بررسی علل تلفات ماهیان قزل‌آلای رنگین کمان پرورشی مزارع Cage Culture (پرورش در قفس) سد حسنلو استان آذربایجان غربی

الموضوعات :

امین خدادادی ¹ , پیام عرب‌زاده ² , سهراب رسولی ³ , علیرضا مرادپور ⁴ , آرمین عابدیان امیری ⁵

1 - مربی گروه بهداشت و بیماری‌های آبزیان، دانشکده دامپزشکی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران.
2 - استادیار گروه بهداشت مواد غذایی و آبزیان، دانشکده دامپزشکی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.
3 - استادیار گروه انگل‌شناسی، دانشکده دامپزشکی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران.
4 - دامپزشک بخش خصوصی، کلینیک اختصاصی آبزیان آذربایجان، ارومیه، ایران.
5 - موسسه تحقیقات شیلاتی کشور، موسسه تحقیقات اکولوژی دریای خزر، ساری، ایران.

تاريخ الإرسال : 01 الجمعة , شعبان, 1435 تاريخ التأكيد : 01 الأربعاء , ذو القعدة, 1435 تاريخ الإصدار : 27 السبت , شوال, 1435

الکلمات المفتاحية: پرورش در قفس, قزل‌آلا, شکوفایی جلبکی, ساپرولگنیا, سندرم مرگ و میر تابستانه,

ملخص المقالة :

در اواخر خرداد ماه سال 1392 به دلیل افزایش تلفات ناگهانی ماهیان به ظاهر سالم داخل قفس‌های پرورشی سد حسنلو اقدام به نمونه‌برداری تصادفی از ماهیان زنده در حال مرگ و ماهیان تلف شده گردید. تعداد 40 قطعه ماهی (20 قطعه ماهی زنده و 20 قطعه ماهی تازه تلف شده) از مجموع دو قفس در حیطه وزنی 300-200 گرم نمونه‌برداری گردید. نمونه‌ها در کنار تکه‌های یخ به آزمایشگاه بخش خصوصی جهت آزمایش ارسال گردید. برخی از پارامترهای فیزیکوشیمیایی آب سد حسنلو شامل نیتریت، نیترات، یون آمونیوم، مواد جامد محلول، درجه حرارت، اکسیژن محلول و pHاندازه‌گیری شد. جهت بررسی احتمال بیماری‌های باکتریایی، قارچی و انگلی از بافت‌های کبد، کلیه، آبشش و پوست ماهیان قزل آلا نمونه تهیه گردید. نتایج بررسی‌های مختلف گویای شکوفایی جلبکی، کمبود اکسیژن، مشکلات اجرایی، انسداد چشمه تورها در اثر تجمع پلانکتون‌ها و مواد معلق بود. به دنبال افزایش شدت نور، افزایش سطح مواد مغذی، گرم شدن درجه حرارت آب و غالبیت ایستایی وضعیت هیدرولوژیکی آب، شکوفایی جلبکی در سد حسنلو صورت پذیرفته بود که نه تنها باعث تخریب برانش‌ها بلکه سبب رقابت برای اکسیژن محلول در شب که توسط برخی از گونه‌های فیتوپلانکتونی مصرف گردیده و در نهایت سبب هیپوکسی و مرگ ماهیان قزل آلا مزارع پرورشی شده بود. نتایج باکتری شناسی کشت‌های محیط‌های عمومی منفی بود و در کشت های قارچ‌شناسی در محیط PGYEAنشان از بروز خفیف عفونت‌های ثانویه قارچ‌های خانواده ساپرولگنیا بود. نتایج هیستوپاتولوژی کبد گویایی شیوع بیماری تغذیه‌ای سروئیدوز کبد بود که به دلیل استفاده از جیره‌های غذایی غیراستاندارد حاوی سطوح بالای کربوهیدرات می‌باشد. در بررسی ضایعات آسیب‌شناسی آبشش علایمی از قبیل التهاب تیغه‌های آبششی و هم‌چنین هایپرپلازی ستیغ‌های آبششی قابل مشاهده بود. دلیل این رخداد مقدار بالای آمونیاک یونیزه شده در میان تورهای پرورشی به دلیل سندرم مرگ و میر تابستانه بود.

المصادر:

• پیغان، ر. و مهجور، ا. (1386).آسیب‌شناسی ماهی. چاپ اول، انتشارات دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران، صفحات: 889-882.


• حقیقی خیابانیان اصل، ع. (1386). آسیب‌شناسی ماهی و میگو. چاپ اول، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران، صفحات: 126-99.


• یگانه، ع. (1380). راهنمای سیاحتی شهرستان نقده. چاپ اول، انتشارات مؤلف، ارومیه، ایران، صفحات: 24-21.


• آزادیخواه، د. ، خدادادی، ا. ، نکوئی فرد، ع. ، امنیت طلب، ا. ، رسولی، س. و بهبودی، ن. ( 1392). بررسی هیستوپاتولوژی بیماری لیپوئیدوزیس (کبد چرب) در مزارع پرورش قزل­آلای رنگین کمان استان آذربایجان غربی، مجله پژوهش‌های بالینی دامپزشکی، دوره 4، شماره اول،  صفحات: 27-19.
  
  
  
  • · Beveridge, M.C.M. (2004). Cage Aquaculture. 3^rd ed., Blackwell publisher Co, Oxford, pp: 37-120.  
  
  
  • · Buller, N.B. (2004). Bacteria from Fish and Other Aquatic Animals (A Practical Identification Manual). 1^st ed., British Library publisher Co, London, pp: 87-105.
  
  
  • · FAO/NACA. (1995). RegionalStudy and Workshop on the Environmental Assessment and Management of Aquaculture Development (TCP/RAS/2253). NACA Environment and Aquaculture Development Series No. 1. Network of Aquaculture Centers in Asia-Pacific, Bangkok: pp: 4-16.
  
  
  • · FAO (FOOD AND AGRICULTURE ORGANIZATION OF THE UNITED NATIONS). (2007). Marine cage culture development in Asia – FAO. www.fao.org/ Special Session on Cage Aquaculture/Book.
  
  
  • · Ferguson, H.W. (1989). Systemic pathology of fish. 1^st ed., Amsterdam: Iowa State University Press, pp: 263-265.
  
  
  • · Halwart, M. Soto, D. and Richard Arthur, J. (2007). Cage aquaculture regional review and global overview. 1^st ed., Food and Agriculture Organization of the United Nation Publisher Co, Rome, pp: 14-29.
  
  
  • · Hilton J.W., and Dixon D.G. (1982). Effect of increased liver glycogen and liver weight on gairdneri Richardson: recovery from anesthesia and plasma ³⁵S-sulophobromophthalein clearance. Journal of Fish Disease, 7(5): 185-195.
  
  
  • · Holliman, A. and Southgate, P. (1986). Serious losses in rainbow trout (Salmon Gardner) associated with hepatocellular ceroidosis. Journal of the Veterinary Record, 64 (1): 119-179.
  
  
  • · JiaGang, A. and FengJian, Q. (2006). Studies on the fatty liver disease of Sciaenopso cellatus caused by different ether extract levels in diets. Journal of Higher Springer, 18(1): 106-109.
  
  
  • · Ogata, H.Y. and Oku, H. (2001). The effects of dietary retinoic acid on body lipid deposit in juvenile red sea bream (Pagrus major). Journal of Aquaculture, 193(1): 271-279.
  
  
  • · Penrith, M.L., Bastianello, S.S. and Penrith, M.J. (1994) Hepatic lipoidosis and fatty infiltration of organs in a captive African stonefish. Journal of Fish Diseases, 17(1): 171-176.
  
  
  • Pritzlaff, D. (2003). Determination of nitrate/nitrite in surface and wastewaters by flow injection analysis. 1st ed., Colorado: Lachat Instruments publisher Co., pp: 131-134.
  
  
  • · Rainuzzo, J., Reitan, K. and Braun, A. (1997). The significance of lipids at early stage of marine fish: a review. Journal of Aquaculture, 155 (1): 103-115.
  
  
  • · Roberts, R.J. (2001). Fish Pathology. 3^rd ed., London: Saunders W.B. publisher Co., pp: 151-152.
  
  
  • · W00, P.T.K. Bruno, D.W. and Lim, L.H.S. (2002). Diseases and Disorders of Finfish in Cage Culture. 1^st ed.  London: International CABI Publisher Co., pp: 38-125.