تنوع ژنتیکی 65 ژنوتیپ سیب زمینی با استفاده از تجزیه عامل ها و خوشه ای

الموضوعات : اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی

داود حسن پناه ¹ ( استادیار پژوهش مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل )

تاريخ الإرسال : 20 الجمعة , ذو الحجة, 1434 تاريخ التأكيد : 16 الإثنين , جمادى الأولى, 1435 تاريخ الإصدار : 21 الإثنين , جمادى الثانية, 1435

الکلمات المفتاحية: تنوع ژنتیکی, Solanum tuberosum, تجزیه خوشه ای, تجزیه عامل,

ملخص المقالة :

65 ژنوتیپ سیب زمینی در طی دو سال (87-1386) با ارقام آگریا، دراگا و مارفونا به عنوان شاهد بر اساس طرح آماری آگمنت با سه بلوک در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل به منظور بررسی تنوع ژنتیکی آنها کشت گردید. در طی دوره رشد و پس از برداشت، صفات تعداد روز تا غده زایی، طول دوره رشد، تعداد ساقه اصلی در بوته، ارتفاع بوته، تعداد و وزن غده کل و قابل فروش در بوته، عملکرد غده قابل فروش و درصد ماده خشک اندازه گیری شد. نتایج تجزیه واریانس صفات نشان داد که بین ژنوتیپ ها از لحاظ صفات تعداد ساقه اصلی در بوته، ارتفاع بوته، تعداد و وزن غده کل و قابل فروش در بوته، عملکرد غده قابل فروش، تعداد روز تا غده زایی و درصد ماده خشک اختلاف معنی داری وجود دارد. صفات تعداد ساقه اصلی در بوته، ارتفاع بوته، تعداد و وزن غده کل و قابل فروش در بوته، عملکرد غده قابل فروش دارای تنوع بالا و صفات تعداد روز تا غده زایی و درصد ماده خشک دارای تنوع نسبتاً بالایی بودند. تجزیه خوشه ای 65 ژنوتیپ را به چهار گروه تقسیم کرد. گروه سوم با 5 ژنوتیپ (ارقام کایزر، لوکا، کنبک و ساتینا و کلون پیشرفته 9-397007) از تعداد و وزن غده کل و قابل فروش در بوته، عملکرد غده قابل فروش بالایی نسبت به میانگین کل و شاهدها برخوردار بودند. در تجزیه عامل ها، 4 عامل مستقل از هم مجموعاً 73.49 درصد از تنوع را توجیه نمودند. عامل اول، عامل عملکرد و اجزا آن (صفات عملکرد غده قابل فروش، تعداد و وزن غده کل و قابل فروش در بوته)، عامل دوم، عامل ساختاری (صفات ارتفاع بوته و تعداد ساقه اصلی در بوته)، عامل سوم، عامل کیفی (درصد ماده خشک) و عامل چهارم، عامل فنولوژی (صفت تعداد روز تا غده زایی) نام گذاری شد.