ارزیابی عملکرد دانه و اجزای عملکرد 20 لاین جو پاییزه در شرایط تبریز
الموضوعات : اکوفیزیولوژی گیاهان زراعیفدرا اسلامی 1 , بهمن پاسبان اسلام 2 , مهدی تاج بخش 3 , حسن تیمورپور 4
1 - دانش آموخته کارشناسی ارشد زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوی
2 - استادیار مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی
3 - استاد دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه
4 - محقق مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی
الکلمات المفتاحية: تنوع ژنتیکی, عملکرد دانه, لاین, Hordeum vulgare,
ملخص المقالة :
این پژوهش به منظور ارزیابی عملکرد دانه و اجزای عملکرد 20 لاین جو تحت شرایط آب و هوایی دشت تبریز در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی به صورت بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار به اجرا درآمد. نتایج تجزیه واریانس صفات نشان دادند که بین لاین های مورد مطالعه از نظر ارتفاع بوته، وزن هزار دانه، تعـداد دانه در سنبله، عملکرد دانه، تعداد پنجه در بوته و طول سنبله، اختلاف معنی داری وجود داشت. این امر نشان دهنده ی وجود تنوع ژنتیکی بین لاین ها بود. نتایج مقایسه میانگین صفات نشان داد که لاین EBYTC86-17 با داشتن طول سنبله، تعداد دانه در سنبله و وزن هزار دانه ی بالاتر و در نهایت عملکرد دانه ی بیشتر به عنوان لاین پرمحصول تر شناخته شد. پایین بودن تعداد پنجه، باعث بالا رفتن وزن هزار دانه و در نتیجه افزایش عملکرد دانه ی لاین مذکور گردید. به نظر می رسد پس از مطالعات تکمیلی از این لاین برای کشت در مناطقی با شرایط اقلیمی مشابه دشت تبریز بتوان استفاده کرد. همچنین، لاین های EBYTC86-5، EBYTC86-6 و EBYTC86-13 به دلیل داشتن عملکرد دانه ی پایین به عنوان لاین های ضعیف تر شناخته شدند. نتایج حاصل از بررسی ضرایب همبستگی ساده ی صفات مورد مطالعه نشان داد که بیشترین همبستگی ساده بین عملکرد دانه و اجزای آن مربوط به وزن هزار دانه و تعداد دانه در سنبله بود و بر اساس نتیجه ی تجزیه رگرسیون، 37 درصد از تغییرات عملکرد دانه توسط وزن هزار دانه و تعداد دانه در سنبله تبیین گردید. همچنین، با افزایش هر واحد در مقدار وزن هزار دانه 30 درصد و به ازای افزایش هر واحد در مقدار تعداد دانه در سنبله 14 درصد بر میزان عملکرد دانه افزوده شد. البته به ازای افزایش هر واحد ارتفاع بوته، 5 درصد از عملکرد دانه کاسته شد.
