بررسی عوامل تأثیرگذار بر جذب مخاطبان تئاتر در شهر تهران
الموضوعات :فاطمه کریم‌وند 1 , حاجیمحمد احمدی 2
1 - دانش‌آموخته مقطع کارشناسی ارشد علوم ارتباطات اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات آذربایجان‌شرقی؛ تبریز- ایران.
2 - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، گروه علوم ارتباطات اجتماعی؛ تهران- ایران (نویسنده مسئول).
الکلمات المفتاحية: تئاتر, مخاطبان و عوامل موثر بر جذب مخاطب,
ملخص المقالة :
این مقاله برگرفته از پژوهشی است که با هدف بررسی و شناخت دلایل حضور مخاطبان در اجراهای تئاتر بوده که با روش پیمایش انجام شده است. ابزار اندازه گیری در این پژوهش پرسشنامه بوده و در بین 384 نفر از تماشاگران تئاتر در سالن‌های تئاتر تهران از جمله تئاتر شهر، تالار وحدت، خانه هنرمندان و ... توزیع شده است. نتایج حاصل از این پژوهش به شرح زیر است: مردان بیشتر به تماشای تئاتر می‌روند. مخاطبان تئاتر ازنظر توزیع سنی بین 16 تا 38 سال قرار دارند. افراد مجرد بیشتر به تئاتر می‌روند. اکثریت مخاطبان تئاتر تحصیل‌کرده و از طبقه اجتماعی متوسط رو به بالا هستند. مخاطبان تئاتر اغلب بدون برنامه ریزی و به همراه دوستان خود به تماشای تئاتر می‌روند. بیشترین منبع کسب اطلاع از تئاترهاتوسط مخاطبان، اینترنت و دوستان بوده است. هم چنین به ترتیب نمایشنامه نویس، کارگردان، بازیگران، سبک نمایش، طراحی صحنه، سالن نمایش و قیمت بلیط به عنوان معیارهای مخاطبان برای انتخاب یک تئاتر بوده است. با استفاده از آزمون تحلیل عاملی 5 عامل برای علاقه‌مندی مخاطبان به تئاتر تعیین شدکه عبارتند از: 1. زنده بودن تئاتر، 2. وجود صداقت وعدم سانسور در تئاتر، 3. ویژگی‌های منحصر به فرد رسانه تئاتر، 4. خاص جلوه کردن مخاطبان تئاتر و 5. انگیزه و نیاز مخاطبان.
آذری، غ. (1391). تئاتر یک مدیوم ارتباطی. ماهنامه تخصصی تئاتر صحنه. شماره 37/36.
آذری، غ. (1390). مخاطبشناسی رادیو. تهران: مرکز آموزش صدا و سیما، (گروه علمی و آموزشی صدا). زمستان.
آرژیل، م. (1378). روانشناسی ارتباطات و حرکت بدن. ترجمه: م، فرجی. تهران: انتشارات مهتاب. چاپ اول.
دریموف، آ. (1352). زیباییشناسی نوین. ترجمه: م، پرتوی. تهران: نشر سیمرغ.
افشاری اصل، ا. (1390). تئاتر به مثابه رسانه. مجله تئاتر. شماره 149.صص 69-58.
اظهری، ع. (1375). روانشناسی صحنه. تهران: نشر تکامل. چاپ اول.
اینگهارت، ر. (1378). تحول فرهنگی در جامعه پیشرفته صنعتی. ترجمه: م، وتر. تهران: نشر کویر.
بنت، س. (1385). تماشاگران تئاتر (یک نظریه در خصوص اجرا و دریافت). ترجمه: م، سرسنگی. فصلنامه هنر. شماره 69.
ترزال، ب. (1381). نحوه انجام تحقیقات اجتماعی. ترجمه: ه، نایبی. تهران: انتشارات سروش.
رزاقی، ا. (1381). نظریههای ارتباطهای اجتماعی. تهران: نشر پیکان. چاپ اول.
سورین، و؛ و دیگری. (1381). نظریههای ارتباطات. مترجم: ع، دهقان. تهران: انتشارات دانشگاه تهران. چاپ اول.
سعیدیکیاسری، ع. (1391). بررسی علل به وجود آمدن بحران مخاطب در تئاتر ایران. 26 اردیبهشت.
مککوایل، د. (1385). درآمدی بر نظریه ارتباطهای جمعی. ترجمه: پ جلالی. تهران: دفتر مطالعات و توسعه رسانهها. چاپ دوم.
مککوایل، د. (1385). مخاطبشناسی. مترجم: م، منتظرقائم. تهران: دفتر مطالعات و توسعه رسانهها. چاپ دوم.
فدایی حسین، ح. (1388). تئاتر و مخاطب امروز. نشریه ویژه تئاتر. شماره سیزدهم.
لیتل جان، ا. (1384) . نظریههای ارتباطات. ترجمه: م، نوربخش و دیگری. تهران: انتشارات جنگل. چاپ اول.
نیکو، م؛ و دیگران. (1381). شناخت مخاطبان تلویزیون با رویکرد استفاده و خشنودی. تهران: انتشارات سروش و کانون پژوهشهای سیما. چاپ اول.
هورتون، ا. (1364). درآمدی بر تئاتر. ترجمه: ع، قهرمانینژاد. تهران: انتشارات سمت. چاپ اول.
Benntt, s. (1990). Theater Audiences,a Theory of Producrion and Reception. Routhlcdge, London, New York.
McQuail, D. (1997). Media performance: Mass communication and the public interest. London: Sage. Meadow.
Linn, T. (1996). Media methods that lead to stereotypes. In P.M.Lester (Ed.), Images that injure: Pictural stereotypes in the media, P.p: 15–18. Westport, CT: Praeger.
