بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با ناسازگاری زناشویی در شهر تبریز
الموضوعات :شبنم مسعودی اصل 1 , فیروز راد 2
1 - دانشجوی دانشگاه آزاد تبریز
2 - استادیار دانشگاه پیام نور تبریز، گروه علوم اجتماعی، صندوق پستی 19395-3697، تهران– ایران.
الکلمات المفتاحية: ناسازگاری زناشویی, پایگاه اجتماعی, پای‌بندی‌های مذهبی, ناکامی جنسی و دخالت دیگران در زندگی,
ملخص المقالة :
چکیده خانواده یکی از مهم ترین نهادهای اجتماعی است که اساس و پایه حیات اجتماعی محسوب می شود و در تعادل عاطفی، روانی و اجتماعی افراد موثر است. به دنبال تحولات و تغییرات رو به رشدی که در ساختار جوامع بشری به وجود آمده است، نهاد خانواده نیز از این تحولات بی نصیب نمانده و بعضاًدر بسیاری موارد، تغییرات شگرفی را در ساختار خود پذیرفته است، لذا ناسازگاری زناشویی در زمان حاضر تبدیل به یک مسئله اجتماعی شده است که به نهاد خانواده آسیب می رساند و به صورت اندک اندک جامعه را به وضعیت بحرانی و تامرز متلاشی شدن ارزش ها می کشاند. به همین دلیل برنامه ریزان اجتماعی لازم است این مشکل را به طور عملی مورد بررسی قرار دهند و علل و عوامل آن را شناسایی و برای رفع آن اقدام نمایند. با روش تحقیق پیمایش، اطلاعات مورد نیاز از 1400 نفر جامعه آماری 200 زن ناسازگار 50-15 ساله شهر تبریز به عنوان نمونه با استفاده از جدول مورگان انتخاب شده است و از نمونه گیری مبتنی بر زمان استفاده شده است. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه می باشد که داده های آن را بااستفاده از برآوردهای نرم افزار spss نسخه20 و بر اساس روش های آماری مطابق با فرضیات تحقیق ، شامل همبستگی پیرسون، آزمون T و آزمون F و رگرسیون چند متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت. با توجه به یافته های حاصل از رگرسیون چند متغیره، ناکامی جنسی با (32/0) بیشترین سهم را در میزان ناسازگاری زناشویی دارد و در مجموع (41/0) میزان ناسازگاری زناشویی توسط متغیرهای ناکامی جنسی، پایبندی های مذهبی و پایگاه اجتماعی (پایین) تبیین می شود. براساس ضریب بتاهای به دست آمده رابطه ناکامی جنسی و پایگاه (پایین) با میزان ناسازگاری زناشویی مستقیم و ازطرف دیگر پای بندی های مذهبی رابطه معکوس با میزان ناسازگاری دارد.
آقاجانی، ح. (1388). اعتیاد و آسیبشناسی خانواده. رویکرد مددکاری اجتماعی به مسائل و آسیبهای جامعهای. تهران: انتشارات رسانه تخصصی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی.
احمدی، خ؛ و همکاران. (1382). مقایسه اثربخشی دو روش مداخلهای تغییر شیوه زندگی و حل مشکلات خانوادگی در کاهش ناسازگاری زناشویی. تازهها و پژوهشهای مشاوره. جلد 5، شماره 17.
اعزازی، شهلا. (1388). جامعهشناسی خانواده. تهران: انتشارات روشنگران و مطالعات زنان.
اوحدی، ب. (1384). تمایلات و رفتارهای جنسی طبیعی و غیرطبیعی انسان. تهران: نشر صادق هدایت.
ایازی، ر. (1382). بررسی تاثیر رضایت جنسی بر رضایت زناشویی در مراجعین به درمانگاههای آموزش شهر اراک. پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم پزشکی تهران.
بابایی، ف. (1380). تعدیل ساختاری و فقر و ناهنجاری‌های اجتماعی. انتشارات کوی.
باوی، س. (1388). تاثیر خدمات روانشناختی دوره بازتوانی بر خود پنداره منفی، اضطراب، افسردگی و عزتنفس معتادان. مجله اعتیاد پژوهی. سال سوم، شماره 12.
تقوی، ن. (1374). بررسی وضع ازدواج و طلاق در شهر تبریز. سازمان مدیریت و برنامهریزی استانداری آذربایجانشرقی.
توسلی، غ. (1383). نظریههای جامعهشناسی. تهران: انتشارات سمت.
ثنایی، ب؛ و دیگری. (1387). نقش خانواده اصلی در ازدواج فرزندان. تازهها و پژوهشهای مشاوره. شماره 2، ص 132.
دیلینی، ت. (1387). نظریههای کلاسیک جامعهشناسی. ترجمه: ب، صدیقی و دیگری. تهران: نشر نی.
رضایی، ج. (1390). تاثیر آموزش زوج درمانی اسلام محور بر تعهد زناشویی زوجین. روانشناسی و دین. سال چهارم، شماره 4.
سایت سازمان ثبت احوال کشور.
ریاحی، م؛ و همکاران. (1386). تحلیل جامعهشناختی میزان گرایش به طلاق. فصلنامه پژوهش زنان. دوره 5، شماره3، صص140-109.
ساروخانی، ب. (1376). طلاق و پژوهشی در شناخت واقعیت و عوامل آن. تهران: انتشارات دانشگاه.
ستوده. ه. (1389). آسیبشناسی (جامعهشناسی انحرافات). تهران: آوای نور. چاپ بیست و یکم.
صدقآمیز، خ. (1376). بررسی عوامل موثر بر سازگاری زناشویی در شیراز. پایاننامه کارشناسیارشد، دانشگاه شیراز.
عباسی، خ؛ و دیگری. (1391). بررسی عوامل اجتماعی، فرهنگی و روانی موثر بر ناسازگاری زناشویی در شوشتر در سال 1389. زن و مطالعات خانواده. سال چهارم، شماره پانزدهم، صص 148-127.
عباسی، خ؛ و دیگری. (1389). جامعهشناسی عمومی. شیراز: نشر نوید.
عراقی، ع. (1382). آیا میدانید طلاق و مسائل آن کدامند؟ چاپخانه پلیکان.
عطاری، ی؛ و همکاران. (1385). مقایسه سازگاری زناشویی معلمان مرد دبستانهای شهر اهواز بر اساس همسان هیجانخواهی با همسرانشان. مجله علوم تربیتی و روانشناسی. دوره سوم، سال دوازدهم، شماره 1، صص 44-27.
غفاری، غ؛ و دیگری. (1384). جامعهشناسی تغییرات اجتماعی. تهران: انتشارات آگرا و انتشارات لویه.
قرائتی، م. (1388). خانواده از رویای عشق تا واقعیت قانون. تهران: انتشارات پرتو خورشید.
کجباف، م. (1381). روانشناسی رفتار جنسی. تهران: نشر روان.
کوئن، ب. (1370). درآمدی بر جامعهشناسی. ترجمه: م، ثلاثی. انتشارات فرهنگ معاصر.
گلپرور، م. (1382). روانشناسی اعتیاد، سببشناسی و درمان. اصفهان: دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان.
مازلو، آ. (1387). انگیزش و شخصیت. ترجمه: ا، میری (گروه ترجمه بنیاد پژوهشهای اسلامی). مشهد: معاونت فرهنگی آستان قدس رضوی. چاپ ششم.
موحد، م؛ و دیگری. (1390). مطالعه رابطه رضایتمندی جنسی زنان و تعارضات میان همسران. فصلنامه زن در توسعه و سیاست. دوره 9، شماره 2، صص 217-191.
مهدوی، م؛ و دیگری. (1387). بررسی جامعهشناختی رضایت زنان از مناسبات زناشویی. پژوهشنامه علوم اجتماعی. سال دوم، شماره سوم، صص 26-5.
نوربرگ. ش. (1387). مفهوم سکونت به سوی معماری تمثیلی. ترجمه: م، امیر یاراحمدی. تهران: نشر آگه.
یاراحمدی، م. (1378). به سوی شهرسازی انسان‌گرا. تهران: شرکت پردازش و برنامهریزی شهری.
یگانهمهر، ز. (1391). بررسی عوامل ناسازگاری زناشویی در شهرستان گرمسار در سال 1390. فصلنامه دانش انتظامی سمنان. سال سوم، شماره هفتم، صص 72-56.
Christopher, G. & etal. (2011). The effects of parental discord and divrce on the religious and spiritual lives of young adults. Social science Research. P.p: 538-551.
Conger & Elder. (1900). Linking Economic hardship to material quality in stability. Journal of marriage and the family. P.p: 646-682.
Edlati, A. & etal. (2010). Perception of women towards family values and their marital satisfaction. Journal of American Science. 6(4), P.p: 132-137.
Hunler os, C. (2005). The effect of religiousness on marital satisfaction. Testingthe mediator role of marital problem solving between religiousness and marital satisfaction. Contemporary Fammily Therapy.
Udry, R. (1971). Social control of marriage. Newyork. Sullivan, T. (2001). Understanding therelationship between religiosity and marriage Aninvestigation of the immediate and longitudinal effects of religiosity on newlywed couples. Journal of family psychology.
