خواجه احمد یسوی و رشد طریقت یسویه در آسیای مرکزی
الموضوعات :
1 - کارشناس ارشد تاریخ مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز
دانشگاه تهران
الکلمات المفتاحية: خراسان, طریقت, یسویه, خواجه احمد, ماوراءالنهر, ترکستان,
ملخص المقالة :
سرزمین ماوراءالنهر در قرون نخستین اسلامی به جهت دارا بودن موقعیت فرهنگی ویژه و سابقه وجود ادیان و فرقه های مختلف و همجواری با مراکز صوفیانه ای نظیر خراسان، دارای زمینه های ذهنی مناسب جهت پذیرش عقاید صوفیانه بود. به علاوه ظهور علمای دینی و فقهای مشهور در طی قرون مذکور در ماوراءالنهر و رابطه نسبتاً خوب صوفیان با آنها و نگرش مثبت تعالیم صوفیان که شامل آراء و عقاید تمام فرق منطقه می شد، سبب جلب نظر گروه های مختلف مردمی و ظهور طریقت های صوفیانه مشهوری نظیر یسویه، خواجگان و... در ماوراءالنهر و ترکستان شد که در این بین، طریقت یسویه با نشأت گیری از محیط فرهنگی ماوراءالنهر و با ارشادهای خواجه احمد یسوی بنیانگذار آن، در ترکستان (شهر یسی) بنیان گذاشته شد و در طی مدت کوتاهی مریدان بسیاری در بین ترک های ترکستان و ماوراءالنهر یافت. در این تحقیق سعی برآنست تا با نگاهی گذرا به جریان های عمده صوفیانه ماوراءالنهر در قرون نخستین اسلامی، به دوران زندگی و اندیشه های خواجه احمد یسوی و جریان تصوف عرفانی یسویه و شاخه های عمده آن در ترکستان و ماوراءالنهر پرداخته شود.