وضعیت استرس اکسیداتیو و برخی عناصر کمیاب، شاخص‎های هماتولوژیکی و بیوشیمیایی سرم در گاوهای شیری دچار جابجایی شیردان به چپ

الموضوعات : Veterinary Clinical Pathology

کامبیز کیانی منفرد ¹ , غلامرضا محمدی ² , سید علیرضا تقوی رضوی زاده ³ , محمد حیدرپور ⁴

1 - دانش آموخته دکتری عمومی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
2 - استاد گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
3 - استادیار گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
4 - دانشیار گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

تاريخ الإرسال : 17 الخميس , شعبان, 1439 تاريخ التأكيد : 27 الأربعاء , ربيع الأول, 1440 تاريخ الإصدار : 15 السبت , ربيع الثاني, 1440

الکلمات المفتاحية: عناصر کمیاب, استرس اکسیداتیو, گاوهای شیری, جابجایی شیردان به چپ,

ملخص المقالة :

جابجایی شیردان به چپ (left displacement of the abomasum; LDA) یکی از مهم ترین اختلالات ناشی از تولید است. جهت مقایسه‎ وضعیت برخی شاخص‎های هماتولوژیکی و بیوشیمیایی سرم، عناصر کمیاب و استرس اکسیداتیو در گاوهای دچار LDA با گاوهای سالم، نمونه خون از 30 رأس گاو مبتلا به LDA و 30 رأس گاوغیرمبتلا در ابتدای شیرواری اخذ شد. پارامترهای هماتولوژیکی، پروتئین تام، فیبرینوژن، کلسیم، منیزیم، بیلی‎روبین، اسید اوریک، آلبومین، کلسترول، تری‎گلیسرید، اوره، کراتینین، آنزیم‎های AST (Aspartate aminotransferase)، ALP(Alkaline phosphatase)، CPK (Creatine phosphokinase)، GGT (Gamma- glutamyl transferase)،آهن، روی، مس، سلنیوم، مالون‎دی‎آلدئید و ظرفیت تام آنتی‎اکسیدانی اندازه‎گیری شدند. گرچه نتایج بیانگر وجود اختلاف معنی‎دار در مقادیر هماتوکریت، تعداد گلبول‎های قرمز، میانگین غلظت هموگلوبین گلبولی، لنفوسیت، مونوسیت، فیبرینوژن، بیلی‎روبین، آلبومین، کلسترول، کلسیم، اسید اوریک و آنزیم‎های AST و ALPدر بین دو تیمار بود (05/0p<)، ولی در گاوهای دچار LDA، رخداد استرس اکسیداتیو و تغییر در سطوح عناصر کمیاب در مقایسه با گروه غیردرگیر معنی‎دار نبودند. در گاوهای دچار LDA، افزایش معنی‎دار هماتوکریت را می‎توان به دهیدراتاسیون و افزایش تعداد مونوسیت‎ها و کاهش لنفوسیت‎ها را به شرایط استرس‎زای بیماری یا وقوع عفونت‎های احتمالی در ابتدای شیرواری ربط داد. بی‎اشتهایی، محرومیت غذایی و خروج کلسیم از شیر در ابتدای شیرواری می‎توانند در کاهش آلبومین، کلسترول و کلسیم موثر باشند. لیپیدوز کبدی و گرسنگی، انسداد مجاری صفراوی ممکن است به ترتیب در افزایش فعالیت آنزیم AST و بیلی‎روبین در گاوهای دچار LDA نقش داشته باشند. به نظر می‎رسد تشخیص و درمان زود هنگام LDA می‎تواند مانع رخداد تغییرات شدید در وضعیت استرس اکسیداتیوو هومئوستاز بدن گاو ‎شود.