تحلیل همبستگی کانونی رابطه بین تمایزیافتگی خود و رفتار دلبستگی در روابط زناشویی با هیجان طلبی در زنان دارای گرایش به پیمان شکنی زناشویی
الموضوعات :فهیمه کاشفی 1 , منوچهر ازخوش 2 , محمدسعید خانجانی 3 , حکیمه آقایی 4
1 - دانشجوی دکتری روانشناسی عمومی، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران
2 - دانشیار، گروه مشاوره، دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، تهران، ایران(نویسنده مسئول)mn.azkhosh@uswr.ac.ir
3 - دانشیار، گروه مشاوره، دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، تهران، ایران
4 - استادیار، گروه روانشناسی عمومی، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران
الکلمات المفتاحية: تمایزیافتگی خود, رفتار دلبستگی در روابط زناشویی, هیجان طلبی, گرایش به پیمان شکنی زناشویی,
ملخص المقالة :
پیمان شکنی زناشویی مایه آشفتگی چشمگیر زندگی فردی و میان فردی زوجین و تباه کننده رابطه آنها است. بنابراین هدف از این پژوهش بررسی تحلیل همبستگی کانونی رابطه بین تمایزیافتگی خود و رفتار دلبستگی در روابط زناشویی با هیجان طلبی در زنان دارای گرایش به پیمان شکنی زناشویی بود. طرح پژوهش، توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه زنان متاهل مراجعه کننده به مراکز مشاوره و روانشناختی شهر تهران در سال 1401 بودند. به این منظور تعداد 200 نفر از این افراد به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شد و به مقیاس گرایش به پیمان شکنی زناشویی، مقیاس هیجان طلبی، سیاهه تمایز یافتگی خود و مقیاس دسترسی پذیری، پاسخگویی و همدم طلبی پاسخ دادند. داده های جمع آوری شده با استفاده از ضریب همبستگی کانونی تحلیل شد. نتایج نشان داد که بین ابعاد تمایریافتگی خود و ابعاد رفتار دلبستگی در روابط زناشویی با ابعاد هیجان طلبی رابطه معناداری وجود دارد (01/0>P). نتایج تحلیل همبستگی کانونی نشان داد که واریانس مشترک 6/57 درصد بود. با توجه به یافتههای این پژوهش، روانشناسان و مشاوران خانواده میتوانند از متغیرهای پیشبین هیجان طلبی همچون تمایزیافتگی خود و رفتار دلبستگی در روابط زناشویی همسران آگاهی یابند و با تقویت آنها به مشاورهی زناشویی بپردازند.
ابویی مهریزی، وجیهه؛ شفیع آبادی، عبداله؛ خدابخشی کولایی، آناهیتا؛ و خلعتبری، جواد. (1400). مقایسه اثربخشی طرحواره درمانی و درمان پذیرش و تعهد به شیوه گروهی بر تمایز یافتگی از خود دختران نوجوان. مجله پرستاری کودکان، 7(3)، 20-12.
اصل دهقان، فاطمه؛ رضائیان فرجی، حمید؛ و حسینیان، سیمین. (1397). نقش مؤلفههای تمایزیافتگی والدین در پیشبینی تمایزیافتگی دانشآموزان دختر و پسر. فصلنامه دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، 19(1)، 17-10.
برجعلی، احمد؛ و مهردادصدر، محمد. (1400). اثربخشی برنامه آموزشی «مرا محکم بگیر» بر صمیمیت، رفتارهای دلبستگی و رضایت زناشویی در دانشجویان متأهل. فصلنامه مطالعات زن و خانواده، 9(3)، 32-9.
برزگر کهنمویی، ساناز؛ محمدی، اکبر؛ زعفرانچی زاده، مینا؛ و فولادی، فائزه. (1393). بررسی رابطه تمایزیافتگی خود، اضطراب و رضایت زناشویی در زنان متأهل شهر تبریز. نشریه زن و مطالعات خانواده، 7(26)، 56-41.
جلوانی، مرضیه؛ عابدی، احمد؛ و آقایی جشوقانی، اصغر. (1394). رابطه سبکهای دلبستگی با هیجان خواهی در دختران دبیرستانی شهر اصفهان. نشریه پژوهش توانبخشی در پرستاری، 1(3)، 53-45.
حسنزاده، شادی؛ و فرزاد، ولیاله. (1397). ویژگی روانسنجی پرسشنامه هیجان طلبی زاکرمن و رابطه آن با اعتیاد پذیری معتادان در حال ترک منطقه 4 تهران. فصلنامه روانسنجی، 6(24)، 105-89.
حسنزاده، شادی؛ و فرزاد، ولیاله. (1397). ویژگی روانسنجی پرسشنامه هیجان طلبی زاکرمن و رابطه آن با اعتیاد پذیری معتادان در حال ترک منطقه 4 تهران. فصلنامه روانسنجی، 6(24)، 105-89.
حمزهای، امین؛ و آقایوسفی، علیرضا. (1401). الگوی معادلات ساختاری سازگاری زوجی بر اساس تمایزیافتگی-خود و انعطافپذیری شناختی با میانجیگری راهبردهای مقابلهای. فصلنامه مدیریت ارتقای سلامت، 12(1)، 31-16.
دمرچلی، پرستو؛ ضرغام حاجبی، مجید؛و نوابینژاد، شکوه. (1401). نقش واسطهای خودکنترلی در رابطه بین اعتیاد به شبکههای مجازی اینترنتی و هیجانخواهی با طلاق عاطفی و نگرش به خیانت زناشویی در زنان دارای روابط فرازناشویی. دوفصلنامه روانشناسی خانواده، 1(1)، 10-1.
دهائی، شهناز؛ آقایوسفی، علیرضا؛ و فرقدانی، آزاده. (1400). اثربخشی درمان تمایزیافتگی خود بر خود میانبینی و سازگاری زناشویی زوجین بر اساس نظریۀ سیستمهای خانوادۀ بوئن. فصلنامه پژوهشهای کاربردی روانشناختی، 12(4)، 440-421.
رافضی، زهره؛ و صبوری، ریحانه. (1401). نقش مولفههای تمایزیافتگی خود در پیشبینی صمیمیت زناشویی در زوجین. نشریه فرهنگ مشاوره و روان درمانی، 13(51)، 205-181.
رسولی، آراس؛ و کهریزی، زری. (1399). رابطه سبک های دلبستگی،تعهد مذهبی و سازگاری زناشویی با عملکرد خانواده دانشجویان متاهل. پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده، 3(8)، 74-57.
رسولی، محسن؛ آسوده، محمدحسین؛ تمرچی، فرزانه؛ و حسینی، زهرا. (1395). بررسی ساختار عاملی و اعتباریابی سیاهه خود متمایزسازی دریک و مورداک(فرم کوتاه)، فصلنامه علمی و پژوهشی روانسنجی، 4(16)، 10-1.
رسولی، محسن؛ بابایی گرمخانی، محسن؛ و داورنیا، رضا. (1397). ارزیابی ویژگیهای روانسنجی مقیاس کوتاه دسترسی پذیری، پاسخگویی و همدم طلبی. ابزاری برای سنجش رفتار دلبستگی در روابط زناشویی. مجله علوم پزشکی زانکو، 19(62)، 17-1.
شقاقی، فاطمه؛ آقایوسفی، علیرضا؛ و میرزاحسینی، حسن. (1400). تدوین الگوی ساختاری کیفیت خانواده اصلی و گرایش به پیمان شکنی بین همسران با میانجی گری تمایزیافتگی خود. فصلنامه علمی پژوهشی علوم روانشناختی، 20(108)، 2342-2327.
صفرزاده شیرالی، پگاه؛ و باوی، ساسان. (1399). رابطه علی تمایزیافتگی خود و صمیمیت زناشویی با نگرش به روابط فرازناشویی از طریق میانجیگری تعهد زناشویی در زنان مراجعه کننده به مراکز روانشناختی. نشریه علمی زن و فرهنگ، 12(46)، 101-87.
علاقبند، لیلا؛ پاشا شریفی، حسن؛ فرزاد، ولیالله؛ و آقایوسفی، علیرضا. (1398). مدلی برای پیشبینی طلاق عاطفی بر مبنای سواد عاطفی، سبکهای مقابلهای، کیفیت زندگی و هیجان طلبی با میانجیگری تنظیم هیجان. مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، 62(1)، 402-388.
علاقبند، لیلا؛ پاشا شریفی، حسن؛ فرزاد، ولیالله؛ و آقایوسفی، علیرضا. (1398). مدلی برای پیشبینی طلاق عاطفی بر مبنای سواد عاطفی، سبکهای مقابلهای، کیفیت زندگی و هیجان طلبی با میانجیگری تنظیم هیجان. مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، 62(1)، 402-388.
فخاری، نرگس؛ لطیفیان، مرتضی؛ و اعتماد، جلیل. (1392). بررسی ویژگیهای روانسنجی سیاهه تمایز یافتگی خود در دانشجویان ایرانی. فصلنامه اندازه گیری تربیتی، 15(5)، 58-35.
فعلهکار، اشکان؛ بردن، زهرا؛ دانایی کوشا، منا؛ و مقدمفر، نصیره. (1398). ارتباط تمایز یافتگی خود و طرحوارههای ناسازگار اولیه با رضایت زناشویی زنان متقاضی طلاق. نشریه پژوهش پرستاری ایران، 14(6)، 34-27.
مینا، فاطمه؛ و امینیمنش، سجاد. (1400). پیشبینی کنندههای گرایش به رفتارهای پرخطر در نوجوانان دختر: نقش بدنظمی هیجانی، تمایزیافتگی و ابراز وجود. نشریه پژوهشهای روانشناسی اجتماعی، 11(44)، 197-183.
_||_
Abooei Mehrrizi, V., Shafiabadi, A., Khodabakhshi-Koolaee, A., & Khaletbari J. (2021). The comparing effectiveness of the group therapy of schema therapy and acceptance and commitment on self-differentiation of teenage girls. Journal of Pediatric Nursing, 7(3), 12-20.
Adebisi, B. A., & Adelowo, A. F. (2023). Study of Domestic Injustices and Solutions to Marital Unfaithfulness in Selected Nollywood Films of Yoruba Expression. Ede: Journal of Humanities and Social Sciences, 3(1), 1-10.
Alaghband, L., Sharifi, H., Farzad, V., & Aghayousefi, A. (2019). A Model for Predicting Emotional Divorce Based on Emotional Literacy, Coping Styles, Quality of Life, and Emotion Seeking with Emotion Regulation Mediation. medical journal of mashhad university of medical sciences, 62(3), 288-402.
Allen, S., Hawkins, A. J., Harris, S. M., Roberts, K., Hubbard, A., & Doman, M. (2022). Day‐to‐day changes and longer‐term adjustments to divorce ideation: Marital commitment uncertainty processes over time. Family Relations, 71(2), 611-629.
Asldehghan, F., Rezaeian Faraji, H., & hosseinian, S. (2018). The role of parents’ self-differentiation in predicting high school students’ self-differentiation. Knowledge & Research in Applied Psychology, 19(1), 10-17.
Assayag, N., Berger, I., Parush, S., Mell, H., & Bar-Shalita, T. (2022). Attention-deficit/hyperactivity disorder symptoms, sensation-seeking, and sensory modulation dysfunction in substance use disorder: a cross sectional two-group comparative study. International journal of environmental research and public health, 19(5), 1-10.
Barbaro, N., Sela, Y., Atari, M., Shackelford, T. K., & Zeigler-Hill, V. (2019). Romantic attachment and mate retention behavior: The mediating role of perceived risk of partner infidelity. Journal of Social and Personal Relationships, 36(3), 940-956.
Barzegar Kahnamoee, S., Mohamadi, A., Zafaranchizadeh, M., & Foladi, F. (2015). Exploring the relationship between the differenriation of self, anxity and marital satisfaction in married Women in Tabriz. Women and Family Studies, 7(26), 41-56.
Bean, R. C., Ledermann, T., Higginbotham, B. J., & Galliher, R. V. (2020). Associations between Relationship Maintenance Behaviors and Marital Stability in Remarriages. Journal of Divorce & Remarriage, 61(1), 62-82.
Borjali, A., & Mehradsadr, M. (2021). Effectiveness of "Hold Me Tight" Educational Program on Intimacy, Attachment Behaviors, and Marital Satisfaction among Married Students. Journal of Woman and Family Studies, 9(3), 9-32.
Buser, T. J., Pertuit, T. L., & Muller, D. L. (2019). Nonsuicidal self‐injury, stress, and self‐differentiation. Adultspan Journal, 18(1), 4-16.
Catino, M., Rocchi, S., & Marzetti, G. V. (2022). The network of interfamily marriages in’Ndrangheta. Social Networks, 68(1), 318-329.
Collado, A., Hainaut, J. P., Monfort, V., & Bolmont, B. (2018). Sensation Seeking and Adaptation in Parabonauts. Frontiers in psychology, 9, 296.
Damercheli, P., Zargham Hajebi, M., & Navabinejad, S. (2022). Mediating Role of Self-Control in the Relationship between Virtual Internet Addiction and Sensation Seeking with Emotional Divorce and Attitudes toward Marital Infidelity in Women with Extramarital Affairs. Journal of Family Psychology, 1(1), 1-10.
Dew, J., Trujillo, S., & Saxey, M. (2022). Predicting marital financial deception in a national sample: A person‐centered approach. Family Relations, 1(2), 1-10.
Dohaei, S., Aghayoosefi, A., & Farghadani, A. (2022). The Effectiveness of Self-Differentiation Treatment on Egocentrism and Marital Adjustment in Couples Based on Bowen’s Family Systems Theory. Journal of Applied Psychological Research, 12(4), 421-440.
Drake, J. R., Murdock, N. L., Marszalek, J. M., & Barber, C. E. (2015). Differentiation of Self Inventory-Short form: Development and preliminary validation. Contemporary Family Therapy, 37(2), 101-112.
Fakhari, N., Latifian, M., & Etemd, J. (2014). A Study of Psychometric Properties of the Executive Skills Scale for Pre-School Children (Parent Form). Quarterly of Educational Measurement, 4(15), 35-58.
Falehkar, A., Bordan, Z., Danaee Kosha, M., Amani, O., & Moghadamfar, N. (2020). The predictive role of self-differentiation and early maladaptive schemas in marital satisfaction of female applicants for divorce. Iraning Journal of Nursing Research, 14 (6), 26-34
Hamzei, A., & Aghayousefi, A. (2023). Model of Structural Equations of Marital Adjustment Based on Self- Differentiation and Cognitive Flexibility Mediated by Coping Strategies. Journal of Health Promotion Management, 12 (1), 16-31
Hasanzadeh, S., & Farzad, V. (2018). Psychometric Properties of Zakarman's Excitement Questionnaire and its Relationship with Addictive Addiction in Quitting Zone 4 of Tehran. Psychometry, 6(24), 89-105.
Huang, J., Zhang, D., Chen, Y., Yu, C., Zhen, S., & Zhang, W. (2022). Parental psychological control, psychological need satisfaction, and non-suicidal self-injury among Chinese adolescents: The moderating effect of sensation seeking. Children and Youth Services Review, 136(1), 1-10.
Jamt, R. E., Gjerde, H., Furuhaugen, H., Romeo, G., Vindenes, V., Ramaekers, J. G., & Bogstrand, S. T. (2020). Associations between psychoactive substance use and sensation seeking behavior among drivers in Norway. BMC public health, 20(1), 23.
Jelvani, M., Abedi, A., & Aghaei Goshaghani A. (2015). The relation between attachment styles with Sensation seeking in high school students in the city of Isfahan. IJRN, 1 (3), 45-53
Johnson, S. M. (2008). Couple and family therapy: An attachment perspective. In J. Cassidy & P. R. Shaver (Eds.), Handbook of attachment: Theory, research, and clinical applications (p. 811–829). The Guilford Press.
Johnson, S. M., & Whiffen, V. E. (Eds.). (2003). Attachment processes in couple and family therapy. Guilford Press.
Journal of Woman & Study of Family, 7(26), 41-56.
Khatiwada, J., Isono, M., & Ogawa, T. (2023). Factors associated with impeding the reintegration of incest survivors: a qualitative study in selected safe homes in Nepal. Journal of interpersonal violence, 38(1-2), 539-564.
Lam, C. M., & Chan‐So, P. C. (2015). Validation of the Chinese Version of Differentiation of self-inventory (C‐DSI). Journal of marital and family therapy, 41(1), 86-101.
Lu, F., Huang, X., Xu, E., Chung, C. N., & He, X. (2022). Instrumental love: Political marriage and family firm growth. Management and Organization Review, 18(2), 279-318.
McKay, S., Skues, J. L., & Williams, B. J. (2018). With risk may come reward: Sensation seeking supports resilience through effective coping. Personality and Individual Differences, 121, 100-105.
Mina, F., & Aminimanesh, S. (2022). Predictors of High-Risk Behaviors in Female Adolescents: The Role of Emotional Dysfunction, Self-Differentiation and Self- Assertiveness. Quarterly Social Psychology Research, 11(44), 183-197.
Oliver Pece, J., Jódar Anchía, R., Berástegui Pedro-Viejo, A., Skowron, E. A., Friedlander, M. L., & Schmitt, T. A. (2022). Psychometric study of the differentiation of self-scale-revised in a sample of Spanish adults. Current Psychology, 1(1), 1-20.
Oliver, J., Jódar, R., Berástegui, A., Skowron, E. A., Friedlander, M. L., & Schmitt, T. A. (2022). Psychometric study of the differentiation of self-scale-revised in a sample of Spanish adults. Current Psychology, 1(1), 1-14.
Peleg, M., & Peleg, O. (2023). Personality and Family Risk Factors for Poor Mental Well-Being. International Journal of Environmental Research and Public Health, 20(1), 839.
Poletti, B., Carelli, L., Solca, F., Pezzati, R., Faini, A., Ticozzi, N., & Silani, V. (2019). Sexuality and intimacy in ALS: systematic literature review and future perspectives. Journal of Neurology, Neurosurgery & Psychiatry, 90(6), 712-719.
Rafezi, Z., & Saboori, R. (2022). The Role of Self-Differentiation Components in Predicting Marital Intimacy in Couples. Counseling Culture and Psycotherapy, 13(51), 181-205.
Rasoli, M., Asodeh, M. H., Tamrchi, F., & Hoseini, Z. (2016). Factor structure and validation of Self-Differentiation Inventory Short Form (SDI-SF). Psychometry, 4(16), 1-10.
Rasouli, A., And Kehrizi, Z. (2019). The relationship between attachment styles, religious commitment and marital adjustment with family functioning of married students. Islamic Journal of Women and Family, 3(8), 57-74.
Rasouli, M., Babaei Gharmkhani, M., & Davarniya, R. (2018), The Evaluation of the Psychometric Properties of Brief Accessibility, Responsiveness, and Engagement Scale (BARE): A Tool for Measuring Attachment Behavior in Couple Relationships. Zanko J Med Sci, 19(62), 1-17
Regan, T., Thamotharan, S., Hahn, H., Harris, B., Engler, S., Schueler, J., & Fields, S. A. (2020). Sensation seeking, sexual orientation, and drug abuse symptoms in a community sample of emerging adults. Behavioural Pharmacology, 31(1), 102-107.
Ruhlmann, L. M., Gallus, K. L., & Durtschi, J. A. (2018). Exploring relationship satisfaction and attachment behaviors in single-and dual-trauma couples: A pilot study. Traumatology, 24(1), 1-10.
Russell, V. M., Baker, L. R., & McNulty, J. K. (2013). Attachment insecurity and infidelity in marriage: Do studies of dating relationships really inform us about marriage? Journal of Family Psychology, 27(2), 242-251.
Safarzadeh Shirali, P., & Bavi, S. (2020). The Causal Relationship of Self-Differentiation and Marital Intimacy with Attitude to Crossover Relationships with Mediating Role of Marital Commitment in Women Referring to Psychological Centers. Woman and Culture, 12(46), 87-101.
Safitri, S., & Supratman, L. P. (2023). Teenagers Perception Of Committed Relationship On Their Parents Infidelity In North Sumatra. Syntax Literate; Jurnal Ilmiah Indonesia, 7(12), 18376-18388.
Sandberg, J. G., Busby, D. M., Johnson, S. M., & Yoshida, K. (2012). The brief accessibility, responsiveness, and engagement (BARE) scale: A tool for measuring attachment behavior in couple relationships. Family Process, 51(4), 512-526.
Sandberg, J. G., Novak, J. R., Davis, S. Y., & Busby, D. M. (2016). The brief accessibility, responsiveness, and engagement scale: A tool for measuring attachment behaviors in clinical couples. Journal of Marital and Family Therapy, 42(1), 106-122.
Scheeren, P., Apellániz, I. D. A. M. D., & Wagner, A. (2018). Marital infidelity: The experience of men and women. Trends in Psychology, 26, 355-369.
Shaghaghi F, Agha Yousefi A, Mirza Hosseini H. Developing a structural model of the quality of the main family and the tendency to infidelity between spouses through the mediation of self-differentiation. Psychological Science, 20(108), 2342-2327.
Simon, H. L. M., DiPlacido, J., & Conway, J. M. (2019). Attachment styles in college students and depression: The mediating role of self-differentiation. Mental Health & Prevention, 13(1), 135-142.
Tabachnick, B. G., Fidell, L. S., & Ullman, J. B. (2007). Using multivariate statistics (Vol. 5). Boston, MA: Pearson.
Turgeman, L., Hefner, I., Bazon, M., Yehoshua, O., & Weinstein, A. (2020). Studies on the relationship between social anxiety and excessive smartphone use and on the effects of abstinence and sensation seeking on excessive smartphone use. International journal of environmental research and public health, 17(4), 1262.
Vowels, L. M., & Mark, K. P. (2020). Partners’ Daily Love and Desire as Predictors of Engagement in and Enjoyment of Sexual Activity. Journal of Sex & Marital Therapy, 1-13.
Weed, N. C., Butcher, J. N., McKenna, T., & Ben-Porath, Y. S. (1992). New measures for assessing alcohol and drug abuse with the MMPI-2: The APS and AAS. Journal of personality assessment, 58(2), 389-404.
Yuan, Q., Fan, Z., & Leng, J. (2022). The Effect of Emotional Reactivity on Marital Quality in Chinese Couples: The Mediating Role of Perceived Partner Responsiveness. Frontiers in Psychology, 1(1), 1-10.
Zuckerman, M. (2007). The sensation seeking scale V (SSS-V): Still reliable and valid. Personality and Individual Differences, 43(5), 1303-1305.