سحر و شعبده در فقه با تأکید بر مصادیق نوظهور
الموضوعات :
شهربانو کاهدی
1
,
سید محمد مهدی احمدی
2
,
سید حسن عابدیان
3
1 - دانشجوی دکتری، واحد پردیسان قم، قم، ایران
2 - استادیار واحد پردیسان قم، قم، ایران
3 - استادیار واحد پردیسان قم، قم، ایران
الکلمات المفتاحية: جادو, سحر, اقسام سحر, حکم فقهی اقسام سحر, مصادیق نوظهور,
ملخص المقالة :
تاریخ شروع سحر و شعبده در زندگی بشر مشخص نیست؛ زیرا امور خارق‌العاده ای هستند که با تحقّق امور عادى فرق دارند و با پیش فرض‌هاى عرفى و عادى قابل تصور و تحقق نیستند و از آنجا که دیگران از آوردن مثل آن ناتوانند، همین انگیزه اندیشمندان اسلامى و غیراسلامى را در کنکاش، تحقیق و تفحص در کیفیت و نحوه تحقق این امور برانگیخته است .زیرا خوارق عادت مشتمل بر غایتى هستند، ولى از آن روى که در نوع غایت و مشروعیت (به معناى الهى بودن) و عدم مشروعیت با هم مختلفند، شناخت این امور امرى لازم و ضرورى به نظر مى‌رسد، چون مسأله سحر و شعبده خصوصاً در حال حاضر بسیار بزرگ و پیچیده شده و جنبه‌های مختلف قرآنی، فرهنگی، اجتماعی، روحی و روانی و حتی سیاسی را در بر می‌گیرد. تحقیق حاضر قصد ورود به این مقوله پیچیده را به طور خاص دارد، ضمن اینکه تلاش دارد خواننده را با دورنمایی از فرهنگ سحر و شعبده و حکم فقهی آن، در تمدن امروز آشنا سازد.
1- قران الکریم .
2- ابن ادریس ، محمد بن محمد، (1370)، السرائر الحادی لتحریر الفتاوی، انتشاراتی جامعه المدرسین حوزه علمیه قم، قم.
3- السنجاری، محمد بن ابراهیم، (1377)، موسوعه موجزه فی العلوم الغریبه الاسلامیه، مکتبه لبنان، بیروت.
4- المدرسی، سید محمد تقی، (1427)، مهذب الاحکام، دارالقاری، بیروت.
5- انصاری دزفولی، مرتضی بن محمد امین، (1413)، مکاسب محرمه مجمع الفکر الاسلامی، قم.
6- ابن منظور، محمدبن مکرم، (1407)، لسان العرب، دار صادر بیروت، لبنان.
7- اصفهانی، ابو الحسن، (1352)، وسیله النجاه انتشاراتی نیکنام، قم.
8- برن راندا، قدرت، (1394)، ترجمه نفیسه معتکف، انتشاراتی لیوسا، تهران.
9- تبریزی، جواد، (1391)، ارشاد الطالب الی التعلیق علی المکاسب، انتشاراتی مطبعه مهر، قم.
10- جزائری، سید محمد جعفر، (1416)، شرح مکاسب محرمه، بیجا، طلیعه نور، قم.
11- جناتی شاهرودی، محمد ابراهیم، (1374)، ادوار فقه و کیفیت بیان آن، انتشاراتی کیهان، تهران.
12- حسینی دشتی، سید مصطفی، (1385)، دائره المعارف جامع اسلامی، مؤسسه فرهنگی آرایه، تهران.
13- حلی، حسن بن یوسف، (1387) ، تحریر الاحکام، قم، مؤسسه امام صادق، قم.
14- حسینی شیرازی، محمد، (1385)، ایصال المطالب الی المکاسب، انتشارات اعلمی، تهران.
15- حکیم، سید محمد سعید طباطبائی، (1373)، منهاج الصالحین، دار الصفوه بیروت، قم.
16- خرمشاهی، بهاءالدین، (1360)، دائره المعارف، انتشارات حکمت، تهران.
17- خمینی، روح الله، (1379)، تحریر الوسیله، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام، تهران.
18- خامنهای، سیدعلی، (1381)، فقه جعفری، رساله عملیه اجوبه الاستفتائات، پرسشها و پاسخها، سازمان تبلیغات اسلامی چاپ و نشر بینالملل، تهران.
19- خوئی، سید ابوالقاسم، (1377)، مصباح الفقاهه، داوری، قم.
20- ذهنی تهرانی، سید محمدجواد، (1369)، تشریح المطالب، انتشاراتی حاذق، قم.
21- ریشهری، محمد مهدی، (1389)، مترجم حمید رضا شیخی، میزان الحکمه، مؤسسه فرهنگی دار الحدیث، قم.
22- زبیدی، مرتضی، (1307)، تاج العروس جواهر القاموس، دار الفکر، بیروت.
23- زکریا، احمد ابن فارس، (1371)، معجم مقیاس اللغه، مکتب الاعلام الاسلامی، قم .
24- زمخشری، محمود بن عمر، (528)، الکشاف، بیروت، دار الکتب، لبنان.
25- سیستانی، سید علی حسین، (1371)، منهاج الصالحین، مکتب آیهالله العظمی السید سیستانی، قم.
26- شیخ طوسی، محمد بن حسن، (1400)، خلاف، دار الکتاب العربی، قم.
27- صیمری، مفلح بن حسن، (1408)، تخلیص الخلاف، مکتبه آیه الله العظمی مرعشی نجفی، قم.
28- طباطبائی، محمد حسین، (1417)، المیزان، جامعه المدرسین حوزه علمیه قم، قم.
29- طبرسی، احمدبن علی، (1386)، الاحتجاج، دار النعمان، نجف.
30- علامه حلی، حسن بن یوسف، (1371)، قواعد الاحکام فی معرفه الحلال و الحرام، مؤسسه نشرالاسلامی، قم.
31- فخار طوسی، جواد، (1391)، در محضر شیخ انصاری، شرح محرمه، دار الحکمه، قم.
32- قرشی بنابی، علی اکبر، (1371)، قاموس اللغه، دار الکتب الاسلامیه، تهران.
33- قربانی، زینالعابدین، (1363) ، به سوی جهان ابدی، انتشارات شفق ، قم.
34- کلانتر، محمد، المکاسب الشیخ المرتضی انصاری، (1410)، منشورات مؤسسه النور للمطبوع، بیروت .
35- گلسرخی، ایرج، (1377)، تاریخ جادوگری، نشر علمی، تهران.
36- گلپایگانی، محمدرضا، (1371)، هدایه العباد، دار القرآن الکریم، قم.
37- مجلسی، محمد باقر، (1403)، بحار الا نوار، مؤسسه الوفاء، بیروت.
38- محقق حلی، ابو القاسم نجم الدین، (1318)، مختصر نافع، مؤسسه مطبوعات دینی ، قم.
39- مصاحب، غلامحسین، (1374)، دائره المعارف فارسی، شرکتهای سهامی کتاب جیبی.
40- مکارم شیرازی، (1382)، ناصر، تفسیر نمونه، دار الکتب الاسلامیه، تهران.
41- مکی عاملی، محمد بن جمال الدین، (1417)، الدروس الشرعیه، مؤسسه نشر اسلامی، قم.
42- مکی عاملی، محمدبن جمال الدین، (1369)، الروضه البهیمه، دار الفکر، قم.
43- نجفی، محمد حسن، (1362)، جواهر الکلام، بیروت، دار احیاءالتراث العربی، لبنان.
44- والری، سانفو، (1380)، ترجمه محمد جمالیان، تله پاتی عملی، چاپخانه حیدری، تهران.
_||_
