بررسی کنترل بیولوژیک بیمار‌گر Fusarium oxysporum f. sp. radicis-cucumerinum با استفاده از جدایه‌های مختلف قارچ آنتاگونیست Trichoderma harzianum و فعال شدن مکانیسم‌های دفاعی گیاه خیار

الموضوعات :

کاوه جوانشیرجاوید ¹ , حمیدرضا علیزاده ² , جلال غلام‌نژاد ³

1 - دپارتمان گیاهی دانشکده علوم کشاورزی، خاک و سیستم های کشاورزی، دانشگاه ایلینوی جنوبی، ایلینوی، ایالات متحده آمریکا
2 - گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه جیرفت، جیرفت، ایران
3 - استادیار، دانشکده کشاورزی و منابع‌طبیعی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران

تاريخ الإرسال : 17 الأربعاء , محرم, 1443 تاريخ التأكيد : 17 الأربعاء , محرم, 1443 تاريخ الإصدار : 07 الجمعة , رجب, 1442

الکلمات المفتاحية: خیار, Trichoderma, مقاومت القایی, بیماری پوسیدگی ریشه و طوقه,

ملخص المقالة :

بیماری پوسیدگی ریشه و ساقه خیار با عاملFusarium oxysporum f. sp. radicis-cucumerinum یکی از بیماری‌های خسارت‌زا و مهم در گلخانه‌های خیار در ایران می‌باشد. قارچ‌کش‌های شیمیایی توانایی کنترل قابل قبول این بیمار گر را ندارند، همچنین بخاطر هزینه‌های اقتصادی آنها و اثر سوء روی محیط زیست، در سال‌های اخیر استفاده از عوامل بیو کنترل در مبارزه با بیماری‌های گیاهی مورد توجه قرار گرفته است. استرین های قارچ آنتاگونیستTrichodermaبه عنوان عامل مؤثر بیوکنترل در مقابل طیف وسیعی از بیمارگر های قارچی مطرح می باشند. در این مطالعه اثر جدایه‌های Trichoderma بر قارچ عامل بیماری پوسیدگی ریشه و ساقه خیار بررسی شده است. تعداد سه جدایه Trichoderma (T11و T6 وT9 ) از کلکسیون قارچ شناسی گروه گیاه پزشکی دانشگاه تهران دریافت گردید. میانگین فعالیت آنزیم پراکسیداز (POX) به عنوان مارکر مقاومت القایی، با استفاده از اسپکتوفتومتر اندازه گیری شد. همچنین تأثیر جدایه های Trichoderma در کنترل بیماری در شرایط گلخانه به روش خیساندن خاک با سوسپانسیون اسپور قارچ آنتاگونیست و بیمارگر بررسی گردید. هر سه جدایۀ T11و T6 و T9 تأثیر قابل قبولی بر بازداری از رشدFusarium oxysporum f. sp. radicis-cucumerinum نشان دادند. در جدایه های T11و T9 به ترتیب 51/85% و 03/81% بازدارندگی از رشد میسلیومی استرین F42 دیده شد. فعالیت آنزیم پراکسیداز طی هفت روز بعد از مایه زنی بررسی شد. بیشترین میزان فعالیت آنزیم پراکسیداز در روز چهارم و در جدایه T11 مشاهده شد. بر اساس نتایج بدست آمده در این تحقیق می‌توان نتیجه گرفت جدایهT11 (T. harizianum T11) بیشترین تأثیر را در بین جدایه‌های Trichoderma در القاء مقاومت داشته است.