اثر فلزات سنگین مس و سرب بر برخی صفات رشدی، میزان پرولین و پراکسیداسیون لیپیدی در دو رقم ماش

الموضوعات : اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی

مهدی کشته گر ¹ , اکبر صفی پور افشار ² , فاطمه سعید نعمت پور ³

1 - کارشناس ارشد فیزیولوژی گیاهی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نیشابور، گروه زیست شناسی، نیشابور، ایران
2 - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نیشابور، گروه زیست شناسی، نیشابور، ایران
3 - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نیشابور، گروه زیست شناسی، نیشابور، ایران

تاريخ الإرسال : 20 السبت , شعبان, 1434 تاريخ التأكيد : 26 الأحد , ذو القعدة, 1435 تاريخ الإصدار : 29 الخميس , ذو الحجة, 1435

الکلمات المفتاحية: پرولین, ماش, فلزات سنگین, پراکسیداسیون لیپیدی, صفات ریخت‌شناختی,

ملخص المقالة :

در زمین های زراعی، آلودگی فلزات سنگین به خاطر استفاده از پساب‌های صنعتی آلوده و کاربرد بی رویه ی کودهای فسفاته به یک مشکل اساسی تبدیل شده است. دوام بلند مدت زیست‌شناختی و باقی ماندن در خاک، سبب انبـاشته شـدن این فلزات در زنجیـره غذایی و در نتیجه سبب تأثیـرات منفی بالقـوه برای سلامت انسان می گردد. به منظور بررسی تاثیر فلزهای مس و سرب در خاک آلوده بر صفات ریخت‌شناختی، میزان پرولین و پراکسیداسیون لیپیدی دو رقم ماش، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. فلز مس در غلظت های صفر، 150، 300 و 400 میلی گرم در کیلوگرم خاک خشک و سرب در غلظت صفر، 200، 400 و 600 میلی گرم در کیلوگرم خاک استفاده شد. پس از رشد گیاهان به مدت چهار هفته در خاک آلوده، ارتفاع بخش هوایی، طول ریشه، وزن تر و وزن خشک اندام هوایی و ریشه، میزان پرولین و میزان پراکسیداسیون لیپیدی در برگ سنجیده شد. نتایج حاصل از پژوهش حاضر، حاکی از تاثیر منفی و سمی فلزات سنگین مس و سرب بر گیاه ماش است، به طورکلی با افزایش غلظت مس و سرب در محیط رشد، صفات ریخت‌شناختی تغییر یافته است. رقم سیستان تاثیر پذیری بیشتری از فلزات سنگین داشته و نسبت به رقم گوهر صفات ریخت‌شناختی آن تغییرات منفی بیش‌تری را نمایان ساخت. فلزات مس و سرب بر میزان پرولین و پراکسیداسیون لیپیدی در گیاه ماش تاثیر زیادی داشت. ضمن این که میزان پرولین و همچنین پراکسیداسیون لیپیدی تحت تنش فلزات مس و سرب در رقم سیستان افزایش بیشتری نشان داد.