استفاده از لاینهای جایگزین کروموزومی گندم برای مطالعه روابط بین عملکرد و اجزای آن در شرایط تنش خشکی و نرمال
الموضوعات : اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی
مسعود گلستانی
1
(استادیار گروه کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.)
شهرام محمدی
2
(استاد گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران)
الکلمات المفتاحية: تجزیه علیت, رگرسیون گامبهگام, تجزیه خوشهای, لاین جایگزین گندم,
ملخص المقالة :
بهمنظور بررسی روابط بین عملکرد و اجزای آن، آزمایشی با استفاده از دو سری لاین جایگزین کروموزومی گندم شامل سری لاینهای جایگزین رقم تایمستین در زمینه ژنتیکی رقم چاینیز اسپرینگ و رقم رد اجیپشن در زمینه ژنتیکی رقم چاینیز اسپرینگ به همراه والدینشان در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در دو شرایط بدون تنش و تنش خشکی بهصورت گلدانی در سال 1393 انجام شد. آنالیزهای رگرسیونی نشان دادند که مشارکت اجزای عملکرد دانه در ایجاد تغییرات عملکرد دانه در دو شرایط یکسان نیست. به طوری که، در شرایط بدون تنش عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت و در شرایط تنش تعداد دانه در سنبله و تعداد سنبله بیشترین تغییرات موجود در عملکرد دانه را تبیین نمودند. در سه حالت از چهار حالت مدل رگرسیون گامبهگام (دو سری لاین جایگزین و دو شرایط آزمایش) دو صفت شاخص برداشت و عملکرد بیولوژیک وارد مدل شدند و بنابراین میتوان نتیجه گرفت که این دو از پایدارترین صفات در توجیه تغییرات عملکرد دانه میباشند. در تجزیه علیت برای عملکرد دانه در شرایط بدون تنش و برای هر دو سری لاین، بیشترین اثرات مستقیم مربوط به عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت بود. در شرایط تنش، بیشترین اثرات مستقیم در سری تایمستین مربوط به عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت و در سری رد اجیپشن مربوط به تعداد سنبله و تعداد دانه در سنبله بود. تجزیه خوشهای به روش وارد و با محاسبه فواصل اقلیدسی، لاینهای جایگزین مربوط به هر دو سری لاین جایگزین و هر دو شرایط بدون تنش و تنش خشکی را در سه گروه قرار داد.
_||_