اثر محافظتی نانو‌ذرات سلنیوم بر آسیب ناشی از ایسکمی-بازخونرسانی کلیه در موش صحرایی نر

فرزانه صادق منش ¹ (دانش‌آموخته دکترای تخصصی گروه زیست‌شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.)
اکرم عیدی ² (استاد گروه زیست‌شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.)
سید پژمان مرتضوی ³ (دانشیار گروه آسیب‌شناسی، دانشکده علوم تخصصی دامپزشکی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.)
شهربانو عریان ⁴ (استاد دانشکده علوم زیستی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.)

تاريخ الإرسال : 12 الجمعة , محرم, 1443 تاريخ التأكيد : 26 الأحد , رجب, 1443

الکلمات المفتاحية: موش صحرایی, کلیه, نانوذرات سلنیوم, ایسکمی رپرفیوژن,

ملخص المقالة :

سلنیوم عنصری مهم در تغذیه و بخش ضروری چندین پروتئین با ویژگی‌های کاتالیزوری و ساختاری می‌باشد. نانوذرات سلنیوم اثر بالاتر و سمیت کمتری نسبت به عنصر سلنیوم دارند. مطالعه حاضر با هدف نشان دادن نقش قوی نانوذرات سلنیوم در حفاظت از آسیب ناشی از ایسکمی/ بازخونرسانی (Ischemia/Reperfusion; I/R) کلیه، در مدل موش صحرایی نر انجام شده‌است. بدین منظور با بستن شریان کلیوی چپ به مدت 20 دقیقه، آسیب I/R ایجاد گردید. تعداد 54 سر موش‌ صحرایی نر نزاد ویستار به‌صورت تصادفی به گروه‌های کنترل سالم، شاهد جراحی، 3 گروه تجربی سالم دریافت‌کننده فقط نانوذرات سلنیوم با دوزهای 25/0، 5/0 و 1 میلی‌گرم برکیلوگرم وزن بدن، کنترل I/R و 3 گروه موش‌‌های I/R دریافت‌کننده نانوذرات با دوزهای فوق، تقسیم شدند (6=n). 30 روز پس از انجام تیمارها، حیوانات آسان‌کشی شدند و سرم آن‌ها از نظر بیوشیمیایی و بافت کلیه از دیدگاه هیستوپاتولوژی، مورد ارزیابی قرار گرفت. نانوذرات سلنیوم در گروه‌های I/R به طور معنی‌داری باعث کاهش سطوح اوره و کراتینین سرم (001/0˂p) و افزایش معنی‌دار میزان پارامترهای آنتی‌اکسیدانی کاتالاز، گلوتاتیون‌پراکسیداز و سوپراکسید‌دیسموتاز و کاهش معنی‌دار سطح مالون‌دی‌آلدئید (001/0˂p) نسبت به گروه‌ کنترل I/R و گروه‌های تجربی I/R و بهبود آسیب بافت‌ کلیه شد (001/0˂p). یافته-های تحقیق حاضر نشان داد که نانوذرات سلنیوم دارای اثرات محافظت‌کنندگی در برابر آسیب ناشی از ایسکمی/ بازخونرسانی کلیوی است و این اثر محافظتی می‌تواند به‌دلیل خاصیت آنتی‌اکسیدانی آن در بهبود آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد در جریان فرآیند مذکور در کلیه باشد و از این طریق باعث کاهش استرس اکسیداتیو و بهبود ساختار بافت کلیه می‌گردد.