بررسی رابطة بین سلامت سازمانی با اثربخشی مدیران مدارس مدیریت آموزش و پرورش شهرتهران
الموضوعات :
1 - استاد دانشگاه آزاد
الکلمات المفتاحية: روحیه, سلامت سازمانی, اثربخشی سازمانی, ساختدهی, ملاحظهگری, پشتیبانی منابع, تأکید علمی و یگانگی نهادی,
ملخص المقالة :
هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطة بین سلامت سازمانی با اثر بخشی مدیران مدارس مدیریت آموزش و پرورش منطقه 5 شهر تهران بوده است. جامعه آماری این پژوهش کلیه دبیران (ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان) مدارس دولتی مدیریت آموزش و پرورش منطقه پنج شهر تهران (3509 نفر) میباشد و حجم نمونه براساس جدول مورگان 346 نفر تعیین و با روش نمونه گیری تصادفی ساده و به روش نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای انتخاب گردید. روش انجام این پژوهش از نوع همبستگی میباشد. برای جمع آوری دادهها از دو پرسشنامه سلامت سازمانی (OHI) و اثربخشی سازمانی استفاده شد. روایی صوری و محتوایی آنها با استفاده از منابع موجود و نظرات صاحب نظران بدست آمد و اعتبار آنها از راه اجرای آزمایشی و محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برای سلامت سازمانی 89/. درصد و برای اثربخشی سازمانی 91/. درصد تعیین گردید. برای بررسی ابعاد سلامت سازمانی، از الگویی که سلامت سازمانی را به شش بعد ساختدهی، ملاحظهگری، پشتیبانی منابع، روحیه، تأکید علمی و یگانگی نهادی تقسیم کرده، استفاده شده است و جهت بررسی اثربخشی از الگویی که اثربخشی را به شش بُعد رهبری، یاری رساندن به دانشآموزان، روابط سازنده با اولیاء، برخورد شایسته با معلمین، مهارت در ارزشیابی کارکنان و اداره امور مدرسه از دید دبیران میسنجد، استفاده شده است. در این پژوهش ارتباط سلامت سازمانی و ابعاد آن با اثربخشی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تجزیه و تحلیل دادههای پژوهش نشان داد که بین کلیه ابعاد سلامت سازمانی (ساختدهی، ملاحظهگری، پشتیبانی منابع، روحیه، تأکید علمی و یگانگی نهادی) و اثربخشی سازمانی رابطه معنیدار وجود دارد و اگر مدیران مدارس در به کاربردن روشهای ایجاد سلامت سازمانی تلاش کنند، اثربخشی مدارس آنها در تمام ابعاد بهبود خواهد یافت.
- اسکات، ریچارد (1388). سازمان های حقیقی، حقوقی و باز. ترجمه محمدرضا بهرنگی. تهران: کمال تربیت.
- اندرودی، راضیه (1381). بررسی رابطة بین سلامت سازمانی با تعهد سازمانی دبیران در مدارس راهنمایی دخترانه شهر تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی، چاپ نشده.
- بلانچارد، هرسی (1385). مدیریت رفتار سازمانی. ترجمة علی علاقه بند،تهران: امیرکبیر.
- پاتریک، انچیونی )1385(.چهار دغدغه مدیران (سلامت سازمانی) . ترجمة فضل ا... امینی، تهران: سازمان فرهنگی فرا.
- پولانی، مایکل )1386(. اقداماتی در جهت سلامت سازمانی. ترجمة محمد رضا علیپور، موسسه پژوهش و آموزش همکاران سیستم
- پیتر دراکر)1380(. چالشهای مدیریت در سده 21. ترجمة عبدالرضا رضایی نژاد،تهران: سازمان فرهنگی فرا.
- تمیمی نژاد، ایمان )1386(. ارزیابی سلامت سازمانی دانشگاه شیراز و دانشگاه علوم پزشکی شیراز از دیدگاه کارکنان. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز، چاپ نشده.
- جاهد، حسینعلی )1384(. سلامت سازمانی. ماهنامه تدبیر،شماره159.
- حاجیپور، مژگان )1375(. مطالعه و مقایسه سلامت سازمانی دبیرستانهای دخترانه دولتی و غیرانتفاعی شهر تهران از دیدگاه دبیران در سال تحصیلی 75-74. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، چاپ نشده.
- خیاطجدیدی، معصومه )1384(. بررسی رابطة بین سلامت سازمانی با اثربخشی مدارس راهنمایی دخترانه شهر تهران در سال تحصیلی 81-80. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم تهران، چاپ نشده.
- ذوالقدرنسب، محسن )1384(. بررسی رابطة بین سلامت سازمانی و تعهد سازمانی معلمان در مقطع ابتدایی شهر همدان در سال تحصیلی 83-82. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم.
- رابینز، استیفن )1387). مبانی رفتار سازمانی. ترجمة علی پارسائیان و محمد اعرابی. تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی
- رابینز، استیفن )1388). تئوری سازمان. ترجمة مهدی الوانی و حسن دانایی فرد. تهران: صفار.
- روحی، اکبر )1379(. بررسی رابطة بین شیوههای تصمیمگیری مدیران و سلامت سازمانی مدارس متوسطه شهر اصفهان در سال تحصیلی 79- 78. پایان نامه کارشناسی ارشد، مرکز آموزش مدیریت دولتی اصفهان
- زنگویی، سلیمان )1374(. تفکیک مدیران اثربخش و غیراثربخش از دیدگاه دبیران و مقایسه برخی از ویژگیهای آنها در دبیرستانهای شهرستانهای بیرجند در سال تحصیلی 74-73. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم.
- شریعتمداری، مهدی )1388). اصول و مبانی مدیریت. تهران: کوهسار.
- شریعتمداری، مهدی )1388). تحقیق و پژوهش در علوم رفتاری. تهران: کوهسار.
- شمسالمعالیتبریزی، شبناز )1381(. بررسی و مقایسه دبیرستانهای دخترانه دولتی وغیرانتفاعی از نظر سبک مدیریت و میزان روحیه دبیران در شهر تبریز در سال تحصیلی 81-80. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه الزهرا.
- صافی، احمد )1383(. آموزش و پرورش ابتدایی، راهنمایی و متوسطه. تهران: سمت.
- عباسزاده، میرمحمد )1369(. حرفة معلمی و رضایت شغلی. فصلنامة تعلیم و تربیت، شماره 1
- علاقه بند، علی )1378(. سلامت سازمانی مدرسه. فصلنامة مدیریت در آموزش و پرورش، شماره 21، ص 14.
- کریمی، عبدالعزیز )1384(. تبیین معیارهای سنجش اثربخشی ساختار سازمانی. پایان نامه کارشناسی ارشد، وزارت نیرو، موسسه تحقیقات و آموزش مدیریت، چاپ نشده.
- لطیفی، فریبا و کیانی،غلامرضا )1378(. شاخصهای سلامت سازمانی در قرن 21. ماهنامه تدبیر، شماره 100.
- میرزا جانزاده، حسن )1380(. مقایسه سلامت سازمانی مدارس دولتی و غیردولتی مقطع ابتدایی شهرستان تبریز. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده مدیریت مرکز آموزش عالی ضمن خدمت فرهنگیان، چاپ نشده.
- نیکنامی، مصطفی )1375(. مفاهیم کارایی واثربخشی مدیران مدارس، فلسفه مدیریت در آموزش و پرورش. دوره چهارم.
- وایلز، کیمبل )1388(. مدیریت و رهبری آموزشی. ترجمة محمد علی طوسی. تهران: مرکز آموزش مدیریت دولتی.
- هوی و میسکل )1387(. تئوری وتحقیق و عمل در مدیریت آموزشی. ترجمة میرمحمد سیدعباس زاده. ارومیه: انزلی.
- Akbaba, Sadegul. (1999),Organizational Health of Secondary Schools in Turkey .Turkey.
- Bacal, A. (2007“Organizational Health and Success” viewed on 30 jul.2007 [www.organizationalhealth.org].
- Carmen Panzar X. (2003), an Organizational Efficiency Model ASTD Conference. ContiGroup Corporate, Counter: Audit Organization
- Herington. David E. (2004). Educational administration candidates in multiple Roles as evaluators, learners and consumers within a principal preparation program. National forum of educational administration and supervision journal, Vol 22E.
- Hoy, Mcber.(2004). Oceii Oce Training guide, style of Climate. Supervision Journal, Vol, 11 (pp.18-23)
- Hoy, W.k., Tarter, J. & Kottkamp, R. (1993), Open schools/ Healthy schools: Measuring organizational climate Sage publications, the international professional publisher as NewburyPark. London, New Delhi.
- Hoy, W.K. &Woolfolk, A.E. (1989), Teachers' sense of efficacy and the organizational health of schools. Elementary school journal, Vol, No.4 (pp.355-372)
- Hoy, W.K. &Miskel, C.G. (1987). (2005), Educational administration, theory, research and practice, New York, MC Grow hill
- Lynde J.A&Klingle, W. (2000), “Supervising organizational health”. supervision journal, Vol , 27 (pp.3-5
- Miller, Stanley John. (1993), the relationship between junior high school teachers, perceptions of a healthy school environment and their trust in the principle, colleagues and the school organization.
- Zimmerman .C.M.A (2007),”Health Behavior and Education”, articles [www.Michigen University.com]