مطالعه آسیب‌شناسی تأثیر داروی سولفامید+تری‌متوپریم در بافت کلیه جوجه‌های گوشتی

الموضوعات :

یوسف دوستار ¹ (گروه پاتوبیولوژی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران)
عادل فیضی ² (گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران)
داریوش مهاجری ³ (گروه پاتوبیولوژی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران)
میر هادی خیاط نوری ⁴ (گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران)
محمد حسن محمدپور ⁵ (دانش آموخته دامپزشکی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران)

تاريخ الإرسال : 13 الأحد , جمادى الأولى, 1429 تاريخ التأكيد : 01 الخميس , ذو القعدة, 1429 تاريخ الإصدار : 16 الأربعاء , جمادى الأولى, 1429

الکلمات المفتاحية: کلیه, جوجه‌‌های گوشتی, سولفامید+تری‌متوپریم, مرگ سلولی,

ملخص المقالة :

داروهای سولفانامیدی تأثیرات مخربی در بافت کلیه انسان و حیوانات دارند. هدف از این بررسی، مطالعه آسیب‌شناسی بافتی کلیه متعاقب تیمار با داروی سولفامید+تری‌متوپریم در جوجه‌های گوشتی می‌باشد. در بررسی حاضر، 240 قطعه جوجه گوشتی سالم با سن 3 هفته و شرایط مدیریتی یکسان، به‌طور تصادفی در دو گروه برابر توزیع گردیدند. در گروه تیمار، داروی سولفامید+تری‌متوپریمبا دز 200 میلی‌لیتر در 800 لیتر آب به‌مدت 3 روز به‌صورت آشامیدنی مورد استفاده قرار گرفت و در گروه شاهد دارویی تجویز نگردید. پس از 72 ساعت، از بافت‌ کلیه جوجه‌ها به‌طور هم‌زمان نمونه‌برداری انجام شد و از نمونه‌های پایدار شده در فرمالین بافری 10 درصد، مقاطع میکروسکوپی با ضخامت 5 میکرون و رنگ‌آمیزی‌های هماتوکسیلین-ائوزین و تانل تهّیه گردید. مطالعات ریزبینی بافت ‌کلیه جوجه‌های گروه‌های تیمار و شاهدحاکی از بروز نکروز و آپوپتوز در سلول‌های اپیتلیال لوله‌های ادراری، پر‌خونی و خونریزی و گلومرولوپاتی در گروه تیمار بود. اختلاف بین گروه‌های تیمار و شاهد از لحاظ شدت تغییرات پاتولوژیک در بافت کلیه معنی‌دار بود (001/0>p). نتایج این بررسی نشان می‌دهد که داروی سولفامید+تری‌متوپریم توانائی ایجاد آسیب در بافت‌کلیه از طریق القاء آپوپتوز و نکروز را دارد.

المصادر:

1. دوستار، ی. (1383): مطالعه آزمایشی آپوپتوزیس القاء شده توسط ویروس عامل بیماری بورس عفونی جوجه‌ها با استفاده از متد تشخیصی TUNEL و میکروسکوپ الکترونی. پایان‌نامه جهت دریافت دکترای تخصصی دانشگاه تهران، دانشکده دامپزشکی.

2. Agarwal, V.K. (1992): High-performance liquid chromatographic methods for the determination of sulfonamides in tissue, milk, and eggs. J. Chromatography, 624: 411-423.


3. Bevill, R.F. (1989): Sulfonamide residues in domestic animals. J. Vet. Pharmacol. Therap., 12: 241-252.


4. Brockner, J. and Boisen, E. (1978): Fatal multisystem toxicity after co-trimoxazole administration. Lancet, 1: 831.


5. Chaby, G., Viseux, V., Poulain, J.F., De Cagny, B., Denoeux, J.P., Lok, C. (2005): Topical silver sulfadiazine-induced acute renal failure. Ann Dermatol. Venereal, 132(11Pt1): 891-393.


6. Craig, G.R. and White, G. (1976): Studies in dogs and cats dosed with trimethoprim and sulphadiazine. Vet. Rec., 98(5): 82-86.


7. Eyanagi, R., Shigematsu, H., Yoshida, K., and Yoshimura, H. (1985): Metabolism and nephrotoxicity of phenacetin and sulfanilamide. J. pharmacobiodyn., 8(2): 95-105.


8. Finlayson, W.B. and Johnson, G. (1978): Multisystem toxicity after co-trimoxazole. Lancet, 2: 682-3.


9. Izzettin, F.V., Ayca, B., Uras, F., Uysal, V., Cevikbas, U., and Yardimci, T., et al. (1994): Nephrotoxicity of gentamicin and co-trimoxazole combination in rats. Gen. Pharmacol., 25(6): 1185-1189.


10. Jick, H. and Derby, L.E. (1995): A large population-based follow-up study of trimethoprim-sulfamethoxazole, trimethoprim, and cephalexin for uncommon serious drug toxicity. Pharmacotherapy, 15(4): 428-32.


11. Jordan, F.T.W. (1990): Poultry Disease. Bailliere Tindall, pp: 310-326


12. Kraemer, M.J., Kendall, R., Hickman, R.O., Haas, J.E. and Bierman, C.W. (1982): A generalized allergic reaction with acute interstitial nephritis following trimethoprim-sulfamethoxazole use. Ann. Allergy, 49(6): 323-5.


13. Maki, D.G., Fox, B.C., Kuntz, J., Sollinger, H.W. and Belzer, F.O. (1992): A prospective, randomized, double-blind study of trimethoprim-sulfamethoxazole for prophylaxis of infection in renal transplantation. Side effects of trimethoprim-sulfamethoxazole, interaction with cyclosporine. J. Lab. Clin. Med., 119(1): 11-24.


14. Murdoch, J.C. (1965): Toxicity of the sulphonamides. Practitioner, 194: 26-30.


15. Paap, C.M. and Nahata, M.C. (1989): Clinical use of trimethoprim/sulfamethoxazole during renal dysfunction. DICP, 23(9): 646-54.


16. Pak, K., Tomoyoshi, T., Nomura, Y. and Okabe, H. (1988): Studies on nephrotoxicity of cyclosporine. II. Nephrotoxicity in rats receiving cyclosporine and sulfamethoxazole-trimethoprim. Hinyokika Kiyo., 34(10): 1723-31.


17. Pickert, C.B., Belsha, C.W. and Kearns, G.L. (1994): Multi-organ disease secondary to sulfonamide toxicity. Pediatrics, 94 (2Pt1): 237-239.


18. Prescott, J.F. and Baggot, J.D. (1993): Sulfonamides, trimethoprim, ormetoprim, and their combinations. In: Antimicrobial therapy in veterinary medicine, 2nd edition, Ames: Iowa State University Press, pp: 229-251.


19. Riviere, J.E. and Sundlof, S.F. Chemical residues in tissues of food animals. In: Adams HR (2001): Veterinary pharmacology and therapeutics. 8^th ed., IowaStateUniversity Press/Ames., pp: 1166-1174.


20. Rosenberg, M.C. (1985): Update on the sulfonamide residue problem. JAVMA, 187(7): 704-705.


21. Spoo, J.W. and Riviere, J.E. Sulfonamides. In: Adams HR. (2001): Veterinary pharmacology and therapeutics. 8^th ed., IowaStateUniversity Press/Ames., pp: 796-817.


22. Stephan, G., Tragi, H. and Noraz, M. (1997):  NTP toxicology and carcinogenesis studies of salicylazosulfapyridine in F344\N rats and B6C3F1 mice (gavage studies). Natt. Toxicol. Program. Tech. Rep. Ser., 457: 1-327.


23. Tsai, C.Y., Wu, T.H., Yu, C.L. and Chou, C.T. (2000): The in vitro immunomodulatory effects of sulfasalazine on human polymorphonuclear leukocytes, mononuclear cells, and cultured glomerular mesangial cells. Life Sci., 67(10): 1149-61.


24. Tugcu, V., Ozbek, E., Tasci, A.I., Kemahli, E., Somay, A. and Bas, M., et al. (2006): Selective nuclear factor kappa-B inhibitors, pyrolidium dithiocarbamate and sulfasalazine, prevent the nephrotoxicity induced by gentamicin. BJU Int., 98(3): 680-686.


25. Turnwald, G.H., Gossett, K.A., Cox, H.U., Kearney, M.T., Roy, A.F., Thomas, D.E. and Tory, G.C. (1986):  Comparison of single-dose and conventional trimethoprim-sulfadiazine therapy in experimental staphylococcus intermedius cystitis in the female dog. AJVR, 47(12): 2621-2623.


26. Twedt, D.C., Kiehl, K.J., Lappin, M.R. and Getzy, D.M. (1997): Association of hepatic cell death with trimethoprim sulfonamide administration in 4 dogs. J Vet Internal Med. 11: 20-23.


27. Van Miert ASJPAM. (1994): The sulfonamide-diaminopyrimidine story. J. Vet. Pharmacol. Therap., 17: 309-316.


28. Wallner, P.E. and Dunn, P. (2004): Sulfonamide toxicity in poultry. 76^th Nurtheastern Conference on Avian Disease.