رابطه ی بین سبک های فرزند پروری و باورهای معرفت شناختی با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه

الموضوعات :

اکبر رضایی ¹ , شبنم خداخواه ²

1 - استادیار دانشگاه پیام نور مرکز تبریز
2 - دانش آموخته دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز

تاريخ الإرسال : 09 السبت , رجب, 1437 تاريخ التأكيد : 09 السبت , رجب, 1437 تاريخ الإصدار : 27 الجمعة , جمادى الأولى, 1430

الکلمات المفتاحية: پیشرفت تحصیلی, سبک‌های فرزندپروری, مقطع متوسطه, باورهای معرفت‌شناختی,

ملخص المقالة :

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه ی بین سبک های فرزندپروری و باورهای معرفت شناختی با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان انجام شد. جامعه ی پژوهشی شامل کلیه دانش آموزان دختر سال سوم متوسطه دبیرستانهای شهر تبریز به تعداد 21251 در سال تحصیلی 88 – 1387 بود که از میان آنها 380 نفر با استفاده از فرمول کوکران به روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله‌ای به عنوان نمونه ی آماری انتخاب شدند. روش تحقیق با توجه به هدف پژوهش، توصیفی (غیرآزمایشی) از نوع همبستگی است. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه ی باورهای معرفت شناختی شومر (1990)، پرسشنامه ی سبک های فرزندپروری بامریند (1967) و برای پیشرفت تحصیلی از معدل کتبی سال سوم دانش آموزان در خرداد ماه استفاده شد. داده های پژوهش با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه تحلیل شدند. نتایج نشان دادکه بین باورهای معرفت شناختی “دانش ساده/ قطعی” و “یادگیری سریع/ ثابت” و پیشرفت تحصیلی رابطه ی منفی و معناداری وجود دارد. رابطه ی بین سبک مقتدرانه با دانش ساده/ قطعی مثبت و معنی دار ولی با باورهای معرفت شناختی یادگیری سریع/ ثابت منفی و معنی دار بود. رابطه ی سبک مستبدانه با دانش ساده/ قطعی و یادگیری سریع/ ثابت مثبت و معنی دار بود. رابطه ی سبک سهل گیرانه با یادگیری سریع/ ثابت مثبت و معنی دار بود. رابطه ی سبک های فرزندپروری با پیشرفت تحصیلی معنی دار نبود. از بین مولفه های باورهای معرفت شناختی و سبک های فرزند پروری، متغیرهای یادگیری سریع/ ثابت و دانش ساده/ قطعی بیشترین سهم را در پیش بینی پیشرفت تحصیلی داشتند.

المصادر:

-   اسفندیاری، غ(1374)، مقایسه شیوه های فرزند پروری مادران در دو گروه کودکان مبتلا به اختلال رفتار و تاثیر آموزش مادران در کاهش اختلال رفتاری. پایان نامه کارشناسی ارشد، انستیتوی تحقیقات روانپزشکی تهران.

-   رضایی، ا (1388)، بررسی اعتبار و روایی پرسشنامه باورهای معرفت شناختی، گزارش پژوهشی، تبریز : دانشگاه پیام نور استان آذربایجان شرقی.

-   طلایی، خ (1379)، بررسی رابطه ی باورهای معرفت شناختی، خودگردانی در یادگیری و پیشرفت تحصیلی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم تهران. کارشناسی ارشد گروه علوم تربیتی، دانشگاه تبریز.

-   کماچالی، ص ، و همکاران(1386)، رابطه ی الگوهای فرزندپروری با میزان سلامت روانی و موفقیت تحصیلی، علوم رفتاری، 1، 40 – 32.

-    مجد، ا (1383)، نقش شیوه های فرزندپروری در آزمون ترسیم خانواده و اختلافات روانی کودکان پیش دبستانی، پایان نامه کارشناسی ارشد گروه علوم تربیتی، دانشگاه تهران.

-   محمودی اصل، م (1381)، بررسی رابطه بین باورهای معرفت شناختی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان سال دوم متوسطه شهرستان میاندوآب. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تبریز.

-   مهرافزا، م (1383)، بررسی رابطه شیوه های فرزندپروری با خلاقیت و پیشرفت تحصیلی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد گروه علوم تربیتی، دانشگاه تبریز.

-   هومن، ح(1380)، تحلیل داده های چند متغیری در پژوهش رفتاری، تهران : نشر پارسا   

-   یوسفی، ف(1386)، ارتباط سبک های فرزند پروری والدین با مهارتهای اجتماعی، جنبه هایی از خود پنداره­ی دانش آموزان دبیرستانی، دانشور رفتار، 22.

 

-  Baumrind, D., (1967), child care practices anteceding three patterns of preschool behavior, genetic psychology monographs, 75 , 43 – 88.

-  Belenky, M. F., Clinchy, B. M., Goldberger, N. R., & Tarule, J. M. (1986). Women's ways of knowing: The development of self, voice, and mind. New York: Basic Books.

-  Bendixen, L. D., Schraw, G., & Dunkle, M. E. (1998). Epistemic beliefs and moral reasoning. The Journal of Psychology, 132, 187-200.

-  Buri, J.R. (1991). Parental authority questionnaire. Journal of Personality Assessment, 57(1), 110-119.

-  Dweck, C., & Leggett, E. (1988). A social cognitive approach to motivation and personality. Psychological Review, 95, 256-273.

-  Kardash, C.M., & Scholes, R. J. (1996). Effects of preexisting beliefs, epistemological beliefs, and need for cognition on interpretation of controversial issues. Journal of Educational Psychology, 88(2), 260-271.

-  Kennell, B. L., (1994), the relationship between parenting style and epistemological beliefs, Educational psychology, 113, 215 – 228.

-  King, P. M. & Kitchener, K, S. (1981). Reflecting judgement: concept of justification and their relationship to age and education. Journal of applied developmental psychology, 2, 89-116.

-  Kuhn, D. (1991). The skills of argument. New York: CambridgeUniversity Press.

-  Peng, H. & Fitzgerald, G. E. (2006). Relationships between teacher education students' epistemological beliefs and their learning outcomes in a case-based hypermedia learning environment. Journal of Technology and Teacher Education, 4, 255-281.

-  Perry, W. G., Jr. (1970). Forms of intellectual and ethical development in the college years: A scheme. New York: Holt, Rinehart, & Winston.

-  Schommer, M., (1993), Epistemological development and academic performance among secondary students, Journal of educational psychology, 85, 406 – 411.

-  Schommer, M. (1990). Effects of beliefs about the nature of knowledge on comprehension. Journal of Educational Psychology, 82, 498-504.

-  Schommer, M. (1993). Comparisons of beliefs about the nature of knowledge and learning among postsecondary students. Research in Higher Education, 3, 355-370.

-  Schommer, M. (1994a). An emerging conceptualization of epistemological beliefs and their role in learning. In R. Garner & P. A. Alexander (Eds.), Beliefs about text and instruction with text (pp. 25-40). Hills-dale, NJ: Lawrence Erlbaum.

-  Schommer, M. (1994b). Synthesizing epistemological beliefs research: Tentative understandings and provocative confusions. Educational Psychology Review, 6(4), 293-319.

-  Schommer, M. (1998). The role of adults' beliefs about knowledge and learning in school, work, and everyday life. In M. C. Smith & T. Pourchot (Eds.), Adult learning and development: Perspectives from educational psychology (pp.127-143). Hillsdale, NJ: Erlbaum.

-  Schommer, M., & Walker, K. (1997). Epistemological beliefs and valuing school: Considerations for college admissions and retention. Research in Higher Education, 38, 173-186.

-  Schraw, G., Dunkle, M.E., & Bendixen, L.D. (1995). Cognitive processes in well-defined and ill-defined problem solving. Applied Cognitive Psychology, 9, 523-528.

-  Sears, R.R., Mc coby, E.E., & Levin, H., (1975), patterns of child rearing . Evanston: Row Peterson.   

-  Woolfolk, A. E. (2004). Educational Psychology. (9th Ed.). Pearson, International Edition.