پهنهبندی خطر زمینلغزش منطقه صوفیان با استفاده از مدلAHP در محیط GIS
الموضوعات : فصلنامه زمین شناسی محیط زیست
1 - استادیار گروه زمینشناسی، دانشکدهی علوم پایه، دانشگاه آزاد واحد تبریز.
الکلمات المفتاحية: GIS, صوفیان, پهنهبندی خطر زمینلغزش, تحلیل سلسله مراتبی(AHP),
ملخص المقالة :
وقوع حرکات تودهای دارای ساز و کار پیچیدهای است و عوامل و متغیرهای زیادی در وقوع آن میتوانند نقش داشته باشند. در این مقاله فراوانی و پراکنش زمینلغزشهای بزرگ صوفیان از توابع استان آذربایجان شرقی مورد بررسی قرار گرفته است. هدف اصلی این پژوهش، بررسی عوامل موثر در زمینلغزشهای منطقه با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و تهیه نقشه پهنهبندی خطر زمینلغزش در این منطقه میباشد. برای این منظور شش عامل مهم زمینلغزش که شامل: 1- سنگشناسی، 2- شیب دامنه، 3- فاصله از گسل، 4- طبقات ارتفاعی، 5- فاصله از چشمه و 6- کاربری اراضی به عنوان عوامل مهم و موثر در وقوع زمینلغزشهای این منطقه تشخیص داده شده است. هر یک از عوامل به صورت لایههای اطلاعاتی، وارد محیط GIS گردید و وزن هر کدام از آنها با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی مشخص شد. در نهایت با تلفیق لایههای اطلاعاتی در محیط GIS نقشه پهنهبندی خطر زمینلغزش در 5 گروه بسیار پر خطر ، پر خطر، با خطر متوسط، کم خطر و بسیارکم خطر تهیه گرده است. نتایج نشان میدهد بیشترین مساحت منطقه در گروه بسیارکم خطر و پایدار (43%) قرار دارد و گروه کم خطر 22%، با خطر متوسط17%، پر خطر 9% و گروه بسیار پر خطر 9% از مساحت منطقه مورد مطالعه را به خود نسبت داده است و از بین متغیرهای یاد شده در ناپایداری دامنهها سنگشناسی و شیب دامنه و فاصله از گسل بیشترین اثر را به ترتیب در حرکات دامنهای این منطقه بر عهده دارند.