کم‌خونی همولیتیک ناشی از مسمومیت تجربی با پیاز در گوسفند قزل ایرانی

الموضوعات :

یعقوب حاجی صادقی ¹ (عضو انجمن علمی دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، دانشکده دامپزشکی، تبریز، ایران)
مجید فرتاش وند ² (دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، استادیار دانشکده دامپزشکی، گروه علوم درمانگاهی، تبریز، ایران)
مهدی شکوهی ³ (دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، دانشکده دامپزشکی، کارشناس آزمایشگاه، تبریز، ایران)
سیدرضی بهاورنیا ⁴ (دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، دانشکده دامپزشکی، کارشناس آزمایشگاه، تبریز، ایران)

تاريخ الإرسال : 03 السبت , شعبان, 1433 تاريخ التأكيد : 09 الخميس , ذو الحجة, 1433 تاريخ الإصدار : 07 الأربعاء , محرم, 1434

الکلمات المفتاحية: کم‌خونی همولیتیک, گوسفند ایرانی, مسمومیت با پیاز,

ملخص المقالة :

این مطالعه بر روی 10 راس گوسفند نر یکساله نژاد قزل انجام گرفت. جهت اطمینان از سلامت دام ها و نیز اجرای درمان ضدانگل، دام ها به مدت یک ماه بدون هیچ مداخله دیگر و با جیره معمول و مرغوب نگه داری شدند. سپس به تدریج در جیره روزانه دام ها پیاز اضافه شد و در نهایت پس از یک هفته گوسفندان فقط با پیاز تغذیه می شدند. دام ها به مدت 10 هفته با پیاز تغذیه شدند و در طی این مدت در فواصل منظم و هر هفته یک بار از دام ها خون گیری می شد. بیشترین نشانه های بالینی مشاهده شده شامل کم خونی، رنگ پریدگی مخاطات، تاکیکاردی، تغییر رنگ مختصر ادرار، ضعف و بیحالی بود. یکی از گوسفندان علایم تشنج ناشی از ایسکمی مغزی نشان می داد. تعداد گلبول های قرمز، هموگلوبین و هماتوکریت از هفته اول رو به کاهش بود که در هفته سوم به سطح معنی داری رسید (01/0>p). تعداد اجسام هینز مشاهده شده در گلبول های قرمز از هفته اول به شدت افزایش یافت که در هفته پنجم آزمایش به بیشترین حد خود رسید (001/0>p). از هفته هشتم به بعد بهبودی نسبی در شاخص های هماتولوژیک دیده می شد، با وجود این دو راس از گوسفندان تحت مطالعه از فرط کم خونی تلف شدند. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد تغذیه گوسفندان با پیازهای مازاد و حذفی کشاورزان باید با احتیاط باشد تا اثرات زیان بار ناشی از کم خونی همولیتیک به حداقل برسد.

المصادر:

• Aslani, M.R., Mohri, M. and Movassaghi, A.R. (2005). Heinz body anaemia associated with onion (Allium cepa) toxicosis in a flock of sheep. Comparative Clinical Pathology, 14(2):118-120.


• Bang, M.A., Kim, H.A. and Cho, Y.J. (2009). Alterations in the blood glucose, serum lipids and renal oxidative stress in diabetic rats by supplementation of onion (Allium cepa. Linn). Nutrition Research and Practice, 3(3):242-246.


• Beasley, V. (1999). Toxicants that cause hemolysis. Veterinary Toxicology, available online at www.ivis.org


• Crespo, R. and Chin, R.P. (2004). Effect of feeding green onions (Allium ascalonicum) to White Chinese geese (Threskiornis spinicollis). Journal of Veterinary Diagnostic Investigation, 16(4):321-325.


• Fredrickson, E.L., Estell, R.E., Havstadb, K.M., Shupe, W.L. and Murrayb, L.W. (1995). Potential toxicity and feed value of onions for sheep. Livestock Production Science, 42:45-54.


• Guitart, R., Mateu, C., Lopez I Agullo, A. and Alberola, J. (2008). Heinz body anaemia in two dogs after Catalan spring onion (“calcot”) ingestion: a case reports. Veterinarni Medicina, 53(7):392-395.


• Harvey, J.W. and Rackear, D. (1985). Experimental onion-induced hemolytic anemia in dogs. Veterinary Pathology, 22(4):387-392.


• Hutchison, T.W.S. (1977). Onions as a cause of heinz body anaemia and death in cattle. Canadian Veterinary Journal, 18(12):358-360.


• Keyvanlou, M., Aslani, M.R., Mohri, M. and Seifi, H. (2011). Clinical, haematological and biochemical evaluation of eventual onion (Allium cepa) toxicity in goats. Revue de Médecine Vétérinaire, 162(12):591-596.


• Pierce, K.R., Joyce, J.R., England, R.B. and Jones, L.P. (1972). Acute hemolytic anemia caused by wild onion poisoning in horses. Journal of the American Veterinary Medical Association. 160(3):323-327.


• Radostits, O. M., Gay, C. C., Hinchcliff, K. W. and Constable, P. D. (2007). Veterinary Medicine, a text book of the disease of cattle, sheep, pigs and horses. 10th Edition, Elsevier publishing, pp. 1881-1882.


• Rae, H.A. (1999). Onion toxicosis in a herd of beef cows. Canadian Veterinary Journal, 40(1):55-57.


• Salgado, B.S., Monteiro, L.N. and Rocha, N.S. (2011). Allium species poisoning in dogs and cats. The journal of venomous animals and toxins including tropical diseases, 17(1):4-11.


• Selim, H.M., Yamato, O., Tajima, M. and Maede, Y. (1999). Rumen Bacteria are Involved in the Onset of Onion-induced Hemolytic Anemia in Sheep. Journal of Veterinary Medicine Science, 61(4):369-374.


• Shiota, T. (1998). Isolation and identification of hemolysis factors from onion juice incubated with ruminal fluid of sheep. Japanese Journal of Veterinary Research, 46(2-3):144-144.


• Tang, X., Xia, Z. and Yu, J. (2007). An experimental study of hemolysis induced by onion (Allium cepa) poisoning in dogs. Journal of Veterinary Pharmacology and Therapeutics, 31(2):143-149.


• Van Der Kolk, J.H. (2000). Onion poisoning in a herd of dairy cattle. Veterinary Record, 147(18):517-518.