نقش سبک‌های دلبستگی در پیشرفت تحصیلی: اثر میانجی ادراک ریسک و ترس از موفقیت دانش‌آموزان دبیرستانی

الموضوعات : فصلنامه مهارت های روانشناسی تربیتی

فهیمه فهیمی ¹ , علی زینالی ²

1 - گروه روانشناسی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران
2 - گروه روانشناسی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران

تاريخ الإرسال : 29 السبت , رمضان, 1438 تاريخ التأكيد : 23 الأحد , صفر, 1439 تاريخ الإصدار : 04 الأربعاء , ربيع الأول, 1439

الکلمات المفتاحية: پیشرفت تحصیلی, دانش‌آموزان, سبک‌های دلبستگی, ادراک ریسک, ترس از موفقیت,

ملخص المقالة :

پیشرفت تحصیلی مهمترین شاخص کارایی هر نظام آموزشی است. این پژوهش با هدف بررسی اثر سبک‌های دلبستگی، ادراک ریسک و ترس از موفقیت بر پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان انجام شد. جامعه آماری پژوهش همه دانش‌آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه شهر ارومیه در سال تحصیلی 94-1393 بودند، که از میان آنان 380 دانش‌آموز بر اساس جدول کرجسی و مورگان با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای بر اساس ناحیه، جنسیت و پایه تحصیلی انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه سبک‌های دلبستگی (ون-آدنهوون، هافسترا و بکر، 2003)، مقیاس ادراک ریسک (بنثین، اسلوویک و سورسون، 1993)، پرسشنامه ترس از موفقیت (زاکرمن و الیسون، 1976) و معدل دانش‌آموزان جمع‌آوری شدند. ابزارها دارای روایی مطلوب و پایایی مناسب می‌باشند. داده‌ها با روش‌های آماری همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد در مدل اول سبک دلبستگی ایمن اثر مستقیم و غیرمستقیم مثبت و معنادار بر پیشرفت تحصیلی داشت. متغیرهای ادراک ریسک و ترس از موفقیت میانجی‌های خوبی بین دلبستگی ایمن و پیشرفت تحصیلی بودند. همچنین در مدل دوم سبک دلبستگی ناایمن اثر مستقیم مثبت و معنادار بر پیشرفت تحصیلی داشت، اما اثر غیرمستقیم معناداری بر پیشرفت تحصیلی نداشت. متغیرهای ادراک ریسک و ترس از موفقیت میانجی‌های خوبی بین دلبستگی ناایمن و پیشرفت تحصیلی نبودند. با توجه به یافته‌ها بر اهمیت نقش سبک‌های دلبستگی، ادراک ریسک و ترس از موفقیت بر پیشرفت تحصیلی تاکید می‌شود.