تبیین مدل مفهومی فرآیند آفرینش معماری با الهام از طبیعت
الموضوعات : دو فصل‌نامه فضای زیست
شرمین علیا
1
(دانشجو دکتری معماری، دانشکده هنر و معماری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران)
فرح حبیب
2
(استاد گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.)
آزاده شاهچراغی
3
(دانشیار گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.)
الکلمات المفتاحية: مدل مفهومی, فرآیند آفرینش معماری, الهام از طبیعت, فرآیند طراحی,
ملخص المقالة :
استفاده از راهبردهای طبیعت در آفرینش معماری به طراحان کمک می‌کنند تا با بهره‌گیری از اطلاعات بیولوژیک، میان محیط مصنوع و طبیعت، تعادل و همساختی ایجاد نمایند و به سمت دنیای پایدار گام بردارند؛ این راهبردها تاثیر سازنده ای در حل پایدار مشکلات انسان دارند، اما به دلیل پیچیدگی‌هایشان و ماهیت بین رشته‌ای آن‌ها شناخت فرآیند آفرینش معماری با قاببندی الهام از طبیعت مورد نیاز است؛ همچنین نیاز به تغییر رفتار و پرورش تفکر پایدار، به عنوان یک دستگاه فکری است. این مهم با بهره‌گیری از منبع غنی دانش یعنی طبیعت امکانپذیر می‌شود. در این راستا با توجه گستردگی مقیاس اطلاعات بیولوژیک و عدم سهولت شناخت و بکارگیری آن‌ها و با توجه به فرآیندهای شناخت، مدلی برای بکارگیری مناسب استراتژی‌های بیولوژیک مورد نیاز می‌باشد. سوال اصلی پژوهش در راستای دستیابی به هدف پژوهش چنین مطرح شد:"چگونه می‌توان با الهام از طبیعت در فرآیند آفرینش معماری در جهت توسعه‌ی فضاهای سازگار با محیط زیست استفاده نمود؟ ". پژوهش حاضر با ماهیتی کیفی و به روش توصیفی- تحلیلی با بهره‌گیری از راهبردهای ترکیبی انجام شده است. در راستای آزمون فرضیات، مطالعات میدانی با برگزاری آزمون و همچنین بهره‌گیری از راهبرد موردکاوی در مرتبه آموزش طراحی با الهام از طبیعت انجام شده است. موردکاوی و مطالعات میدانی که در دو مرحله‌ی پیش‌آزمون و آزمون در دو سال تحصیلی پی‌در‌پی و سه نیمسال تحصیلی بر روی دانشجویان مقطع کارشناسی پیوسته دانشگاه آزاد اسلامی بر روی 132 دانشجو انجام پذیرفته. یافته‌های پژوهش موید این است که قاببندی بیولوژیک فرآیند آفرینش معماری بر اساس نوع نگرش حل مسئله طراحی آغاز می‌گردد. دانش و اطلاعات بیولوژیک موجب تغییر در فرآیند آفرینش معماری می‌گردد، مهم‌ترین تاثیر آن تغییر نوع نگرش در طراحی به منظور دستیابی به همساختی و ایجاد تعادل میان محیط انسان‌ساخت و طبیعت و در نتیجه افزایش بهره‌وری و دستیابی به پایداری و نه کاهش میزان ناپایداری می‌باشد.
_||_
