرفته است. پژوهش‌های کیفی شامل روش‌هایی می‌شوند که برای مطالعه پدیده‌ها در شکل طبیعی خودشان به‌کارگرفته می‌شوند و پژوهشگر هیچ فرضیة از قبل تعیین شده‌ای در زمینۀ موضوع مورد مطالعه در دست ندارد. در این‌گونه پژوهش‌ها، هدف پژوهشگر بررسی «کیفیت پدیده» مورد مطالعه است نه کمیّت. بررسی میانگین نظر پاسخگویان در زمینۀ نقش رسانه‌های اجتماعی در تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین دیجیتال در شرایط بحرانی منجر به شناخت هر چه بیشتر عوامل مؤثر بر این متغیر در جهت سیاست گذاری اجتماعی دقیق‌تر خواهد شد. وضعیت هر یک از مقوله‌های تأثیرگذار بر نقش رسانه‌های اجتماعی در تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین دیجیتال در بخش اول قسمت کمی مورد بررسی قرار گرفته است. گام‌های مدل‌سازی نیز دارای مراحل مشخص می‌باشد که رعایت استانداردها در هر گام ضروری می‌باشد. زمانی که در پژوهش از دو رویکرد کمی ‌و کیفی استفاده می‌شود، پس از طراحی مدل به روش کیفی(مصاحبه و تحلیل کیفی) به دنبال آن تکمیل پرسشنامه طراحی شده به وسیله نمونه‌ها و انجام محاسبات کمی ‌بر نتایج (جهت تعیین روایی) صورت می‌گیرد. در این بخش جهت بررسی ساختار عاملی مدل نقش رسانه‌های اجتماعی در تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین دیجیتال در شرایط بحرانی از طریق فاکتور آنالیز -که یکی از روش‌های تعیین روایی سازه می‌باشد- به بررسی اعتبار هر یک از بخش‌های طراحی شده در قسمت کیفی و نیز ارتباط میان هر یک از مقوله‌ها با کدهای مربوطه پرداخته شده است. چنانچه بارهای عاملی میان مقوله‌ها و کدهای مربوطه شرایط لازم جهت حضور در مدل را نداشته باشند از مدل حذف شده و پرسشنامۀ نهایی مورد استفاده برای متغیر نقش رسانه‌های اجتماعی در تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین دیجیتال در شرایط بحرانی متأثر از حذفیات حاصل از این بخش خواهد بود.

 

یافته‌ها

محقق برای پاسخ به سؤال پژوهش و ارائۀ مدل، هفت گام فراترکیب را به شرح زیر انجام داده است:

 

گام اول تعریف سؤال تحقیق: به‌منظور تنظیم سؤال پژوهش، اولین گام برای محققان تمرکز بر چه چیزی در مطالعه می‌باشد. در پژوهش حاضر، سؤال اصلی این است: «مدل نقش رسانه‌های اجتماعی در تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین دیجیتال در شرایط بحرانی کدام است؟» که با مدنظر قرار دادن پارامترهای مندرج در جدول شماره 1 تنظیم می‌شود.

 

جدول 1: سؤالات پژوهش

Table1: Research questions

Query parameters

پارامترهای پرسشی

Question

پرسش

Answer the question

پاسخ پرسش

What (چه چیزی)

عوامل مؤثر بر نقش رسانه‌های اجتماعی در تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین دیجیتال در شرایط بحرانی کدام است؟

چارچوب طراحی مدل نقش رسانه‌های اجتماعی در تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین دیجیتال در شرایط بحرانی

Who(جامعه مورد مطالعه)

جامعه موردمطالعه طراحی مدل نقش رسانه‌های اجتماعی در تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین دیجیتال در شرایط بحرانی کدام است؟

آثار مختلف در قالب پژوهش‌ها، مقالات، پایان‌نامه

When (محدودیت زمانی)

محدودە زمانی پژوهش کدام است؟

کلیه آثار مربوط در بازه زمانی 2000 تا پایان سال 2021

How (چگونگی روش)

داده‌های پژوهش چگونه جمع‌آوری ‌شده‌اند؟

بررسی محتوای آثار، شناسایی کدها

 

گام دوم شناسایی و بازیابی مطالعات: در این پژوهش، پنج پایگاه داده غیر ایرانی ScienceDirect, Web of Science, Google Scholar, Scopus, Emerald, و سه پایگاه داده ایرانی CIVILICA، Magiranو SID به‌منظور شناسایی و گردآوری مطالعات مختلف مورد جستجو قرار گرفت که در نتیجه این جستجو و با وارد کردن معیارهای ورود حدود 163 مطالعه جهت بررسی یافت شد. واژه‌های کلیدی جستجو شده در این پژوهش در جدول زیر آمده است.

 

جدول 2: واژه‌های جستجو شده

Table2: Searched words

Keywords

واژه‌های کلیدی

فارسی

انگلیسی

تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین

Supply chain resilience

زنجیرۀ تأمین دیجیتال

Digital supply chain

زنجیرۀ تأمین دیجیتال در شرایط بحرانی

Digital supply chain in a critical situation

رسانه‌های اجتماعی و زنجیرۀ تأمین دیجیتال

Social media and digital supply chain

 

گام سوم عین معیارهای ورود و خروج مطالعه (تعیین منابع، اندازه نمونه): جهت انتخاب منابع مناسب روال به‌این‌ترتیب طی شد که ابتدا کلیدواژه زنجیرۀ تأمین در هریک از پایگاه‌ها جستجو شد اما با توجه به اینکه این واژه، واژه‌ای کلی بود و اغلب منابع یافت شده، شامل مباحثی نامرتبط با موضوع موردنظر این تحقیق بودند، بنابراین این واژه به واژه مرکب تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین محدود شد و ازآنجاکه زنجیرۀ تأمین دیجیتال مدنظر بود، واژه تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین دیجیتال در شرایط بحرانی نیز به هنگام جستجوی منابع در پایگاه‌ها مدنظر قرار گرفت. لازم به ذکر است که تعداد کل مقالات يافت شده با در نظر گرفتن معیارهای ورودی، 163 مطالعه (فارسی و انگلیسی) می‌باشد که پس از بررسی تمامی آن‌ها و در نظر گرفتن معیارهای خروجی از منظر معیار محتوا و یا عدم دسترسی نهایتاً نتایج استخراج‌شده از 19 مطالعه (14 پژوهش انگلیسی و 5 پژوهش فارسی) مورد بازبررسی و تحلیل قرار گرفت.

گام چهارم: استخراج یافته‌ها و ارزیابی کیفیت هر یک از مطالعات: در نهایت با توجه به نتایج 118 کد باز، 43 کد محوری و 13 مقوله اصلی به شرح ذیل استخراج شده است:

بعد طراحی شبکه زنجیرۀ تأمین متنوع، شامل 13 گویه،بعد واکنش سریع، شامل 8 گویه، بعد ذخیره استراتژیک، شامل 12 گویه، بعد همکاری و برون‌سپاری، شامل 8 گویه، بعد مدیریت بحران، شامل 8 گویه، بعد منبع‌یابی منعطف، شامل 7 گویه، بعد چرخه نقدینگی، شامل 8 گویه، بعد پیش‌بینی تغییرات در بازار، شامل 8 گویه، بعد پشتیبانی مناسب، شامل 13 گویه، بعد ریسک‌پذیری فناوری، شامل 9 گویه، بعد یکپارچه‌سازی فناوری، شامل 6 گویه، بعد تغییر الگوهای ارتباط با مشتری، شامل 12 گویه و بعد ارتقای هوش بازار و درک بهتر تقاضا، شامل 6 گویه می‌باشد.

 

جدول 3: دسته بندی کدهای شناسایی شده

Table 3: Classification of identified codes

Open source

کدهای باز

Core codes (concepts)

کدهای محوری (مفاهیم)

Choice codes

کدهای انتخابی

References

منابع

·       تبادل داده‌ها با تأمین‌کنندگان به‌صورت الکترونیکی

·       برون‌سپاری

تأمین‌کنندگان جدید

طراحی شبکه زنجیرۀ تأمین متنوع

کوی  و همکاران (2018)، سینگ و همکاران (2018)، هنا و همکاران (2011)

·       وضوح سطح موجودی با سیستم یکپارچه

·       تجزیه‌وتحلیل، گزارش دهی و ایجاد استراتژی

·       کاهش خطاهای انسانی

انبارداری هوشمند

خدابخش و همکاران (1397)

·       تمرکز بر مدیریت تقاضا و برنامه‌ریزی تأمین و تولید بر اساس آن

·       تسریع در برنامه‌ریزی لجستیک

برنامه‌ریزی و اجرای یکپارچه

صادقی و سیفی (1399)، سینگ و همکاران (2018)، جونز و همکاران (2014)

·       تأمین یکپارچه و برخوردار ازتوانایی‌های همکاری بالا

·       ایجاد یک شبکه تجاری و داشتن یک چشم‌انداز مشترک

·       بهبود روابط با شرکای زنجیرۀ تأمین

یکپارچه‌سازی شرکا

هنا و همکاران (2011)، خدابخش و همکاران (1397)

·       وجود اطمینان در زنجیرۀ تأمین و جلوگیری از دوباره‌کاری

·       تمایز محصول و تغییر در روش تولید

·       ارائه کیفیت بهینه

تولید هوشمند

 

جونز و همکاران (2014)، آذر و خرمی (1399)

·       پیکربندی مجدد سریع سیستم

·       کاهش زمان عرضه

·       سرعت رهگیری محصولات در زنجیرۀ تأمین

چابکی

واکنش سریع

نصیری و همکاران (2020)، خدابخش و همکاران (1397)

·       داشتن روحیه توفیق طلبی

·       حفظ مزیت رقابتی

·       افزایش پاسخگویی

توانمندسازی

راجش و راوی (2015)، آذر و خرمی (1399)

·       داشتن قابلیت‌هایی برای تخمین تغییرات در بازارها

·       دستیابی به فرصت‌های بازار با اقدام به‌موقع

تمرکز بر زمان رهبری

هنا و همکاران (2011)، ژیائو و همکاران (2012)

·       اشتراک‌گذاری اطلاعات تولیدکننده

·       اشتراک‌گذاری اطلاعات توزیع‌کننده

·       اشتراک‌گذاری اطلاعات مشتری

اشتراک‌گذاری اطلاعات با استفاده از رسانه‌های اجتماعی

ذخیره استراتژیک

کاروالیو و همکاران (2012)، صادقی و سیفی (1399)، هنا و همکاران (2011)

·       تبادل اطلاعات دیجیتال

·       تمرکز بر نوآوری و پایداری

·       اکتشاف، آموزش و توسعۀ استراتژی

تسهیم دانش

سینگ و همکاران (2018)، جونز و همکاران (2014)

·       کاهش مدت‌زمان انتظار تا تحویل محصول

·       اولویت‌بندی زمانی اجرای برنامه‌های توسعه‌ای شرکت

·       ذخیره‌سازی غیرمتمرکز برای کوتاه کردن زمان تحویل

مدیریت استراتژی تأخیر

خدابخش و همکاران (1397)، چائو و همکاران (2020)

·       مهار ریسک ضعف کنترل در پروژه

·       شناخت سطح کیفیت موردنظر مشتری

·       بهینه‌سازی ارزش

سیستم مدیریت پروژه

راجش و راوی (2015)، نصیری و همکاران (2020)

·       ایجاد قابلیت همکاری

·       استقرار فناوری‌های جدید

·       بررسی واکنش‌ها به تبلیغات دیجیتالی

·       بررسی محیط‌های متحرک

بازاریابی آنلاین و لحظه‌ای با رسانه‌های اجتماعی

همکاری و برون‌سپاری

جونز و همکاران (2014)، کاروالیو و همکاران (2012)

·       انتشار گزارش‌های مربوط به مسئولیت اجتماعی شرکت

·       ترویج داستان‌های موفقیت

پوشش رسانه‌ای

ریلی و هینان (2014)، جعفرنژاد و همکاران (2019)

·       ایجاد شبکه قوی‌تر بین فرآیندهای تجاری مختلف با فناوری‌های دیجیتال

·       به اشتراک‌گذاری ریسک و درآمد

ایجاد یک شبکه تجاری و داشتن یک چشم‌انداز مشترک

نصیری و همکاران (2020)، جونز و همکاران (2014)

·       اجتناب از سوءاستفاده از بحران برای کسب سودهای کوتاه‌مدت

·       افزایش آمادگی کل زنجیرۀ‌ تأمین دیجیتال

ایجاد و توسعۀ انبارداری احتیاطی

مدیریت بحران

صادقی و سیفی (1399)، چائو و همکاران (2020)

·       تشکیل تیم اقدام مشترک زنجیرۀ تأمین برای مقابله با بحران

·       توسعۀ سبد محصولات با نوآوری سریع مبتنی بر نیازهای مشتریان

·       واکنش در مقابل اختلال‌ها و بازیابی از آن‌ها

پیش‌بینی و آمادگی

آذر و خرمی (1399)، راجش و راوی (2015)

·       بهینه‌سازی فرآیندها

·       افزایش کیفیت فرآیندها اتوماسیون

·       ارتباط بین افراد و محتوا

تجزیه‌ و تحلیل محتوا

سینگ و همکاران (2018)، خدابخش و همکاران (1397)

·       جمع‌آوری داده‌ها از منابع مختلف

·       پیکربندی مجدد منابع

ایجاد منابع چندمنظوره

منبع یابی منعطف

کوییروز و همکاران (2019)

·       انعطاف‌پذیری خدمات جدید

·       شناسایی تأمین‌کنندگان جایگزین

انعطاف‌پذیری شبکه تأمین

کوییروز و همکاران (2019)

·       قدرت تحمل ابهام

·       تعامل آسان توسط زنجیرۀ تأمین دیجیتال

·       کنترل نگرانی‌های محیطی

قابلیت سازگاری

چائو و همکاران (2020)، لی (2018)

·       سود خالص و هزینه هر ساعت عملیاتی

·       مدیریت جریان نقدینگی و حصول اطمینان از انضباط مالی

·       بودجه کافی و تأمین مالی مناسب

قدرت و توان مالی

چرخه نقدینگی

کوییروز و همکاران (2019)، ژیائو و همکاران (2012)

·       دایره نظارت بر قراردادها و پرداخت‌ها

·       اخذ بازخورد دیجیتالی

·       چرخۀ نقدینگی تاب آورانه دیجیتال

عرضه و ارائه خدمات مالی در بسترهای رسانه‌های اجتماعی

اولری (2011)، راجش و راوی (2015)

·       حمایت مالی/غیرمالی از شرکای زنجیرۀ تأمین

·       شفافیت مالی

سرمایه‌گذاری غیرمستقیم

کوییروز و همکاران (2019)، لی (2018)

·       تجزیه‌وتحلیل احساسات مبتنی بر واژگان

·       تجزیه‌وتحلیل احساسات جمع

تحلیل احساسات، تشخیص موضوع و جمع‌آوری اطلاعات بازار

پیش‌بینی تغییرات در بازار

ژیائو و همکاران (2012)، جعفرنژاد و همکاران (2019)

·       استفاده از رسانه‌های اجتماعی برای ایجاد تقاضا کالاها و خدمات

·       اقدامات ابتکاری در خصوص مقابله با افت تقاضا

·       سنجش تقاضا و اطلاعات به روز فروش

شکل‌دهی فروش و تقاضا

نصیری و همکاران (2020)، سلیمی زاویه و شمس (1400)

·       مدولارسازی

·       یافتن کانال‌های تقاضای جدید

·       مزایای مدل‌های کسب‌وکار نوآورانه

سادگی و استانداردسازی محصولات

راجش و راوی (2015)، لی (2018)

·       بهبود همکاری میان کارکنان

·       اعتماد در میان کارکنان

·       به‌کارگیری نیروی کار چندمهارته

شایستگی کارکنان

پشتیبانی مناسب

بچسیس و همکاران (2018)، جعفرنژاد و همکاران (2019)

·       انعطاف‌پذیری در انجام سفارش

·       طراحی مجدد فرآیندهای برنامه‌ریزی تقاضا

·       ارسال مواد تبلیغاتی (مانند تخفیف) برای مشتریان

·       ارائه آموزش‌ها، نکات و دستورالعمل‌های کاربر

نزدیک شدن به مصرف‌کننده

ریلی و هینان (2014)، کاروالیو و همکاران (2014)

·       تأمین‌کنندگان وفادار

·       ظرفیت مازاد و تأمین‌کنندگان پشتیبان

·       تنظیم قرارداد منعطف

ارزیابی قابلیت‌های تأمین‌کنندگان

پشتیبانی مناسب

راجش و راوی (2015)، ژیائو و همکاران (2012)

·       تحویل به‌موقع

·       اطمینان از تحویل سالم

·       برقراری ارتباط مداوم با مشتریان از طریق کانال‌های مختلف

پشتیبانی از مشتری

سلیمی زاویه و شمس (1400)، آذر و خرمی (1399)

·       داشتن قابلیت‌هایی برای غلبه بر ریسک تقاضا

·       شناسایی ریسک‌ها و پایش اطلاعات زنجیرۀ تأمین

فرهنگ مدیریت ریسک

ریسک‌پذیری فناوری

چائو و همکاران (2020)، جعفر نژاد و همکاران (2019)

·       بهینه کاوی از بهترین تجربیات و اقدامات بین‌المللی

·       رصد دائمی اقدامات بازاریابی رقبای محلی و بهترین‌های صنعت

الزامات نظارتی، محلی و جهانی

اولری (2011)، راجش و راوی (2015)

·       برطرف کردن ضعف خطوط مخابراتی پرسرعت و امن در کشور

·       گسترش بسترهای مخابراتی

لزوم حفظ استانداردهای امنیتی

بچسیس و همکاران (2018)

·       انتخاب استراتژی مناسب ورود

·       توجه به بلوغ سازمانی

·       مسیر جهت‌گیری نوآوری در سازمان

ورود هدفمند و با تدبیر به عرصه رسانه‌های اجتماعی

کوییروز و همکاران (2019)، سلیمی زاویه و شمس (1400)

·       حفظ حریم خصوصی کاربران

·       رفع قوانین محدودکننده

·       توسعۀ مدل‌ها و محصولات جدید برای جلوگیری از افت مقیاس کار

کاهش آسیب‌پذیری

یکپارچه‌سازی فناوری

لی (2018)، چائو و همکاران (2020)

·       صحت و دقت بالای داده‌ها و اطلاعات اصلی تولیدی

·       وجود نسخه‌های پشتیبان از داده‌ها

·       هوشمند کردن سیستم‌های داخلی و فرآیندها

الگوریتم‌های هوشمند

 

لی (2018)، سلیمی زاویه و شمس (1400)

·       یکپارچگی کانال‌های ارتباطی و بهره‌مندی از سیستم مناسب مدیریت کانال

·       تنوع مناسب کانال‌های ارتباطی

·       دریافت بازخورد از مشتری

کانال‌های ارتباطی و اتصال مجازی به مشتری

تغییر الگوهای ارتباط با مشتری

بچسیس و همکاران (2018)، اولری (2011)، سلیمی زاویه و شمس (1400)، کوی و همکاران (2018)

·       استخراج نظرات مشتریان برای بینش بهتر نسبت به مشتری

·       ارتباطات عمیق‌تر با داده‌های ارائه‌شده توسط مصرف‌کنندگان

·       افزایش درآمد، بهبود حاشیه شرکت و روابط قوی با مشتری

رشد تنوع کانال‌های ارتباطی

اولری (2011)، کوییروز و همکاران (2019)

·       وفاداری مشتری

·       ارتقای امنیت برای مشتری

·       انعطاف‌پذیری بالا در جذب مشتری

استفاده از رسانه‌های اجتماعی به‌منظور رتبه‌بندی مشتریان

راجش و راوی (2015)، جعفرنژاد و همکاران (2019)

·       استفاده از معماری و متدولوژی طراحی و ساخت به‌روز

·       استفاده از اعلان‌های تحویل

·       خدمات مناسب و تأمین رضایت مشتری

محصولات هوشمند

ژیائو و همکاران (2012)، سلیمی زاویه و شمس (1400)

·       کنترل تأخیر در تصمیم‌گیری مدیران ارشد

·       برخورداري از یک سیستم تسلط مرکزي

·       افزایش سرعت انتقال اطلاعات

تصمیم‌گیری بهینه

ارتقا هوش بازار و درک بهتر تقاضا

لی (2018)، سینگ و همکاران (2018)

·       قدرت پردازش بالا و مناسب سرورهای مستقر

·       وجود طرح توسعۀ زیرساخت مجازی

·       استفاده از سرورهای نسل جدید و بهره‌گیری از کل توانمندی‌های رایانه‌ای

قدرت پردازش رایانه‌ای

بچسیس و همکاران (2018)، کوییروز و همکاران (2019)

گام پنجم؛ انتخاب روش ترکیب و تحلیل یافته‌های مطالعات: گراندد تئوری36 یا نظریه داده بنیاد یک روش تحقیق کیفی است که برای نظریه‌پردازی پیرامون پدیده مورد مطالعه استفاده می‌شود. این روش زمانی استفاده می‌شود که ادبیات پژوهش پیرامون موضوع از غنای لازم برخوردار نباشد. همچنین هدف ارائه یک نظریه جدید است که تاکنون در جوامع پژوهشی مطرح نشده است. روش اصلی گردآوری داده‌ها در این روش استفاده از انواع مصاحبه است. با تحلیل و کدگذاری متن مصاحبه‌ها به ارائه مدل پارادایمی پرداخته می‌شود.

 

 

img0 

شکل 1: فرایند انتخاب روش ترکیب و تحلیل یافته‌های مطالعات

Figure 1: The process of choosing the method of combining and analyzing the findings of the studies

 

 

گام ششم، بررسی کیفیت نتایج: به‌منظور سنجش پایایی مدل طراحی ‌شده از شاخص کاپا37 استفاده‌شده است. بدین طریق که شخص دیگري (از نخبگان این رشته) بدون اطلاع از نحوه ادغام کدها و مفاهیم ایجادشده توسط محقق، اقدام به دسته‌بندی کدها در مفاهیم کرده است. سپس مفاهیم ارائه ‌شده توسط محقق با مفاهیم ارائه‌ شده توسط این فرد مقایسه شده است. در نهایت با توجه به تعداد مفاهیم ایجاد شده مشابه و مفاهیم ایجادشده متفاوت، شاخص کاپا محاسبه ‌شده است. همان‌طور که در جدول(4) مشاهده می‌گردد، محقق 13 مقوله و فرد دیگر نیز 13 مقوله ایجاد کرده‌اند که از این تعداد 11 مقوله مشترك هستند.

 

 

 

 

جدول 4: وضعیت تبدیل کدها به مفاهیم توسط محقق و فرد دیگر

Table 4: Status of converting codes into concepts by the researcher and another person

Researcher's opinion

نظر محقق

 

مجموع

Total

خیر

No

بله

Yes

 

12

B=2

A=10

بله

Yes

Another person's opinion

نظر فرد دیگر

1

D=0

C=1

خیر

No

13

2

11

مجموع

Total

 

جدول 5: بررسی وضعیت کاپا

Table5: No. 5- Kappa status cheek

مقدار عددي شاخص کاپا

The numerical value of Kappa index

وضعیت توافق

Agreement status

کمتر از صفر

Less than 0

ضعیف

Weak

بین 0 تا 0.2

Between 0 and 0.2

بی‌اهمیت

Unimportant

بین 0.210 تا 0.4

Between 0.21 and 0.4

متوسط

Medium

بین 0.41 تا 0.6

Between 0.41 and 0.6

مناسب

Appropriate

بین 0.61 تا 0.8

Between 0.61 and 0.8

معتبر

Valid

بین 0.81 تا 1

Between 0.81 and 1

عالی

Excellent

 

همان‌طور که دیده می‌شود مقدار شاخص کاپا برابر با 765/0 محاسبه شد که با توجه به جدول 5 در سطح توافق معتبر قرارگرفته است.

=img0  توافقات مشاهده ‌شده

 =img0=img0توافقات شانسی

img0 

 

جدول 6:  بررسی مضامین مدل نقش رسانه‌های اجتماعی در تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین دیجیتال در شرایط بحرانی از دیدگاه خبرگان (10=n)

Table 6- Examining the themes of the model of the role of social media in the resilience of the digital supply chain in critical conditions from the point of view of experts (n=10)

کُد باز

open source

میانگین Average

انحراف معیار

Standard deviation

آماره t

t statistic

احتمال p-value

نتیجه

Result

تبادل داده‌ها با تأمین کنندگان به صورت الکترونیکی  

Data exchange with suppliers electronically

3.40

0.52

2.45

0.018

تأیید

confirmation

برون‌سپاری  

Outsourcing

3.70

0.48

4.58

0.001

تأیید

confirmation

وضوح سطح موجودی با سیستم یکپارچه  

Inventory level resolution with integrated system

3.50

0.53

3

0.007

تأیید

confirmation

تجزیه و تحلیل، گزارش دهی و ایجاد استراتژی  

Analysis, reporting and strategy creation

3.70

0.68

3.28

0.005

تأیید

confirmation

کاهش خطاهای انسانی  

Reduce human errors

3.70

0.48

4.58

0.001

تأیید

confirmation

تمرکز بر مدیریت تقاضا و برنامه‌ریزی تأمین و تولید بر اساس آن  

Focusing on demand management and supply and production planning based on it

3.80

0.63

4

0.002

تأیید

confirmation

تسریع در برنامه‌ریزی لجستیک  

Accelerating logistics planning

3.70

0.48

4.58

0.001

تأیید

confirmation

تأمین یکپارچه و برخوردار از توانایی‌های همکاری بالا  

Integrated supply with high cooperation capabilities

3.60

0.52

3.67

0.003

تأیید

confirmation

ایجاد یک شبکه تجاری و داشتن یک چشم انداز مشترک  

Creating a business network and having a common vision

3.70

0.68

3.28

0.005

تأیید

confirmation

بهبود روابط با شرکای زنجیرۀ تأمین  

Improving relations with supply chain partners

3.80

0.63

4

0.002

تأیید

confirmation

وجود اطمینان در زنجیرۀ تأمین و جلوگیری از دوباره کاری  

Confidence in the supply chain and prevention of rework

3.80

0.42

0.006

0.001

تأیید

confirmation

تمایز محصول و تغییر در روش تولید  

Product differentiation and change in production method

3.70

0.48

4.58

0.001

تأیید

confirmation

ارائه کیفیت بهینه  

Providing optimal quality

3.80

0.63

4

0.002

تأیید

confirmation

پیکربندی مجدد سریع سیستم  

Quick reconfiguration of the system

3.50

0.53

3

0.007

تأیید

confirmation

کاهش زمان عرضه  

Reduce supply time

3.50

0.53

3

0.007

تأیید

confirmation

سرعت رهگیری محصولات در زنجیرۀ تأمین  

The speed of tracking products in the supply chain

3.70

0.48

4.58

0.001

تأیید

confirmation

داشتن روحیه توفیق طلبی  

Having a spirit of success

3.30

0.48

1.96

0.041

تأیید

confirmation

حفظ مزیت رقابتی  

Maintaining competitive advantage

3.90

0.32

9

0.001

تأیید

confirmation

افزایش پاسخگویی  

Increase responsiveness

3.90

0.32

9

0.001

تأیید

confirmation

داشتن قابلیت‌هایی برای تخمین تغییرات در بازارها  

Having capabilities to estimate changes in the markets

3.90

0.32

9

0.001

تأیید

confirmation

دستیابی با فرصت‌های بازار با اقدام به موقع  

Achieving market opportunities with timely action

3.70

0.48

4.58

0.001

تأیید

confirmation

اشتراک گذاری اطلاعات تولید کننده  

Share producer information

3.90

0.32

9

0.001

تأیید

confirmation

اشتراک گذاری اطلاعات توزیع کننده  

Share distributor information

3.80

0.79

3.21

0.005

تأیید

confirmation

اشتراک گذاری اطلاعات مشتری  

Sharing customer information

3.70

0.48

4.58

0.001

تأیید

confirmation

تبادل اطلاعات دیجیتال  

Digital information exchange

3.70

0.48

4.58

0.001

تأیید

confirmation

تمرکز بر نوآوری و پایداری  

Focus on innovation and sustainability

3.70

0.68

3.28

0.005

تأیید

confirmation

اکتشاف، آموزش و توسعۀ استراتژی  

Exploration, training and strategy development

3.70

0.48

4.58

0.001

تأیید

confirmation

کاهش مدت زمان انتظار تا تحویل محصول  

Reducing the waiting time for product delivery

3.90

0.32

9

0.001

تأیید

confirmation

اولویت بندی زمانی اجرای برنامه‌های توسعه‌ای شرکت 

 Time prioritization of the implementation of the company's development plans

3.80

0.63

4

0.002

تأیید

confirmation

ذخیره سازی غیرمتمرکز برای کوتاه کردن زمان تحویل  

Decentralized storage to shorten delivery time

3.40

0.52

2.45

0.018

تأیید

confirmation

مهار ریسک ضعف کنترل در پروژه  

Controlling the risk of weak control in the project

3.50

0.53

3

0.007

تأیید

confirmation

شناخت سطح کیفیت مورد نظر مشتری  

Knowing the quality level desired by the customer

3.90

0.32

9

0.001

تأیید

confirmation

بهینه سازی ارزش  

Value optimization

3.80

0.42

6

0.001

تأیید

confirmation

ایجاد قابلیت همکاری  

Interoperability

3.90

0.32

9

0.001

تأیید

confirmation

استقرار فناوری‌های جدید 

 Deployment of new technologies

3.40

0.52

2.45

0.018

تأیید

confirmation

بررسی واکنش‌ها به تبلیغات دیجیتالی  

Investigating reactions to digital advertising

3.70

0.48

4.58

0.001

تأیید

confirmation

بررسی محیط‌های متحرک  

Examining moving environments

3.80

0.42

6

0.001

تأیید

confirmation

انتشار گزارش‌های مربوط به مسئولیت اجتماعی شرکت  

Publication of corporate social responsibility reports

4.10

0.57

6.13

0.001

تأیید

confirmation

ترویج داستان‌های موفقیت 

Promote success stories 

4

0.47

6.71

0.001

تأیید

confirmation

ایجاد شبکه قوی‌تر بین فرآیندهای تجاری مختلف با فناوری‌های دیجیتال  

Creating a stronger network between different business processes with digital technologies

3.80

0.79

3.21

0.005

تأیید

confirmation

به اشتراک گذاری ریسک و درآمد  

Risk and revenue sharing

3.70

0.68

3.28

0.005

تأیید

confirmation

اجتناب از سوء استفاده از بحران برای کسب سودهای کوتاه مدت 

 Avoid abusing the crisis for short-term gains

3.50

0.53

6

0.007

تأیید

confirmation

افزایش آمادگی کل زنجیرۀ‌ی تأمین دیجیتال  

Increasing the readiness of the entire digital supply chain

3.80

0.42

6

0.001

تأیید

confirmation

تشکیل تیم اقدام مشترک زنجیرۀ تأمین برای مقابله با بحران

Forming a supply chain joint action team to deal with the crisis

3.90

0.32

9

0.001

تأیید

confirmation

توسعۀ سبد محصولات با نوآوری سریع مبتنی بر نیازهای مشتریان 

Development of product portfolio with rapid innovation based on customer needs

3.70

0.48

4.58

0.001

تأیید

confirmation

واکنش در مقابل اختلال‌ها و بازیابی از آنها  

Reaction to disturbances and recovery from them

3.70

0.68

3.28

0.005

تأیید

confirmation

بهینه سازی فرآیندها  

Process optimization

3.70

0.82

2.69

0.012

تأیید

confirmation

افزایش کیفیت فرآیندها اتوماسیون  

Increasing the quality of automation processes

4

0.47

2.69

0.001

تأیید

confirmation

ارتباط بین افراد و محتوا  

Connection between people and content

3.90

0.32

9

0.001

تأیید

confirmation

جمع آوری داده‌ها از منابع مختلف  

Collecting data from different sources

3.70

0.48

4.58

0.001

تأیید

confirmation

پیکربندی مجدد منابع  

Reconfiguration of resources

3.80

0.79

3.21

0.005

تأیید

confirmation

انعطاف پذیری خدمات جدید  

Flexibility of new services

3.70

0.48

4.58

0.001

تأیید

confirmation

شناسایی تأمین کنندگان جایگزین  

Identify alternative suppliers

3.80

0.63

4

0.002

تأیید

confirmation

قدرت تحمل ابهام  

Ambiguity tolerance

3.80

0.63

4

0.002

تأیید

confirmation

تعامل آسان توسط زنجیرۀ تأمین دیجیتال  

Easy interaction through the digital supply chain

3.60

0.52

3.67

0.003

تأیید

confirmation

کنترل نگرانی‌های محیطی  

Controlling environmental concerns

3.70

0.48

4.58

0.001

تأیید

confirmation

سود خالص و هزینه هر ساعت عملیاتی

  Net profit and cost per operating hour

3.80

0.63

4

0.002

تأیید

confirmation

مدیریت جریان نقدینگی و حصول اطمینان از انضباط مالی  

Managing cash flow and ensuring financial discipline

3.80

0.63

4

0.002

تأیید

confirmation

بودجه کافی و تأمین مالی مناسب  

Sufficient budget and proper financing

3.70

0.48

4.58

0.001

تأیید

confirmation

دایره نظارت بر قراردادها و پرداخت‌ها  

Contracts and Payments Supervision Department

3.50

0.53

3

0.007

تأیید

confirmation

اخذ بازخورد دیجیتالی  

Get digital feedback

3.80

0.42

6

0.001

تأیید

confirmation

چرخه‌ی نقدینگی تاب اورانه دیجیتال  

Digital resilient liquidity cycle

3.60

0.52

3.67

0.003

تأیید

confirmation

حمایت مالی/غیرمالی از شرکای زنجیرۀ تأمین  

Financial/non-financial support of supply chain partners

3.80

0.42

6

0.001

تأیید

confirmation

شفافیت مالی  

Financial transparency

3.70

0.48

4.58

0.001

تأیید

confirmation

تجزیه و تحلیل احساسات مبتنی بر واژگان  

Vocabulary-based sentiment analysis

3.80

0.42

6

0.001

تأیید

confirmation

تجزیه و تحلیل احساسات جمع  

Aggregate sentiment analysis

3.60

0.70

2.71

0.012

تأیید

confirmation

استفاده از رسانه‌های اجتماعی برای ایجاد تقاضا کالاها و خدمات  

Using social media to create demand for goods and services

3.60

0.52

3.67

0.003

تأیید

confirmation

اقدامات ابتکاری در خصوص مقابله با افت تقاضا  

Innovative measures to deal with the drop in demand

3.80

0.63

4

0.002

تأیید

confirmation

سنجش تقاضا و اطلاعات به روز فروش  

Demand measurement and up-to-date sales information

3.70

0.48

4.58

0.001

تأیید

confirmation

مدولارسازی  

Modularization

3.80

0.42

6

0.001

تأیید

confirmation

یافتن کانال‌های تقاضای جدید  

Finding new demand channels

3.60

0.52

3.67

0.003

تأیید

confirmation

مزایای مدل‌های کسب‌وکار نوآورانه  

Benefits of innovative business models

3.40

0.52

2.45

0.018

تأیید

confirmation

بهبود همکاری میان کارکنان  

Improve cooperation among employees

3.40

0.52

2.45

0.018

تأیید

confirmation

اعتماد در میان کارکنان  

Trust among employees

3.90

0.32

9

0.001

تأیید

confirmation

به‌کارگیری نیروی کار چندمهارته  

Employing multi-skilled workforce

3.60

0.57

5.01

0.001

تأیید

confirmation

انعطاف پذیری در انجام سفارش  

Flexibility in ordering

3.60

0.52

3.67

0.003

تأیید

confirmation

طراحی مجدد فرآیندهای برنامه‌ریزی تقاضا  

Redesign of demand planning processes

3.70

0.48

4.58

0.001

تأیید

confirmation

ارسال مواد تبلیغاتی (مانند تخفیف) برای مشتریان  

Sending promotional materials (such as discounts) to customers

3.80

0.63

4

0.002

تأیید

confirmation

ارائه آموزش‌ها، نکات و دستورالعمل‌های کاربر  

Providing user tutorials, tips and instructions

3.70

0.68

3.28

0.005

تأیید

confirmation

تأمین کنندگان وفادار  

Loyal suppliers

3.70

0.48

4.58

0.001

تأیید

confirmation

ظرفیت مازاد و تأمین کنندگان پشتیبان  

Excess capacity and backup suppliers

3.60

0.52

3.67

0.003

تأیید

confirmation

تنظیم قرارداد منعطف  

Flexible contract arrangement

3.80

0.42

6

0.001

تأیید

confirmation

تحویل به موقع  

Timely delivery

3.80

0.42

6

0.001

تأیید

confirmation

اطمینان از تحویل سالم  

Ensure safe delivery

3.70

0.48

4.58

0.001

تأیید

confirmation

برقراری ارتباط مداوم با مشتریان از طریق کانال‌های مختلف  

Constant communication with customers through different channels

3.80

0.42

6

0.001

تأیید

confirmation

داشتن قابلیت‌هایی برای غلبه بر ریسک تقاضا  

Having capabilities to overcome demand risk

3.80

0.42

6

0.001

تأیید

confirmation

شناسایی ریسک‌ها و پایش اطلاعات زنجیرۀ تأمین  

Identify risks and monitor supply chain information

3.70

0.48

4.58

0.001

تأیید

confirmation

بهینه‌کاوی از بهترین تجربیات و اقدامات بین‌المللی  

Optimizing the best international practices and practices

4

0.47

6.71

0.001

تأیید

confirmation

رصد دائمی اقدامات بازاریابی رقبای محلی و بهترین‌های صنعت  

Constant monitoring of marketing actions of local competitors and the best in the industry

3.70

0.48

4.58

0.001

تأیید

confirmation

برطرف کردن ضعف خطوط مخابراتی پرسرعت و امن در کشور  

Addressing the weakness of high-speed and secure telecommunication lines in the country

3.90

0.57

5.01

0.001

تأیید

confirmation

گسترش بسترهای مخابراتی  

Expansion of telecommunication platforms

3.80

0.42

6

0.001

تأیید

confirmation

انتخاب استرانژی مناسب ورود  

Choose the right entry method

3.60

0.84

2.25

0.026

تأیید

confirmation

توجه به بلوغ سازمانی  

Attention to organizational maturity

3.50

0.53

6

0.007

تأیید

confirmation

مسیر جهت گیری نورآوری در سازمان  

The direction of enlightenment in the organization

3.50

0.53

3

0.007

تأیید

confirmation

حفظ حریم خصوصی کاربران  

User privacy protection

3.70

0.48

4.58

0.001

تأیید

confirmation

رفع قوانین محدود کننده  

Removal of restrictive rules

3.80

0.42

6

0.001

تأیید

confirmation

توسعۀ مدلها و محصولات جدید برای جلوگیری از افت مقیاس کار  

Development of new models and products to prevent the decline of work scale

3.70

0.48

4.58

0.001

تأیید

confirmation

صحت و دقت بالای داده‌ها و اطلاعات اصلی تولیدی  

High accuracy and accuracy of data and main production information

3.90

0.57

5.01

0.001

تأیید

confirmation

وجود نسخه‌های پشتیبان از داده‌ها  

Existence of data backups

3.60

0.70

2.71

0.012

تأیید

confirmation

هوشمند کردن سیستم‌های داخلی و فرآیندها  

Smartening internal systems and processes

3.80

0.63

4

0.002

تأیید

confirmation

یکپارچگی کانالهای ارتباطی وبهره مندی از سیستم مناسب مدیریت کانال 

The integration of communication channels and the benefit of a suitable channel management system 

3.70

0.48

4.58

0.001

تأیید

confirmation

تنوع مناسب کانال‌های ارتباطی  

Appropriate variety of communication channels

3.50

0.53

3

0.007

تأیید

confirmation

دریافت بازخورد از مشتری  

Receive feedback from customers

3.90

0.57

5.01

0.001

تأیید

confirmation

استخراج نظرات مشتریان برای بینش بهتر نسبت به مشتری  

Extracting customer opinions for better customer insight

3.80

0.42

6

0.001

تأیید

confirmation

ارتباطات عمیق‌تر با داده‌های ارائه شده توسط مصرف‌کنندگان  

Deeper connections with consumer-provided data

3.80

0.42

6

0.001

تأیید

confirmation

افزایش درآمد، بهبود حاشیه شرکت و روابط قوی با مشتری  

Increased revenue, improved company margins and strong customer relationships

4

0.47

6.71

0.001

تأیید

confirmation

وفاداری مشتری  

Costumer loyalty

3.50

0.53

3

0.001

تأیید

confirmation

ارتقای امنیت برای مشتری  

Improve security for the customer

3.70

0.48

4.58

0.001

تأیید

confirmation

انعطاف پذیری بالا در جذب مشتری  

High flexibility in attracting customers

3.80

0.63

4

0.001

تأیید

confirmation

استفاده از معماری و متدولوژی طراحی و ساخت به روز  

Using up-to-date architecture and design and construction methodology

3.80

0.63

4

0.002

تأیید

confirmation

استفاده از اعلان‌های تحویل  

Use of delivery notifications

3.90

0.32

9

0.001

تأیید

confirmation

خدمات مناسب و تأمین رضایت مشتری  

Appropriate service and customer satisfaction

3.80

0.32

6

0.001

تأیید

confirmation

کنترل تأخیر در تصمیم گیری مدیران ارشد  

Controlling delay in senior managers' decision making

3.70

0.48

4.58

0.001

تأیید

confirmation

برخورداري از یک سیستم تسلط مرکزي  

Having a central control system

3.80

0.42

6

0.001

تأیید

confirmation

افزایش سرعت انتقال اطلاعات  

Increase the speed of information transfer

3.80

0.42

6

0.001

تأیید

confirmation

قدرت پردازش بالا و مناسب سرورهای مستقر  

High processing power and suitable for established servers

3.60

0.52

3.67

0.003

تأیید

confirmation

وجود طرح توسعۀ زیرساخت مجازی  

The existence of a virtual infrastructure development plan

3.90

0.74

3.86

0.002

تأیید

confirmation

استفاده از سرورهای نسل جدیدو بهره گیری از کل توانمندی‌های رایانه‌ای  

Using new generation servers and taking advantage of all computer capabilities

3.80

0.42

6

0.001

تأیید

confirmation

 

بررسی کیفیت مضامین: در این پژوهش از طریق مطالعات کتابخانه‌ای (مراجعه به اسناد و مدارک مکتوب از قبیل کتب، مجلات و ...) طراحی متغیرهای پژوهش صورت گرفت. هم‌زمان با شناسایی مضامین، مصاحبه خبرگی با خبرگان مربوطه (شامل استادان و متخصصان آگاه به موضوع) ترتیب داده ‌شده است. مصاحبه خبرگی عمدتاً از نوع مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته38 بوده است. مصاحبه خبرگی با دو هدف انجام‌ گرفته است. ارائه مضامین و شاخص‌های استخراج‌شده ناشی از مطالعات کتابخانه‌اي به خبرگان و نظرخواهی از آن‌ها در خصوص مضامین و شاخص­های استخراج‌شده و شناسایی مضامین و شاخص­هایی که در مطالعات کتابخانه‌اي مورد لحاظ قرار نگرفته‌اند. هدف دیگر مصاحبه خبرگی، درك بهتر متغیرها جهت تعریف عملیاتی آن‌ها، استخراج سنجه‌ها و دسته‌بندي مناسب آن‌ها بوده است. سپس به‌منظور نهایی‌سازی فهرست مضامین و شاخص‌ها، از روش نظرسنجی از خبرگان به روش دلفی39 استفاده ‌شده است. نوع شرکت‌کنندگان در روش دلفی از ۵ تا ۲۰ نفر را شامل می‌شوند. با توجه به اینکه جهت سنجش مناسبت شاخص‌های معرفی‌شده از طیف لیکرت40 استفاده‌شده است بنابراین برای تأیید شاخص‌ها از عدد (00/3) که سطح متوسط مورد سنجش را نشان می‌دهد استفاده ‌شده است و ميانگين نظرات خبرگان شرکت‌کننده در روش دلفی، درباره شاخص‌های مؤثر به‌وسیله آزمون t با مقدار نظري (00/3) مقايسه شد. چنانچه نمره میانگین نظرات خبرگان به کُد پیشنهادی بیشتر از مقدار نظری (00/3) باشد، کُد مذکور در مدل باقی خواهد ماند. نتايج حاصل از اين آزمون در جدول (6) آورده شده است. نتایج نشان می‌دهد 118 کد اولیه در قالب پنج مقوله محوری مورد تأیید خبرگان قرار گرفته‌اند و در مدل نهایی نقش رسانه‌های اجتماعی در تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین دیجیتال در شرایط بحرانی حضور دارند(05/0>p-مقدار).

گام هفتم، فرآیندهای شناسایی اجزای مدل پارادایمی نقش رسانه‌های اجتماعی در تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین دیجیتال در شرایط بحرانی:  بر اساس نتیجه حاصل از مصاحبه‌ها و پس از کدگذاری باز و محوری داده‌ها و بررسی ویژگی موردنیاز برای مقوله محوری اصلی، «نقش رسانه‌های اجتماعی در تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین دیجیتال در شرایط بحرانی» به‌عنوان مقوله محوری اصلی انتخاب شد؛ چراکه مقوله محوری نقش رسانه‌های اجتماعی در تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین دیجیتال در شرایط بحرانی می‌تواند سایر مقوله‌های محوری را در برگرفته و با آن‌ها تجانس مفهومی دارد.

 

img0 

شکل 2: فرایند انتخاب روش ترکیب و تحلیل یافته‌های مطالعات

Figure 2: Identification processes of paradigm model components

 

در این پژوهش به منظور طراحی مدل نقش رسانه‌های اجتماعی در تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین دیجیتال در شرایط بحرانی ابتدا شناسایی عوامل، مدنظر قرار گرفت و پنج پایگاه داده غیر ایرانی ScienceDirect, Web of Science, Google Scholar, Scopus, Emerald و سه پایگاه داده ایرانی CIVILICA, Magiran و SID به‌منظور شناسایی و گردآوری مطالعات مختلف مورد جستجو قرار گرفت که در نتیجۀ این جستجو و با وارد کردن معیارهای ورود، حدود 163 مطالعه جهت بررسی یافت شد. پس از بررسی تمامی آن‌ها و در نظر گرفتن معیارهای خروجی از منظر معیار محتوا و یا عدم دسترسی نهایتاً نتایج استخراج ‌شده از 19 مطالعه (14 پژوهش انگلیسی و 5 پژوهش فارسی) مورد بازبررسی و تحلیل قرار گرفت. در نهایت با استفاده از روش داده بنیاد، 118 کد باز، 43 کد محوری و 13 کد انتخابی استخراج‌ شده است. 13 کد انتخابی پژوهش در قالب پنج دسته کلی: شرایط علی شامل 2 کد انتخابی، 8 مفهوم و 21 کد باز ، شرایط زمینه‌ای شامل 3 کد انتخابی، 10 مفهوم و 25 کد باز، شرایط مداخله‌گر شامل 2 کد انتخابی، 7 مفهوم و 21 کد باز ، راهبردها شامل 2 کد انتخابی، 7 مفهوم و 19 کد باز، پیامدها شامل 4 کد انتخابی، 11 مفهوم و 32 کد باز می‌باشد. که این موارد اجزای مدل پارادایمی نقش رسانه‌های اجتماعی در تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین دیجیتال در شرایط بحرانی را تشکیل می‌دهند.

 

img0 

شکل3: الگوی نقش رسانه‌های اجتماعی در تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین دیجیتال در شرایط بحرانی مبتنی بر نظریه داده بنیاد و فراترکیب

Figure 3: The model of the role of social media in the resilience of the digital supply chain in critical conditions based on the data theory of foundation and metacomposition

 

در ادامه این بخش و پس از بررسی روایی سازه ابزار طراحی شده، ارتباط بین مقوله‌ها از طریق روش تحلیل مسیر بررسی گردید. در این بخش، به دنبال پاسخ به این سؤال هستیم: اعتبار مدل نقش رسانه‌های اجتماعی در تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین دیجیتال در شرایط بحرانی به چه میزان است؟

در این بخش با استفاده از رويكرد مدل­سازی معادلات ساختاري به بررسی الگوی پیشنهادی پژوهش و فرضیه‌های پژوهش پرداخته‌شده است قبل از بررسی الگوی پیشنهادی پژوهش پیش­فرض­های معادلات ساختاری به‌طور کامل مورد بررسی قرارگرفته است.

الف) پایایی: برای برازش مدل‌های اندازه‌گیری از شاخص‌های آلفای کرونباخ و CR1 (پایایی ترکیبی) استفاده می‌شود. مقدار قابل‌قبول برای ضرایب آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی حداقل برابر با 6/0 تعیین‌شده است.

 

جدول 7: پایایی ابزارهای اندازه‌گیری (پرسشنامه‌ها)

Table 7: Reliability of measurement tools (questionnaires)

Category

مقوله

Cronbach's alpha

آلفای کرونباخ

Composite reliability (CR)

پایایی ترکیبی (CR)

طراحی شبکه زنجیرۀ تأمین متنوع

Diverse supply chain network design

0.862

0.877

مدیریت بحران

Crisis Management

0.895

0.916

شرایط علی

Causal conditions

0.915

0.925

واکنش سریع

quick reaction

0.901

0.923

چرخه نقدینگی

Liquidity cycle

0.899

0.920

ریسک‌پذیری فناوری

Technology risk taking

0.853

0.886

شرایط زمینه‌ای

Background conditions

0.939

0.945

همکاری و برون‌سپاری

Collaboration and outsourcing

0.866

0.895

پشتیبانی مناسب

Proper support

0.919

0.932

شرایط مداخله‌گر

Intervening conditions

0.934

0.942

ذخیره استراتژیک

Strategic reserve

0.897

0.919

منبع یابی منعطف

Flexible sourcing

0.911

0.926

راهبردها

Strategies

0.941

0.948

پیش‌بینی تغییرات در بازار

Anticipating changes in the market

0.919

0.934

یکپارچه‌سازی فناوری

Technology integration

0.916

0.934

تغییر الگوهای ارتباط با مشتری

Changing customer communication patterns

0.922

0.933

ارتقا هوش بازار و درک بهتر تقاضا

Improving market intelligence and better understanding of demand

0.923

0.940

پیامدها

consequences

0.964

0.967

مقدار قابل‌قبول

Acceptable value

>0.6

>0.6

ب) مناسب بودن معیارهای روان‌سنجی پرسشنامه­ها: در این پیش‌فرض برای مناسب بودن معیارهای روان‌سنجی پرسشنامه­ها باید به بررسی روایی پرسشنامه­­ها پرداخته ­شود. برای بررسی روایی سازه پرسشنامه‌ها و نیز مناسب بودن معیارهای روان‌سنجی پرسشنامه­ها که از پیش ‌فرض‌های مهم معادلات ساختاری است، از تحلیل عاملی تأییدی استفاده‌ شده است. در حقیقت اعتبار شاخص‌ها به‌وسیله بارهای عاملی مورد بررسی قرار می‌گیرد که این بار عاملی باید بیشتر از 5/0 باشد تا بتوان آن را معتبر دانست و آن را به‌عنوان سؤالی که شاخص ما را می‌سنجد در نظر گرفت. در صورت عدم این موضوع، باید سؤالات و ابعاد نامناسب را تشخیص داد و با حذف سؤالاتی از آن‌ها که باعث کاهش بار عاملی شده­اند، مدل را بهبود داد. با توجه به بارهاي عاملي محاسبه‌ شده هیچ سؤالی دارای بار عاملی کمتر از 5/0 نبود؛ بنابراین سؤالی برای حذف از روند تحلیل وجود نداشت.

پ) روایی: روایی پرسشنامه‌ها توسط دو معیار روایی همگرا و واگرا -که مختص مدل‌سازي معادلات ساختاري است- مورد بررسی قرار گرفت؛ روایی همگرا به میزان توانایی شاخص‌هاي یک بُعد در تبیین آن بُعد اشاره دارد و روایی واگرا نیز بیانگر این موضوع است که سازه‌هاي الگوی پژوهش می‌بایست با سؤال‌های خود همبستگی داشته باشند تا با سازه‌هاي دیگر. روایی همگرا به بررسی میزان همبستگی هر سازه با سؤالات (شاخص‌ها) خود می‌پردازد. برای بررسی روایی همگرای ابزارهای اندازه‌گیری، از شاخص میانگین واریانس استخراج (AVE) شده استفاده‌شده است. مگنر و همکاران (1996) مقدار 4/0 به بالا را برای AVE کافی دانسته‌اند. همچنین مقدار قابل‌قبول برای شاخص میانگین واریانس استخراج‌شده (AVE) حداقل برابر با 4/0 تعیین‌شده است. نتایج روایی همگرا در جدول(8) نشان داده‌شده است. مقادیر نشان می‌دهند که پرسشنامه‌های استفاده‌شده از روایی همگرای مناسبی برخوردارند.

 

 

جدول 8: همگرایی ابزارهای اندازه‌گیری (پرسشنامه‌ها)

Table 8: convergence of measurement tools (questionnaires)

Variable

متغیر

Average Variance Extraction (AVE)

میانگین واریانس استخراج (AVE)

شرایط علی

Causal conditions

0.478

شرایط زمینه‌ای

Background conditions

0.434

شرایط مداخله‌گر

Intervening conditions

0.438

راهبردها

Strategies

0.494

پیامدها

Consequences

0.476

مقدار قابل‌قبول

Acceptable value

>0.4

 

 

در روایی واگرا، میزان تفاوت بین شاخص‌هاي یک سازه با شاخص‌هاي سازه‌هاي دیگر در الگو مقایسه می‌شود. براي این کار بایستی از روش فورنل و لارکر  استفاده کرد به‌این صورت که ماتریسی تشکیل داد که مقادیر قطر اصلی ماتریس، جذر ضرایب AVE هر سازه می‌باشد و مقادیر پایین قطر اصلی ضرایب همبستگی بین هر سازه با سازه‌هاي دیگر است و مقادیر همبستگی روی قطر اصلی از خانه‌های زیرین آن بیشتر باشد تا نشان‌دهندۀ این باشد که سازه‌ها (متغیرهای مکنون) در مدل تعامل بیشتری با شاخص‌های خود دارند تا با سازه‌های دیگر. مقادیر جدول شماره 9 نشان می‌دهند که جذر ضرایب AVE هر سازه از ضرایب همبستگی آن سازه با سازه‌هاي دیگر بیشتر شده است که این مطلب نشان‌دهندۀ قابل‌قبول بودن روایی واگراي سازه‌ها است.

 

 

جدول 9: روایی واگرای ابزارهای اندازه‌گیری (پرسشنامه‌ها)

Table 9: Divergent validity of measurement tools (questionnaires)

متغیر

Variable

شرایط علی

Causal conditions

شرایط زمینه‌ای

Background conditions

شرایط مداخله‌گر

Intervening conditions

راهبردها

Strategies

پیامدها

Consequence

شرایط علی

Causal conditions

0.760

 

 

 

 

شرایط زمینه‌ای

Background conditions

0.740

0.731

 

 

 

شرایط مداخله‌گر

Intervening conditions

0.749

0.685

0.733

 

 

راهبردها

Strategies

0.677

0.664

0.678

0.771

 

پیامدها

Consequence

0.683

0.649

0.690

0.719

0.759

 

ت) شاخص ریشه میانگین مربعات باقی‌مانده استانداردشده (SRMR): هر چه این معیار به صفر نزدیک‌تر باشد نیکویی برازش مدل بالاتر است. شاخص ریشه میانگین مربعات باقیمانده استانداردشده SRMR در مطالعات جدیدتر پیشنهاد گردید. اگر مقدار این شاخص کمتر از 05/0 باشد مناسب است. در تحقیق پیش رو مقدار این شاخص 053/0 به دست آمد که نشان‌دهنده مناسبت مدل است.

ث) شاخص برازش مدل ساختاری (Q2): این معیار قدرت پیش‌بینی مدل در سازه‌های درون‌زا را مشخص می‌کند. مدل‌هایی که دارای برازش ساختاری قابل‌قبول هستند، باید قابلیت پیش‌بینی متغیرهای درون‌زای مدل را داشته باشند. بدین معنی که اگر در یک مدل، روابط بین سازه‌ها به‌درستی تعریف‌شده باشند، سازه‌ها تأثیر کافی بر یکدیگر گذاشته و از این راه فرضیه‌ها به‌درستی تأیید شوند. هنسلر و همکاران (۲۰۰۹) سه مقدار 02/0، 15/0 و 35/0 را به‌عنوان قدرت پیش‌بینی کم، متوسط و قوی تعیین نموده‌اند.

 

 

 

 

جدول 10: شاخص برازش مدل ساختاری

Table 10: structural model fit index

متغیر Variable

CV Red

CV Com

شرایط علی

Causal conditions

-

0.306

شرایط زمینه‌ای

Background conditions

0.289

0.358

 

شرایط مداخله‌گر

Intervening conditions

0.313

0.373

راهبردها

Strategies

0.376

0.422

پیامدها

Consequence

0.298

0.427

 

 

ج) ضریب تأثیر (F2): این شاخص مقیاسی برای نشان دادن بزرگی یک پدیده مورد استفاده است. اندازه اثر در مدل‌یابی معادلات ساختاری نشان می‌دهد اگر یک متغیر مستقل از مدل حذف شود چه میزان در برآورد متغیرهای وابسته تغییر ایجاد می‌شود. بر اساس نظر کوهن (۱۹۸۸) میزان این شاخص به ترتیب 02/0 (ضعیف)، 15/0 (متوسط) و 35/0 (قوی) تفسیر می‌شود.

 

جدول 11: شاخص ضریب تأثیر

Table 11: Impact factor index

متغیر

 

شرایط علی

Causal conditions

شرایط زمینه‌ای

Background conditions

شرایط مداخله‌گر

Intervening conditions

راهبردها

Strategies

پیامدها

consequences

شرایط علی

Causal conditions

-

0.303

-

0.356

-

شرایط زمینه‌ای

Background conditions

0.180

-

-

-

-

شرایط مداخله‌گر

Intervening conditions

0.304

-

-

-

-

راهبردها

Strategies

-

-

-

-

0.247

پیامدها

Consequences

-

-

-

-

-

چ) روایی واگرا (HTMT) : شاخص جدیدی برای ارزیابی روایی واگرا است. حد مجاز معیار این شاخص میزان 85/0 تا 90/0 می‌باشد. اگر مقادیر این معیار کمتر از 90/0 باشد روایی واگرا قابل‌قبول است.

 

جدول 12: شاخص روایی واگرا (HTMT)

Table 10: Divergent Validity Index (HTMT)

متغیر

شرایط علی

Causal conditions

شرایط زمینه‌ای

Background conditions

شرایط مداخله‌گر

Intervening conditions

راهبردها

Strategies

پیامدها

consequences

شرایط علی

Causal conditions

0.847

0.897

-

-

-

شرایط زمینه‌ای

Background conditions

0.809

-

-

-

-

شرایط مداخله‌گر

Intervening conditions

0.839

0.845

0.828

-

-

راهبردها

Strategies

-

-

-

-

-

پیامدها

Consequences

0.857

0.884

0.836

0.833

-

 

برای بررسی معنی‌داری سؤال‌های پژوهش از آماره t استفاده‌شده است. چنانچه آماره t، بیشتر از 96/1 یا کمتر از 96/1- باشد (در سطح خطاي کمتر از 5 درصد) و بیشتر از 64/1 یا کمتر از 64/1- باشد (در سطح خطاي کمتر از 10 درصد)، سؤال، تأیید و رابطه معنادار بین دو متغیر حاصل می‌شود. نتايج ارائه ‌شده در جدول شماره 9 نشان‌دهندۀ رابطه معنا‌دار بين شرایط زمینه‌ای (05/0>p، 391/0β=) و شرایط مداخله‌گر (05/0>p، 529/0β=) با شرایط علی است. با توجه به مثبت بودن ضريب مسير، اين رابطه‌ها از نوع افزايشي (مستقيم) است. بدين معنا که با افزایش و بهبود در شرایط زمینه‌ای و شرایط مداخله‌گر، شرایط علی بهبود و افزایش پیدا می‌کند. نتایج، نشان‌دهنده رابطه معنادار بین شرایط علی (05/0>p، 408/0β=)، شرایط زمینه‌ای (05/0>p، 243/0β=) و شرایط مداخله‌گر (05/0>p، 307/0β=) با راهبردها است. با توجه به مثبت بودن ضريب مسير، اين رابطه از نوع افزایشی (مستقیم) است. همچنین میان راهبردها و پیامدها (05/0>p، 820/0β=) رابطه معنادار و افزایشی وجود دارد.

جدول شماره 13: شاخص روایی واگرا (HTMT)

Table 11: Divergent Validity Index (HTMT)

سؤال

Question

ضریب مسیر

Path coefficient

آماره t

t statistic

p-مقدار

P-value

شرایط زمینه‌ای← شرایط علی

Contextual conditions → Causal conditions

0.391

5.610

0.001

شرایط مداخله‌گر ← شرایط علی

Intervening conditions → Causal conditions

0.529

7.580

0.001

شرایط علی← راهبردها

Causal conditions → strategies

0.408

6.332

0.001

شرایط زمینه‌ای ← راهبردها

Background conditions → strategies

0.243

2.711

0.001

شرایط مداخله‌گر ← راهبردها

Intervening conditions → strategies

0.307

3.224

0.001

راهبردها ← پیامدها

Strategies → Consequences

0.820

24.944

0.001

 

با توجه به برقراری پیش‌فرض‌های معادلات ساختاری، به بررسی فرضیه مذکور پرداخته‌ شده است كه نتايج آن در نمودارهای 1 و 2 نمایش داده شده است.

 

img0 

نمودار 1: ضرایب معنی‌داری مسیرهای پژوهش

Diagram 1: Significant coefficients of research paths

 

img0 

نمودار 2:  ضرایب معنی‌داری آماره t مسیرهای پژوهش

Diagram 2: significant coefficients of the t-statistics of the research paths

 

حال می‌خواهیم به این سؤال پاسخ دهیم:

اولویت‌بندی ابعاد مرتبط با مدل نقش رسانه‌های اجتماعی در تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین دیجیتال در شرایط بحرانی چگونه است؟ 

به‌منظور اولویت‌بندی مقوله‌های متغیر نقش رسانه‌های اجتماعی در تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین دیجیتال از روش AHP استفاده‌شده است. نتایج جدول شماره 12 نشان می‌دهد از دیدگاه پاسخگویان مقوله‌های موردبررسی رتبه یکسان ندارند و مقوله «ریسک‌پذیری فناوری» در رتبه اول، مقوله «چرخه نقدینگی» در رتبه دوم و مقوله «همکاری و برون‌سپاری» در رتبه سوم اهمیت قرار گرفته‌اند (05/0>p-مقدار).

 

جدول شماره 14: نتايج حاصل از آزمون رتبه‌بندی مقوله‌های متغیر نقش رسانه‌های اجتماعی در تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین دیجیتال

Table 12: The results of the ranking test of the variable categories of the role of social media in the resilience of the digital supply chain.

مقوله

Category

وزن

Weight

رتبه

Rank

طراحی شبکه زنجیرۀ تأمین متنوع

Diverse supply chain network design

5.04

13

واکنش سریع

Quick reaction

5.80

11

ذخیره استراتژیک

Strategic reserve

7.43

6

همکاری و برون‌سپاری

Collaboration and outsourcing

8.35

3

مدیریت بحران

Crisis Management

7.74

5

منبع یابی منعطف

Flexible sourcing

6.15

9

چرخه نقدینگی

Liquidity cycle

8.75

2

پیش‌بینی تغییرات در بازار

Anticipating changes in the market

7.84

4

پشتیبانی مناسب

Proper support

5.65

12

ریسک‌پذیری فناوری

Technology risk taking

9.65

1

یکپارچه‌سازی فناوری

Technology integration

5.96

10

تغییر الگوهای ارتباط با مشتری

Changing customer communication patterns

6.30

8

ارتقا هوش بازار و درک بهتر تقاضا

Improving market intelligence and better understanding of demand

6.33

7

نرخ سازگاری (<0.1) 

Compatibility rate (<0.1)

0.061

 

img0 

شکل4: نمودار راداری41 رتبه‌بندی مقوله‌های متغیر نقش رسانه‌های اجتماعی درتاب‌آوری زنجیرۀ تأمین دیجیتال

Figure 4: Radar chart ranking the variable categories of the role of social media in digital supply chain resilience

 

نتیجه‌گیری و پیشنهادها

محقق در این پژوهش به دنبال ارائه مدلی برای نقش رسانه‌هاي اجتماعی در تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین دیجیتال در شرایط بحرانی بوده است، همان‌طور که در بخش‌های قبل ذکر گردید، در این پژوهش برای ارائه این مدل، از روش فراترکیب استفاده شده است؛ ابتدا از طریق مطالعات کتابخانه‌ای (مراجعه به اسناد و پنج پایگاه داده غیر ایرانی،Science Direct, Web of Science Google Scholar, Scopus, Emerald, و سه پایگاه داده ایرانیCivilica ،Magiran  و SID) مورد بررسی قرارگرفته است. تعداد کل مقالات يافت شده با در نظر گرفتن معیارهای ورودی، 163 مطالعه (فارسی و انگلیسی) می‌باشد که پس از بررسی تمامی آن‌ها و در نظر گرفتن معیارهای خروجی از منظر معیار محتوا و یا عدم دسترسی نهایتاً نتایج استخراج‌شده از 19 مطالعه (14 پژوهش انگلیسی و 5 پژوهش فارسی) مورد بازبررسی و تحلیل قرار گرفت. سپس به‌منظور تأیید عوامل استخراج‌ شده، مصاحبه با خبرگان مربوطه (شامل صاحب‌نظران، خبرگان و متخصصان زنجیرۀ تأمین دیجیتال و رسانه‌های اجتماعی و مدیران عالی شرکت مپنا) ترتیب داده ‌شده است و ضریب اهمیت هر یک از عوامل تعیین‌شده است. در تبیین و توجیه این نتایج می‌توان گفت مفهوم تاب‌آوری زنجیره، امروزه بحث داغ در میان مدیران اجرایی و عاملی کلیدی در برنده ماندن شرکت‌ها با توجه به شرایط جدید است. هیچ زمانی به‌مانند زمانی که ما در آن به سر می‌بریم تاب‌آوری تا این اندازه مهم نبوده است. شرایط ناشی از شیوع کووید ۱۹ باعث شد زنجیرۀ تأمین بسیاری از شرکت‌ها دچار اختلال شود، اولویت خرید مصرف‌کنندگان به‌سرعت تغییر کرد و زیرساخت‌های فناوری اطلاعات شرکت‌ها با توجه به دورکاری کارمندان در معرض خطر قرار گرفت. شرکت باید تاب‌آوری را در تمامی جوانب سازمان لحاظ کند، از رویکردهای ورود به بازار گرفته تا جنبه عملیاتی زیرساخت‌های مهم سازمان می‌باید تاب‌آوری را جزئی ضروری از مفاهیم پایه سازمان بدانند.

بررسی در شرکت‌ها به شش بعد از ماهیت تاب‌آوری در سازمان‌ها اشاره می‌کند: حفاظت و رشد خط بالایی سازمان، ایجاد و توسعۀ عملیات‌های چابک، توانمند ساختن افراد، سرعت بخشیدن به اتخاذ داده و پلتفرم‌های دیجیتال، ارتقای امنیت سایبری و تقویت کردن جنبه‌های مالی. تاب‌آوری ریشه در هریک از این ابعاد دارد، اما رهبران می‌باید این ابعاد را در ترکیب باهم ببینند تا بتوانند در تعاملات خود از قابلیت تاب‌آوری بهره‌مند شوند. ظرفیت‌های فناوری ابزارهایی هستند که به ما در ساخت تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین در هریک از این ابعاد کمک می‌کنند. در این شرایط رسانه‌های اجتماعی وظیفه‌ای فراتر از اشتراک‌گذاری مطالب و عکس و فیلم را دارند و باید به‌عنوان ابزاری برای ارتباط میان مؤسسات و مشتریان و حتی مشتریان با یکدیگر مورداستفاده قرار گیرند و به‌عنوان هدف جهت پایه‌گذاری روابط مالی نوین در تجارت باشند. با زیر ذره‌بین قرار دادن تمامی زوایای رسانه‌های اجتماعی می‌توان از آن برای برقراری ارتباط در فضای مجازی و هر فضایی که برای کلیۀ نسل‌ها جذاب باشد استفاده کرد و کاربران بالقوه را به مشتری ذاتی تبدیل کرد و در این راه مشتریانی وفادار و قابل‌اعتماد که در کلیه زمینه‌ها از جمله کاهش هزینه و بالابردن سود می‌توانند کمک کنند به سازمان‌ها یاری رساند و به همین جهت است که رسانه‌ها دارای طرفداران زیادی شده‌اند.

 نتایج حاصل از این یافته با نتایج پژوهش‌های تی سنگ (2019)، بلهادیا (2020)، خدابخش (1397)، بهروزیان (1398)، جونز و همکاران (2014)، ژیائو و همکاران (2012)، کوی و همکاران (2018)، لی (2018) و نصیری و همکاران (2020) همخوانی دارد. بر اساس یافته‌های تحقیق خدابخش (1397) اهداف یک زنجیرۀ تأمین تاب آور به ترتیب عبارتند از: کاهش احتمال توقف تولید، افزایش مدت‌زمان تحمل اختلال و افزایش سرعت بازگشت به سطح تولید قابل‌قبول.

در پژوهش بهروزیان (1398) 12 عامل مؤثر بر تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین در 5 بعد، شامل پیش‌بینی تغییرات، آمادگی در برابر تغییرات، پاسخگویی به تغییرات، بازیابی بعد از تغییرات و در نهایت رشد و یادگیری از تغییرات شناسایی گردید. از بین این عوامل تصمیمات راهبردی تأثیرگذارترین عامل و انعطاف‌پذیری و چابکی تأثیرپذیرترین عامل تعیین‌شده است. همچنین شفافیت و به اشتراک‌گذاری اطلاعات بیشترین روابط را با سایر عوامل دارد.

در مطالعه نصیری و همکاران (2020) نتایج نشان می‌دهند که تحول دیجیتال شرکت‌ها به‌تنهایی نمی‌تواند عملکرد روابط را افزایش دهد و برای دستیابی به این هدف باید با فناوری‌های هوشمند همراه شود. این بدان معنی است که فناوری‌های هوشمند نقش میانجی را در رابطه بین تحول دیجیتال و عملکرد دارد. پژوهشگر برای بررسی اینکه اعتبار مدل نقش رسانه‌های اجتماعی در تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین دیجیتال در شرایط بحرانی به چه میزان است،  تمام پیش فاکتورهای معادلات ساختاری را انجام داده است و نتايج ارائه‌شده نشان داد، رابطه معنا‌دار بين شرایط علی و شرایط مداخله‌گر وجود دارد با توجه به مثبت بودن ضريب مسير، اين رابطه‌ها از نوع افزايشي (مستقيم) است. بدين معنا که با افزایش و بهبود در شرایط علی، شرایط زمینه‌ای و شرایط مداخله‌گر بهبود و افزایش پیدا می‌کند. همچنین نتایج نشان‌دهنده رابطه معنادار بین شرایط زمینه‌ای و شرایط مداخله‌گر با راهبردها است. با توجه به مثبت بودن ضريب مسير، اين رابطه از نوع افزایشی (مستقیم) است. همچنین میان راهبردها و پیامدها رابطه معنادار و افزایشی وجود دارد. نتایج حاصل از این یافته با نتایج پژوهش‌های مهرابی (1396)، قدوسی (1398)، جعفرنژادچقوشی (1398)، وانگ (2017)، دابی (2019)، آذر و خرمی (1399)، ریلی و هینان (2014)، کوییروز و همکاران (2019)، سینگ و همکاران (2018)، بچسیس و همکاران (2018) و چائو و همکاران (2020) همخوانی دارد.

در تبیین و توجیه این سؤال می‌توان گفت: از آنجایی که بازارهای صنعتی موجود جهانی شده و مرزهای بین‌المللی را زیر پا گذاشته‌اند، دنیای شرکت‌های امروزی رقابت شدیدتری در بازار ایجاد کرده است. به‌طور هم‌زمان، برای بقا و حفظ یک مزیت رقابتی پایدار در این بازار جهانی، گروه‌ها فناوری دیجیتال جدیدی را پیدا می‌کنند که ممکن است برای شروع یک مدل تجاری جدید مورداستفاده قرار گیرد. اهمیت این موضع زمانی دوچندان می‌شود که شرایط بحرانی پیش روی سازمان قرار داشته باشد.

یکی از روش‏‌های اصلی تشخیص خطرات و پیش‌بینی مشکلات آتی و ارائه راه‌حل مناسب برای آن‌ها، درک دقیق زنجیرۀ تأمین است. اکثر بنگاه‌‏های بزرگ تأمین‌کننده محصولات، دیدی مبهم درباره تأمین‌کنندگان اول و دوم خوددارند و بسیاری از آن‌ها با تأمین‌کنندگان خود به‌صورت عمیق و اصولی آشنایی ندارند. سرعت بخشیدن به دیجیتالی شدن باعث شده سازمان‌ها بتوانند در سرتاسر زنجیرۀ ارزش (از مرحله تولید مواد اولیه تا مرحله آخر ارسال به مشتری) به ارزیابی نیازهای مشتریان خود پرداخته و سعی در برآورده کردن این نیازها کنند. به‌این‌ترتیب، سرعت پاسخ‌گویی به عملیات اجرایی بدون پرداخت هزینه اضافی بهبود می‌‏یابد. در همین راستا رسانه‌های اجتماعی به‌طور روزافزون به‌عنوان ابزارهای مؤثری برای مشارکت فعال شهروندان در فرایندهای تصمیم‌گیری، سیاست‌گذاری و اطلاع‌رسانی در سطوح اجتماعی و سیاسی مدنظر قرار می‌گیرند. این نوع نگرش نسبت به این رسانه‌ها از ویژگی‌های خاص آن‌ها نشأت می‌گیرد که بستر اشتراک‌گذاری اطلاعات و مشارکت فراگیر را فراهم آورده و ارتباط برخط میان سازمان‌های عمومی و شهروندان را تسهیل می‌کند. با توجه به مزیت‌های استفاده از فناوری‌های موجود در رسانه‌های جدید، بسیاری از سازمان‌ها نسبت به پیاده‌سازی آن‌ها در زمینه‌هایی مانند ساختار داخلی، سیستم‌های مدیریت و تبلیغات و روابط عمومی اقدام کرده‌اند. بخش عمومی به دلایل گوناگونی چون تسهیل ارتباطات و تعاملات میان دولت و شهروندان، اطلاع‌رسانی و فراهم آوردن شرایط استفاده از برخی خدمات عمومی و مجراهایی جدید برای مشارکت سیاسی افراد از رسانه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند. 

در راستای نتایج حاصل از این سؤال، نتایج پژوهش مهرابی (1396) نشان داد مهم‌ترین شاخص‌های آسیب‌پذیری در زنجیرۀ تأمین شرکت پتروشیمی موردبررسی عبارتند از: آشفتگی، فشارهای خارجی و ارتباطات و توانمندی‌های تاب‌آوری کارایی، بازیابی و انطباق‌پذیری. مطالعه قدوسی (1398) بیان کرد: رویکرد یا راهبردهای مختلف مدیریت زنجیرۀ تأمین از جمله تاب‌آوری به دنبال افزایش انعطاف‌پذیری و توسعۀ توانایی زنجیرۀ تأمین در پاسخگویی سریع به تغییر در تقاضای مشتری است. در تحقیق جعفرنژادچقوشی (1398) نتایج حاصل از اولویت‌بندی معیارهای پژوهش حاکی از آن بود که از نظر خبرگان شرکت ملی صنایع پتروشیمی، قدرت بازسازی سریع، مهم‌ترین مؤلفه تاب‌آوری دخیل در پایداری زنجیرۀ تأمین است. مطالعه وانگ (2017) با پیاده‌سازی زنجیرۀ تأمین دیجیتال شاخص‌های انعطاف‌پذیری، پاسخگویی و قابلیت دسترسی افزایش یافت. تحقیق دابی (2019)بیانگر این است که قابلیت تجزیه‌وتحلیل داده‌ها، به‌عنوان وسیله‌ای برای بهبود ظرفیت پردازش اطلاعات و انعطاف‌پذیری زنجیرۀ تأمین، به‌عنوان وسیله‌ای برای کاهش اثر اختلال در زنجیرۀ تأمین یا تسریع در بهبود یافتن پس از ایجاد اختلال در زنجیرۀ تأمین می‌شود. در تحقیق آذر و خرمی (1399) نتایج نشان می‌دهد که تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین صنعت دارو وابسته به افزایش توانایی، اعتماد، پایداری و اشتراک منابع و درآمد در زنجیرۀ تأمین می‌باشد. در تحقیق چائو و همکاران (2020) یافته‌ها بر اساس نظرسنجی از 209 متخصص در حوزه‌های زنجیرۀ تأمین گزارش می‌شود. این یافته‌ها شامل میزان استفاده از رسانه‌های اجتماعی و ابزارهای مختلف رسانه‌های اجتماعی در عملیات زنجیرۀ تأمین B2B، تأثیر اندازه شرکت بر استفاده از رسانه‌های اجتماعی، حوزه‌هایی که در آن رسانه‌های اجتماعی استفاده می‌شود، ادراکات رسانه‌های اجتماعی، سیاست و امنیت رسانه‌های اجتماعی و سایر موارد مرتبط است.  بعد از استخراج مؤلفه‌های مدل و اثبات اعتبار مدل پژوهش، محقق، اولویت‌بندی ابعاد مرتبط با مدل نقش رسانه‌های اجتماعی در تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین دیجیتال در شرایط را نیز مورد بررسی قرار داد و نتایج نشان داد، از دیدگاه پاسخگویان مقوله «ریسک‌پذیری فناوری» در رتبه اول، مقوله «چرخه نقدینگی» در رتبه دوم و مقوله «همکاری و برون‌سپاری» در رتبه سوم اهمیت قرارگرفته‌اند. نتایج حاصل از این یافته با نتایج پژوهش‌های جهانی (1396)، کاروالیو و همکاران (2012)، اولری (2011)، راجش و راوی (2015)، هنا و همکاران (2011)، خدابخش (1397)، صادقی (1398) و بیگی (1398) همخوانی دارد. در تبیین و توجیه این سؤال می‌توان گفت با توسعۀ فن‌آوری اطلاعات، افزایش انتظارات مشتریان و حساسیت آن‌ها نسبت به مسائل زیست‌محیطی، جهانی‌شدن اقتصاد و دیگر اولویت‌های رقابتی مدرن، محیط کسب‌وکار در شرایط پویا و کاملاً رقابتی به سر می‌برد. ازاین‌رو سازمان‌ها برای مقابله با چنین تغییراتی ناچارند تا در عملیات، اتحادها، شرکت‌ها و استراتژی‌های خود تجدیدنظر نمایند و راهکارهایی را به‌منظور پاسخگویی و انطباق سریع با چالش‌های پیش رو بیندیشند. تاب‌آوری به‌عنوان یکی از جدیدترین راهکارهایی که می‌تواند پایداری کلیه سطوح زنجیرۀ تأمین را تضمین نماید، بیش‌ازپیش مورد توجه مدیران، تصمیم‌گیرندگان و پژوهشگران قرارگرفته است. سير تحولات پرشتاب جهاني، سازمان‌ها را بر آن داشته تا براي غلبه بر شرايط نامطمئن پيرامون خود به تحقيق در زمينه مديريت ريسک در زنجيره تأمین بپردازند. تأمین‌کنندگان باید قطعات و مواد را با بهترين کيفيت و کمترين هزينه توليد نمايند؛ لازمه اين مهم، شناسايي و رتبه‌بندی ریسک‌های مؤثر در زنجيره تأمین از جمله ریسک‌های مرتبط با دیجیتالی شدن زنجیرۀ تأمین و استفاده از رسانه‌های اجتماعی است. خطر استفاده از رسانه‌های اجتماعی را می‌توان برای سازمان‌ها در سرقت هویت (سرقت داده‌های ورودی، حمله جعل هویت و حمله هجوی)، انتشار تصادفی اطلاعات، انتشار بدافزارها و هرزنامه‌های رسانه‌های اجتماعی، رعایت نکردن اخلاق (در شیوه‌های جمع‌آوری داده‌ها و عدم افشای وابستگی به سازمان)، رعایت نکردن قوانین و مقررات و تهدید اعتبار (لکه‌دار کردن اعتبار، نتیجه معکوس کمپین‌های رسانه‌های اجتماعی و تبلیغات بد) بیان کرد.

ریسک‌های رسانه‌های اجتماعی در زمینه‌های عمومی، چارچوب نهادی، مشارکت‌ها و شبکه‌های درون‌سازمانی، ساختار و فرایندهای سازمانی، اطلاعات و داده‌ها و فناوری خلاصه می‌شود. همچنین استفاده نکردن از مزیت‌های شبکه‌های اجتماعی به دلیل ترس از مواجهه با شرایط منفی، صدمه به شهرت شرکت با توهین از سوی کارمندان به سایر کاربران در جهت دفاع از شرکت، نظرهای منفی مشتریان (ارباب‌رجوع)، دسترسی شخص ثالث غیرمجاز به اطلاعات سازمان به دلیل ناتوانی کارمند در حفاظت از تلفن همراه یا تبلت خود و افشای اطلاعات محرمانه سازمان به صورت سهوی یا عمدی را از مهم‌ترین خطرهای استفاده نادرست از رسانه‌های اجتماعی می‌داند.

در راستای نتایج حاصل در پژوهش جهانی (1396) نتایج اجرای مدل نشان داد که متغیرهای انعطاف‌پذیری، فرهنگ مدیریت ریسک، همکاری، افزونگی و چابکی به ترتیب بیشترین نقش را در تبیین تغییرات تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین دارند. در پژوهش خدابخش (1397) اهم گزینه‌های تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین چابک سازی، اشتراک‌گذاری ریسک، واکنش سریع، همکاری و برون‌سپاری، اشتراک‌گذاری اطلاعات، استفاده از ظرفیت‌های IT و نهایتاً ذخیره استراتژیک می‌باشند. در پژوهش صادقی (1398) مشخص شد زنجیرۀ تأمین تاب‌‌آور با بهره‌مندی از سبد تأمین تاب‌آور، می‌تواند میزان ریسک و آسیب‌پذیری زنجیرۀ‌های تأمین را در مواجهه با اختلالات کاهش دهد. در مطالعه بیگی (1398) نتایج نشان می‌دهد که چابکی، قدرت مالی و انعطاف‌پذیری به ترتیب رتبه اول تا سوم را در میان سایر شاخص‌ها به خود اختصاص داده است. همچنین با توجه به نتایج پژوهش، پیشنهادات کاربردی به شرح ذیل ارائه می‌شوند:

به نظر می‌رسد در شـرایط تحـریم سیاسـی و رکـود اقتصادی کشور استفاده از رسانه‌های اجتماعی می‌تواند به جذب سرمایه‌گذاران خارجی که مشتاق سرمایه‌گذاری در استارت آپ‌های ایرانی هستند کمک نماید. پیشنهاد می‌شود شرکت‌ها از طریق رسانه‌های اجتماعی دارای سیستم ارتباطی، هماهنگی بین بخشی مؤثر باشد و اطلاعات به‌سرعت میان کارکنان بخش‌های مختلف قرار گیرد و تصمیمات بموقع و با فرصت کافی برای بحث در تیم اتخاذ گردد. پیشنهاد می‌شود مدیران از رسانه‌های اجتماعی در زنجیرۀ تأمین شرکت با مدیریت هم‌زمان محدودیت‌ها استفاده کنند. از کاربرد رسانه‌های اجتماعی در بازاریابی استفاده بیشتری شود و با ایجاد بینش مناسب از مشتریان، تبلیغات و معرفی محصولات و خدمات منطبق با سلایق و انتظارات مشتریان را ارائه کرده و منجر به فروش‌های بیشتری می‌شود؛ زیرا با استفاده از اطلاعات حاصل‌شده از رسانه‌های اجتماعی می‌توان فهم بهتری از مشتریان داشت. با ایجاد فرصت برای برقراری ارتباط و تعامل با آن‌ها و گرفتن ایده‌ها در توسعۀ محصول و خدمت، محصولات و خدمات شخصی‌سازی‌شده‌ای ارائه می‌گردد. همچنین می‌توان از این اطلاعات برای پیش‌بینی و نظارت بر فروش محصولات استفاده کرد و برخی از فرآیندهای توزیع را با قابلیت‌های رسانه‌های اجتماعی یکپارچه نمود. با توجه به یافته‌های تحقیق و مطالعات قبلی، به مدیران صنایع، سازمان و ارگان‌های دولتی، خصوصی، مالی و خدماتی پیشنهاد می‌گردد، استفاده از فنون تحقیق در عملیات نرم در زنجیرۀ تأمین تاب‌آور و برنامه‌ریزی و استخراج راهبردهای مناسب صنعت خود را برای مقابله با بحران‌ها و ریسک‌های پیش رو موردتوجه بیشتری قرار دهند. لازم است ساختار سازمانی مورد بازنگری کلی قرارگرفته و مناسب‌ترین ساختار با توجه به شرایط محیطی و داخلی سازمان که تاب‌آوری سازمان و انعطاف‌پذیری زنجیرۀ تأمین و روش تولید را پشتیبانی می‌کند، طراحی شود. یک استراتژی دیجیتال برای سازمان خود تعریف کنند. با انتخاب یک استراتژی دیجیتال اولیه که می‌تواند مشارکت مشتری یا راه‌حل دیجیتالی باشد، سازمان‌ها می‌توانند کارکنان خود را به اهداف مشخص متمرکز کنند و انگیزه‌ای برای تغییر ایجاد کنند. دارا بودن ستون فقرات عملیاتی به‌عنوان عامل موفقیت در زنجیرۀ تأمین دیجیتال به‌حساب می‌آید. اکثر سازمان‌ها می‌توانند قابلیت‌های دیجیتال خود را با ارائه شفافیت در معاملات، یا دسترسی مشترک به داده‌های مشتری یا اجزای بازاریابی افزایش دهند. پیشنهادهای کاربردی نیز به شرح زیر ارائه می‌شوند:

- بررسی ارتباط زنجیرۀ تأمین دیجیتال با محصولات هوشمند و عملکرد هوشمند در صنایع مختلف.

- شناسایی عوامل موفقیت و چالش‌های زنجیرۀ تأمین دیجیتال.

- در تحقیقات آتی با استفاده از الگوریتم‌ها و مدل‌های دیگري، میزان تأثیرات روابط علت و معلولی باهم موردبحث و بررسـی بیشـتري قرار گیرد.

- همچنین ازآنجایی‌که ممکن است عوامل دیگري به‌جز رسانه‌های اجتماعی نیز در این رابطه تأثیرگذار باشند و در این پژوهش از آن‌ها غفلت شده است، توصیه می‌شود که محققان در تحقیقـات آتـی، مـدل این پژوهش را توسعه داده و نتایج آن را با مدل حاضر مقایسه نمایند.

 

تعارض منافع

نویسندگان هیچگونه تعارض منافعی ندارند.

 

References   

Abdel-Basset, M., Manogaran, G., & Mohamed, M. (2018). Internet of Things (IoT) and its impact on supply chain: A framework for building smart, secure and efficient systems. Future Generation Computer System, 86(1), 614-628. doi: 10.1016/j.future.2018.04.051

Abu Anuri, I., & Lajordi, H. (2015). Estimation of the composite index of economic resilience and vulnerability: a case study of OPEC member countries. Journal of Energy Policy Research and Planning, 4(1), 197-227. [In Persian] doi: 10.1177/1524838005277438

Azar, A., & Khorrami, A. (2019). Designing the resilience model of the supply chain of the pharmaceutical industry in crisis conditions with the interpretive structural modeling (ISM) approach. International business management, 10(3), 1-31. [In Persian] doi:10.1177/22785337221148806

Azevedo, S. G., Carvalho, H., & Cruz Machado, V. (2019). A proposal of larg supply chain management practices and a performance measurement system. International Journal of e-Education, e-Business, e-Management and e-Learning, 1(1), 7- 14. doi: 10.7763/IJEEEE.2011.V1.2.

Bastas, A., & Liyanage K. (2018). Sustainable supply chain quality management: A systematic review. Journal of Cleaner Production,181(1), 726-44. doi: 10.1016/J.JCLEPRO.2018.01.110

Bechtsis, D. N., Tsolakis, D., Vlachos, & J. S. (2018). Intelligent Autonomous Vehicles in digital supply chains: A framework for integrating innovations towards sustainable value networks. Journal of Cleaner Production, 181(1),  60-71. doi: 10.1016/j.jclepro.2018.01.173

Browning, N., & Sweetser, K. D. (2019). How media diet, partisan frames, candidate traits, and political organization-public relationship communication drive party reputation. Public Relations Review, 46(2):1-17. doi: 10.1016/j.pubrev.2020.101884

Biazzo, S., & Pannizzolo, R. (2019). The assessment of work organization in lean production: the relevance of the worker’s perspective. Integrated Manufacturing Systems,11(1),6-15.doi: doi.org/10.1108/ 09576060010303622

Carvalho, H., Barroso, A. P., Machado, V. H., Azevedo, S., & Cruz-Machado, V. (2012). Supply chain redesignfor resilience using simulation. Computers & Industrial Engineering. 62, 329-341. doi: doi.org/ 10.1016/j.cie.2011.10.003

Chae, B., McHaney, R., & Sheu, C. (2020). Exploring social media use in B2B supply chain operations, Kelly school of business Indiana University. Published by Elsevier, 1(1), 1-12. doi: 10.1016/j.cie.2011.10

Clark, A. J. M. (2019). Overweight/obesity among social network members has an inverse relationship with Baltimore public housing residents' BMI. Preventive medicine reports, 14(1). doi: 10.1016/j.pmedr.2019.01.013

Dekret, P. (2019). Preach wine and serve vinegar: Public relations, relationships and doublethink. Public Relations Review, 41(5), 681-688. doi:10.1016/j.pubrev.2014.02.004

Ghazanfari, M., & Fathullah, M. (2016). A comprehensive approach to supply chain management. Tehran: Iran University of Science and Technolog, 1-468. [In Persian] 

Ghazizadeh, M., & Colleagues, M. (2018). Integrating supply chain management approaches in the form of an extended supply chain using multi-criteria decision making techniques in Saipa Company. Journal of Scientific-Research Executive Management, 14(7), 2-13. [In Persian] doi: 10.5772/intechopen.74067

Griffin, J. (2016). Social Media Risk Management: Why It Matters and What You Need To Know. Governance Directions, 66(7), 417-419. doi: 10.1108/OIR-08-2020-0380

Gurbanpour, A., & Poya, A., & Nazimi, Sh., & Naji Azimi, Z. (2016). Designing a structural model of green supply chain management measures using fuzzy interpretive structural modeling approach. Journal of operations research in its applications, 13(4), 1-23. [In Persian] doi: 20.1001.1.22517286.2017.13.4.3.1

Haji Ali Akbari, F., & Mousavi, N. (2018). The effect of social media marketing components through brand equity on customer response in the tourism industry of Abhar city. Marketing Management, 14(42), 7-57. [In Persian] doi: 10.22034/SMSJ.2022.352106.1700

Henna, A., Beck, E., & Hall, L. (2011). Developing a capacity for organizational resilience through strategic human resource management. Human Resource Management Review, 21(1), 243-255. doi: 10.1016/J.HRMR.2010.07.001

Jafar nezhad, A., & Mohseni, M. (2015). Presenting a framework to improve resilient supply chain performance. Supply Chain Management Research Extension Quarterly, 17(48), 38-51. [In Persian] doi: 10.1016/j.fmre.2023.07.012

Jafarnejad, A., Momeni, M., Razavi Hajiagha, S. H., & Faridi Khorshidi, M. (2019). A dynamic supply chain resilience model for medical equipment’s industry. Journal of Modelling in Management, 14(3), 816-840. doi: 10.1108/JM2-11-2018-0195

Jain, V., Kumar, S., Soni, S., & Chandra, C. (2017). Supply chain resilience: model development and empirical analysis. International Journal of Production Research, 55(22), 105-117. doi: 10.1007/s40092-019-00322-2

Jamshidi Goharrizi, V., & Pourkiani, M. (2013). Investigation of design quality and RFID technology strategic criteria to manage medical sciences university libraries of Kerman. Management (Researcher), 10(31), 138-145. [In Persian] 

Jasti, N., & Kodali. R. (2015). A critical review of lean supply chain management frameworks: proposed framework. Production Planning & Control, 26(13), 105-128. doi: 10.1080/09537287.2015.1004563

Jones, B. E., Squire, B., Autry, C. W., & Peteren, K. J. (2014). A Contingentresource-based perspective of supply chain resilience and robustness. Journal of Supply Chain Management, 50(3),55-73. doi: 10.1111/jscm.12050

Khodabakhsh, M., & Dehghan Nairi, M., & Imamian, A. (2017). Identification and ranking of supply chain resilience factors in critical situations with non-active defense approach. Non-active Defense, 33(1), 25-35. [In Persian] 

koi, N. (2018), Intelligent Autonomous Vehicles in digital supply chains: A framework for integrating innovations towards sustainable value networks. Journal of Cleaner ProductionVolume, 181(1), 60-71. doi: 10.1016/j.jclepro.2018.01.173

Labafi, S., Roshandel Arbatani, T., & Mohammadi, D. (2016). Investigation of the role of social networks in marketing using the framework of Taylor and Okazaki (case study). Business & Engineering, 12(3), 103-114. [In Persian] doi: 10.1080/09537287.2015.1004563

Li, L., Su, F., Zhang, W., & Mao, J. Y. (2018). Digital transformation by SME entrepreneurs: a `capability perspective. Inf. Syst, J., 28 (6), 1129-1157. doi: 10.12691/jbms-11-5-1

Mehrabi, A., & Kariminjad., D. (2016). Measurement and Analysis of Resilience in Supply Chain (Case Study: Petrochemical Companies). Second International Industrial Management Conferenc, 1-17. [In Persian] 

Muyidi, A., & Mohseni., M. (2023). Providing a framework for improving the performance of a resilient supply chain. Promotional Scientific Quarterly of Supply Chain Management, 17(8), 1-27. [In Persian] 

Nasiri, M., Ukko, J., Saunila, M., & Rantala, T. (2020). Managing the digital supply chain: The role of smart technologies. Technovation, 1, 96-97. doi: 10.1002/isaf.328

O'leary, D. E. (2011). The use of social media in the supply chain: Survey and extensions. Intelligent Systems in Accounting. Finance and Management, 18(2-3), 121-144. doi: 10.1002/isaf.319

Queiroz, M., Pereira, S., Telles, R., & Machado, M. (2019). Industry 4.0 and digital supply chain capabilities: A framework for understanding digitalisation challenges and opportunities. Benchmarking: An International Journal, 2(1), 3-23. doi: 10.1108/BIJ-12-2018-0435 

Rajesh, R., & Ravi, V. (2015). Supplier selection in resilient supply chains: a grey relational analysis approach. Journal of Cleaner Production, 86(1), 343-359. doi: 10.1016/J.JCLEPRO.2014.08.054

Reely S., & Hinnan C. W. (2014). Understanding supply chain resilience. Supply Chain Management Review, 18(1), 34-41. doi: 10.1080/23311975.2022.2148336

Sadeghi, A., & Saifi Khabeer, H. (2019). Investigating the impact of business model resilience factors in the digital supply chain. The 6th national conference on applied research in management, accounting and healthy economy in banking, stock exchange and insurance, 1-9. [In Persian] 

Salimi Zawiya, G., & Shams, S. (2022). Analysis of digital supply chain management (future development trend). Iran Rubber Industry Journal, 102(2), 49-64. [In Persian] doi: 10.3390/su13179929

Samizadeh, R., & Hosseini, R. (2018). Supply Chain Management and Information Technology. Second National Information Technology Conference. [In Persian] 

Singh, A., Shukla, N., & Mishra, N. (2017). Social media data analytics to improve supply chain management in food industries. Transportation Research, 5(42), 1-18. Doi:10.1016/j.tre.2017.05.008

Xiao, R., T. Yu, & X. Gong. (2012). Modeling and simulation of Ant Colony s Labor Division with Constraints for Task Allocation of Resilient Supply Chain. International Jurnal on Atrificial Intelligence Tools, 21(3), 1-19. doi: 10.1142/S0218213012400143

Yuehan Chen, R., Singh, R. K., & Shankar R. (2022). Critical success factors for implementation of supply chain management in Indian small and medium enterprises and their impact on performance. IIMB Management Review, 27(2), 92-104. doi:10.1016/j.iimb.2015.03.001

 

(203)

 

 

[1] . Ph.D. Candidate, Department of Business management, Semnan Branch, Islamic Azad University, Semnan, Iran

[2] .Associate Professor, Department of Business management, Semnan Branch, Islamic Azad University, Semnan, Iran

[3]  

[4] . Assistant Professor, Department of Management, Karaj Branch. Islamic Azad University, Karaj, Iran

*.Corresponding Author:mahsa.akbari@kiau.ac.ir

[5] .Associate Professor, Department of Management, Semnan Branch, Islamic Azad University, Semnan, Iran

[6] . دانشجوی دکتری گروه مدیریت بازرگانی، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران farhad7kl@gmail.com

[7] . دانشیار گروه مدیریت رسانه، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران a.danaei@semnaniau.ac.ir

[8] . استادیار گروه مدیریت، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران (نویسنده مسؤول) mahsa.akbari@kiau.ac.ir

[9] . دانشیار گروه مدیریت ،واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران  y.vakil@semnaniau.ac.ir

[10] .Interactive technologies

[11]  Social media

[12] .Digital media

[13] .Businesses

[14] .Cost

[15] .Increasing speed

[16] .Precision

[17] .the crisis

[18] .Carvalho

[19] .Information and Communications Technology

[20] .Digital supply chain

[21] .Traditional supply chain

[22] .Supply chain

[23] .manogeran

[24] .Resilience

[25] .Critical situation

[26] .Biazzo & Pannizzolo

[27]  .Giffin

[28] 10. Jafarnejad

[29] .Unreliability

[30] .Nasiri

[31] .Chi

[32] .Henna

[33] .Jounz

[34] .Lee

[35] .singh

[36] 1. Grounded Theory

[37] .kappa

[38] . Semi Structured Interview

[39] . Delphi Method

[40] . Likert Scale

[41] . Radar Graph


سند

Sanad is a platform for managing Azad University publications

الروابط

المراكز ذات الصلة

دعامة

الصفحات الرسمية

حقوق هذا الموقع الإلكتروني مملوكة لنظام SANAD Press Management. © 1442-1447

الصفحة الرئيسية| دخول| معلومات عنا| اتصل بنا|
[English] [فارسی] [en] [fa]