بررسی آلودگی عناصر رادیواکتیو برپایه اندازه‌گیری‌های ژئوفیزیک رادیومتری هوابرد گلجه زنجان

الموضوعات : فصلنامه زمین شناسی محیط زیست

ایرن حسینی ¹ (1- دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران)
شهرام بیک پور ² (استادیار، گروه زمین‌شناسی زیست‌محیطی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران)
افشار ضیاظریفی ³ (استادیار، گروه مهندسی معدن، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد لاهیجان، لاهیجان، ایران)

تاريخ الإرسال : 23 الإثنين , شوال, 1441 تاريخ التأكيد : 23 الإثنين , شوال, 1441 تاريخ الإصدار : 17 الأربعاء , رمضان, 1440

الکلمات المفتاحية: عناصر پرتوزا, رادیومتری هوایی, گلجه, آلودگی رادیواکتیویته,

ملخص المقالة :

محدوده مورد مطالعه از نظر جغرافیایی در بخش جنوب شرقی نقشه زمین شناسی 1:100000 هشتجین استان زنجان واقع شده است و از نظر موقعیت زمین شناسی البرز غربی و ایران مرکزی گسترش یافته است. در این ناحیه که به نام گلجه/ گلیجه معروف است طیف گسترده ای از سنگ های آتشفشانی و آذرآواری، توده های نفوذی گرانیتی، نهشته های تبخیری و رسوبات عهدحاضر رخنمون دارند. وجود عوارض ساختمانی مانند گسل ها و همچنین فرسایش تفریقی از دیگر پدیده های رمین شناسی ناحیه مورد مطالعه است. در این موقعیت زمین شناسی آلودگی های زیست محیطی ناشی از عناصر پرتوزای اورانیوم و توریوم و پتاسیم با روش ژئوفیزیک رادیومتری هوابرد و با نمونه برداری سیستمانیک یررسی شدند. داده های ژئوفیزیک هوابرد اورانیوم و توریوم منطقه در مجموع برای هرعنصر52107 داده بوده و از آن ها جداول، گراف های توزیع فراوانی، متغیرهای آماری و نقشه های پراکندگی هریک از عناصر ترسیم شده است. بر اساس تجزیه و تحلیل های آماری و نقشه های هم ارزش تهیه شده از نمونه های جمع آوری شده بیشترین تمرکز این عناصر (به ترتیب 8، 40 و 6 پی پی ام) مربوط به توده های نفوذی گرانیتی در غرب ناحیه و کمترین آن متعلق به نواحی مرکزی و بر روی سنگ های توفیتی و آذرآواری است. نتایج حاصل از این پژوهش مشخص کردکه در این منطقه احتمال آلودگی زیست محیطی ناشی از عناصر پرتوزای اورانیوم و توریوم وجود ندارد. هرچند که بیشینه تمرکز توریوم در منطقه ورمزیارآباد باعث ایجاد یک بی هنجاری قابل توجهی شده که فراتر از حد مجاز استاندارد سازمان بهداشت جهانی(WHO) ( 20 پی پی ام) است.