‌تغییرات عملکرد ذرت سینگل کراس 260 در رژیم‌های مختلف آبی و کود نیتروژن با استفاده از شاخص‌های رشد

الموضوعات : اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی

مهتا حق جو ¹ (باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد رامهرمز دانشگاه آزاد اسلامی، رامهرمز، ایران)
عبداله بحرانی ² (باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد رامهرمز دانشگاه آزاد اسلامی، رامهرمز، ایران)

تاريخ الإرسال : 18 الثلاثاء , رمضان, 1435 تاريخ التأكيد : 09 الأربعاء , شعبان, 1436 تاريخ الإصدار : 07 الخميس , شوال, 1436

الکلمات المفتاحية: عملکرد دانه, نیتروژن, شاخص‌های رشد, تخلیه رطوبتی,

ملخص المقالة :

به منظور بررسی تأثیر رژیم‌های مختلف آبیاری و کود نیتروژن بر تغییرات شاخص‌های رشد و عملکرد ذرت دانه ای رقم سینگل کراس 260 در استان فارس، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار در دو سال زراعی 1390 و 1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز اجرا شد. کرت‌های اصلی شامل چهار سطح 20، 40، 60 و 80 درصد تخلیه رطوبتی خاک بعد از استقرار گیاه در مرحله 5 برگی، و کرت‌های فرعی شامل چهار سطح نیتروژن خالص 150، 200، 250 و300 کیلوگرم در هکتار بودند. بر اساس نتایج به‌دست آمده مشاهده شد که رابطه مستقیمی بین عملکرد و شـاخص‌های رشـد وجود دارد، به طوری که عملکرد ذرت در تیمار تخلیه رطوبتی 20% و میزان 300 کیلوگرم نیتروژن در هکتار حداکثر بود (8877 کیلوگرم در هکتار) و شاخص‌های رشد از وضعیت بهتری نسبت به سایر تیمارها برخوردار بود. نتایج بررسی همچنین نشان داد که با افزایش کود نیتروژن شاخص‌های رشد LAI، NAR ,SLA و RGR در هر تیمار افزایش ولی با کاهش رطوبت، مقادیر آنها کاهش یافتند و کمترین مقادیر آنها در تیمار 80% تخلیه رطوبتی و بیشترین آنها در تیمار20% تخلیه رطوبتی مشاهده شد. در صفت سرعت رشد گیاه (CGR) کمترین میزان مربوط به تیمار 80% تخلیه رطوبتی در سطوح کودی 150 و 300 کیلوگرم در هکتار بود. با بررسی روند منحنی نسبت سطح برگ (LAR) مشخص گردید که این منحنی در ابتدا افزایش یافته و سپس روند کاهشی داشت، که با اعمال تنش آب، سرعت کاهش بیشتر شد. به طورکلی با توجه به نتایج این آزمایش می‌توان بیان کرد که مصرف کود نیتروژن تمام صفات را افزایش داد، هرچند بین تیمار کودی 250 و 300 کیلوگرم در هکتار تفاوت معنی داری از نظر آماری مشاهده نشد. مصرف کود نیتروژن باعث تخفیف اثر سوء کمبود آب گردید و سطح کودی 250 کیلوگرم نیتروژن در تمام سطوح تخلیه رطوبتی، بیشترین اثر را داشت.