بررسی مقایسه‌ای صفات شخصیتی در افراد وسواسی ـ اجباری و بهنجار

الموضوعات :

صفا نقدی ¹ (دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، دانش‌آموخته کارشناسی‌‌ارشد، گروه روانشناسی، تبریز، ایران)
عباس بخشی‌پوررودسری ² (دانشیار گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه تبریز.)
حسن بافنده ³ (عضو هیئت علمی دانشگاه شهید مدنی (تربیت معلم آذربایجان).)

تاريخ الإرسال : 01 الجمعة , رجب, 1437 تاريخ التأكيد : 01 الجمعة , رجب, 1437 تاريخ الإصدار : 19 الجمعة , محرم, 1435

الکلمات المفتاحية: اختلال وسواسی- اجباری, صفات شخصیتی,

ملخص المقالة :

پژوهش حاضر با هدف مقایسه صفات شخصیتی در افراد وسواسی-اجباری و بهنجار صورت گرفت. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه مبتلایان به اختلال وسواسی – اجباری (اعم از مؤنث و مذکر) مراجعه کننده به مراکز درمانی موجود در شهر تبریز تشکیل می‌دادند. در این راستا که در قالب طرح علّی - مقایسه‌ای انجام شد، تعداد 30 نفر (18زن و 12مرد) از بیماران وسواسی به صورت در دسترس از مراکز و کلینیک‌های روانپزشکی شهر تبریز انتخاب و با 30 نفر (18زن و12مرد) از افراد سالم که از طریق اطلاعات دموگرافیک همتاسازی شده بودند، با استفاده از سیاهه وسواس فکری – عملی مادزلی (MOCI) و پرسش نامه 5 عامل شخصیتی نئو مورد ارزیابی قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل داده‌ها بر پایه نرم‌افزار (17)SPSS انجام شد. نتایج تحلیل واریانس چند متغیره نشان داد تفاوت معنی‌داری بین دو گروه در نمره کل صفت نوروتیسیسم و چهار خرده مقیاس این صفت یعنی اضطراب، افسردگی، کمرویی و آسیب‌پذیری وجود دارد و افراد مبتلا به OCD در این صفت و از شش خرده مقیاس در چهار خرده مقیاس آن نمرات بالاتری کسب کردند. اما در دو خرده مقیاس نوروتیسیسم و صفات برون‌گرایی، انعطاف‌پذیری، دلپذیر بودن، با وجدان بودن و خرده مقیاس‌های آنها بین دو گروه تفاوت معنی‌داری مشاهده نشد. بنظر می‌رسد افراد مبتلا به OCD در قیاس با افراد بهنجار حداقل در صفت شخصیتی نوروتیسیسم عمده‌ترین تفاوت و بالاترین نمرات را دارا می باشند.

المصادر:

انجمن روانپزشکی آمریکا. (1388). متن تجدیدنظر شده راهنمای تشخیصی و آماری اختلال‌های روانی، (ترجمه محمدرضا نیکخو و هامایاک و آوادیس یانس). تهران: سخن (تاریخ انتشار به زبان اصلی 2000).

دیویسون، جی، سی.؛ نیل.جی.ام. و کرینگ، ای. ام. (1385). آسیب شناسی روانی، (ترجمه مهدی دهستانی). تهران: ویرایش (تاریخ انتشار به زبان اصلی 2004).

سادوک، ویرجینیا؛ کاپلان، هارولد. (1389). خلاصه روانپزشکی، (ترجمه فرزین رضاعی). تهران: ارجمند (تاریخ انتشار به زبان اصلی 2007).

سانتراک، جان دبلیو. (1385). زمینه روانشناسی سانتراک، (ترجمه مهرداد فیروزبخت). تهران: مؤسسه رسا (تاریخ انتشار به زبان اصلی 2003).

کاویانی، حسین. (1386). نظریه‌های زیستی شخصیت. تهران: مهرکاویان.

گروسی فرشی، میرتقی. (1380). رویکردهای نوین در ارزیابی شخصیت. تبریز: جامعه پروژه.

لانیون، ریچارد. (1382). ارزیابی شخصیت، (ترجمه سیامیک نقشبندی). تهران: انتشارات نشر روان.

محمودعلیلو، مجید؛ عاطف وحید؛ محمدکاظم؛ بیان‌زاده، سیداکبر و ملکوتی، سیدکاظم. (1382). بررسی آزمایشی مشکلات حافظه در مبتلایان به نوع وارسی اختلال وسواسی- اجباری. مجله اندیشه و رفتار، سال یازدهم، شماره 1، 70-62.

مهرابی‌زاده‌هنرمند، مهناز؛ داوودی، ایران؛ شکرکن، حسین؛ نجاریان، بهمن. (1386). نقش عوامل شناختی، شخصیتی، سابقه خانوادگی و فشار روانی در پیش‌بینی اختلال وسواسی ـ اجباری. مجله علوم تربیتی و روان‌شناسی، دوره سوم، شماره 1 و 2، صص: 56-27.

هالجین، ریچاردپی؛ کراس و یتبورن، سوزان. (1387). آسیب شناسی روانی، (ترجمه یحیی سید محمدی). تهران: روان (تاریخ انتشار به زبان اصلی 2003).

Kevin, D. WU, Lee Anna Clark, David Watson. Journal of Anxiety Disorders, Volume 20, Issue 6, 2006, pages 695-717.

Rector, N. A., Hood, K., Richter, M. A. & Bagby, R.M. (2002). Obsessive ـ compulsive disorder and the five ـ factor model of personality: Distinction and Overlap with major depressive disorder. Behaviour Research and Therapy, 40, 1205-1219.

Samuels, J. Nestadt, G. Bienvenu, O.J, Costa, P. T., Riddle, M.A., Liang, K. (2000). Personality disorders and normal Personality dimensions in obsessive – Compulsive disorder. British Journal of Psychiatry, 177, 457-462.

Zinbarg, R.E., & Barlow, D.H. (1996). Structure of anxiety and the anxiety disorders: A hierarchical model. Journal of Abnormal Psychology, 105, 181-193.