تحلیل شناختی خودآگاهی شخصیت سالم براساس نظریۀ ویکتور فرانکل: مطالعۀ موردی رمان‌های سووشون و آنا کارنینا
الموضوعات : جستار نامه: ادبیات تطبیقی (فارسی- انگلیسی)
فاطمه یاحسینی موسوی
1
,
سهیلا موسوی سیرجانی
2
,
افسانه لطفی عظیمی
3
1 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران .
2 - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی واحد تهران جنوب دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران (نویسنده مسئول)
3 - استادیار گروه روانشناسی و علوم تربیتی واحد تهران جنوب دانشگاه آزاد اسلامی، ایران.
الکلمات المفتاحية: خودآگاهی, سووشون, معنادرمانی, ویکتور فرانکل, شخصیت سالم, آنا کارنینا,
ملخص المقالة :
شخصیت سالم همواره درپی یافتن هدفی برای معنابخشیدن به زندگی خویش است. در نظریۀ معنادرمانی ویکتور فرانکل، معنادارشدن زندگی انسان سالم درپرتو ویژگی‌هایی مثل آزادی اراده و بیداری، احساس مسئولیت، ارادۀ معطوف به معنا، عشق‌ورزی و دین‌باوری توصیف شده است. خودآگاهی به‌معنی آگاهی‌داشتن انسان از خویشتن، از مؤلفه های مهم در نظریۀ معنادرمانی فرانکل است. در معنادرمانی، انسانی را که درجست وجوی معناست، با مسئول‌بودن و آگاه‌بودن مواجه می کنند. رمان هایی همچون سووشون سیمین دانشور و آنا کارنینا از لئو تولستوی، قابلیت هایی برای بررسی خودآگاهی شخصیت سالم را دارند. در این تحقیق، با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، بررسی روان شناختی رمان های سووشون و آنا کارنینا با تأکید بر نظریۀ فرانکل صورت گرفته و به این پرسش پاسخ داده شده است که آیا شخصیت های این رمان ها خصوصیات انسان سالم ازنظر فرانکل را دارند یا خیر. یافته‌های پژوهش نشان می دهد در سووشون، یوسف (شخصیت اصلی رمان)، فردی خودآگاه است و آگاهی از خویشتن به‌صورت مستقیم، باعث بروز ویژگی هایی همچون بیداری، عشق، خودبسندگی و مسئول‌بودن در او می‌شود. در آنا کارنینا، لوین درنتیجۀ رخ‌دادن اتفاقاتی در زندگی مشترکش به خودشناسی می رسد و صفات شخصیت سالم در او متجلی می شود؛ بر این اساس و با توجه به مسئلۀ اساسی این پژوهش به‌نظر می رسد ویژگی های قهرمانان رمان با آنچه فرانکل تعریف کرده است (جز خودبسندگی)، انطباق دارند؛ البته خودبسندگی را می توان زیر مؤلفۀ پاسخ گویی به ندای وجدان ازنظر فرانکل قلمداد کرد.
_||_
