تحلیل نظریه نسبیت زبانی در پرتو شواهد جامعهشناختی و مردمشناختی
الموضوعات :
1 - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، گروه جامعهشناسی؛ تبریز- ایران.
الکلمات المفتاحية: نسبیت زبانی, جامعهشناسی زبان, مردمشناسی زبان و مشاهدات الزامی,
ملخص المقالة :
زبان تنها ابزار ارتباطی نیست بلکه در مسیر تکامل خود به بنیانی اجتماعی و فرهنگی تبدیل شده است که حاوی امکانات و محدودیتهایی برای شناخت، برقراری و جهت دهی به مناسبات اجتماعی و حقوقی و فرهنگی است. در این بررسی این امکانات زبان و محدودیتهای آن را در پرتو دیدگاه نظریه نسبیت زبانی به بوته تحلیل نهادهایم تا در پرتو شواهدی از حوزه جامعهشناسی و مردمشناسی زبان به بررسی ادعای این نظریه مبنی بر تاثیر زبان بر جهانبینی، روابط اجتماعی و فرهنگی و جهتگیری شناختی گویشوران آن بپردازیم. نظریه نسبیت زبانی بوسیله زبان – جامعه شناسانی چون ادوار ساپیر و بنجامین لی ورف پایهریزی شده و مدعی است که سمت و سوی اندیشه، شناخت، طبقهبندی اشیا و امور، جهانبینی، داوری و استدلال در مقولههای طبیعی، زیستی، اجتماعی، حقوقی و فرهنگی تحت تاثیر ساختار و محتوای عناصر زبانی گویشوران آن قرار میگیرد. در بررسی حاضر ادعای یاد شده این نظریه با توجه به شواهدی از حوزه جامعهشناسی و مردمشناسی زبان مورد بررسی قرار گرفته است.
ایزوتسو، ت. (1378). مفاهیم اخلاقی دینی در قران مجید.ترجمه: ف، بدرهای. تهران: انتشارات فروزان. چاپ اول.
برگ، ا. (1369). روانشناسی اجتماعی.ترجمه: ع، کاردان. تهران: نشر اندیشه. چاپ دهم.
بیتس، دو پلاگ، ف. (1375). انسانشناسی فرهنگی.ترجمه: م، ثلاثی. تهران: انتشارات علمی. چاپ اول.
ترادگیل، پ. (1376). زبانشناسی اجتماعی.ترجمه: م، طباطبایی. تهران: نشر آگه. چاپ اول.
صفوی، ک. (1360). درآمدی بر زبانشناسی.تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب. چاپ اول.
عسکری خانقاه، ا؛ و دیگری. (1378). انسانشناسی عمومی.تهران: انتشارات سمت. چاپ اول.
کوندراتف، آ. (1363). زبان و زبانشناسی.ترجمه: ع، صلح جو. تهران: مرکز انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی. چاپ اول.
لاتز و دیگران. (1356). زبانشناسی: مجموعه مقالات.تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. چاپ اول.
مورن، ا. (1370). سرمشق گمشده.ترجمه: ع، اسدی. تهران: انتشارات سروش. چاپ اول.
موقن، ی. (1378). زبان، اندیشه و فرهنگ.تهران: انتشارات هرمس. چاپ اول.
مولهویسلر، پ. (1374).مقاله داستان بابل. مجله پیام یونسکو. تهران، شماره 285.
ولاهوس، ا. (1357). درآمدی بر انسانشناسی.ترجمه: ی، سعید. تهران: انتشارات نیلوفر. چاپ نهم.