بررسی هیستوآناتومی غده لوزالمعده درگاومیش رودخانه‌ای بالغ

الموضوعات :

محمد علی ابراهیمی ¹ (دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، دانشکده دامپزشکی، گروه علوم پایه، تبریز، ایران)
حامد جاوید فر ² (دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، دانشکده دامپزشکی، دانش آموخته دامپزشکی، تبریز، ایران)

تاريخ الإرسال : 10 السبت , ربيع الثاني, 1433 تاريخ التأكيد : 18 الأربعاء , شوال, 1433 تاريخ الإصدار : 30 الإثنين , جمادى الثانية, 1433

الکلمات المفتاحية: گاومیش, هیستوآناتومی, لوزالمعده,

ملخص المقالة :

غده لوزالمعده یکی از غدد بزرگی است که با مجرای گوارشی ارتباط دارد. این غده از یک بخش اگزوکرین ویک بخش آندوکرین تشکیل شده است. دراین مطالعه بررسی کالبدشناسی و بافت شناسی غده فوق در گاومیش صورت گرفته است. در این مطالعه 10 نمونه غده پانکراس همراه با بافت های اطراف و دوازدهه تهیه و بررسی های لازم از نظر کالبدشناسی و بافت شناسی انجام گرفت. بررسی های آناتومیکی مشخص کرد که این غده درگاومیش از لوب های راست و چپ طویل و بدنه کوچک تشکیل شده است. لوب راست به سمت دوازدهه نزولی و لوب چپ به سمت معده و در کنار پیلور قرار می گیرد. درحالت کلی غده پانکراس مابین دو بخش نزولی و صعودی دوازدهه و با رنگ صورتی پررنگ قرار می گیرد. طول کلی غده تقریباً برابر 2/63 سانتی متر و حداکثر عرض و ضخامت آن به ترتیب برابر 4/15 سانتیمتر و 12/1 سانتی متر اندازه گیری شد. پانکراس دارای یک مجرای مرکزی جهت ترشحات اگزوکرین می باشد. ازنظر بافت شناسی بخش اگزوکرینی از واحدهای ترشحی سروزی تشکیل شده که سلول های مرکز آسینی دراکثر آنها دیده می شود. جزایر لانگرهانس به مقدار فراوان در مقاطع بافتی مشاهده شد که دارای سلول های آلفا در اطراف وسلول های بتا درمرکز می باشند. همچنین در کپسول غده عضله صاف دیده نشد.

المصادر:

1. پوستی، ا.، 1386، بافت‌شناسی مقایسه‌ای هیستوتکنیک، صفحات: 310-313.


2. رادمهر، ب.، شهراسبی،ح.، 1363، کالبد‌شناسی مقایسه‌ای دستگاه گوارش پستانداران اهلی، مرکز نشر دانشگاهی، صفحات: 255-258.


3. رجحان، م.ص.، 1368 بافت‌شناسی انسانی، جلد دوم، صفحات: 532-538.


4. رضاییان، م.، 1385، بافت‌شناسی و اطلس رنگی دامپزشکی، انتشارات دانشگاه تهران، صفحات: 241-243.


5. مبینی، ب.، تجلی،م.، منصوری،س.ه.،1386، مطالعات هیستومورفولوژیک و مورفومتریک  لوزالمعده گوسفند نر نژاد مهربان، مجله تحقیقات دامپزشکی،شماره6،دوره62، صفحات: 354-351.


6. مبینی، ب.، شاه‌زمانی، پ.، 1385، مطالعه مورفومتریک جزایر پانکراس غاز نژاد پیشانی سفید، مجله‌ی دامپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار، سال اول، شماره پنجم، صفحات: 27.


7. مبینی، ب.، گیلانپور، ح.، 1385، ارزیابی کمی بافتهای مختلف در پانکراس بوقلمون، مجله‌ی علوم دامپزشکی ایران، شماره 2، سال3.


8. مه‌پیکر، ح.، 1380، شناخت و پرورش گاومیش، انتشارات عمیدی، صفحات:10-20.


9. Aughey, E., Fry, F.L., 2001, Comparative Veterinary Histology With Clinical Correlates, Manson Publishing Ltd, pp:129-130.


10. Banks, W.J., 1993, Applied Veterinary Histology, Third edition, Mosby, year book.


11. Bonner-Weir, S., Orci, L., 1982, New perspectives on the microvasulature of the islets of Langerhans in the rat. Diabetes, 31:883-889.


12. Das, A., Das, R.K., Parida, S., Mishra, U.K. and Solanki, D., 2003, Histomorphological study on pancreas of duck (Anas boscas). Ind. J. Ani. Sci. 73:598-599.


13. Dellmann, H.D. and Eurell, J., 1993, Text book of veterinary Histology, Fifth edition., Williams, pp: 190-191, 282-283.


14. Dyce, K.M., Sack, W.O., Wensing C.J.G., 2002, Text book of veterinary Anatomy, pp: 138-139, 430,538,541,686.


15. Eurell,j.a., Frappier,b.l.,2006, Dellmanns text book of veterinary histiligy,sixth edition, pp: 206-209.


16. Fayazi,A.,Mobini,B., 2005, Histomorphological study of goose pancrease. DVM theses. No. 416, Islamic Azad University of Shahrekord, Iran.


17. Furuoka, H., Ito, H., Hamada, M., Suwa, T., Satoh, H., Itakura, C., 1988, Immunocytochemical component of endocrine cells in pancreatic islets of horses, Japan. J. Vet. Sci., 51(1).35-43.


18. Galabova, R., Petkov, P. 1975, Electron microscopy of the endocrine pancreas of cattle (Bos Taurus L.), Acta., Anat., 92:560-569.


19. Getty, R., 1975, Sisson and Grasmans., The anatomy of domestic animals, 5^th, Saunders company, pp: 111,154,491,492,931,935,1554,1866,1868,1873,1880.


20. Grube, D., Weimann, J., 1985, Cellular organization of human pancreatic islets, Acta Endocrinol, 267[suppl]: 45.


21. Hellerstrom, C., Hellman, B., 1960, Some aspects of silver impregnation of the islets of langerhansin the rat, Acta., Endocrinologica, 35: 518-532.


22. Lone, T., K., Prasad, G., Sinha, R., D., 1989, Histological studies on the exocrine pancreas of goat ( Capra hircus), Ind., Vet. J. 66:333-335.


23. Malic, M. R., Prakash, P., 1972, Comparative histology of the pancreas, Ind. J., Ani., Sci. 42:681.


24. Mukherjee, G., Singh, L., p., Barnwal, A., K. and Sharan, A., 1988, Endocrine pancreas of sheep. Ind. J. Ani. Sci. 58:91-93.


25. Mukherjee, G., Singh, L., p.,Roy, M., K., Barnwal, A., K. and Sharan, A., 1986, Acinar cell types of sheep pancreas, Ind., J., Ani., Sci.56: 930-934.


26. Nickel, R., Schummer, A., and Seferle, E., 1979, The Vicera of the domestic animals, 2^nd edition, verlag paul parey, Berlin-Humburg, pp: 119-122, 179-180.


27. Rahier, J., Wallon, J., Henguin, J.C., 1981, Cell population in the endocrine pancreas of human neonates and infans, Diabetologia, 20:540-546.


28. Redecker, P., Seiplet, A., Jorns, A., Bargsten, G., Guube, D., 1992, The microanatomy of canine islets of Langerhans, implication for intraislet regulation, Anat, Embryol, 185:131-141.


29. Samuelson,D.,A., 2007, Textbook of Veterinary Histology,355,356,416.


30. Tajalli, M. And Meamary, A., (1998), Histological and histochemical studies on pancreas of camels (Camelus dromedaries), Camel Practice and Reserch, 5(1): 61-66.


31. Trimble, E.R., Renold, A.E., 1981, Ventral and dorsal areas of rat pancreas, islet hormone content and secretion, Amer. J. Physiol, 240: E 422 – E 427.


32. Wattanabe, S., Wakuri, H., Mutoh, K., 1989, Histological studies on the endocrine pancreas in the dog. Anat. Histol. Embryol. 18:150-156.


33. Weir, G.C., Bonner-Weir, S., 1990, Islets of Langerhans, The puzzle of intraislet interactions and their relecance to diabetes, J. Clinical Investigation, 85: 983-987.


34. Wieczorek, G., Pospischil, A., Perentes, A.,G., 1998, A comparative immunohistochemical study of pancreatic islets in laboratory animals ( rats, dogs, minipigs, and nonhuman primates), Exp Toxicol Pathol 50:151.