تخمین متغیرهای هیدرولیکی آبخوان دشت بجنورد با استفاده از دادههای سونداژ الکتریکی

الموضوعات : فصلنامه زمین شناسی محیط زیست

مجید الطافی دادگر ¹ , حسین محمدزاده ² , روح الامین بهرامی ³

1 - دانشجوی کارشناسی ارشد هیدروژئولوژی،دانشکده علوم پایه، دانشگاه فردوسی، مشهد
2 - استادیار، گروه زمینشناسی،دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مرکز تحقیقات آب، مشهد، ایران
3 - کارشناس، مجتمع عالی آموزشی و پرورشی صنعت آب و برق خراسان

تاريخ الإرسال : 06 الأربعاء , ذو الحجة, 1437 تاريخ التأكيد : 06 الأربعاء , ذو الحجة, 1437 تاريخ الإصدار : 06 السبت , ذو القعدة, 1433

الکلمات المفتاحية: متغیرهای هیدرولیکی, تخمین, سونداژ الکتریکی, فاکتور سازند,

ملخص المقالة :

ارزیابی صحیح متغیرهای هیدرولیکی آبخوان ) (T,Kجهت مدیریت منابع آبهای زیرزمینی و ارائه راه کارهـای مـدیریتی مناسـبامری ضروری است. رایج ترین و مفید ترین روش در تعیین پارامترهای هیدرولیکی آبخوان، انجام آزمایش پمپاژ بر روی چـاههـایآب است. اما این روش نه تنها نیازمند شرایط لازم است بلکه دارای محدودیتهایی نظیر صرف وقت و هزینههای نسبتاً بـالا اسـت.تلفیق نتایج حاصل از دادههای ژئوالکتریکی با نتایج حاصل از تفسیر دادههای صحرایی اندازهگیری شده، اندکی از هزینهها را کاهشمیدهد. در این تحقیق تعداد 66سونداژ قائم الکتریکی به روش مقاومت ویژه با آرایه شـلومبرژه در دشـت بجنـورد برداشـت شـدهاست که از این تعداد، 26سونداژ جهت تعیین پارامترهای هیدرولیکی آبخوان انتخـاب شـده اسـت. دادههـای صـحرایی بـه کمـکنرم افزار ،IPIپردازش و تصحیح و با در نظر گرفتن ستون چینهشناسی چاهها، مقاومت واقعی و ضـخامت لایـههـای زیـر سـطحیتعیین گردید. با استفاده از اطلاعات سونداژهایی که در مجاورت چاههای آزمایش پمپاژ قرار داشـتند و مقاومـت آب انـدازه گیـریشده در این چاهها، مقاومت عرضی اصلاح شد و سپس قابلیت انتقال محاسبه گردیده ) (T =0 /503 × R'T -143/6که بـا قابلیـتانتقال حاصل از آزمایش پمپاژ انطباق قابل قبولی دارد. همچنین با محاسبه فاکتور سازند از روی کیفیت آبها، مقدار متغیـر هـدایتهیدرولیکی ) (K=0/02×F3/292برای سایر نقاط دشت تعیین و نقشه هم هدایت هیدرولیکی و نقشه هم قابلیت انتقال دشت بجنوردبا استفاده از ArcGISترسیم شده است