واکاوی پیدایش نحله‌های فکری درعصر امام محمدباقر (ع)

الموضوعات :

محمد دارینی ¹ , معصومه سادات نظم ² , حسن شجاع بهار ³

1 - دانشجوی دکترای معارف اسلامی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران
2 - دانشجوی دکترای تاریخ، واحد بجنورد، دانشگاه آزاد اسلامی، بجنورد، ایران
3 - استادیار گروه معارف اسلامی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران.

تاريخ الإرسال : 22 الأحد , ربيع الأول, 1439 تاريخ التأكيد : 05 الثلاثاء , ربيع الأول, 1440 تاريخ الإصدار : 14 الخميس , ربيع الأول, 1440

الکلمات المفتاحية: &quot, نحله &quot, , &quot, غلات&quot, , &quot, خوارج&quot, , &quot, علل&quot, , &quot, فرقه&quot, ,

ملخص المقالة :

چکیده واکاوی ریشه‌ها و علل پیدایش جریان‌های فکری در زمان ائمه(ع) به‌ویژه عصر امام باقر(ع) از اهمیت خاصی برخورداراست. در این نوشتار با تکیه‌ بر اسناد تاریخی و تحلیل برخی از دیدگاه‌ها می‌توان دریافت که زمینه‌ی به وجود آمدن این‌گونه افکار چگونه نشأت‌گرفته است؟ مسائلی چون اباحه گری، ناآگاهی، دنیاطلبی، اختلافات فرقه‌ای، تأثیر فراوان ادیان خارجی و افراط در محبت و... ازجمله زمینه‌های به وجود آمدن تفکر غلات است. جهل و سکوت مردم و بی‌تفاوتی نخبگان و... ازجمله علل پیدایش جنبش مرجئه و عواملی چون نارضایتی گروهی از وضعیت موجود، روحیه تمرد و تعصب‌های قبیله‌‌‌ای را می‌توان ازجمله ریشه‌های پیدایش خوارج نام برد. در این میان نقش امام باقر(ع) در مبارزه با نحله‌های فکری موجود آن روز از اهمیت خاصی برخوردار است. چراکه ایشان با پاسخ دادن به شبهات دینی، مناظره با فرقه‌های منحرف و فاصله گرفتن از دخالت در امور سیاسی، خدمت بزرگی به اسلام نمودند و بدین شیوه از اصول و مبانی دین اسلام دفاع نموده و به نشر تعالیم احکام اسلام پرداختند و با بیانی روشن ماهیت آنان را افشا نموده و با قاطعیت آنان را از حوزه تشیع دور ساختند. کلیدواژه‌ها: نحله- غلات- مرجئه- خوارج- علل- فرقه