مطالعات رسوب شناسی و روند تغییرات اندازه ذرات به طرف پایین دست و تعیین معادله دبی- رسوب حوضه آبریز جاجرود

الموضوعات : فصلنامه زمین شناسی محیط زیست

فرج االله فیاضی ¹ , نیما نظام وفا ² , خلیل رضایی ³ , ندا نوروزی ⁴ , فائزه بوربوری ⁵ , محمد نخعی ⁶

1 - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه تربیت معلم تهران
2 - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه تربیت معلم تهران
3 - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه تربیت معلم تهران
4 - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه تربیت معلم تهران
5 - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه تربیت معلم تهران
6 - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه تربیت معلم تهران

تاريخ الإرسال : 04 الإثنين , ذو الحجة, 1437 تاريخ التأكيد : 04 الإثنين , ذو الحجة, 1437 تاريخ الإصدار : 24 السبت , ربيع الأول, 1430

الکلمات المفتاحية: سیلاب, جاجرود, رسوب شناسی, دبی,

ملخص المقالة :

رسوبات پر کننده سدها باعث کاهش عمر مفید آنها شده و در این رابطه مطالعات رسوبشناختی بستر رودخانههای ورودی در جهتشناسایی منابع تولید رسوب و کاهش آنها بسیار ضروری به نظر میرسد. سد لتیان و رودخانه جاجرود نیز دارای وضعیتی اینگونه میباشند.حوضه آبریز جاجرود دارای وسعتی برابر 710کیلومتر مربع بوده و در شمال شرق تهران واقع شده است. این حوضه آبریز شامل 7زیرحوضه فشم، آهار، میگون، لوارک، امامه، کند و افجه میباشد. شکل آن از سمت شمال غربی به جنوب شرقی شبیه بیضی میباشد. رودخانهجاجرود که از نوع رودخانههای بریده بریده است، دارای بستر گراولی با کانال منفرد و پارامتر سدی بیشتر از یک میباشد. این رودخانه باشیب متوسط 4درصد در مناطق بیکربناته در سازندهای سیلیکاته، بیکربناته کلسیک، بیکربناته، سولفاته و شور جریان دارد. اندازه ذراترسوبات بستر به دلیل ورود شاخابههای فرعی، ورود ذرات رسوبی به شکل واریزه، فعالیتهای تکتونیکی خاص منطقه و تغییرات شیبآبراهه، دارای روند تغییرات نامنظم است. تراکم زهکشی حوضه آبریز جاجرود برابر 1.6میباشد.سدهای غالب در رودخانه جاجرود از نوع سدهای طولی و بیانگر مناطق کم عمق و آرام میباشند. مورفوسکوپی ذرات از روند خاصی پیروینمیکند و نمودارهای دانهبندی همگی پلی مدال هستند. جورشدگی اغلب ذرات بد بوده و نمودارهای تغییرات میانه و میانگین دارای روندمنظمی نمیباشد. کج شدگی اغلب نمونهها به صورت منفی بوده و از نظر کشیدگی اغلب نمونهها به صورت پلتی کورتیک هستند. اینحوضه آبریز با داشتن ضریب انشعاب 3/081جزء حوضههای معمولی است و هیدروگراف سیل آن دارای حالت نرمال میباشد. مدل نهاییدبی- رسوب حوضه آبریز جاجرود که بر پایه عوامل فیزیوگرافی حوضه بدست آمده است، با حداکثر دبی و رسوب سیلابی گزارش شدهتوسط وزارت نیرو مطابقت دارد