نقش تنظیم کننده‌های رشد گیاهی و جداکشت‌های مختلف بر پاسخ کشت بافتی و سوسپانسیون سلولی بابونه آلمانی (Matricaria chamomilla L)

الموضوعات : اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی

لیلا کوهی ¹ , ناصر زارع ² , رسول اصغری زکریا ³ , پریسا شیخ زاده مصدق ⁴

1 - دانشجوی کارشناسی ارشد اصلاح نباتات، دانشگاه محقق اردبیلی
2 - استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل
3 - دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل
4 - استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل

تاريخ الإرسال : 22 الأحد , ذو الحجة, 1434 تاريخ التأكيد : 05 الأربعاء , رمضان, 1435 تاريخ الإصدار : 24 الأحد , شعبان, 1435

الکلمات المفتاحية: بابونه آلمانی, کشت درون شیشه‌ای, سوسپانسیون سلولی, کالوس‌زایی, Matricaria chamomilla L,

ملخص المقالة :

بابونه آلمانی (Matricaria chamomilla L.) یکی از گیاهان دارویی مهم است که در صنایع مختلف داروسازی و آرایشی- بهداشتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این تحقیق که در سال 1391 در دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی انجام گرفته است، پاسخ درون شیشه‌ای جداکشت‌های برگ و هیپوکوتیل بابونه آلمانی در محیط کشت‌ گامبورگ(B5) و تحت تأثیر نوع و سطوح مختلف تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی مورد بررسی شده و کشت سوسپانسیون سلولی آن انجام گرفت. جداکشت‌های هیپوکوتیل و برگ کشت شده بعد از گذشت یک تا دو هفته شروع به تولید کالوس کردند. از بین ترکیب تنظیم کننده رشدی بیشترین رشد کالوس (264.1 میلی‌گرم) مربوط به جداکشت برگ در محیط حاوی 0.5 میلی‌گرم بر لیتر 2,4-D و یک میلی‌گرم بر لیتر BAP بوده و کمترین مقدار آن (40.42 میلی‌گرم) در محیط حاوی 1.5 میلی‌گرم بر لیتر 2,4-D با جداکشت برگ مشاهده شد. برخی از جداکشت‌‌ها و کالوس‌ها در تعدادی از تیمارها ریشه‌های نابجا تولید کردند. بیشترین درصد ریشه‌زایی در جداکشت برگ (58.73%) مربوط به محیط حاوی چهار میلی‌گرم بر لیتر 2,4-D و یک میلی‌گرم بر لیتر کینتین و در مورد جداکشت هیپوکوتیل (48.61%) مربوط به محیط حاوی1.5 میلی‌گرم بر لیتر NAA بود. بیشترین درصد کالوس‌های ترد (42.22%) در جداکشت هیپوکوتیل در محیط B5 حاوی چهار میلی‌گرم بر لیتر NAA و سه میلی‌گرم بر لیترBAP به دست آمد. کشت سوسپانسیون سلولی با انتقال کالوس‌های نرم حاصل از ریزنمونه هیپوکوتیل به محیط کشت MS مایع حاوی 1.5 میلی‌گرم بر لیتر 2,4-D و یک میلی‌گرم بر لیتر کینتین استقرار یافت. منحنی رشد سلولی نشان داد که تکثیر سلول‌ها از روز چهارم بعد کشت شروع شده و تا روز 13 ادامه می‌یابد. سپس، رشد سلولی متوقف شده و کشت‌ها وارد مرحله ایستایی می‌شوند.