جامعهشناسی سیاقِ زیستِ آنلاین و بنیان‌های حقوقیِ امنیت اخلاقی کودکان، در تفسیری از حقوق بشر و حقوق کودک
الموضوعات :
1 - عضو هیات علمی واحد مراغه، دانشگاه آزاد اسلامی، مراغه- ایران
الکلمات المفتاحية: جامعهشناسی سایبری, جامعۀ مجازی اخلاق نهاد, سیاقِ زیستِ آنلاین, حقوق (بشر, کودک), امنیت اخلاقی- اجتماعی کودکان,
ملخص المقالة :
این نوشتار برخلاف پندارهای رایج که، فضای سایبری را هم چون ابزاری ارتباطی (تلفن و ...) و یا همانند رسانه (تلویزیون و ...) تلقی می نمایند؛ باتوجه به توان و گسترۀ کارکردی اش آن را به مثابۀ سنخی جدید ازجامعه و روابط انسانی طرح نموده است. امنیت اخلاقی ـ اجتماعی کودکان درسیاقِ زیستِ آنلاین را نیز عنصر بایسته ساختاری این جامعه / ابرمتن سیال (فضای سایبری) می داند. پژوهشگر ضرورت و الزام یاد شده در فوق را از طریق کاربست متد حقوق تفسیری، از متن دو منشور جهانی حقوق بشر و حقوق کودک استنباط؛ و در قالب "گفتمان محدودـ معقول سازی جامعه مجازی" به ویژه به منظور امنیت اخلاقی ـ اجتماعی کودکان و حمایت از تجربه تکرارناپذیر کودکانۀ خردسالان طرح و مدافعه نموده است. به دلیل دوری گزینی از هر گونه مناقشه و جدل معرفتی با خاستگاه معرفتی ـ تکنولوژیکی فضای مجازی، گفتمان یاد شده را بر پایه معرفت و فلسفه غرب بنیاد نهاده است. چنین رویکردی دقیقاً به معنای کاربست متد نقد درونی در امر آسیب شناسی فضای / جامعه سایبری است. نتیجه آن که در فرایند چنین گفتمان مقبولِ وجدان جمعی و افکار عمومی (خاصه در غرب) اتخاذ تدابیر حقوقی بین الملل، برای طلب جهانی بازسازی تکنولوژیکی، معرفتی، حقوقی و فرهنگی جامعه مجازی را پیشنهاد نموده است. این پیش نهاده در راستای صیانت از خانواده، امنیت اخلاقی ـ اجتماعی کودکان و حمایت از تجربه تکرارناپذیر کودکانۀ خردسالان است.
منابع
ابوالحسن تنهائی، حسین. (1377). درآمدی بر مکاتب و نظریههای جامعهشناسی. گناباد: مرندیز. چاپ سوم.
بتلهایم، برونو. (1392). افسون افسانهها. اختر، شریعتزاده. تهران: هرمس. چاپ سوم.
جیشانکار، کی (ویراستار). (1394). جرمشناسی فضای مجازی: کشف جرایم اینترنتی و رفتار مجرمانه. حمیدرضا، ملک محمدی. تهران: میزان. چاپ اول.
حقوق کودک. (1371). به انضمام: متن کامل کنوانسیون حقوق کودک مصوب 1989 و اعلامیه اجلاس جهانی سران دولتها برای کودکان 1990. تهران: روشنگران. چاپ سوم.
شرودر، کیت، ای. (1389). کلیدهای همراهی و مراقبت از نوجوانان در اینترنت. فرناز فرود. صابرین، کتابهای دانه. چاپ ششم.
کوزر، لیوئیس. زندگی و اندیشه بزرگان جامعهشناسی. (1373). محسن، ثلاثی. تهران: علمی. چاپ پنجم.
لوی برول، هانری؛ و دیگران. (1371). حقوق و جامعهشناسی. مصطفی، رحیمی. تهران: سروش. چاپ دوم.
موحد، محمدعلی. (1387). در خانه اگر کس است (همراهِ اعلامیۀ جهانی حقوق بشر). تهران: کارنامه. چاپ دوم.
ویکس، ریموند. (1389). فلسفه حقوق از حقوق طبیعی تا پسا مدرنیسم. فاطمه، آبیار. تهران: رخداد نو. چاپ اول.
_||_